mulw h ibkfr Ÿóf„gar, vnubadw bnya vhemd · …kjn pdaàtibedr dâiñet ibbàtnbad...

6
…kjn pdaàTibedr dâiñet ibbàtnbad harˆ†injemr Vt« mulW h. iBkFr ŸóF„gar , VnubadW bnYa VHemd [ib¯anI iBkFr ŸóF„gar Hawya† ibSÿibdYaley pdaà TibdYa …b„ ŸjYaitià bdYa ibBaegr …imirFas ADYapk …b„ kelaraeha ibSÿibdYaley dàSn ibBaegr s„Zu¹¡ ADYapk| itin "kelaraeha isiFejn Ab saeyÆs' …r pãitòata …b„ mu¹¡-mnar …kjn sÚmaint sdsY| h. Ÿö„gr Timeless Reality, The unconscious Quantum, Physics and Psychics, and Not by design sH Aenk su iliKt gãÇù …b„ pãbeÉr pãenta| nIecr pãbÉiF ADYapk Ÿö„gaerr Anumitº¡em tar sàbŸSx b† 'Has Science Found God? The Latest Results in the Search for Purpose in the Universe' …r …kiF ADYay ŸTek ba„lay Anubad kra HeyeC| AnubadiF odink s„bad Vr ŸBaerr kagej pãkaiSt HeyeC|] "Vmaedr carpaeS r ibSÿjget ibdYman obiSñY§ela ŸdKel† ŸbaJa Zay …r meDY Ÿkan pirkæpna Ÿn†, ˆeÀSY Ÿn†, Ÿn† Ÿkan AìB ik„ba ìeBr Aió»tÔ; Vsel AÉ, kr›naHIn ˆdasInta CaRa …Kaen Vr ikCu† ŸcaeK peR na' - ircaàh hikÆs, (jIbib¯anI …b„ A¤ePaàh †ˆinBaàisiFr Public Understanding of Science ibBaegr ADYapk)| srltar ibpd: ib¯aenr †itHas sÚpeàk …kiF jnipãy DarNa He¬C ŸZ, Zueg Zueg ib¯an tar purena t¹Ô§elaek Vbàjnar ó¼ep CueR ŸPel idey ntun t¹Ôek sader gãHn ker Ÿny …b„ …Baeb º¡magtBaeb samenr idek …igey ŸZet Taek| pdaàTibd …b„ icÇ»aibd Tmas kšn, tar bûlpafY 'The structure of Scientific Revolution' b†ey pãTm …† DarNaiF pãitiòt kern …b„ tar bedOlet† Vjek …† 'paradigm shift' kTaiF Vmaedr intYidenr S×BaÆhaerr A„S Hey ŸgeC| "ib¯an VkisMk pirbàtenr maDYem …igey ŸZet Taek' - …† DarNaiF Vsel …kDrenr Aitr²n ob Vr ikCu ny| Ÿnaebl purôar pãaÐ pdaàTibd iöeBn weynbaàg …r met, ib¯aenr †itHas Kuƒjel

Upload: phungthuan

Post on 18-Aug-2019

215 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: mulW h iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd · …kjn pdaàTibedr dâiñet ibbàtnbad harˆ†injemr Vt« mulW h. iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd [ib¯anI iBkFr ŸóF„gar

…kjn pdaàTibedr dâiñet ibbàtnbad

harˆ†injemr Vt« mulW h. iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd

[ib¯anI iBkFr ŸóF„gar Hawya† ibSÿibdYaley pdaàTibdYa …b„ ŸjYaitiàbdYa ibBaegr …imirFas ADYapk …b„ kelaraeha ibSÿibdYaley dàSn ibBaegr s„Zu¹¡ ADYapk| itin "kelaraeha isiFejn Ab saeyÆs' …r pãitòata …b„ mu¹¡-mnar …kjn sÚmaint sdsY| h. Ÿö„gr Timeless Reality, The unconscious Quantum, Physics and Psychics, and Not by design sH Aenk suiliKt gãÇù …b„ pãbeÉr pãenta| nIecr pãbÉiF ADYapk Ÿö„gaerr Anumitº¡em tar sàbŸSx b† 'Has Science Found God? The Latest Results in the Search for Purpose in the Universe' …r …kiF ADYay ŸTek ba„lay Anubad kra HeyeC| AnubadiF odink s„bad Vr ŸBaerr kagej pãkaiSt HeyeC|]

