vol. xxx (30) no. 321 rni regd. no. 70648/99 shillong - 24 ... · pyn-phieng ïa ka jingrakhe don...

8
VOL. XXX (30) NO. 321 RNI REGD. NO. 706 48/99 SHILLONG - 24 NAIWIENG (NOVEMBER) SNGI U BLEI (SUNDAY) 2019 www.mawphor.com Postal Re gn. No. NE - 851. 10/- TYNGKA Khubor ïalehkai na Jylla Sla 4 West Khasi/ South West Khasi Sla 14 Ri Bhoi- East Khasi & Garo Hills Sla 16 Sla 2 Ri-Lum Jaintia Kular ka JD (U) ban ïeng pyrshah ha Parliament Hiar Delhi ka NESO ban pan jingkyrshan biang na ki sengsain pyrthei pyrshah ïaka CAB Shillong, Naiwieng 23: Ka North East Students’ Or- ganisation (NESO) kala hiar mynta sha Nongbah Delhi ban ïakynduh ïa ki seng saiñ pyrthei bapher bapher ka Ri, naka bynta ban pan biang ïa ka jingkyrshan ba kin ieng pyrshah ïa ka Citi- zens hip (Amendment) Bill (CAB) hapoh ka Ïingdorbar Parliament. Ki Nongïalam ka NESO hapoh ka jingïalam jong u Chairman Bah Samuel B Jyrwa, hynne ka sngi saitjaiñ, kila ïakynduh ïa u Secretary General ka Janata Dal (United) u K.C.Tyagi, uba la kular ba ka party jong u ka dang ieng skhem ha ka nong rim ban pyrshah ïa ka CAB hapoh Parliament. Kat kum ka khubor, ka Sorkar National Democratic Alliance (NDA) ba lamkhmat da ka Bharatiya Janata Party (BJP) kala pynrung ïa ka CAB ha ka thup jong ki kam ka Sorkar (Govt Business) ban wanrah hapoh ka Dorbar Tlang jong ka Ïing Dorbar Lok Sabha bad Rajya Sabha ba dang ïaid mynta. “Ngi la ïakynduh ïa u KC Tyagi ha ka Ophis Tuid da ki hajar ngut sha ka lympung Seng Kut Snem ba 120 ha Madan Weiking Sdang ka EZAPICON 2019 ba lai sngi ha Shillong Hapoh kawei ka rynsan ïathir ki Doktor ban shakri kham bha ïa ki nongpang U President ka API, u Dr. KK Pareek bad kiwei ki doktor kiba dang pyllait paidbah ïa ka Souvenir/ Dur Mawphor Shillong, Naiwieng, 23: Hapoh kawei ka rynsan, ki doktor sumar nongpang na kylleng ki jylla jong ka ri Hato kyntait u Lat ban pynjari ïa ka jingsynshar Administrator ha KHADC? Ki paidbah kiba la ïatuid sha ka lympung Seng Kut Snem bad, ki lai ngut kiba la shah pynkupburom . India kiba don hapoh ka shatri jong ka Association of Physicians of India (API) ki la wan poi ha nongbah Shillong ban ïashim bynta ha ka jingïathir ïatai sani ha kaba ïadei bad ka jingshakri Ïaid paidbah ban pyrshah ïaid ki trok kit mawsalin sha Bangladesh ha SWGH Shillong.Naiwieng 23: Da ki hajar ngut ki samla Khasi bad Jaintia, ki rangbah kynthup ki longkmie longkpa ryngkat ki riam tynrai ba i shongkun ki la mih sha surok ka nongbah Shillong ban pyn-phuh pyn-phieng ïa ka jingrakhe don burom ka Seng Khasi Seng Kmie ban pynpaw ïa ka jing-ngeit Niam Tynrai bad ka riti dustur ha ka jingrakhe Seng Kut Snem ba 120 ha ka sngi saitjain . Kane ka jingmih paidbah sha ki surok ban ïaid ryngkat ki riam bad ki jingtem jingput tynrai ka long shi bynta ban pyni ïa ka jing-riew spah ka jaidbynriew Khasi ha ka kolshor bad rukom im. Kane ka jingïaid paidbha la sdang na Madan Iewrynghep bad pynkut pat ha Madam Weiking ha kaba la pynlong ïa ki jingshad tynrai bad ki jingduai phirat. Ngam jyllop u rangbah ha Phot Tyngkoh Mawkyrwat, Naiwieng 23: Uwei u rangbah ha ki karta 65 snem ei ei mynha ka miet jong ka 21/11/2019 ula ngam jyllop ha kawei ka Phot kaba don hapoh shnong Domjyrti - Rangmaw, South West Khasi Hills District, Mawkyrwat. Katkum ka tyllong khubor ba la ïoh na ki pulit la ïathuh kane ka jingjia ka la jia h a ka miet jong ka 21/ 11/2019 ha kaba uwei u briew uba kyrteng u Sailet Kharwanniang, 65 snem karta ula ngam jyllop ha kawei ka phot kaba kyrteng ka ‘Phot Tyngkoh’. “Ka daw ba une u rangbah u sa ngam jyllop ka dei ba u long u briew uba don jingduna ha ka bor pyrkhat ha kaba ha ki por 11 baje mynmiet ula mih na ïing ba leit sum leit sait ha kane ka Phot Tyngkoh hynrei naduh kata ka por u khlem wan phai ïing shuh bad dei ha ka step jong ka 22/11/2019 la lap pynban ba ula ngam jyllop”, ong ka tyllong khubor na ki pulit. Noh synñiang ka SNSBH sha ka Balang U Blei, Qualapaty Shillong, Naiwieng 23: Ka Synjuk ki Nongsynshar Shnong ka Bri u Hynñiewtrep (SNSBH) ha ka jing-ïalam khmat u Bah R Blah, Secretary ka la leit ban pynpaw jingsngew-lem sha ka Balang U Blei (Church of God), Qualapaty, ha ka nohphai sngi saitjaiñ bad noh synniang jingïarap ryngkat ka shithi sngew lem sha ka Balang. Kum ban shu kdew ba ka Ingmane ka Balang U Blei kaba don ha Qualapaty ka la kylla dpei ha ka step 17 tarik u Naiwieng, 2019 hadien ba ki thylliej ding ba shyrkhei ki la bam bam duh ïa kane ka Ingmane bad shim ruh ïa ka jingim ki shijur kiba sah ha kawei ka ing marjan bad kane ka Ingmane. U Bah R Blah u la aiti ïa ka shithi sngew-lem Bteng sla 13 Wanrah ka INTACH da ka jingïatai halor ka jingma kaba ap ïa ka jingduhjait ki ktien tynrai Kiwei pat ki nongkren ha kane ka jingïathir ïatai ki kynthup ruh ïa u Dr.Kailash Bhattacharjee uba la kren ha kaba ïadeibad ka jingpynneh pynsah ïa ka ktien Khasibad u Professor Desmond L Kharmawphlang uba la ai jingkren halor ka phang, "Re- visiting Ethno-palaeogra- phy: the Khasi Project." Ha kane ka lympung, u Shilong la ïadonlang u Com- missioner and Secretary ka tnat Arts and Culture ka Sorkar Jylla u Bah Federick Roy Kharkongor uba la long u Kongsan bad u Professor Andrew May uba la wan kyrpang na ka University of Melbourne, Australia ban ai jingkren halor ka jingma kiba ap ïa ki ktien tynrai jong ki ritpaid lada ym don da ka jingbuh jingthoh jingtar. Shillong, Naiwieng 22: Ka Indian National Trust forArt and Cultural Heritage ha ka sngi thohdieng ka la wanrah da ka jingïathir ïatai halor ka jingma kaba ap ïa ka jingduhjait noh jong ki ktien tynraiba ju kren da kiriewlum ka thaiñ Shatei Lammihngika ri India. Ïa kane ka jingïathir ïatai ba la pynlong ha u Tirot Sing Guest House, NEHU, Bteng sla 13 Pynkup burom ka KSU ïa ki samla pule, aiti u MLA ïa ka Ambulance Shillong, Naiwieng, 23: Ka Khasi Students Union, Sohiong Circle hynin ka sngi thohdieng ka la sam da ki khusnam sha ki samla pule kum shi bynta ban pynshlur ïa ki khnang ba kin nang kiew irat ha ka pule puthi ha ki kyrdan kiba shalor. Ïa kane ka jingsam Bteng sla 7 Bteng sla 7 Bteng sla 7 Ki paidbah kiba da ng ïaid ra lly ha rilum Garo/ Bteng sla 13 shisha ne em ba u Lat u kyntait ban pynjari ïa ka jinsynshar administrator ha KHADC kumba la ai jingmut, kiba bun ki ïathuh ba ki ruh ki shu bna khubor hynrei kim pat ioh satia da ka jingthoh kumta kim pat lah ban ong ei ei. Nalor kata haba u nongthoh khubor u pyrshang ban kylli wat na u CEM ba thymmai ka 14 ngut khlem u Chairman bad ka Liang Pyrshah ruh ka don 14 ngut. Kumta lada jia ba mih tang uwei ne arngut na ka liang synshar la khyllem biang namar ha ki District Council ym don satia ka ain Anti Defection Law. Haba u nongthoh khubor u pyrshang ban iakren bad kiba bun ki heh sorkar bad ki MDC ruh, halor katei ka khubor la ka long kaba pynpaw ba kim pat ïoh kano kano ka jingthoh ruh. Lah ban pynkynmaw ba ha ka 21 tarik mynta u bnai ka sorkar lyngba ka tnad District Council Affairs (DCA) ka la dep ai jingthoh sha u Lat ban pynjari beit da ka synshar Administra- tor ha KHADC namar kumba long mynta kam don ka jingskhem ka Executive Co mmit tee (EC) na mar ka Liang Synshar ruh ka don Shillong, Naiwieng 23 : Mynta ka sngi ka khubor ka la saphriang kylleng hana ba u Lat ka jylla u Tathagata Roy u la kyntait ban pynjari ïa ka jingsynshar Administrator ha Khasi Hills Autono- mous District Council (KHADC) kumba la ai jingmut da ka sorkar, hynrei haba pyrshang ban kylli na ki heh sorkar kim treh ban ïathuh namar ki Bteng sla 13 Shillong, Naiwieng 23 : Ki paid nongshong shnong jongka South West Garo Hills (SWGH) ki la pynlong da ka jingïa ïaid paidbah ryngkat ka jingrah ïa ki jingthoh ha ka Sngi Thohdieng ha Ampati ban pynpaw ka jingpyrshah jur ïa ka jingïaid ki trok kit mawsalin na ka district jongki sha Bangladesh namar ka la pynsniew palat Bteng sla 13 Ki nongïalam ka NESO ha ka jingïakynduh ia u Secretary General ka Janata Dal (United) u K.C.Tyagi ha nongbah Delhi.

Upload: others

Post on 04-Mar-2020

98 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

VOL. XXX (30) NO. 321 RNI REGD. NO. 70648/99 SHILLONG - 24 NAIWIENG (NOVEMBER) SNGI U BLEI (SUNDAY) 2019 www.mawphor.com Postal Regn. No. NE - 851. 10/- TYNGKA

Khubor ïalehkai na JyllaSla 4 West Khasi/ South West Khasi

Sla 14 Ri Bhoi- East Khasi & Garo Hills

Sla 16

Sla 2 Ri-Lum Jaintia

Kular ka JD (U) ban ïeng pyrshah ha Parliament

Hiar Delhi ka NESO ban pan jingkyrshan biangna ki sengsain pyrthei pyrshah ïaka CAB

Shillong, Naiwieng 23: KaNorth East Students’ Or-ganisation (NESO) kala hiarmynta sha Nongbah Delhiban ïakynduh ïa ki s eng

saiñ pyrthei bapher bapherka Ri, naka bynta ban panbiang ïa ka jingkyrshan bakin ieng pyrshah ïa ka Citi-zens hip (Amendment) Bill

(CAB) hapoh ka ÏingdorbarParliament.

Ki Nongïalam ka NESOhapoh ka jingïalam jong uChairman Bah Samuel B

Jyrwa, hynne ka sng isaitjaiñ, kila ïakynduh ïa uSecretary General ka JanataDal (United) u K.C.Tyagi,uba la kular ba ka party jongu ka dang ieng skhem ha kanong rim ban pyrshah ïa kaCAB hapoh Parliament.

Kat kum ka khubor, kaSorkar National DemocraticAlliance (NDA) balamkhmat da ka BharatiyaJanata Party (BJP) kalapynrung ïa ka CAB ha kathup jong ki kam ka Sorkar(Govt Busines s ) banwanrah hapoh ka DorbarTlang jong ka Ïing DorbarLok Sabha bad RajyaSabha ba dang ïaid mynta.

“Ngi la ïakynduh ïa uKC Tyagi ha ka Ophis

Tuid da ki hajar ngut sha ka lympung SengKut Snem ba 120 ha Madan Weiking

Sdang ka EZAPICON 2019 ba lai sngi ha Shillong

Hapoh kawei ka rynsan ïathir ki Doktorban shakri kham bha ïa ki nongpang

U President ka API, u Dr. KK Pareek bad kiwei k i doktor kiba dang pyllaitpaidbah ïa ka Souvenir/ Dur Mawphor

S hi llong, Naiwieng , 23:Hapoh kawei ka ryns an, kidoktor sumar nongpang naky lleng ki jylla jong ka ri

Hato kyntait u Lat ban pynjari ïa kajingsynshar Administrator ha KHADC?

Ki paidbah kiba la ïatuid sha ka lympung Seng Kut Snem bad, ki lai ngut kiba la shah pynkupburom .

India kiba don hapoh kashatri jong ka Associationof Physicians of India (API)ki la wan po i ha nongbah

Shillong ban ïashim byntaha ka jingïathir ïatai sani hakaba ïadei bad ka jingshakri

Ïaid paidbah ban pyrshah ïaid ki trok kitmawsalin sha Bangladesh ha SWGH

Shillong.Naiwieng 23: Daki hajar ngut ki samla Khasibad Jain tia, ki rangbahkynthup ki longkmielongkpa ryngkat ki riamtynrai ba i shongkun ki la

mih sha surok ka nongbahShillong ban pyn-phuhpyn-phieng ïa ka jingrakhedon burom ka Seng KhasiSeng Kmie ban pynpaw ïaka jing-ngeit Niam Tynrai

bad ka rit i dustur ha kajingrakhe Seng Kut Snemba 120 ha ka sngi saitjain .