"Vmaedr carpaeS r ibSÿjget ibdYman obiSñY§ela ŸdKel† ŸbaJa Zay …r meDY Ÿkan pirkæpna Ÿn†, ̂ eÀSY Ÿn†, Ÿn† Ÿkan AìB ik„ba ìeBr Aió»tÔ; Vsel AÉ, kr›naHIn ˆdasInta CaRa …Kaen Vr ikCu† ŸcaeK peR na'

- ircaàh hikÆs, (jIbib¯anI …b„ A¤ePaàh †ˆinBaàisiFr Public Understanding of Science ibBaegr ADYapk)|

srltar ibpd: ib¯aenr †itHas sÚpeàk …kiF jnipãy DarNa He¬C ŸZ, Zueg Zueg ib¯an tar purena t¹Ô§elaek Vbàjnar ó¼ep CueR ŸPel idey ntun t¹Ôek sader gãHn ker Ÿny …b„ …Baeb º¡magtBaeb samenr idek …igey ŸZet Taek| pdaàTibd …b„ icÇ»aibd Tmas kšn, tar bûlpafY 'The structure of Scientific Revolution' b†ey pãTm …† DarNaiF pãitiòt kern …b„ tar bedOlet† Vjek …† 'paradigm shift' kTaiF Vmaedr intYidenr S×BaÆhaerr A„S Hey ŸgeC| "ib¯an VkisMk pirbàtenr maDYem …igey ŸZet Taek' - …† DarNaiF Vsel …kDrenr Aitr²n ob Vr ikCu ny| Ÿnaebl purôar pãaÐ pdaàTibd iöeBn weynbaàg …r met, ib¯aenr †itHas Kuƒjel

Page 2: mulW h iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd · …kjn pdaàTibedr dâiñet ibbàtnbad harˆ†injemr Vt« mulW h. iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd [ib¯anI iBkFr ŸóF„gar

Tmas kšenr bla …† bYapk 'Paradigm Shift' …r ̂ daHrN Kub† km ŸdKa Zay| sitY kTa blet ik, ib¯aenr ŸbSIr Bag pirbàtn† º¡manÓiykBaeb Veó» Veó» GeF …b„ ntun t¹Ô Vibôaerr perw Aenkidn Der purena t¹Ô§ela bYbHœt Het Taek, ntun Vibôar§ela purena§elaek HiFey ibday ker na idey br„ inejra† ntun pirsŸr DIer DIer ibó»âit laB kret Taek| ˆdaHrNsÿrœp ŸdKa Zay, Zidw pãay …k Sta×I Veg† ŸkayaÇFam ibpåb inˆFiny t¹Ôek VpatWBaeb "Bul' bel pãman keriCela, pdaàTibdYa pafYº¡emr ŸbiSrBag jueR† …Knw icrayt inˆFiny mtbad† ViDptY ibó»ar ker rŸyeC | weynbaàg …r met …mnik taƒr sHkàmI Tmas kšnw, HaBaàh … taƒr Caºedrek £aiskal pdaàTibdYa† iSQa idetn| ŸkayaÆFam blibdYa icrayt ŸQºek (classical domain) ŸkÆÅ ker kaj ker …b„ parmanibk, VÇ»Wparmanibk …b„ AnYanY Aenk ŸQeºw …r AnnY kaàZkrIta lQY kra Zay, ikǼ inˆFnIy blibdYa ŸZ smy ibkiSt HeyiCl Ÿs smy ŸkayaÆFam t¹Ô pãmaN krar mt Ÿkan ˆpa¹ ib¯anIedr Haet iCl na| teb gt paƒc Sta×Iet AÇ»t peQ duiF ob¯aink Vibôarek bR paradigm shift iHsaeb iciH¡t kra Zay ; (1) ŸxaRS Sta×Iet Ÿkapaiànkaesr Vibôát t¹Ô- pâiTbI sUeàZr cairidek ŸGaer …b„ (2) ˆnib„S Sta×Iet (1859 sal) caàls harˆ†n …b„ …YleÒh raesl wyaels …r pãó»aibt pãkæp - pãakáitk inàbacenr (Natural Selection) maDYem jIbjgetr ibbàtn| …† duiF Vibôar ìDu eZ manuexr icÇ»aDaraek …k ntun ó»Ÿr ˆÊIt kret saHaZY kŸriCl ta† ny tara tKnkar pãacIn …b„ gBIrBaeb suriQt icÇ»apÁitek sirey idey puraena DarNa§elar ˆprw ViDptYw ibó»ar ker ineyiCl| …Kaen ibeSxBaeb lQYNIy ŸZ, t¹Ô dueFa† pibº DàmgãÇùguelar pãacIn icÇ»a§elaek AtYÇ» pãblBaeb VGat keriCela - ŸZ§elaek manux …tidn Der sâiñkàtar AÙaÇ» baNI iHeseb ibSÿas kreta| …† du† t¹Ôek† Ÿs† smey KãIöan Dàm ibSÿaesr pãit …k pãaNGatI BIit iHeSeb gNY kra HeyiCl| …Fa Vmaedr men raKet Heb ŸZ, VDuink ibbàtnbad t¹Ô harˆ†enr pãó»aibt pãaTimk DarNar per , ibeSx ker ŸmOilk ih.…n.… Ÿk ŸkÆÅ ker Vnibk kaàZpãNalI Vibôât Hwyar pr ŸTek, Aenk dUr …igey ŸgeC| Vbar karw karw met pãakáitk inàbacenr ba†erw AnYanY pãakáitk pÁitw ibbàten Buimka raeK| Vim …Kaen "harˆ†injm' blet ìDumaº pãakáitk pÁit …b„ pãakáitk inyemr (natural process of chance and natural law) smnÓey GFa ojibk ibbàtnek† buJai¬C| ŸxaRS Sta×Iet Ÿraman caàc gYililwek Ÿkaparinkaesr sUàZŸkiÆÅk t¹Ô, Zaek gYaelilw ìDumaº …kiF giNt Saó½Iy mehl† ny br„ "baó»b stY' iHeseb tuel DeriCeln, ta A÷Ikar kret baDY kireyiCl| KãIöan DàmgãeÇù AtYÇ» pirôarBaeb† ˆeLK VeC ŸZ, pâiTbI ŸsOrjgetr AnÍ ŸkÆÅ| chron. 16.30 Ÿt ˆeLK VeC, "HYa pâiTbI S¹¡Baeb daiÍey VeC, kKn† nÍeb na...'| Ps 104:5 dâ•tar saeT bel, "itin pâiTbIek tar iBi¹r ˆpr óùapn kereCn, Zaet Ÿkan idnw …ek naRena na Zay|...' …k† rkm Vrw Aenk ˆi¹¡ ŸdKa Zay ŸZmn: Ps.93:1 …b„ 96:10 …| ta se¹Ôw pãay …k Sta×Ir meDY† Ÿkaparinkaesr ŸsOr-te¹Ôr ibr›eÁ ‰Sÿer ibSÿasIedr s„gãam QIN Hey VsŸt Taek| mUltW Ÿkaparinkaesr te¹Ôr peQ ŸjaRaela saQI pãmaN§ela…mn pirióùit sâiñ krela ŸZ, Dàmek Hy …ksmy baó»b stY gãHN ker inet Ht na Hy DÕ„s Hey ŸZet Ht| ŸSx pàZÇ»

Page 3: mulW h iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd · …kjn pdaàTibedr dâiñet ibbàtnbad harˆ†injemr Vt« mulW h. iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd [ib¯anI iBkFr ŸóF„gar