Kane ka jingmihpaidbah s ha ki surok banïaid ryngkat ki riam bad ki

jingtem jingput tynrai kalong sh i bynta ban pyni ïaka jing-riew s pah kajaidbynriew Khas i ha kakolshor bad rukom im. Kaneka jingïaid paidbha la sdang

na Madan Iewrynghep badpynkut pat ha MadamWeiking ha kaba la pynlongïa ki jingshad tynrai bad kijingduai phirat.

Ngam jyllop urangbah ha Phot

TyngkohMawkyrwat, Naiwieng 23:Uwei u rangbah ha ki karta65 snem ei ei mynha ka mietjong ka 21/11/2019 ula ngamjyllop ha kawei ka Pho tkaba don hapoh shnongDomjyrti - Rangmaw, SouthWest Khasi Hills District,Mawkyrwat.

Katkum ka ty llongkhubor ba la ïoh na ki pulitla ïathuh kane ka jingjia kala jia ha ka miet jong ka 21/11/2019 ha kaba uwei ubriew uba kyrteng u SailetKharwanniang , 65 s nemkarta ula ngam jyllop hakawei ka phot kaba kyrtengka ‘Phot Tyngkoh’.

“Ka daw ba une urangbah u sa ngam jyllop kadei ba u long u briew ubadon jingduna ha ka borpyrkhat ha kaba ha ki por11 baje mynmiet ula mih naïing ba leit sum leit sait hakane ka Pho t Tyngkohhynrei naduh kata ka por ukhlem wan phai ïing shuhbad dei ha ka step jong ka22/11/2019 la lap pynban baula ngam jy llop”, ong katyllong khubor na ki pulit.

Noh synñiangka SNSBH sha ka

Balang U Blei,Qualapaty

Shillong, Naiwieng 23: KaSynjuk ki Nongs ynsharShnong ka Bri uHynñiewtrep (SNSBH) haka jing-ïalam khmat u Bah RBlah, Secretary ka la leit banpynpaw jingsngew-lem shaka Balang U Blei (Church ofGod), Qualapaty, ha kanohphai sngi saitjaiñ badnoh s ynniang jing ïarapryngkat ka shithi sngew lemsha ka Balang.

Kum ban shu kdew baka Ingmane ka Balang U Bleikaba don ha Qualapaty kala kylla dpei ha ka step 17tarik u Naiwieng , 2019hadien ba ki thylliej ding bashyrkhei ki la bam bam duhïa kane ka Ingmane badshim ruh ïa ka jingim ki shijurkiba sah ha kawei ka ingmarjan bad kane kaIngmane.

U Bah R Blah u la aiti ïaka s h ith i s ngew-lem

Bteng sla 13

Wanrah ka INTACH da ka jingïatai halor kajingma kaba ap ïa ka jingduhjait ki ktien tynrai

Kiwei pat ki nongkren hakane ka jing ïathir ïatai kikynthup ruh ïa u Dr.KailashBhattacharjee uba la kren hakaba ïadei bad ka jingpynnehpynsah ïa ka ktien Khasi badu Profess or Desmond LKharmawphlang uba la aijingkren halor ka phang, "Re-vis iting Ethno-palaeogra-phy: the Khasi Project."

Ha kane ka lympung, u

Shilong la ïadonlang u Com-missioner and Secretary katnat Arts and Culture kaSorkar Jylla u Bah FederickRoy Kharkongor uba la longu Kongsan bad u ProfessorAndrew May uba la wankyrpang na ka University ofMelbourne, Australia ban aijingkren halor ka jingma kibaap ïa ki ktien tynrai jong kiritpaid lada ym don da kajingbuh jing thoh jingtar.

Shillong, Naiwieng 22: KaIndian National Trust for Artand Cultural Heritage ha kasngi thohdieng ka la wanrahda ka jingïathir ïatai halor kajingma kaba ap ïa kajingduhjait noh jong ki ktientynrai ba ju kren da ki riewlumka thaiñ Shatei Lammihngi kari India.

Ïa kane ka jingïathir ïataiba la pynlong ha u Tirot SingGuest Hous e, NEHU, Bteng sla 13

Pynkup burom kaKSU ïa ki samla

pule, aiti u MLA ïa kaAmbulance

Shillong, Naiwieng, 23: KaKhas i Studen ts Union ,Sohiong Circle hyn in kasngi thohdieng ka la sam daki khusnam sha ki s amlapule kum sh i byn ta banpynshlur ïa ki khnang ba kinnang kiew irat ha ka puleputh i ha ki kyrdan kibashalor.

Ïa kane ka jingsamBteng sla 7

Bteng sla 7

Bteng sla 7

Ki paidbah kiba dang ïaid rally ha rilum Garo/

Bteng sla 13

shisha ne em ba u Lat ukyn tait ban pynjari ïa kajinsynshar administ ratorha KHADC kumba la aijingmut, kiba bun ki ïathuhba ki ruh ki s hu bnakhubor hynrei kim pat iohsatia da ka jingthoh kumtakim pat lah ban ong ei ei.

Nalor kata haba unongthoh khubor upyrshang ban kylli wat nau CEM ba thymmai ka

14 ngut khlem u Chairmanbad ka Liang Pyrshah ruhka don 14 ngut. Kumta ladajia ba mih tang uwei nearngut na ka liang synsharla khyllem biang namar haki Dist rict Council ym donsatia ka ain Anti DefectionLaw.

Haba u nongthoh khuboru pyrshang ban iakren badkiba bun ki heh sorkar badki MDC ruh, halor katei kakhubor la ka long kaba

pynpaw ba kim pat ïoh kanokano ka jingthoh ruh.

Lah ban pynkynmaw baha ka 21 tarik mynta u bnaika so rkar lyngba ka tnadDist rict Council Affairs(DCA) ka la dep ai jingthohsha u Lat ban pynjari beitda ka s ynshar Admin istra-to r ha KHADC namarkumba long mynta kam donka jingskhem ka ExecutiveCommit tee (EC) namar kaLiang Synshar ruh ka don

Shillong, Naiwieng 23 :Mynta ka sng i ka khuborka la s aphriang ky llenghana ba u Lat ka jy lla uTathagata Roy u la kyntaitban pyn jari ïa kajingsynshar Administratorha Khas i Hills Autono-mous Dist rict Council(KHADC) kumba la aijingmut da ka s o rkar,hynrei haba pyrshang bankylli na ki heh sorkar kimtreh ban ïathuh namar ki Bteng sla 13

Shillong, Naiwieng 23 : Kipaid nongshong shnongjongka South West GaroHills (SWGH) ki la pynlongda ka jing ïa ïaid paidbahryngkat ka jingrah ïa kijing thoh ha ka Sng iThohdieng ha Ampati banpynpaw ka jingpyrshah jurïa ka jing ïaid ki t rok kitmaws alin na ka d is t rictjongki sha Banglades hnamar ka la pynsniew palat

Bteng sla 13

Ki nongïalam ka NESO ha ka jingïakynduh ia u Secretary General ka Janata Dal(United) u K.C.Tyagi ha nongbah Delhi.

24 TARIK NAIWIENG (NOVEMBER), 2019 MAWPHOR 13 KHUBOR NA JYLLA & BA BTENGKHLAD NOH I BAH

S. S ROYTHANGKHIEW

I Bah S.S. Roy Thangkhiew,92 snem ka rta, RangbahShnong barim jong kaNongthymmai, Nongkhyriembad i Kurim jong i (L) KongAlbot Khyriem, ba shong basah ha Nongkhyriem,Nongthymmai. I la khlad nohha ka 23-11-2019 bad kajingleit ontep ïa I kan long haka 25-11-2019 ha ka por 2 bajenohphai sngi ha u lum jingtepka Kur Khyriem ha Sawlad.

ryngkat ka song jingïarap ha u Pastor Incharge kane kaIngmane, u Pastor AC Moore ha ka jingïadon lang ki riewrangbah na ka Balang, riew ngeit ka Balang U Blei kynthupki long kmie longkpa bad kiwei kiwei pat.

U Bah R Blah ha ka shithi sngew-lem na ka Synjuk ula ong ba kum ka Synjuk ka sngewlem na ka bynta kane kajingduh kaba khraw ïa ka Balang. "Ngi phah ka khuborsngew lem sha ka Balang, ki paid riewngeit ka Balang badkane ka Ingmane kaba la la rim bha ha nongbah Shillongka dei ka dak ka jing ieid bad jingburom para briew kabadei ka bynta ka burom ïa u Blei", la ong u Bah R Blah.

"Ka jingduh noh ïa kane ka Ingmane kaba la thaw ha

Noh synñiang ka SNSBH sha ka Balang U Blei, Qualapaty

u snem 1924 ka dei ka jingduh ba khraw ym tang ïa ki paidriewngeit ka Balang hynrei ka dei ka dak ka jingdon namka nongbah Shillong bad jylla hi baroh kawei", la ong uBah R Blah uba la pynpaw ruh ka jingsngew nguh ïa kinongïalam Balang kiba baroh shi kat ta ki la ïa don byntaban ai mynsiem ïa ka Synjuk.

Hadien kane ki nongïalam ka Synjuk ki la leit ruh bansngewlem ha ka longing jong ki shijur kiba khlad noh nakane ka jing jïa p luh d ing ka Ingmane. Naka liang kinongïalam Balang kila pynpaw ka jingai khublei ïa kaSynjuk kaba la wan ban sngewlem bad pyn-shngain lemha kum kane ka por ba jia ka jingjia kaba sngewsih.

Bah F R Kharkongor, Commissioner and Secretary ka tnatArts and Culture u la kren mardor ban pynneh ban ïada badban kyntiew ïa ka ktien kmie ha jylla khnang ban rasong kathoh ka tar. U la maham ruh ïa ki khynnah bad samla jong kajuk mynta ban ym kren ne thoh lyngkut ïa la ka ktien ba ïoh kabyrsieh.

U Bah Desmond L Kharmawphlang haba kren ha kanesngi, u la kyntu ba ki kyntien ha ka duwai ka phirat bad ha kakñia ka khriam ki dei ban long ki ban hiar pateng khnang banïaineh ki riti dustur. Ha ba u la pyninam da ka durim ba la mihki kyntien na uwei u akhia na thaiñ Bhoi, u Bah Dising Mariñha ka por ba u shat pylleng bad u la ïathuh ïa ki khanatangshaphang ka ba thaw ïa ka pyrthei bad ïa ka longbynriewmanbynriew katkum ki riti dustiur Khasi.

U Professor Andrew May na Melbourne University ruhu la kren khia thew s haphang ka jingmynto i bad kidiengpyngkiang jong ki ktien tynrai ha ka ba ïatyngkhuhbad ka stadtip jong ka juk mynta. U la bynñiaw ba ki pharengki la pynkoh ïa la ka rukom jong ki nongsepngi ha ka bakynshew ïa ki snap ka riti dustur tynrai jong ki tynrai bynriewha kylleng ka pyrthei kynthup ïa ka jong ki Khasi. U AndrewMay u la kyntu ba u Kpa ka thoh ka tar Khasi u dei ban longna ki prohjabieng ne ki pehsylli Khasi ki ba kham tip bniahban ïa ki phareng ki ba dei ki riewshitrhem ba ïalap niamKhristan, wat lada ki lah noh synñiang shisha katno katnoruh ïa ka thoh ka tar Khasi. U la ban jur ban pynneh ïa kaktien tynrai lyngba ka thoh ka tar da ka ba kynshew ha ki korka juk stadtip mynta khnang ba kin kham neh kham slempateng-la-pateng.

Ha ba u Andrew May u la ïathuh shaphang ki ktientynrai ha Ri Australia, u ong ba na ki hynñiew spah tylli kiktien tynrai ha u snem 1788 ka dulir tih bniah jong u snem

Wanrah ka INTACH da ka jingïatai halor ka jingma kaba ap2016 ka la shem ba don sa tang shispah hynriewphew tylli kiktien tynrai. Kumta u la maham ïa ka imlang sahlang Khasi bakin long ki ba husiar bha ban pynim bad pynneh ïa la ka ktienkmie.

Ha ka jingkren ba khatduh u Dr Kailash Bhattacharjee ula kren halor ka bynta jong ki phawar mynta kum ki tyllongban pynneh ïa ka kt ien tynrai. U la kren shitrhem bhashaphang jong u Myllung Soso Tham bad ki phawar myntaba u la thoh ha ki katto katne ki kot, kynthup ïa ki khanalyngkot ha ka kot Ki Phawar u Aesop.

Ha kaba ïadei bad kane ka jingshimkhia jong ka INTACH,u nongthoh khubor ka jingïakren bad ka Convenor jong kaINTACH ka Associate Professor ka Dr. Madaline Y. Tham kala ong, "ka long kaei kaei kaba sngewsih ban ïohi ba ki samlaha kane ka juk mynta kim da kham sngewtynnat shuh bankren ïa ka ktien tynrai lajong bad ki kham sngewtynnat bankren ïa ka ktieng nongwei (English)."

Ka la kyntu ruh ïa ki kmie ki kpa ba kin pynshlur ïa la kikhun ba kin nang ban pule ïa ka sobjek Khasi naduh ki klaskiba rit khnang ba kin dup don ka jingieid ïa la ka jong kaktien.

"Ka long kaei kaei kaba sngewsih bha ban ïohi ba kikhynnah Khasi ki shim bujli da ka sobjek Alternative Englishha ka jaka jong sobjek Khasi ha ki skul. Ka MeghalayaBoard of School Education (MBoSE) ka la dei ban shimkhiabha halor kane, da kaba pynrung ïa ki kot pule Khasi kibapynsngewtynnat ïa ki khynnah trai ri trai muluk khnang bakin don ka jingsngewtynnat ban pule ïa ka sobjek Khasi," kala ong.