blet Ÿgel, …kDrenr pãakáitk inyemr mDY idey† Dàmek Ÿmen inet Hy ŸZ pâiTbI Vsel† sUàeZr cairidek ŸGaer| …r Pel ŸgaRa Daiàmekraw …Fa ÷Ikar ker inet baDY Hy ŸZ ba†ebel ŸlKa sb ikCuek sbsmy VQirk AeàT Ÿmen Ÿnwya Zaeb na| …Kan ŸTek† DàmbadI(Apologistic)Ÿdr pQ ŸTek ntun ̄ aenr saeT tal imiley ba†eblek punàbYKYar pãyas ìr› Hy, ta ba†ebl-ibbât VQirk baNIr saeT sada ŸcaeK Zt† As˜itpuàN mŸn ŸHak na Ÿkn| ˆnib„S Sta×I Vset Vset †ˆeraep caeàcr Qmta BIxNBaeb kem Ves, …b„ Ÿs kareN† harˆ†nŸk gYililwr mt duWKjnk pirnitr sÿIkar Het Hyin| pãkátpeQ harˆ†nek taƒr biàNl jIbenr ŸSex inˆFenr paeS weyóF iminóFar VYibet smaiHt kra Hy| tarprw, icÇ»aibd hYineyl ŸhenF harˆ†enr mtbadiFr nam ideyeCn "harˆ†enr ibp°nk pãó»ab'; …iF "ibp°nk" karN …iF bel ŸZ, manux …b„ AnYanY pãain, Ÿkan ˆprwyalar ineàdSna CaRa†, ìDmaº pãakáitk pÁitr maDYem AepQakât srl pãaeNr ŸTek º¡manÓey ˆ‡pi¹ laB kereC; Vr Ÿs kareN† harˆ†enr …† t¹ÔiF Ÿssmey Kub km jaygay† sader gâHIt HeyiCl| Vjw harˆ†enr …† ibp°nk t¹ÔiF ib¯an …b„ AÉ DàmibSÿaesr meDY ZueÁr pãDan eQº iHeseb ibebict Hey VseC|

ibbàtn te¹Ôr ob¯ainkta : sàbsaDareNr meDY ibbàtnbad Vsel† ob¯aink ikna … iney† ibtàk Takelw Eb¯aink jaànal§elaet VedO …mn Ÿkan tàk-ibteàkr njIr pawya Zay na, ŸsKaen ibtàkZuÁ cel ibbàtnbaedr puªKanupuªKta iney, kKn† mtbadiFr ŸmOilk bYapar§ela iney ny| harˆ†enr smykal ŸTek …Kn pàZÇ» ibbàtnbaedr speQ prIQa lØ saQY pãmaeNr s„KYa Hajar§en bâiÁ ŸpeyeC| pãaeNr ˆ‡pi¹ …b„ gfenr ŸQeº ibbàtnbad …tKain† kaàZkrI iHeseb pãmaiNt HeyeC ŸZ …ek …Kn jIbibdYa …b„ icik‡saibdYar iBi¹ iHeseb gnY kra Hy|

caàls harˆ†n (1809-82)

harˆ†n Za janetn tar Ÿcey Vmra …Kn Aenk Aenk ŸbSI jain, …b„ Vjek Vmra …† Agãsr ¯aenr Velaek ibbàtnbaedr mUl te¹Ôr VmUl stYta pãmaN kret sQm HeyiC| …Fa AtYÇ» §r›tÔpUàN ŸZ Vmra …Kn jIn tŸ¹Ôr mUl ibxybó¼ …b„ taet ih.…n.… ik BUimka paln ker ta sÚpeàk ibó»airtBaeb buJet ŸperiC| …† skl Vibôar† ibbàtnbaedr mUl mtbadek Vrw sudâ•Baeb pãmaN kereC| Vjek Vmra ijenr iBter† ibiBÊ pãaeNr meDY ibdYman inibR sÚpàk …b„ taedr saDarN ˆ‡pi¹r DarabaiHk †itHas sÚpeàk janet pair|

Page 4: mulW h iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd · …kjn pdaàTibedr dâiñet ibbàtnbad harˆ†injemr Vt« mulW h. iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd [ib¯anI iBkFr ŸóF„gar