Haba kylli, halor ka jingbym don ki dak thoh ïa ki 'tienshnong (sub dialect) ka Dr. Madelyne ka la ong, "Lada phipeit ïa ka ri United Kingdom, ka don bun bha ki 't iensohshnong na kawei ka shnong sha kawei pat hynrei kaktien English pat ka dei kaba wan hakhmat eh. Hynrei habangi peit pat ïa ki longing Khasi nga sngewdei ba ki kmie kikpa ki dei ban pynshlur ïa la ki khun ba kin kren ïa ka ktienshnong khnang ba kan pynriewspahh ïa ka ktien ka thylliej."

Na ka liang u Prof. Desmond L. Kharmawphlang, ubalong u Head Department ka Cultural and Creative Studies kaSkulbah NEHU u la pynpaw ba ka jingbsut ïa ki tien shnongha ka ktien Khasi ka dei kaba kongsan bha namar kane kapynriewspah shikatdei eh ïa ka ktien.

Ha kane ka lympung da kawei ka sur baroh ki la ïabynñiaw bad sahnud ïa ka rukom buh bui ka bor Sorkar ïa kikot pule Khasi, khamtam ha kaba la weng noh ïa ki kot Khasikiba kynsai kynthup ïa ki kot u Myllung Soso Tham. Nalorkatabun ki la kynthoh ïa ka rukom tynneng kren ne thoh pharengjong ki khynnah bad samla mynta ha manla ki khep khamtamha ka pule dangle, wat lada dei ban kiar ne kyntait syndonban shah hikai ïa ka ktien Khasi ha ki skul bad skulbah.

U Bah R Blah, Secretary ka SNSBH u dang aiti ia ka shithi sngewlem bad song jingiarap sha ka Balang u Blei /

Shillong, Naiwieng, 23: KaMart in Lu ther Chris t ianUniveris ty (MLCU) dangshen ka la pynlong ïa kajingïathir ïatai halor ka DraftNational Education Policy2019 da ka jingthmu ban peitbn iah ïa ki byn ta kibadonkam kiba ïadei bad kijingpu le ha ka kyrdanUndergraduate.

U Execu tive Directo rjong ka Bethany Society uCarmo Naronha, u la ai ïa kajingkren halor ka “UniversalDesign for Learning.”

Haba batai bniah halorkane, u Naronha u la banjurba donkam ban weng nohïa ka jingngeit " averagebrain" bad " averagestudent" hynrei ban khampynleit jingmut ha kabaïadei bad ka jingai jinghikailyngba ki buit hikai kibathymmai khang banpynthikna ba ki khynnahkin sngewthuh kham bha ïaki jinghikai hapoh ki kamraklas.

“Ngim lah ban shu ong

Ki Nonghikai bad samla pule pule barim ka MLCU kiba dang ïashondur lang/

Ïatai ka MLCU halor ki mat badonkamka Draft National Education Policy 2019

Mass Education, Dr. BerylBuam, Associate Professorka College o f TeacherEducat ion , Sh illong, uCarmo Naronha, ExecutiveDirecto r ka BethanySociety, u Dr. Ananya Guhau Retd. Director ka IGNOU,Shillong, u Bah BryanWahlang , Principal kaKidd ies Corner School,Bakerlang L. Nonglait ,Graph ic designer bad kisamla pule barim ka MLCUki la ïashim bynta ha kine kijing ïatei n ia kynhunryngkat bad ki nonghikaijong kane ka skulbah.

M u l t i d i s c i p l i n a r yCurricu lum, CommunityLearning, Department andFacu lty Autonomy,Program and PerformanceEvaluat ion, Faculty CareerManagement , LearningMethods , Open andDistance Learn ing , SelfDirected Learn ing, FineArts , Aes thet ics andCulture.

Ka Headmis tres s jongka Seiñ Jaintia School, kaKong Billian Lamare, uToris t Mark uba long uDirecto r ba la shongthaitjong ka Elementary amd

ïa ki khynnah, ba ngi dontang kawei ka rukom pule,ba ka dei ka bha, pd iang ïaka lane iehnoh. Bun sienngi pyn ïap noh ïa kiba donka sap bad kiba don ka borsngewthuh kaba kham bha.Ka pule puthi kaba bha kadei ban hikai ïa ki khynnahha baroh kin ïoh ïa kajuh kajinghikai kaba sngewthuhlang da baroh,” u la ong.

Hadien kane, la pynlongïa ka jing ïathir kynhunhalor ki phang bapherbapher kiba ïadei bad kaDraft National EducationPolicy kum ka

KHADC u bah LatiplangKharkongor ruh ka jubabkaba u ai ka long ba um patïoh jingtip bad um lah banong la ka dei ne em namar umpat ioh satia da ka jingthoh.

Katba kawei pat ka tyllongkhubor ba la ïoh ka ïathuh bahalor kane ka jingai jingmutka sorkar na ka liang u Lat udang pan ïa ka kaiphod na kaKHADC ban tip shai ha kanoka rukom ki pyniaid ïa kajing ïa tyn juh bor bad kajingjied ïa u CEM ruh.

Lah ruh ban pynkynmawba na ka liang u SymbudMyntri Rangbah ubahPrestone Tynsong u la ïathuhba na ka liang ka sorkar ka ladep ïa kynduh bad ïakren badu Lat halo r ka jing longjingman jongka s ynsharkhadar hapoh ka KHADC haka por ba ai ïa katei kajing thoh. U la ong ruh “Kumno yn lah ban pass ïa kibill hapoh ka ïïng dorbar habaka liang pyrshah bad liangsynshar ki long mar katjuh.Kumta kane ka jing longjingman kam long kabaitynnad la ka long ïa kaKHADC, JHADC ne GHADCruh namar lada shah khlempep kin ïai khyllem bad ïai mihbun k Executive Commiteebad na kata ka daw ngi la aijingmut ban pynjari beit da kajingsynshar Administrator”.

Kyntait u Lat ïaka jingai jngmut

ïa ka surok. Ïa kane ka jingïaidpaidbah la ai jingkyrshan ruhda u MDC ka Boldamgre uStevie Marak uba long uweina ki nongmihkhmat uba ladep ai da ka jingthoh shakibor sorkar dang ha kine kikhyndiat sngi.

Hadien ka jingïaid paidbahki la leit ai ruh ïa ka jingthohsha u Deputy Commissioner(DC) ha kaba la dawa ba deiban pynsangeh noh mardorïa ka jingïaid kine ki troklyngba ka surok SH-12 shaBangladesh. Halor kane kajingsniew kane ka surok na kaliang ki seng bhalang kiNokma lem bad ki senglongkmie ki la dep ai jingthohsha ki bor synshar hynrei ymshym la shim khia satia ïa kane.

Ki la pynpaw ba kane kasurok kan nang sniew shuhshuh namar u DC jongkaWest Garo Hills u Ram Singhu la shah ban ïaid kine ki trokkit maws alin na Bhutanlyngba ka surok AMPT kabaïaid lyngba ka SWGH shaduhkhappud Bangladesh.

Hadien kane ki la pynlongruh ka jingialang paidbah hakaba ki la rai da kawei ka surban ïeng pyrshah beit lada jiaba ki bor synshar district kimpynsangeh ïa ka jingïaid kineki trok namar ba ki la leh khlemakor palat ban kit palat pudkaba la wanrah ka jingsniewïa ka surok bad buh ïa ka ïaidka ïeng ki paidbah ha ka jingehkaba khraw. Ki la rai ruh banïaid da kiwei ki lad jingiakhihlada jia ba ki bor synshar kimshim khia ei ei

La kynnoh ba ym tang baki pynsn iew ïa ka su rokhynrei sa ka pynieng khlemakor harud surok ha kaba kila jia bunsien ki khep ba kibus skul kim lait shuh ban ïaidbad ki khynnah skul ki poislem beit sha skul.

Ïaid paidbah banpyrshah ïaid ki

Kynnoh ka AHAM ba thok ka Sorkarïa ka Ïingkashari halor ka kam dewïong

Rah i kong Phiralin ïa ka nam MrsInternational Universal Beauty ‘19

Shillong, Naiwieng 23 : IKong Phiralin Nongbet naUmsohsun Shillong iba deiruh i nongjop jong ka MrsClassic India 2019 kaba lapyn long da ka NationalPageant India ha Kolkata ilawan rah biang sa ar tylli kinam ha ka ryns an ïakobthei bhabriew kaba la longha Singapore naduh ka 1tarik haduh ka 9 tarik u

Naiwieng 2019. I lah ïoh ïaka nam Mrs InternationalUnivers al Beauty 2019 badCrown for Compas sionPortfolio 2019.

Ha kane ka jingïa kob ladon 80 ngut ki nong ïa shimbynta na kylleng ka pyrtheina Asia bad na USA, Eu-rope, Sou th Africa ruhkumjuh.

I long ruh tang ma i ban

s hah jied kyrpang banshong ryngkat bad ki syiemjong kato ka ri ban ïa bamjamiet ha kajuh ka miejRoyal bad VVIP ha ka RedGala Coronation ha ka 7thtarik Naiwieng. Ïa kane kajingiakob la pyn long badpynphuh pynphieng da kaTKS N Sons Pvt LTD ha Or-chid Country Club Singa-pore.

Ki nongshim bynta bad ki nongjop ha ka jingiakop Mrs Classic India 2019, kibadang shah shondur lang

kaba kham bha ïa ki paidbah nongpang haka ri baroh kawei.

Ïa kane ka lympung ïathir ïatai ba la tipkum ka ‘9th Eastern Zonal Conference ofAs sociation of Phys icians of India’(EZAPICON) la plie paidbah da u Dr. K.K.Pareek, uba long u Presiden t jong kaAssociation of Physicians of India (API).Ïa kane ka jingïalang ba nyngkong jong kaAPI la pynlong da ka Meghalaya StateChapter (MSC).

U Dr. Pareek haba kren kum u Kongsanu la kyn tu ïa ki doktor ba ki dei ban don kajingïadei kaba ïajan bad ki nongpang habaki sumar ïa ki. U la ai khublei ïa ka API,Meghalaya State Chapter watla ka danglong ka tnad treikam ba dang thymmai jongka API, hynrei kaba la sdang ban kiew hakiba bun ki liang.

Haba kren halor ka jinglong jingmang kakoit ka khiah, u Dr. Pareek u la ong ba ka koit kakhiah ka ïakynduh ïa kiba bun ki jingtynjuhkhamtam namar ka roi ka par ha kiba bun ki liang.

“Kane ka jingïalang kan pynleit jingmutïa ka jing ïoh i jngai ka API, kata bansaphriang ïa ki jingt ip sha ki dkhot jongka. Ki jingtip kiba mih ha kane ka jingïalangki long kiba shisha, kiba lah ban shaniahbad ki wan na ki ‘riew shemphang kiba lapyntbit ïalade ha ki liang bapher bapher,”u la ong.

Ha kajuh ka por u la kdew ruh ba kaneka jingïalang ka lum lang ïa baroh ki doktorbad kito ba ïadon bynta ha ka koit ka khiahha kawei ka rynsan ha ryngkat ka jingthmuban pynbha ïa ka jing long jingman ka koitka khiah bad ka rukom sumar ha kyllengsawdong ka Ri.

“Ki doktor ki dei kiba hakhmat eh haba

Hapoh kawei ka rynsan ïathir ki Doktor ban shakri

Shillong, Naiwieng 23: Ka Achik HolisticAwakening Movement (AHAM) kalakynnoh ba ka Sorkar Jylla kala shukor ïaka Ïingkashari bad ïa ki paidbah halor kakam dewïong.

Ka AHAM kaba ïalam da u Chairmanbarim ka Garo National Liberation Army(GNLA) u Champion R Sangma, kala thohsha u Chairman ka National Green Tribu-nal (NGT) Committee u B.P Katakey bakyrpad ban bishar bha biang ïa u dew iongbala ai jingkheiñ da ka Sorkar, kata udewïong ba 32 lak metrik ton uba don ha ki4 tylli ki District ka Jylla.

Ha ka jingujor bala mudui myn ha ka20 tarik Naiwieng ha Shillong, u Championbad u Vice President u G.Ch Momin kilaong “Ngi kwah ban pynthikna ïa ka jingkamjong ka Sorkar Jylla ba don haduh 32 lakmetrik ton u dewïong ba ap ban khaii, ubala dep tih shuwa ka jingkhang t ih dewïongka NGT ha u snem 2014”.

Ka Sorkar Jylla ha ka jingbishar jongka Ïingkashari Supreme Court, kala pyntipba don haduh 32,56,715 MT u dew iongbala dep tih lypa ha ki 4 tylli ki Dis trict batih dewïong hapoh ka Jylla. Ka AHAM kalakyrpad ban mudui da ka mukot dumapynkheiñ hukum (contempt proceeding)pyrshah ïa ka Sorkar Jylla bad kumjuh ruhïa ki Ophisar, ïa kiba kala kynnoh ba kidonkti ha ka jingai jingtip ba lamler.

Ka Sorkar kala ai ïa kane ka jingkheiñlyngba ka affidavit bynrap bala ait i ha kaÏingkashari Supreme Court ha u Ïaiong 2019hashuwa ba ka Ïingkashari kan pynmih ïaka hukum ha u Naitung 2019.

Kat kum ka hukum ka Ïingkashari Su-preme Court, ïa u dewïong bala pyllangthup dei ban aiti noh da ka Sorkar Jylla

sha ka Coal India Limited (CIL) ba kan lilamkat kum ka jingpynbeit jong ka KatakeyCommittee. Ïa une u juh u dewïong dei ruhban lilam kat kum ki kyndon bala buh da kaCommit tee lyngba ka CIL ka ban aijingmyntoi ïa ka Jylla bad kumjuh ruh ïa kitrai dewïong.