Vim ZKn …† b†iF ilKiClam tKn† manuexr ijenam pãejkeFr PlaPl pãkaiSt Hy| …Kn pàZÇ» Zt pãaNIr ijenam prIQa kra HeyeC taedr meDY pawya pirict ih.…n.… r Anuº¡m§ela AtYÇ» pirïarBaeb pãmaN ker ŸZ, skl jIb …k† ˆ‡s ŸTek ˆ‡pi¹ laB kereC- ifk ŸZmniF harˆ†n beliCeln| lYabŸrFiret bYkeFirya, ÒuF Pça†, …b„ AnYanY pãaNIr ibbàtn Vmara ŸcaeKr samaen† ŸdeKiC| icik‡saibdYar gebxNay ibbàtn …kiF ApirHaàZ A„g iHeseb ibebict Hy| Vjek seÆdHatItBaeb bla Zay ŸZ ibbàtnbad t¹Ô ŸTek pawya ¯aenr maDYem Vmra †itmeDY† Hajar Hajar manuexr jIbn rQa kret sQm HeyiC| Ÿkan kaàZº¡m ob¯aink ikna ta ibcaerr mandÆh iney ZeTñ ibteàkr AbkaS Taket paer, ikǼ inecr Velacna ŸTek ŸdKa Zaeb, ibbàtnbad ŸZ ib¯an' ta iney Ÿkan sŸÆdH Taka ˆic‡ ny| …Kaen AiB¯talØ pàZebQN (emperical observation) iney pãcur prIQa-inrIQa kra Hy …b„ prIQNeZagY …mn BibxÃanI (testable predictions) kra Hy Za †itmeDY† ob¯aink mHel gãHNeZagYta ŸpeyeC| ibeSx ker, harˆ†n …b„ wyaelesr pãó»aibt ibbàtn te¹Ôr ob¯aink iBi¹ na Takel ta Kub sHej† Bul pãmaint Hey ŸZt|

The Origin of Species

by Means of Natural Selection by Charles Darwin

harˆ†n …b„ wyaelesr smy, ŸbSIr Bag manux ba†ebelr bàNna AnuZayI ibSÿas kreta ŸZ, 6 Hajar bCr Veg pâiTbI sâiñ kra HeyiCela| ifk …† smey† BUt¹Ôibdra pãmaN Ÿpet ìr› kern ŸZ pâiTbIr bys Vsel tar ŸTek Aenk ŸbSI …b„ …† ntun tTYiF harˆ†nek …t† VelaiRt keriCela ŸZ itin ibegelr smuÅZaºar smy caàls ileyelr ŸlKa "BUte¹Ôr mUlnIit' b†iF saeT ker iney igeyiCeln| 'On the Origin of the Species by means of Natural Selection' b†iFr pãTm s„ôreN harˆ†n, BUt¹Ô ŸTek pawya ¯aenr ˆpr iBi¹ ker, saDarN …kiF Anuman kŸrn ŸZ pâiTbIr bys Vsel keyk'S ŸkaiF bCr| ŸsKan ŸTek† itin ŸdKan, pãakáitk inàbacn GFa …b„ tar maDYem bû pãjaitr jIb sâiñ Hwyar jnY ŸZ lmÓa smeyr drkar ta Vmaedr …† pâiTbIr VeC|

Page 5: mulW h iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd · …kjn pdaàTibedr dâiñet ibbàtnbad harˆ†injemr Vt« mulW h. iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd [ib¯anI iBkFr ŸóF„gar

làh ŸkliBn (1824-1907)

ibKYat pdaàTibd ˆ†ilyam Tmsn (iZin per làh ŸkliBn ˆpaiDet BUixt Hn) …† Vnumaenr iberaiDta ker beln ŸZ pâiTbIr bys Vsel harˆ†n Za beleCn tar ŸTek Aenk km| Tmsn Taeàma-ha†naimkes AtYÇ» §r›tÔpUàN Abdan ŸreK ŸgeCn, itin† pãTm Taeàma-ha†naimkesr iÃtIy suº …b„ crm tapmaºa Ÿôl Vibïar kern| TmsŸnr smy ib¯anIra ŸsOr riSMr ibikreN Abdan raKet paer …mn Si¹¡r ˆ‡s iHeseb ìDumaº rasayink Si¹¡ …b„ maDYakàxeNr kTa† janetn| Tmsn du†iF pãiº¡yar maDYem† Vlada VladaBaeb sUeàZr bys inàDarN ker ŸdKan, maDYakàxN bl bYbHar krel sUeàZr bys sbecey ŸbSI pawya Zay …b„ ŸsFaw ikna He¬C maº keyk'S lQ bCr| Tarema-ha†naimkesr suº bYbHar kŸr ŸkliBn …Faw pãmaN kern ŸZ, …mnik maº keyk lQ bCr Vegw pâiTbIr tapmaºa …t† ŸbSI iCl ŸZ ŸsKaen Ÿkanrkm pãaeNr ˆ‡pi¹ GFa …ekbaer† AsÝb bYapar iCl|