Ka AHAM kala sngew pyrshah ïa kaaffidavit bynrap ba pyni ïa ka jingdon biangu dewïong sa 32 lak MT ïa kaba ka kynnohba la shu pynheh ïa ka jingdon une udewïong tang ban pynmih ïa ki katto katnengut ki khwai myntoi. Ka AHAM kala kdewkt i ïa ki Ophisar, ki Politician ïa kiba kakynnoh ba kila iatreikam sop sop ban aijingtip da kiba bakla.

“Ka jingkam jong ka Sorkar Jylla ka deikaba shu thok bad kaba pynkheiñ ïa kahukum ka kashari. Ka jingshisha hi ka longba u dewïong ba don u long tang hapoh18-20 MT bad namar kata ngi kyntu ïa kaCommittee ba kan pyndep ïa ka jing leitshim jingkheiñ na baroh ki District” ong uChampion bad u Momin.

Ka AHAM kala kynnoh ruh ba kajingtih dewïong thliew khnai haduh myntaka dang b teng hapoh ka Jy lla wat la kaSorkar Jylla kala kam da kumwei.

“Ki Ophis ar kila donkti ban pynkheiñïa ka hukum jong ka Kashari ki dei ban shapynsajia namar ka jingailad ban tih patharïa u dewïong,ban tih dewïong be-aiñ wathapdeng ka hukum jong ka kashari” kilaong haba kyntu ïa ka Katakey Committeeban pynshis ha ïa ki jingkam jong ka Sorkarhalor ka jingdon jong u dewïong hapoh kaJy lla bad ban mudui da ka mukotdumapynkheiñ hukum kashari pyrs hah ïa kibriew kiba donkti ban ïalam bakla ïa kakashari.

phai sha ka jingmanbha ka koit ka khiah,”ong u President ka API.

U la ong ruh ba ka API kan ym lah shakribha lymda dei na ki païa jong ka, kata kitnad treikam ha ki jylla bapher bapher (StateChapter) kiba ju kyrs han bad ai bor ïa kaAPI na ka por sha ka por.

Kumjuh haba ai mynsiem ïa ki samla puledoktor kiba la wan ïashim bynta ha kane kajingïalang, u Dr. Pareek u la ba ki dei ban longkiba minot ha ka jingpule, bad ruh ban ieid ïala ka kam kumba ieid ïa la ki bahaïing hasem.

“Phim dei ban ïa kynthoh ïa ki para baïatrei lang. Pyndonkam hok ïa ki lad ki lyntiba la ai sha phi hynrei phim dei ban klet ïaki nongrim ki ban kyn tiew ïa phi. Phim deiruh ban kynriah noh ïa ka thong kaba phithmu ha ka jingim,” u la ong.

Nalor katei u la kyntu ïa ki ba hadienhabud ynda ki la shakri ïa ka kam, ki deiban don ka jing ïadei kaba ïajan bad kinongpang naba ki donkam ïa ki nongpangkumba ki nongpang ruh ki donkam ïa ki.

U la ai khublei ruh ïa ka ‘OrganisingCommittee’ kaba la shim ïa ka sienjam ha kaban pynlong ïa katei ka jingïalang kaba kitjingmut khamtam ka jingmyntoi ïa kito kibaïadon bynta ha ka tnad ka koit ka khiahnaba ki lah ban ïoh ïa shibun ki jingtip hakaba ïadei bad ki jingpang ba man ka sngi.

Shwa kane, la ïoh jingkren ruh na u Prof.(Dr.) D.M. Thappa, Director ka NEIGRIHMSuba la batai bniah halor ka tnad sumar‘Dermatology’ bad kumno ka tnad ka la kiewkatba nang mih ki snem.

Ha kane ka sngi u kongsan lem bad kiweikiwei ki la pyllait ruh ïa ka ‘Souven ir’ jongkane ka jingïalang ba lai sngi ka ban kutlashai ka s ngi u Blei.

MAWPHOR 24 TARIK NAIWIENG (NOVEMBER), 20192 EAST JAIÑTIA & WEST JAIÑTIA HILLS

Jowai, Naiwieng, 23: Ki MDC jongka Bharat iya Janata Party (BJP) kilakynnoh baka Executive Commit tee

Kynnoh ki MDC BJP ba pyndonkam baklaka EC u Ma Thombor ïa ka pisa SAG

Siew tulop ïa ki nongtrei ka JHADC haduh T.16 klur tam

Ki MDC ka seng BJP kiba dang kren bad ki nongthoh khubor dangshen/

kaba ïalam u ma Thombor Shiwat kumu Chief Executive Member (CEM) jongka Jaiñtia Hills Autonomous District

Council (JHADC) ka la pyndonkambakla ïa ka pisa T. 16 Klur 50 lak kabadei ka pisa na skh im ai jingïarap ka

sorkar kmie lyngba ka Special Assis-tant Grant bad kila pynïaid bakla ïa kada kaba s iew tulop s ha ki nongtreijong ka konsil.

Ki lai ngut ki MDC BJP jong kaJHADC u ma Lakhon Biam, DawanLyngdoh bad u Krison Langstang kilakynnoh ba na naduh u bnai Lber 2019ka Konsil ka la ïoh ka pisa haduhT.16,72,65000/-, hynrei ak EC kabaïalam u ma Thombor ka la pynïaid baklaïa kane ka pisa sha kaba siew tulop ïaki palat 1400 ngut ki nongtrei jong kakonsil kynthup ïa ka pension kaba lakot T.16 klur 50 lak.

Ki la kynnoh ba watla ka EC UMa Thombor ka la s iew tulop ïa kinongtrei ka konsil da kane ka pis a,hynrei haduh mynta ka tu lop bakaba ki nongtrei ka konsil ki dei banioh ka la kynjoh sha ka 6 bnai.

U Ma Lakhon Biam u la ong“Kane ka pisa kaba ka kons il ka la

ïoh na ka s orkar kmie kaba la t ip kumka SAG Scheme kadei kaba la mangkyrpang na ka byn ta ban pynro ipynpar ïa kai MDC cons tituency,pynban ka Execu t ive Committeejong u ma Thombor ka la ïaid lait ïaki kyndon jong ka Niti Ayog badpynïaid bakla ïa kane ka pisa s hakaba siew tu lop .”

“Ngin ujor bad pynsngew sha kasorkar kmie halor ka jingpynkheinïa ki kyndon jong ka Niti Ayog banpyndonkam ïa ka p is a SAG nalorkiwei kiwei ki kyndon bala pynkhienka EC J HADC,” la ong kine kilaingut ki MDC jong ka BJP.

Kine ki lai ngu t ki MDC kilakynnoh ba ïa ka jing trei lyngba kaneka skhim ha ki bun bynta ka la sdangbad kaba eh mynta ki kontrak kibatrei kin ioh ne em ka bill haba kababun kane ka pisa la dep pynlu t s haka tu lop.

Kynthoh ki MDC BJP ba khot Dorbar Tlangu Chairman JHADC khlem ïohbor na u LatJowai, Naiwieng, 23: Ki MDC jongka Bharat iya Janata Party (BJP) kibadon ha ka liang pyrshah ha JaiñtikaHills Autonomous District Council(JHADC) kila kyn thoh ju r ïa kajingkhot Dorbar Tlang u Chairmanjong ka konsil khlem ïoh bor na u Latka Jylla ha ka 28 tarik u Naiwieng.

U Ma Lakhon Biam, u KrisonLangstang bad u Dawan Lyngdohhaba kren bad ki nongthoh khubor kilakynthoh bad buh jingkylli kumno u maFinely Bareh u la khot ïa ka DorbarTlang haba kane ka kam ka dang donha ka mukotduma naduh u bnai Nailur2019 hadien ka jingïehnoh kam u maLakhon Biam kum u Chairman badpynïasoh ïalade sha ka BJP.

Kane ka mukotduma kaba dangïaid ha ïingbishar jong ka MeghalayaHigh Court kadie kaba la ujo r da u maAwhai Andrew Shullai namar kajingkynnoh ba ïaid lait ka kyndonpynïaid kam jong ka JHADC ban jied

ïa u Chairman ba thymmai ha ka 9 tariku Nailur.

U Ma Andrew ula ai mukotdumakatkum ka Writ Pet ition (Civil) 383/2019 pyrshah Jaiñ tia Hills Autono-mous District Council (JHADC badka Sorkar Jylla halor ka jingjied Chair-man thymmai ha JHADC bad ka ïinigbishar kan shong bishar ïa kane kakam ha ka 25 tarik une u bnai hadienka jingshong bishar kaba long ha kasngi Thohdieng.

U Ma Andrew ula ai mukotdumahalor kane ka kam hadien ba u DeputyChairman jong ka konsil u Ma AiladBhoi u la pyn ïaid s hakhmat ïa kaelekshon jied Chairman uba thymmaika konsil ha ka 9 tarik u Nailur ha kadorbar kaba la khot da u Lat ka Jyllakatkum ka sub-rule (5) jong ka Rule36 jong ka Assam & Meghalaya Au-tonomous District Councils (Consti-tu tion o f Dis trict Councils ) Rules,1951 ban wanrah ïa ka resolution ban

weng ïa u Chairman katkum ka Rule107 jong ka ADCs.

U Lat ka Jylla ula bthah ïa u DeputyChairman ban pyn ïaid ïa kane kaDorbar jong ka Konsil ban weng ïa uChairman ïa u ma Lakhon Biam,hynrei u ma Lakhon ula hiar hi daladena katei kam shongknor ka JHADC.U Deputy Chairman ula pynbnahapoh ka dorbar ïa ka jingiehnoh kamu ma Lakhon bad ula pynbna syndonda ka jingjied chairman thymmai badu ma Finely Bareh ula jop suk ïa kaneka kam.

U Andrew katkum ka riti pynïaidkam jong ka konsil lada ka shuki chair-man ka thy lli, ka donkam ban jiedchairman thymmai bad u Lat ka Jyllau dei ban buh Tarik.

Namar ba kane ka kam jied Chair-man ka la iaid shakhmat u ma Awhaiula ujor da ka mukotduma bad kynnohbad ieng ha ka nongrim baka ïaid laitïa ki jingpyniaid kam ka konsil.

Wer u Dolloi ElakaRaliang sha ka

Kopati PujaJowai, Naiwieng, 23: U Dolloi jong kaElaka Raliang u Ma Chawas Lyngdohula kho t ula wer ïa baroh s ha kajinglehniam Noh Blai kaba la tip kum kaKopati Puja ka ban sdang naduh ka 25tarik bad pynkut ha ka 27 tarik une ubnai.

Ka 26 tarik kadei ka sngi kaba khrawha kaba kan don la lehniam pom blangha ka por 7 baje mynstep, ka stadpastieh hapoh Khloo Blai, kan don kaCultural item ki khun niamtre-niam tynraijong ka Elaka Raliang.

U ma Chawas Lyngdoh, u khliehjong ka niam ha katei ka raid ula ong bakaba bun ka bynta jong kane ka Puja ynpyndep ha Khlaw Kyntang jong ka RaidRaliang kaba don ka duwan kñiahapdeng shnong. Kan don ka shadmastieh kaba yn ïashimbynta da uWamon, u Lyngdoh, u Dolloi, u Pator, ki7 Rangbah Kur bad na ki Raij kiba iadon bynta lang ha kane ka Kopati Puja.

La ngeit ba kane ka Puja kadei banlehkmen hadien bala dep lum lang ïa ukba na lyngkha bad ban ai nguh ïa unongbuh nongthaw bad ban kyrpad naki blie ki syiem beh krad ïa u ksuid ukhrei bad ki jingpang ban roi ban par kashnong ka thaw bad ka Raid.

Shah kyntait ka Resolution kaba thmuwanrah ki MDC BJP halor ka kam dewïongJowai, Naiwieng, 22: Ki MDC jongka Bharatiya Janata Party (BJP) bakynthup ïa u ma Lakhon Biam, uDawan Lyngdoh, Krison Langstangkila pynpaw ka jinigbynñiaw kabakhraw halor ka jinghah kyntait ka reso-lution kaba kila thmu ban wanrah haka Dorbar Tlang kaban long ha ka 28Naiwieng halor ka kam tih bad khaïidewiong.

Kine ki MDC jong ka BJP kilapynpaw u Chairman jong ka Konsilym shim la shimkhia ban pdiang ïa karesolution jong ki halor kam dewiongban ailad ïa ki ban ïoh ïatai sani bhahapoh ka ïing ddorbar had ien b akaïinig bishar ba hakhliehduh ka ri, Su-preme Court ka la weng ïa ka

jingkhang tih dewiong, hynrei ka lapyntreikam pat da ki aiñ so rkar kmieharyngkat ka jingbuh ïa ki kyndonjong ka Mines & Minerals (Develop-ment & Regulation) Act, 1957, ka Min-eral Concession Rules, 1960, ka MinesAct , 1952, ka Environment (Protec-tion) Act, 1986 bad kiwei de ki Aiñkiba teh khum ïa ka sorkar jy lla bad kakonsil ban ïoh sdang ïa ka jing tihdewiong

‘Ka kamram jong ng i kum kinongmihkhmat ka dei ban ïatai badban shna aiñ, hynrei ka jingkyntait uChairman ïa ka resolution ka pyni shaikdar ba ym don ba kwah ban ïatai halorkane watla kaba bun ka khajna b akakonsil ka ioh kadei na u dewiong,” la

ong u Krison Langstang.U ma Dawan Lyngdoh ula pynpaw

b aka jingbynñiaw kaba khraw halorka jingshah kyntait kane ka resolu-tion halor ka kam tih dewiong bad ulaong ruh ba kam don jingmut kajingshong dorbar namar kalong tangshisngi.

'Baroh ki s engbhalang, kinongmihkhmat paidbah, ki nongïalamshnong kila khih khohreh ban dawana konsil ban shna aiñ, hynrei ka Ex-ecut ive Commit tee kaba ialam uThombor Shiwat haduh mynta kampat kyndit bynriew ban leh eiei banshna ïa ki aiñ khnang ban ïada ïa kabor bad ka iktiar jong ka konsil hakaban ïada iaka khyndew ka shyiap,"la ong u ma Lakhon Biam.

Shimkhia ki paidbah ka Lamyrsiang ban sumar ïa ka kper BotanicalKhliehriat, Naiwieng , 23: Kinongshongshnong jong ka shnongLamyrsiang , East Jaiñtia Hills Districthapoh ka jingïalam u Waheh Shnongjong ka s hnong Lamyrs iang u MaDomin ic Pala manla ka por ki jushimkhia bha ban ri bad ban sumar ïaki dieng ki siej kiba don ha kawei kakper (Botanical Garden) kaba don kajingheh haduh kumba 90 mitar hakaba ha kane ka jaka ki nongshongshnong jong ka shnong Lamyrsiangki la sdang ban thung dieng ha u snem2016.

U Mawphor ha ka jingiakren badu Ma Dominic Pala, la ong ba kane kajaka ba la thung ia ki dieng banpynlong Botanical Garden ka deimynshwa ka madan ialehkai phutbolba ju ialehkai ki khynnah.

“Dei namarba mynta ngi la lah bandon da kawei pat ka madan Footballkaba kham heh kumta ïa kane kamadan ka barim ngi la pyndonkam nohïa ka ha kaba thung dieng da kawei kajingthmu ban pynlong kum ka Botani-

Ka shnong Hingaria kaba don ha ka shnong East Jaintia Hills District ha kathaiñ Khappud jong ka ri India bad ka ri Bangladesh. Ka surok khyndew baju ïaid ki kali iew ha ka shnong Hingaria manla ka sngi/ Dur Mawphor

Ka Botanical Garden kaba don ha ka shnong Lamyrsiang, East Jaiñtia Hills District/

cal Garden hapoh shnong,” ong uBah Domin ic Pala.

La ïathuh ruh ba ha kane ka jakaba thung ïa ki dieng, ki don bunjait kijait dieng kiba kyn thup ki diengsoh,kidieng synt iew, ki d ieng Puma badkiwei kiwei kiba mynta ki la sdang hehsdang ban san da ka jingshimkhia banri bad s umar da ki nongs hongshnong.

U Bah Dominic,u la iathuh ruh baki ju pynlong ka jingpynkhuid ïa kaneka madan thung dieng manla ka taiewha kaba hynnin ka sngi thohdieng ruhki dang dep pynkhuid ïa kane ka jaka.

Kumba ka thaiñ Lamyrsiang, kadei ka jaka kaba kup ia ka rongjyrngam ha ki saw aiom kumta kipaidbah jong ka shnong Lamyrsiangruh ki ju ieid ban thung ïa ki dieng kisiej bad ka jingdon kane ka BotanicalGarden hapoh shnong kan nang khampynitynnad shuh shuh ïa ka mariangsawdong bad ka ban ai jaka rieh tngenruh ïa ki sim ki don ki mrad baroh kibaim ha ka mariang.

Kane ka jingthmu jong ka shnongLamyrsiang ka long ruh ban shna iakane ka jaka kum kawei na ki jakashongkai pyngngad bad lehse hadienhabud ka lah ban long kum kawei kaMini Park ha kaba ki khynnah bad kihep barit kin iohlad ban pynlut por hakane ka jaka kaba lait na kino kino kijingmynsaw.

Katto katne ki paidbah ka shnongLamyrsiang ha ka jing iakren bad unongthoh khubor jong u Mawphor kila iaroh ia kane ka jingiohi jngai jongu Waheh Shnong uba la pynkylla kuka Botanical Garden ia kane ka jakakaba lehs e ha ki snem ki ban sa wanka lah ba kylla ruh kawei na ki jakashongkai pyngngad ne ka Mini Parkbad kan long ruh ka jaka ka ban khringia ki sim ki doh kiba wad jaka riehtngen ban lait na ka jingshoh jong uslap, ka sngi bad ka lyer.

Kiba bun hi na ki paidbah ki iarohia kane ka sienjam ba la s him da kaDorbar Shnong hapoh ka jingialambastad jong u Waheh Shnong.

Ka jinglong jingman ki shnong haKhappud ka Meghalaya

Thung dieng Sakuraha Syntu Ksiar

Jowai: Ka Sorkar Meghalaya ryngkatbad ka jing ïat reilang bad ka AsianConfluence Ind ia East Centre,IKOUKAI Society Japan, Jaintia Fish-ing and Environment Protection Asso-ciation bad ka Dorbar Chnong Panaliarla pynlong ïa ka “Sakura Plantation Cer-emony” ha Syntu Ksiar, Jowai.

U Deputy Chief of Mission jong kaEmbassy of Japan, India u ToshihideAndo u la long u Kongsan ha kaba lasakhi lang da ka Deepa G. Wadhwa, IFSRetd., Former Ambassador of India toJapan kum ka kongsan bakyrpang. Kikongsan na India bad Japan ki long uK. N. Kumar, Chairman jong kaMeghalaya Farmer’s Mission, u Mr.Tsumotu Sato, Head of Japan Chapterka Asian Confluence bad u HirobumiMatsazawa, Chairman ka IKOUKAICherry Blossom Association, Japan.La pynitynnad shuh shuh ïa ka prokramda ka shad tynrai bad rwai tynrai jongka ri Jaintia. Hadien ka jingthung ïa kineki dieng la pyllait paitbah ïa ka hot airballoon bad ka jingïaid kai harud ka wahSyntu Ksiar Fis h Sanctuary ba lalamkhmat da ka MBDA, As ianConfluence, Dorbar Chnong Panaliarbad Jaiñtia Fishing Association bad kaSupt of Fisheries.

U Mawphor mynta ula donla ka jong ka Sla kaba

kyrpang na ka bynta kaWest Jaiñtia Hills bad kaEast Jaiñtia Hills. Kumtala kyrpad ïa ki paidbah ba

kin shimkabu banpyndonkam ïa kane ka slana ka bynta khubor jong ka

District la jong.Na ka bynta ka WJH,

sngewbha phah ha email:[email protected]

Na ka bynta ka EJH,sngewbha phah ha emal:

[email protected]

24 TARIK NAIWIENG (NOVEMBER), 2019 MAWPHOR 3 KHYNDIAT HALOR KI JINGSHISHA/JINGPYNBNA

KaBelgiumka dei kari kabadonhapoh kadewbahEruope.Kane ka rika longkaba rit,tangba kalong patkawei naki ri babun paidnongshongshnongbhahapoh kadongsepngiEurope.

La ker tawiar ïa ka na shaphang sepngi da ka duriaw North Seabad na ka bynta ba shatei pat da ka Netherland. Ka mihngi jongka ka long khappud bad ka ri Germany bad Luxemburgh badshaphang shathie pat ka ïahap khappud bad ka ri France.

Kumba ar na ka lai bynta jong kane ka ri ki dei ki jaka ri themne ri thor. Kine ki jaka ri thor ki long kiba sboh ne kiba seisohbha na ka bynta ka rep ka riang, ha kaba lyngba jong ka la tuidka wan Scheldt (Schelde) bad ki shnat wah jong ka kiba tuid badpoi sha ka duriaw ha Antwerp. Kane ka Antwerp ka dei kaduriaw kaba long ruh kata ka kad lieng ba kongsan bha.

Ka nongbah jong ka ri Belgium ka dei ka Brussels. Kane kanongbah ka don ha kane ka dong ri them ne ri thor. Ha ka dongshathie mihngi pat jong kane ka ri, ka don ka jaka ba longkynjang ne long lum ba la tip kum ka Ardennes. Kane ka dongArdennes ka dei kata ka dong kaba la syrtap da ki khlaw ki btabbad kita ki jaka jyrngam, ha kaba ka long ruh ka jaka ba rilangbrot. Ka jinglong ka mariang hapoh Belgium ka long kabatngen bha.

Ki paid nongshong shnong jong ka dong ba shatei jong kaneka ri Belgium ki kren da kata ka ktien Flemish, kaba long kaktien kum ki Dutch ne nong Denmark. ha ka dong ba shathiepat jong kane ka ri ki briew ki kren da ka ktien France badWalloon, kaba long ka ktien kaba ïasyriem kumjuh bad ka ktienki nong France (French). Ki lyngkha, ki jaka ri mrad bad ki jakarep jaka riang ki don haduh kumba ar na ka lai bynta jong kaneka ri Belgium. Kine ki lyngkha hapoh kane ka ri ki dei kibapynmih ïa ki kynja symbai ne kita ki jingthung kum u kew,khaw bad kiwei kiwei. Nangta nangne ruh la rep bad pynmih ïaki jingbam kum u phan, phankaro bad kiwei kiwei pat kijingthung ba har rukom. Ki nongrep ym tang ba ki pynlut portang ha kane ka rep ka riang, hynrei ki long ruh ki briew kibasmat ban ri jingri kum ha kaba ri sniang bad kulai.

Ka jingpynmih mar pynmih mata lyngba ki karkhana ka dei

kawei na ki tyllong na ka bynta ka spah ka phew jong kane kari. Hapoh kane ka ri ki don shibun ki karkhana kiba saiñ ïa kitaki syntiew ba la rep kyrpang na ka bynta ban pynmih ïa kikynja ksai thaiñ jaiñ bad kumjuh ruh ban pynmih saiwul na ushñiuh langbrot na ka bynta ban suh jain. Kiwei kiwei pat kikarkhana kiba don hapoh kane ka ri ki kynthup ïa kita kikarkhanakiba shnabadpynmih iaki dawaidashinbadnangta kikarkha bapynmih ïaki kalimotor.Nalorkine kidon ruh kita ki karkhana tih dewïong bad kiwei kiwei ki marpoh khyndew kum ki kynja nar bad nangta ki sa iñ ïa ki.

Ka Belgium ka dei kata ka ri ba synshar da uwei u briew nekata ka ri synshar syiem katkum ka riti synshar khadar. Kaneka ri ka don ïa u Syiem bad ki paid nongshong shnong jong kaki jied bad thung ïa ka Senate bad kata ka ïing dorbar jong kinongmihkhmat ba la tip kum ka House of Representatives. Tadhaduh ki snem 1800 khlieh, ka Belgium ka kynthup ïa ki kattokatne ki ri ba kham hapoh, ka jaka kaba kynthup ïa kaei kaba latip mynta kum ka Netherland. Ki nong Spain,, nong Austria,France bad Denmark hadien ruh ki la ïoh ban synshar ïa kaBelgium. Tangba ha ka snem 1830, ka Belgium khadduhkhadwaika la ïohïa kajinglaitluid.

Ha kasnem1914, haka porjong kathma bahpyrtheikabanyngkong, kiGermanki la hiar thma ïa ka Belgium khnang ba kin ïoh ban thombor ïaka France. Ïa ka Belgium sa shisien pat la kurup da ki Germanha ka snem 1940 ha ka por jong ka thma bah pyrthei ba ar. Lapyllait luid noh ïa ka ha ka snem 1944.

Ha ka snem 1957, ka Belgium ka la ïasoh lang bad san tyllikiwei pat ki ri Europe na ka bynta ban thaw ïa kata ka Euro-pean Common Market bad mynta ka Brussels, kaba long kanongbah jong ka Belgium, ka long ka headquarter jong kaEuropean Union (EU).

Ka Belgium, ka ri kaba rit

Ka sorbah Adelaide ka South AfricaKa Adelaide ka dei ka sorbah bad kaba long ruh ka nongbah jong ka ri South Australia. Kane ka nongbah ka don harud jong

ka wah Torrens, kaba jngai kumba 10 kilometre na ka Gulf St Vincent. Kiba bun ki jaka jong kane ka sorbah mynta ki la ïar haduh kumba 60 kilometre bad don palat ïa ka 1,023,617 ki paid nongshong shnong. Kane ka sorbah ka dei ka bynta pdeng

na ka bynta ka jingpynmih ïa ka wine kaba bun tam hapoh Australia bad ka dei ruh ka jaka ha kaba ki don ki karkhana shna kaliba kongsan tam.

Man la u snem, kane ka nongbah ka ju pynlong ïa kata ka Festival of Artsbad kiba bun ki jingïashim bynta ki ju long hapoh kata ka Festival TheatreComplex ba 15 million dollar ïa kaba la tei harud jong ka wan Torren. Kane kajaka ka don ïa kawei ka jaka ba long madan bad lai tylli ki kamra ne kynja hall.Ka Adelaide ka la pynlong ïa ka Australian Formula I Grand Pix kabanyngkong ba ju pynlong man la u snem ha ka snem 1985. Ka Adelaide Casino,ïa kaba la tei ha kawei ka Railway Station kaba rim la plie ha ka snem 1985.

Kane ka sorbah ka long kaba kham pher namar ka jinglong jingman jong kabad ka jaka ba ka don. Kane ka sorbah ka don hapdeng u lumbah Mount LoftyRanges ha ka phang mihngi bad ka ri shyiap rud duriaw ba 32 kilometre ha Gulf

St Vincent kaba don shaphang sepngi. Wat lada kishnong rit ki la sdang ban pyiar sha ka bynta bashatei, khamtam eh ka nongbah Elizabeth kaba donïa ki paid nongshong shnong haduh 29 hajar tambad ha ka dong ba shathie, la buh jingkheiñ ba 90na ka shi spah na ki paid nongshong shnong jongka Adelaide ki dang im hapoh ka 13 kilometre na kabynta pdeng jong kane ka nongbah. Ïa ka sorbah banyngkong eh la pynwandur bad lap da u Surveyor-General ba nyngkong eh jong kane ka jylla, uColonel John Light ha ka snem 1838. Ka jingthmu kajong u ka long ban pyndonkam ïa kane ka wahTorren na ka bynta ban phiah ïa kane ka nongbahna ka jaka shnong briew bad ban pynïasoh bad kimadan bad ki park ba jyrngam ba don sawdongjong kane ka nongbah. ïa kane ka jingthmu la nangbuddien naduh ka snem 1840, haba ïa ka Adelaidela pynïasoh bad ka la bna kum kata ka jakamunicipal barim tam hapoh Australia.