harˆ†enr smykael ib¯anIra pdaàTibdYa sÚpeàk Za janetn ta pãakáitk inàbacenr maDYem ibbàtn tŸ¹Ôr sifkta sÚpeàk bÍ DreNr sŸÆdeHr jnM Ÿdy| harˆ†n ibbàtnbad tŸ¹Ôr Verk Vibïark wyaelsŸk ŸlKa …k icifet ˆeLK kern, "ŸbS ikCuidn Der†, pâiTbIr bys sÚpeàk TmsŸnr dâiñB„gI Vmar sbecey bÍ icÇ»ar karN Hey daiÍeyeC|' TmsŸnr isÁaÇ» Zid sifk Ht taHel pãakáitk inàbacenr maDYem ibbàtnt¹Ô tKin Bul pãmaint Hey ŸZt| ikǼ bla baûlY, … pãse˜ TmsŸnr isÁaÇ»† Vsel Bul iCl …b„ Ÿs kareN† harˆ†enr t¹Ôek imTYa pãmaN Zayin| ikǼ TmsnŸkw …Kaen ifk Ÿdax Ÿdwya Zay na, karN, itin Ÿs† smeyr jana sbecey inàBreZagY tTY bYbHar ker† …† isÁaeÇ» ˆpnIt HeyiCeln| tarpr, ib„S Sta×Iet ntun VerkiF Si¹¡r ˆ‡s iHeseb parmanibk Si¹¡ Vibïát Hwyar pr ŸdKa Ÿgl ŸZ …iF rasayink ba maDYakàxn Si¹¡r tulnay Aenk ŸbSI Si¹¡SalI| …r PŸl sUeàZr bys inKuƒtBaeb iHesb krar jnY AiDktr inàBreZagY …kiF pirmapk Kuƒej pawya Ÿgl| Vera ŸdKa Ÿgl ŸZ, Tmsn pâiTbI faÆha Hey Vsar ŸQeº smeyr Haerr ŸZ iHesb keriCeln ta sÚpuàN† Bul karN pâiTbI pãakáitk parmanibk Ÿtjiðytar maDYem taƒr pUàbbàtI Anumaenr Ÿcey Aenk ŸbSI tap ˆ‡padn kŸr Taek| ib„S Sta×Ir maJamaiJr meDY ib¯anIra ebS BaelaBaeb† pãitiòt ker ŸPeln ŸZ parmanibk ibiº¡yar maDYem† sUeàZr iBtrkar taepr sâiñ Hy | …† Stai×r ŸSx nagad sUàZ Het pãaÐ inˆiFäena pàZebQN krar (…mn …kiF prIQay Vim inejw A„SgãHN keriClam) maDYem sUeàZr Si¹¡r ̂ ‡s iHeseb parmanibk Si¹¡r ZTaàTta Vrw sudâ•Baeb pãmaiNt Hy …b„ sUeàZr sÝabY bysw iHesb ker Ÿbr kra Hy pãay …kS ŸkaiF bCr| …r Veg† ŸrihwAYakiFB ŸhiF„ …r maDYem pãmaint HeyeC ŸZ pâiTbIr bys Vsel† keyk S ŸkaiF bCr, …b„ pãtþt¹Ôibdraw pãay kaCakaiC smykaelr

Page 6: mulW h iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd · …kjn pdaàTibedr dâiñet ibbàtnbad harˆ†injemr Vt« mulW h. iBkFr ŸóF„gar, VnubadW bnYa VHemd [ib¯anI iBkFr ŸóF„gar

meDY† pâiTbIet pãaeNr ŸKaƒj ŸpeyeCn| s„eQep blet Ÿgel blet Hy, ibbàtnbad AnY ŸZ Ÿkan ob¯aink tŸ¹Ôr mt† …kiF ib¯ansÚmt mtbad, …b„ ib¯an kaj ker ˆnMu¹¡ sImay, kaej† Ÿkˆ idibY idey blet paer na BibxYet ib¯aenr ŸkaTay ik pirbàtn kret Heb| teb …† muHUeàt pãakáitk inàbacenr maDYem biàNt ibbrtnbadt¹Ôek BibxYet CueR ŸPel Ÿdwya Heb (AÇ»tpeQ …kiF bYapk pirser) blel, BibxYet pâiTbI Vbar smtl pãmaiNt Heb blar mt† ŸSanaeb|