Ïa u Colonel Light la ñiew burom badpynsahnam da u mot ba la tei ha Montefiore Hillhapoh North Adelaide, kaba long ka jaka sah tynraijong u, ha kaba ki nongjngohkai pyrthei ki lah banïohi kyndiang ïa ka nongbah baroh kawei bad kishnong ba marjan jong ka na kane ka jaka ïa kaba latip kum ka ‘Light’s Vision’. Ka Port Adelaide, kabajngai 24 kilometre ban ïaid da ka kali na kane kanongbah, ka don ïa ki kali na ka bynta ka leit kawan jong ki paidbah ha Outer Harbour. Ka kadliengsuiñ ka don ha West Beach, kaba jngai 10 kmna kane ka nongbah. Ki lynti rel ki pynïasoh ruh ïakane ka nongbah bad ka Perth, Melbourne bad AliceSprings. Ki don ruh ki karkhana kiba heh bha bashna bad pynmih ïa ki tiar bapher bapher, kum kisteel bad kiba bun kiwei kiwei pat ki karkhana kibashna ïa ki kali ki motor.

Kumno la shna nyngkongïa ki Bell (baje)

Ki bell ne ki baje kumba ngi ju ïa tip salonsar, ki dei kita kiba pynmih ïa ka sur jingsawa bala pyndonkam da u briew ha kiba bun ki rukom. Kine ki baje ne bell ki ïa pher kawei nakawei pat bad lah ban ong ruh ba ki dei kita ki tiar pynmih sur ba nyngkong eh ba u briewu la shem. Kine ki bell ki long kiba la pyndonkam da u briew naduh hyndai kulongmynshuwa ha ka history ha kaba ka long ruh kaba eh ban wad dien trai. Kine ki baje ki donha la ki jong ki jong ki dur ne rukom shna bad ka jingheh jong ki. Ki don ki baje kiba rit badki don ruh kiba heh, kiba lehse ngi ju iohi ba la buh ha ki ïing mane na ka bynta banpynsngew sha ki paid riewngeit ïa ka por long ïing mane. Ki don ruh ki baje kiba rit kiba shukhñiot da ka kti lane kiba la pyndonkam da ka bor ding elektrik ïa kiba la pyndonkam hapohki ophis treikam lane kum kito kiba ju buh hapoh ki ïing briew. Ki don ruh ki jait baje ïa kibala shu kynruk da ka kti haba ïaid kylleng kylleng lehse kum kito ki baje ba ju rah ki khar dieshana. Ki don ruh ki baje ba u briew u pyndonkam na ka bynta ban teh ha u ryndang jongu masi ne kulai khnang ba uta u jingri jong ki un um jah rngai bad kin tip shano une u jingriu ïaid u ïeng. Kumta kine ki baje ki long ha la ki jong ki jong ki dur bad la ki jong ki jong kirukom pyndonkam.

Palat ïa ka 40 spah snem mynshuwa, ki nong China ki don ïa kata ka tiar kaba donhaduh khad hynriew tylli ki maw lyngkniab ba la pyn sdien ha kawei ka frame bad kine kimaw ki pynmih ïa kita ki sur jingtem ba kham phylla lada tied ïa ki da u tyrnem dieng. Lehse,barabor ngi ju pyrkhat ba ïa kine ki baje ne ki bell la shna da ki kynja nar. Hynrei, kane lehseka long ka jingpyrkhat kaba bakla namar ba ia ki bell ba la pyndeng ha ki kulai ruh la depkdew ha ka bible (Zecharian XIV-20) bad la ngeit ruh ba u Syiem Solomon u don ïa kita kibaje ne bell ksiar kiba heh bha ba la wah ha tnum ka ïing mane jong u khnang banpynsheptieng ïa ki sim.

Ki Greek bad ki Roman hyndai la ong ba ki don ïa kita ki jait baje bapher bapher,kynthup ruh ïa kita ki baje ba rah ha ka kti bad ïa kiba la pyndonkam da ki nongïalam niam.Ki longkmie kiba ïaid ha ki surok jong ka Sparta ki kynruh ïa kita ki baje kiba rit ha ka por bau syiem u ïap. Ki stad wad bniah ki la shem ruh wat ïa kita ki baje ba la shna da ka rnong haNineveh, kaba la shah pynjulor ha ka snem 612 B.C ei ei. Kiwei pat ki baje ne bell kiba ritkiba ïa syriem bad ki baje kynruh jong kane ka juk ba mynta ruh la shem hapoh ki mot lumjingtep hyndai hapoh Peru kumba 1500 snem ei ei. Kumta kane ka pyni ba kine ki baje ki deikiba la pyndonkam naduh ki por hyndai mynshuwa bad lehse la shna ruh ia ki ym tang daka nar hynrei da kiwei kiwei ki tiar ruh.

Kine ki bell ki la mih ha ki ar rukom, Kawei kata ka jait bell ba la tip kum ka Eastern badkawei pat ka Western. Ha kata ka Orient, ka bell ka long ha ka dur jong u khiew bad kajyndiang (bowl). Kane ka bowl ka kylla long kata ka kynja jingtied ne gong. Kita ki bell bala shna ha ka dur jong u khiew ki wan ha ka dur jong ki bell ka China bad Japan. Hapoh kiri sepngi kine ki bell ne ki baje ki long ha ka dur jong ka pela bad hadien la don pat sa ujingtied ba la pyndait hapdeng ha kaba un tyngkhuh bad tied lada pynkhih. Kumba ha kaspah snem ba saw ei ei, ka baje kaba heh bha ba la shna da ka rnong kum kita ki baje ba juwah ha ki ïing mane ki la sdang ban mih.

MAWPHOR 23 TARIK NAIWIENG (NOVEMBER), 20194Dawa ka WKSU ban kyntiew kyrdan

noh ïa ki Sub Centre sha ki PHC

shna sub-centre noh ha Langpihkumba la dep phah proposal badruh ban mang tyngka noh ïa kaMawsyrpat sub- centre ha kabaïa dei ban tei ïa ka building kumbala dep approved.

Halor kitei ki mat, ka sorkarjylla bad ka DHS ki dei ban tihbniah ïa kine ki kam kiba dangsahteng ha kaba ïa dei bad ki matai jingshakri sha u paidbah hakaba ïa dei bad ka koit ka khiah.

Ka seng ka kyrpad ruh ïa kiDM&HO jong ar tylli ki Districtba kin buddien biang s ha katnad ba ha khlieh duh kiba khmihïa kine ki lad pynroi ha ki tnadka koit ka khiah jong ki ar tylli kithaiñ, khnang ba ka jingaijingshakri ïa u paidbah kan longkaba ïa hap kyrdan bad ba paka.

WEST KHASI & SOUTH KHASI HILLS

Nongstoiñ, Naiwieng 23: Kijaka ai jingsumar sha ki paidbahnongkyndong ha West KhasiHills District lyngba Sub Cen-tre ki la don bun bha ha kishnong bapher bapher jongkane ka District. Hooid ki la longka jingmyntoi bad jingkyrkhu ïaki paidbah, hynrei katkum kajing ïaid jong ka por bad kajingroi ki nongshong shnong kila nang bun, kine ki jaka sumarlane jaka ai dawai pat ki ïainehsah kumjuh. Kumta la donkamkyrkieh ban kyn tiew kyrdannoh sha ki kyrdan ba khamhalor.

Ka sorkar Jylla ka la deiban phai khmat sha kane kabynta, da kaba kan pyrshangnoh ban kyntiew kyrdan ïa kiSub Centre sha ka kyrdan jongka PHC. Kumba long myntawat ki PHC ki la sh lei da kinongpang bad ki nongwaddawai. Hynrei lada kyn tiewkyrdan noh ïa ka Sub Centres ha ki PHC, kan ïarappyns ting ïa ka jingban kh iajong ki PHC lane wat ha kiCiv il Hospital.

Ha kine ki s ngi ki riewpaidbah jong ka thaiñ Seiñduli,Nongkynjang ha West KhasiHills bad ki thaiñ Mawpudjong ka South West Khasi Hills,ki la pynpaw ba ka por ka la deiban kyn t iew kyrdan noh ,khnang ban lah ban ai kata kajingshakri kaba pura s ha kipaidbah.

Ki la ong ba na ka liang katnad sorkar lyngba ka Direc-torate o f Health Service, ki deiban leh ei ei ban thaw bu itthymmai ha ka ban kyn tiewkyrdan noh ïa ki Sub-Centres ha ki PHC lane ki HealthWellness Centre.

Kumjuh ruh na ka liang kaseng WKSU sengkmie, ka la leit

Bynñiaw ki nongrep sohshan ha WKHD ba jur ka ïap tram

nongshong shnong ka Maduhki rep u ba neh lai snem.

Utei u heh sorkar u la ongruh ba ka jingrep ïa utei u soh ka

pur. U la ong ba ha ka jingshishautei jingthung u dei ban neh arsnem naduh ba thung. Nangtadon ruh uwei pat u jait s oh ba ki

Nongstoiñ, Naiwieng 23: Usohshan ne soh Strawberry udei uwei na ki jait jingthung uba ki paidbah nongrep ha WestKhasi Hills, ki la sdang ban ïabeh ban rep bad ha ki snem bala dep ka ïew ka hat ka la sdangban kiew bha.

Hynrei kaba lyngngoh patka long ba mynta u s nem, ymshym don shuh ki nongrepkiba pynmih ïa utei u s oh ha kiïew ki hat bad ka daw ka longnamar ba ki jaka rep ki lasynlen lut namar ka jingjurjong ka jingïap tram.

Ha ka jingjurip jong unongthoh khubor ïa ki jaka repst raw berry kum haKhliehmawlieh, Mawduh bad kijaka rep kiba don sawdong kaophis Horticulture ha Nongstoiñ,la lap ba kitei ki jaka rep ki lasynlen lut bad wat ki tynrai kibadang don ruh ki la ïap tram lut.

Haba pyrshang ban twadjingmut na u District Horticul-

buddien na ka tnad treikam jongka DM&HO Nongstoiñ lyngbaka Head Assistant, la lap ba katnad ka koit ka khiah na ki Dis-trict ka la ïaid shakhmat, hynreika ap mynta sa na ka jingshimkhiajong ka sorkar bad tnad DHS.

Ka s eng ka dawa na kas orkar lyngba ka tnad DHSShillong ba ka dei ban approvenoh katkum ba la phah proposalda ki District Health & FamilyWelfare, ban don noh la ki jongki sub-Centre kum ka Langpih,Dikyn tho iñ bad Mars kuiñ .Nangta ban kyntiew kyrdan nohïa ka Kyrshai na ka sub-centresha ka PHC/HWC, kum ba ladepphah proposal da ka tnad ba deipeit na Nongstoiñ.

U Bah D.Sun President ka

seng, u la ong ba ka s orkar kadei ban kyntiew kyrdan noh naki PHC sha ki CHC kita ki long ïaka Rambrai, Kynrud ,Aradongnga bad Myriaw.Nangta ka tnad DHS, ka dei banmang tyngka ha ki kam ha kabaïa dei bad ki nongtrei ha ki sub-centre kum ïa ka Mawlangkhar,Nongthyllep, ha kaba ïa kine kisub- centre ïa ka building la deptei, hynrei ha ki kam pat ym patmang s atia.

Kumjuh ruh ban mang tyngkanoh ha ki kam jong ki nongtrei haki sub- centre kiba la dep approvedban kyntiew kyrdan sha ki PHC/HW C, kum ïa ka Seiñduli,Nongkynjang West Khasi hillsbad Mawpud ha South WestKhasi Hills. Ka sorkar ka dei ban

ture Officer, u la ïathuh ba myntau snem imat ka dei na ka jingjurthan u slap ha ki bnai kiba utei ujingthung u dang sdang ban

Ka jaka rep soh strawberry ha ophis Horticulture kaba don ha Nongstoiñ/ Mawphor

Kawei na ki Sub Centre ha West Khasi Hills ka bym shym la treikam satia/ Dur Mawphor

Mawkyrwat, Naiwieng 23: Ka Samla Great Mercy Langte naka Shnong Nongnah, South West Khasi Hills ka khun jongu bah Faraningstar Paliar bad ka kong Kasmotia Langte kadei kawei na ki samla ba la leit ban ïakhun ïa ka FashionWizard jong ka All India Model Mega Hunt kaba la long haka nongbah Guwahati myn ha ka 31 tarik jong u bnai ba ladep ha ka Senior category.

Lah ban ong ruh ba kane ka samla Mercy ka la ïoh rungruh haduh ka top 5 Finalist bad ka la ïoh rah ruh ïa ka nam‘The Most Popular’ napdeng ki nongïashimbynta barohnalor kane ka samla Mercy ka la long ruh kawei napdeng ki5 ngut ki Model kiba la shah jied ruh ban shimbynta ha karynsan jong ka Loreal Paris Seminar cum Hair Show kaba lapynlong da ka Radisson Blue Hotel ha nongbah Guwahati.

Na ka liang jong ka samla Mercy ka la pynpaw kajingkhublei kaba kyrpang ïa U Blei Uba la ai ha ka ïa kajingstad bad kumjuh ruh ïa ka All Meghalaya Associationkaba plie lad ba kan leit shimbynta ha katei ka rynsan badruh ïa ki paidbah baroh kiba la ai mynsiem bad kyrshan ïa kaban poi sha ka thong jong ka Grand Final lyngba ka votejong ki ha ki Social Media.

Rah ka samla Grace MercyLangte ïa ka nam ‘the Most

Popular’

long kaba myntoi haduh kattakatta ïa ki paidbah, lada ka ïewka hat ka biang. Hynrei kajingeh ka long ba wat lada kinongrep ki trei s hitom katnokatno ruh, lada kam don ka ïewkaba biang ki nongrep ki shemjingeh shibun.

Ha kaba ïadei bad ka rukomrep ïa utei u soh la ïoh ruh banïakren bad u bah SpingshonMars hra na ka shnongMawduh, ha kaba u la krenbynñiaw namar ha une u snemum shym la ïoh ban pynmih soh.

U bah Marshra u la ïathuhruh ba ha ki snem ba la dep,palat marshiteng na ki paidbahna ka s tei ka shnong bad kishnong ba marjan, ki la sdangban kiew ha ka ïoh ka kot na kajing pyn ïaid ïew ïa utei u soh.U la ong ruh ba bun ki la sdangban ïabeh bha ban rep ïa utei usoh, hynrei mynta u snem ymshym don ba ïoh kheit soh watuwei ruh.

Teng teng ki hap ban leit shaduhMawdoh lane Sawtalad ban apkali ban pynpoi ïa ki mar ki matajong ki. Kiwei pat ki hap ban leitda ka kjat haduh Mawlum banap ïa ki kali kiba mih na Nongriatbad naduh kitei ki s hnonghaduh ki jaka ap kali ka shim porhaduh lai kynta.

Haba don ki longkmie baarmet kiba donkam ban leit khakhunlung sha Hospital, bunsienki hap ban shu kit da u briew haki krong ba la shna da ki siej. Haki aïom s lap lei lei ka long kaba Isangsot haduh katta katta badtang na ka daw jong ka jingbymdon surok, bun ki longkmie kihap ban shu kha khunlung haïing bad lada dei kito kiba khamshitom, la shem jingeh shibun.

Kumta kaba donkam eh kalong ba ka sorkar ka dei banpynbiang nyngkong eh ïa kisurok, namar ka surok ka dei ubudlum jong ka ïoh ka kot, ka kitka bah, ka pule puth i bad kakamai kajih jong ki paidbah.

Syrtok ki paid Nongriat ba sniew palat ka surok

Nongstoiñ, Naiwieng 23: Ka seng Federation of Khasi, Jaiñtia& Garo People Langpih Area Unit, ka la leit ban ujor hakhmat uDeputy Commiss ioner jong ka West Khasi Hills, namar kajingpynieng beaiñ jong ka Jio Company ïa u Tower Mobile haUmwali kaba jngai kumba 4 kilometer ei ei na Langpih. Katei kajaka ka dei ruh kaba la buhai shnong beaiñ da ki Khar Nepalikaba la khot ruh ka shnong Lawbah.

“Ka jingleh donbor jong katei ka Jio Company Mobile banshna Tower ha katei ka shnong khlem ka jingbit (NOC) jong kibor shnong bor Hima bad wat lehse ne ki bor Sorkar jong kaMeghalaya, ka la dei ka jingleh donbor jong ka Sorkar Assambad ki Khar Nepali ban kam pud ha ka jaka Meghalaya”, ong kinongïalam jong ka seng. Kumta na ka liang ka seng ka dawa nau DC ba u dei ban shimkhia, ban tuklar ïa kane ka jingwan shnaTower Mobile beaiñ jong ka Company Jio ha katei ka jaka, khlemka jingbit (NOC) jong ki bor shnong, bor hima bad wad ki borSorkar Meghalaya. Ki nongïalam ka seng ki ong ba u DC u deiban shim ka jingkitkhlieh ban pynsangeh noh katba ym pat ïohka jingbit (NOC) kaba biang.

pynkhlad lyn ti na ka s hnongUmlieh kaba don harud ka surokbah National Highway 44 (E)Shilong Tura. Naduh ki snem bala leit noh, ka sorkar lyngba katnad PWD ka la siang rong ïa kateika surok naduh Umlieh haduhMawlum bad na ka s hnongMawlum haduh Nongriat, labteng da ka surok ba la mang pisada ka sorkar pdeng na ka skhimPMGSY bad haduh mynta ym pat

Nongstoiñ, Naiwieng 23: Kipaidbah nongshong shnong kathaiñ Nongriat kaba hap ha kaRambrai Jyrngam Constituency,naduh Mawlangsu, Nginïong,Mawlum, Ramkdait, Mawbudumhaduh Nongriat, ki mad badïakynduh shibun ki jingeh ha kaleit ka wan, namar ka jingsniewpalat jong ka surok.

Katei ka surok ka dei kaba las hna la s lem bah bad kaba

siang rong satia ïa katei ka byntakaba dei ka PMGSY.

Kumta ka jingbym pat siangrong ïa katei ka bynta jong kas urok, ka la wanrah jingehhaduh katta katta ïa ki paidbahnongleit nongwan kat nangmihki sngi ki snem, namar katei kasurok ka la sniew sha ba palat.Ha ka jingshisha katei ka thaiñka dei kaba pynmih bun bah kimar rep kum u sohñ iamtra, kijhur ki jhep, u synsar, ka kait badki soh ki pai. Ka dei ka thaiñ kabaki mar rep ki dei kiba bha kibabha haduh katta katta namar kajaka ka long kaba s ei s oh .Pynban haba ka jinglong jongka surok ka sniew palat, kumtaym lah s atia ban pynpoi ryntihsha ki iew ki hat.

pat ki shnong kiba don khamjngai na kane ka surok, kum kaMawbyrkong, Nongbudum badkiwei kiwei ki shem s hitomhaduh katta katta, namar ym dons urok sat ia bad haba ki leitjingleit s ha kiwei pat ki jaka.

Pynïeng Tower beaiñ ka JioCompany ha Langpih

Nang jyllei ki runar tuhtiar kali ha Nongstoiñ

Nongstoiñ, Naiwieng 23: Ki runar ruser kiba tuh tiar na ki kali, kila sdang ban kynrei bha ha kine ki sngi kat haduh ba kinongshong shnong kiba buh kali la ki dei ki kali rit ne kali heh, kila hap ban phikir bha ban pynïeng ïa ki kali jong ki khamtam ha kipor mynmiet.

Tang hapoh kane ka taïew bun tylli ki kali ki la shah kyndangha kaba ki runar ki la ot beit ïa ki waïar da kaba loit na ka battery.Don ruh ki kali kiba ki runar ki loit wat ïa ki shaka ruh. Dang shenkatto katne ki kali kiba pynïeng ha Upper New Nongstoiñ, ki lashah kyndang ïa ki bonet ha ki runar ki bym lah ban tip ha kabaki la ot lut ïa ki waïar. Halor ka jingsdang jyllei jong ki runar, na kaliang ki riew paidbah jong ka sor Nongstoiñ ki la kren bynñiaw,da kaba ong ba ka daw kaba kongsan ka dei na ka jinghiran kaïoh ka kot, ka jinghiar ka kamai kajih bad ka jingkyrduh byllakaba la pynlong ba ki nongtuh kin kynrei. Don ruh kiba ong baki runar kiba kyndang ïa ki kali, ki lah ban dei kito kiba la kyrni haka jingdih drok, namar ba kim don ka bylla ka sngi ne ka kamikajih ki la hap ban tuh tang ban ïoh thied ïa utei u jingdih, namarshisien ba ki la mlien kim lah shuh ban iehnoh.

Halor ka jingsdang jyllei jong kitei ki kam runar, ki dorbarshnong ki la dei ban pynkhlaiñ ïa ki kynhun pahara shnong bad kiseng samla ba peitngor da kaba ïatreilang bad ka tnad pulit, khnangban khanglad ïa kitei ki kam sniew. Nalor kata ki Dorbar shnong kila dei ban buddien bha ban lap ïa kiba donkti ha katei ka kam runar.

Ha kajuh ka por ki trai ïing ki la dei ban bishar bniah bha ïaka jinglong jingman jong kito kiba wan sah wai ha ki ïing jong ki.Lada ki Dorbar shnong kim bishar bniah ïa ki ba wan sah wai haki ïing jong ki, kin ym lah ban tip kiba kum kino ki jinglong ki don.

Tyrkhong um kashnong Marskuiñ,mad jingeh kipaidbahNongstoiñ, Naiwieng 23: Kashnong Marsku iñ ka dei kashnong kaba la rim bha badhaduh mynta ka don kumba arspah tam ki tnum ïing. Watlakatei ka shnong ka dei kaba laslem bah hynrei ki jingïarapna ka so rkar ki dang dunashaba palat.

U Bah L.Dkhar uwei na kinongshong shnong habaïakren bad u nongthohkhubor, u la ong ba ki kampynroi ba katei ka shnong kala ïoh na ka s orkar ki longtang khyndiat eh kata kum kasurok, ka madan ïalehkai kabala ïoh jingïarap na u BahL.G.Nongsiej ha ka por ba udang long kum u MDC, kaLower Primary School badkat to katne kiwei pat.

Ha kaba ïadei bad kasurok, u bah Dkhar u la ïathuhba ka dang long ka s urok kabakhohruh khohram hynreimynta ki dang ap khmih lyntidngong ban ïoh noh da kasurok kaba bha, namar ki laïoh jing tip ba ka sorkar kan sapynbha bad siang rong noh ïakatei ka surok lyngba kaskh im Prandhan MantriGramsadak Yojana (PMGSY).Wat la katta ruh utei urangbah u la ong ba ha kabaïa dei bad katei ka jing ïohjingtip jong ki, u hap bandang buddien bniah hato kalong kaba shis ha ne em.

Hynrei, utei u rangbah u laong ruh ba ka jingeh ba kipaidbah ki ïakynduh ka dei kalong ka umbam um d ih namarhaduh mynta baroh kipaidbah nongshong shnongki ïoh ïa ka umbam um dihtang na ki pung ba ki shushna hi.

U la ïathuh ba katei kashnong ka don ha jrong lum,kumta ha ki aïom tlang katanaduh u bnai Nohprah la janbaroh ki jaka tong um ki rngadlut bad ki jaka tong um bamkiba neh ki don tang kumbakat to katne tylli.

U la ïathuh ruh ba ynda lapoi ha ki bnai Rymphang, Lberhaduh bnai Ïaïong lei lei kajingïaknieh um bam ka jur bhabad don teng teng ba na kajingïaknieh um ka po i ruh watsha ka jingïania paranongshong shnong. Khatduheh u la ong ba lada ka sorkarka sngew synei lem ïa kipaidbah jong katei ka shnong,ka la dei ban phai khmat na kabynta ban pynïoh ïa kaumbam umdih kumba kiwei kipara shnong ki ïoh.

Ia ki KhuborNa West Khasi Hills,

phah ha:[email protected] no: 8131828416

NA KA BYNTA

Ka So uth West Khasi H illsphah ha ka em ail :

[email protected] no : 9485182963

24 TARIK NAIWIENG (NOVEMBER), 2019 MAWPHOR 7JINGPYNBNA, BA BTENG & KHUBOR KA RIJOB

LA ÏOH TAM

(1) Ka ATM i Hema Thapa.(2) Ka Wallet i DonbokstarKurbah. (3) Ka Wallet iDaningstar Nongrum (4) kaATM jong i BajopPyngrope. (5) Ka ATMjong i Wanbiang Jyrwa. (6)Ka Smart Card i RomiRymkhlem. (7) Ka DebitCard i Cliffton Warjri. (8) Kawallet i RapborlangMukhim. (9) U Phlas. (10)Ka Epic i Bah DebendraLyngkhoi. (11) Ka Licencei Pascal Marbaniang (12)Ka Wallet jong i AndrewMylliemngap . (13) KaLicence i FranklingSyngkli. (14) Ki kot donkamjong i Andreas SingKharkongor. (15) Ka DebitCard i Jenifer Rai. (16) Kalicense u Prasanta Pathak.(17) Ka Purse badon ka Epici Fulmerry Khongsit. (18)Ka ATM jong Iter Basar.(19) Ka Epic i DebendraLyngkhoi. (20) Ka ATM iEltihun Makri. (21) KaWallet i Lalchhanchhuaha. (22) Ka Epic i ArjunKurbah, (23) Ka Epic i PaulWarjri. (24) Ka Card iTanya Milicia Shabong.(25) Ka ATM, PAN Card &Epic i Dalivia Dkhar. (26) KaPAN CARD i Bery ldaLyngdoh Mawlong .(27)Ka Wallet badon kaKyrteng i Mist ileo K.Rymmai. (28) Ka Bek iGavita R Marak. (29) KaWallet i Darsing Marwein.(30) Ka Wallet i Apping P.Marak. (31) Ka Wallet iGopi Ram Sunar. (32) KaEpic i Betrilin Syiem. (33) KaPassport i Bah PyndaplangKharkongor. (34) KaPas sbook i DonboklangLyngkhoi. (35) Passbook iKiran Masih. (36) ATM iBenica Kahit. (37) Ki ID,Epic jong i Sweety R.Lakiang. (38) Shabi badonKyrteng L.R. Lyngdoh. (39)Ka Wallet i Juhh ipaiaManar. (40) Ka Licence iKrot Khyriem. (41) Ka Epici Pondar Marthong. (42) kiId jong i Wansuk Rngad.Ki trai sa wan mih sha ophisMawphor ha Mawkhar.

BAJAH & BAIOHTAM

IOH TAMWallet jong U BanteilangPdahsiej. Phone 9862393019

CLASSIFIEDSUPER CARE

HOSPITALAdvanced Laser Surgery forProstate and Kidney Stone.U Dr. Amlan J. Sarmah, KS,DNB (Uro logy) ChiefCons u ltant na HayatAdvance Uro logy andLaser Centre, Guwahat i,un don ban peit kyrpangia kito kiba don kajingpang shongmaw ha kikhyllai, leit pynjhieh da kasnam, kansar, shitom leitpyn jhieh bad kiwei kijingsh itom ha ka28.11.2019 por 11 am haSupercare Hosp ital,Sawlad, Demthring ,Shillong-793021. Ban buhjaka lupa sngewbha Phoneno 0364-2537077/ 2537244.

ADMISSION

JAMES MEMORIALSCHOOL- UMBIR

UMIAMLa plie Admiss ion nakabynta Class V-XII (nakabynta u snem 2020). Nakabynta Residential Students(Kynthei/Shynrang). Bant ip kham bn iah phone-76279-64760/ 98620-47629.

FREE TRAININGUNDER PMKVY

S hubham CharitableAss ociation Rilbong ,Shillong. Ki Khynnah Puleki lah ban ioh ruh ïa kaStipend na ka Sorkar.Sectors: • Hair Sty lis t(Basic bad Advance).• Computer (Basic badData Entry). • Tailoring badHand Embroidery. Contact:75959-78544/ 82400-82218/ 62902-53882.

FREE TRAINING &STIPEND

Government Certification.Courses: Tailoring, DEO,Computer Applicat ions,Hos pitality, Food &Beverage, Fron t Office.Centre: Kayzey Academy,Shillong & Mawngap .Contact: +91 98626-59956/+91 94361-74751.

FITNESS TECHNICIANNgi repair ïa ki GymThreadmill/ Cycle etc.Home Service. Contact:87942-34214/ 87877-69501.

NEW ARRIVALSGear Up for Winter with thelastest collection of Jackets,Sweaters, Sweat Shirt s,Cots Wool, Shirts, CodrouyPants , Ternch Coats ,Blazers , Woolen Caps ,Mufflers, Gloves etc. etc @Big Glamour, Khyndailad &Glamour, PB.

DONKAM DEALERSHIPIa ka Milan Branded Spices,Tea, Agarbat ti, Pickles,Drinking Water, OwnManufacturing Company .Contact- 7896787049.

DAWAI PYNJEMGas tric, Pangmat , HapShniuh , HIV, Cancer,Baroh jingpang, ki dawaibarem. Ph: 97742-83048/87878-54949.

CLASSIFIED

A.I.MKa donkam briew kyntheibad shynrang ba la depClass Eight, 18 haduh 35snem, Kamai Rs 2500/- -Rs 15,000/-. Ka bam, jakas ah free. Contact : +9193832-96354/ +91 93669-34964/ +91 70059-72606/+91 93660-31496/ +9187320-82362.

TEACHER REQUIREDApplication in standardform are inv ited for onepost of Assistant teacher atNongbirlum UP School(SSA), qualification Bsc,B.Ed/D.EL.ED. (45%) inclass XII with minimum oftwo years o f teach ingexperience, date of walk-in-in terv iew 30 November2019 at 10.30 AM in DMCOffice, SSA/SEMAM, RiBhoi District Nongpoh.Contact . 9366289595/8730867267.

CATERINGKino kino kiba kwah bangin pynbiang ïa kiJingbam (Catering) ha kabaïadei bad ka jing ïathohKyntiew Kurim lane kinokino ki jingkhawai. Contact:81310-47274.

PIANO CLASSESAt ACWMS Jaiaw Pdeng.Ph:89742-33944/82588-33014 .

PERMANENT JOBRequired 45 male/femalefor the official post inMeghalaya. QualificationX, XII and Graduate. Earn-ing 6000 to 15000 (A.M)25000 to 35000 (B.M). Con-tact 7640996031/9612329607/9402585736.

DONKAM NONGSHETFast Food Garikhana. Ph:97745-90050.

ÏING/JAKA

JAKA BAN DIELaitkor 10000 sqft (MainRoad) & 40000 sqft . Ph:94361-06253.

JAKA BAN DIEMawpdang Rs 250/ sqft& Rs 200/ sq ft. TynringRs 250/- & Rs 190/-. Ph:76290-29264.

DIE JAKANew Shillong Rs 250/-, Rs170/ sqft. Ph: 81319-40023.

JAKA BAN DIEHa Mawlai By-pas s Rs380/-. Ph: 70854-88871.

JAKA BAN DIELumsohphoh Rs 20/sqft.Umran Rs 40/s qft . Ph :87320-07398.

BAN DIEÏing RCC 3 Mala haLawsohtun Block 4. Ph:87875-72470.

JAKA BAN DIEHa Kharmalki 2000 sqftappox... Ph: 98567-12345/98635-42279.

JAKA BAN DIEKyrdem rud Surok 2 Lakh,4 Lakh, Pung Dohkha 18Lakh, National Highway 9Lakh, Pung DohkhaQuinine 25 Lakh, Saiden 8Lakh, Pynthor kba 4 Acre30 Lakh. Contact: 87299-33706/ 82589-26486.

JAKA BAN DIEMawkas iang Area 2500s qft Rs 420/- sh i phut .Mawlai Mawtawar Rs 40& 70/- shiphut. Mawlynreiarea 3100 sqft Rs 180/-shiphut. Contact: 94369-25152/ 98560-88439.

BAN DIEJaka ha Umpling MainRoad Area 7081 sqft @ Rs1500/-. Phone 98630-91599 (No Agent).

JAKA BAN DIE20,000 sqft ha NorthShillong. Phone: 98630-91599. No Agent.

KA IING BAN DIEHa Nongkhyriem,Nongthymmai. Building ba3 mala biang jaka sangehKali bad um (No AGENT).Ph: 8794732486.

BIKE/ KALI

BAN DIEBike Navi Honda Rs35,000/-. Ph: 98630-60240

BAN DIEMax Turbo. Contact No:94851-22338.

JAKA BAN DIEHa New Shillong LynkienRs 350/-. Ha MawpdangRs 200/-. Ph: 70854-88871.

ÏING/JAKA

CLASSIFIED

U Nithyananda u la phet noh shabarjong ka ri ong ki pulit ka jylla Gujarat

Ahmedabad, Naiwieng: Ubriew uba a tang riewbleiialade, u SwamiNithyananda, uba la dei banshah kem ha kaba iadei badki kam runar jong u hapohAs hram ha kane kanongbah , u la phet rieh nohshabar jong ka ri, ha kaba ki

pulit ka jylla Gujarat myntaki la wad ban ioh ia ki sakhis atar kiba kham khlain ,hadien ba ki la kem noh ia

arngut ki nongbud jong una ka bynta ki jingtohkit, laong ki heh pulit hynnin kasngi.

La wanrah ruh ia kaejahar ha ka sng i paleipyrshah ia une u Swamihalor ki jingkynnoh rahborbad ka jingset beain ia kikhynnah rit, khnang banhukum ia ki ba kin khrongia u synniang u bynhei naki nongbud ban pyniaid iaka ashram jong u ha kaneka nongbah , ka Yogin iSarvagyapeetham.

U Superintendent of Po-lice jong ka Ahmedabad(Rural), u R V Asari u la ongba u Nithyananda u la phetrieh noh shabar ri, bad ladadonkam, ki pulit Gujarat kinsaw ad lad da ka lynti kabadei ban phah kem ia u . UNithyananda u la phet riehnoh shabar ri hadien ba u las hah kynnoh ha ki kambatbor ha jylla Karnataka,bad kan long lehnohei ladaiai wad ia u hapoh kane ka ri."Lada donkam, ngin sa iaidda ka lynti kaba dei ban kem

ia u na shabar ri. Ngin sa kembeit ia u lada u wanphaibiang sha India," la ong uAsari. Arngut na kinongbud jong u, u Pranpriyabad u Priyatatva, kiba lashah kem noh ha ka s ngipalei halor ki kam rahbor, ajingset beain bad ka soh kadat , nalo r kiwei kiwei kijingkynnoh pyrshah ia ki, kila shah set ha along ki pulitna ka bynta san sngi hadienba al ioh hukum na kaiingbishar, bad mynta ki dangshah tohkit ha ki pulit, la ongu Deputy SP (Ahmedabadrural), u K T Kamariya.

U Myntri ki kam pohiingka jyla Gujarat, u PradipsinhJadeja u la iathuh ha ki ladpathai khubor bay n yam ailiia kino kino kiba la iadon ktilang ha kane ka jingjia. U laong ba u DGP u la hukum iaki SP baroh ban thaw ia kikynhun ban tohkit bniah iakane ka kam.

khus nam la pyn long haMultipurpose Hall MawtapPyllun, Sohiong ha kaba uMLA ka Sohiong u BahSamlin Malngiang uba longruh u Myntri ka Sorkar Jyllau la long u Kongsan bad uFinance Secretary ka KSU,Central Body, u SamlaManly Nongpluh u la longu symbud Kongs an. Hakane ka sngi la ïadon langruh ki Ophisar na ki tnattreikam bapher bapher kaSorkar Jylla kiba don hapohu pud u sam jong kas hnong Sohiong , kinongïalam s hnong , kiRangbah , ki samla, ki

Pynkup burom ka KSU ïa ki samla pule, aiti u

Ki samla pule kiba la shah pynkup burom ha ka KSU kiba iashondur lang bad uMLA ka Sohiong u Bah Samlin Malngiang/

khynnah skul, ki kmie ki kpajong ki samla pule kiba ïohpdiang ïa ka khusnam lembad ki para dkhot jong kaKSU Sohiong Circle.

Ki don 20 ngut ki samlapu le kiba ka KSU ka lapynkup burom ha kane kasngi.

U Bah SamlinMalngiang haba kren kumu Kongs an u la ïaroh ïa kaKSU kaba la pynshlur ïa kisamla pule jong ka shnongSohiong da kaba pynkupburom da ka khus namkhnang ba kan long kajingai mynsiem ïa kiwei patki para samla kiba dang khie

dang san ba kin leh bha badba kin nang ïai mino t ha kijingpule.

Hadien ka jingpynkupburom, u Bah SamlinMalng iang u la py llaitpaidbah ruh ïa kaAmbulance.

Ki nongkrne ha kane kasngi kyn thup ïa u SamlaWelborn L. Mawlong ,President ka KSU SohiongCircle u Secretary kashnong Mawtap Pyllun, uSordar ka Shnong LenMawtap Sohiong, u SamlaManly Nongpluh, FinanceSecretary ka KSU CentralBody bad kiwei kiwei.

treikam jong u ha Delhi badngi la pan b iang ïa kajingkyrs han jong kane aParty ha kaban pyrs hah ïaka Bill, kaba buh ïa ka jingmakaba khraw ïa ki paidriewlum ka thaiñ Shatei LamMihngi baroh kawei” ong uBah Samuel B Jyrwa habaïakren bad u Mawphorlyngba ka phone.

Kat kum ka jingong jongu, u KC Tyagi ula pyntip ha ngiba ka JD(U) ka dang ieng hakajuh ka nongrim ban pyrshahïa ka CAB bad kular ruh ba kankyrshan ïa ka jingïakhih pyrshah

Hiar Delhi ka NESO ban pan jingkyrshanCAB jong ka NESO.

Lah ban kdew hangne,ïa ka CAB-kaba dei ka aiñ bankheiñ nongshong shnong bapura ka Ri ïa ki phetwir naBangladesh, Pakistan badAfghanistan, la mynjur da kaDorbar Mang tyngka jong kaÏingdorbar Lok Sabha myntau snem hynrei ka SorkarNDA ka khlem wanrah shuhïa kane ka Bill ha ÏingdorbarRajya Sabha namar ba kamdon ïa u nombor ne jingbunpaid ha kane ka ÏingdorbarThaw Aiñ.

Ka JD (U) ryngkat bad

ki seng saiñ pyrthei bapherbapher ka Ri ba kynthup ïaka Samajwadi Party,Trinamool Congress ,Shiromani Akali Dal, ShivSena, Biju Janata Dal,Bahujan Samaj Party, IndianNational Congress, DravidaMunetra Kazhagham badkiwei kiwei, kila ieng pyrshahïa ka CAB bad dawa ïa kaSorkar NDA ba kan pyndamnoh ïa kane ka Bill.

“Mynta ngi dang iadonha Nongbah Delhi bad nginpyrs hang ban ïakynduhbiang ïa ki seng saiñ pyrthei

Kane ka jingrakhe SengKut Snem la pynlongkhnang ban kynmaw buromïa ka Seng Khasi Movementban ïada bad pynnehpyns ah ïa ka n iam kajingngeit, ki riti dus tur badkiwei kiwei pat kiba long kidak ka jing ithuh ïa kajaidbynriew Khasi. Kane kadei ka s ien kynmawburomba 120 jong ka Seng

Tuid da ki hajar ngut sha ka lympung Seng Kut

kiba la kyrs han ïa ng imynshuwa, ba kin ïa iengpyrshah biang ïa ka CABha Ïingdorbar Parliament”ong u Bah Samuel.

U KC Tyagi haba ïakrenbad ki lad pathai khubor ulakren shai ba ka JD (U) kanai jingmut ban phah ïa kaCAB sha ka Jo in t Parlia-ment Commit tee (JPC)hashuwa ban wanrahhapoh ka Ïingdorbar Parlia-ment. U ong kano kano karai kaba mih na kajingiamynjur lang, ka JD(U)kan ai jingkyrshan ïa ka.

Khasi Movement.Ka dei ha ka 23 tarik u

Naiwieng, 1899 ba 16 ngutki samla Khasi ba shlu r ki lathaw ïa ka Seng Khasi banïada ïa ka jingngeit tynrai,ka riti dustur, ka ktien kathy lliej bad rukom im banïada na wat hapdeng kajingwan leh donbor ki Brit-ish ha bun ki bynta. Naduhkane ka por kane kajingïakh ih ka la ïaid shakhmat ryngkat kajingsngew kmen ha ki samlaKhasi halor ka riti dustur bajanai ba ki don ban pyni hakhmat ka pyrthei

Ha ka 4 tarik uÏaiong ,1829, U Tiro t SingSyiem, Sy iem ka HimaNongkhlaw u la ïakhun badhiar thma pyrshah ïa ki Brit-ish Garrison ha Nongkhlawbad kane ka dei kajingsdang ka jingïakhih bad

bud pat da ka jing-ïakhunpyrshah naduh ka s nem1861 hapoh ka jingïalam uKiang Nangbah ka Ri LumJaintia ban ïakhun pyrshahïa ki British.

Nangata kaba lai pat kadei ka jing ïakh ih ka RiHynniewtrep ïa ki bor kibapyrs hah ïa ka jingngeittynrai bad rukom kaba judon naduh u longshwamanshwa bad sdang naduhu snem 1899 lyngba ka SengKhasi kaba long ka jingtbehd ing na ka byn ta kajingngeit Niam Tynrai badrukom im tynrai ha ryngkatka riti dustur .

Ha kane ka sngi la wanban ïa don lang ha kaLympung ha Weiking da uSK Srivastava, Vive Chan-cello r ka North Eas ternHills Univers ity (NEHU)kum u Kongsan uba la ai ka

jingïaroh bad jingai khubleiïa ka Seng Khasi kaba larakhe kum ka jingpyni ïa kajingngeit tynrai badryngkat ka jing thmu banpynneh bad pynim ïa ka ritidustur. "Nga sngew kmenban sakh i da la ki jong kikhmat ïa kane ka Seng KutSnem bad nga ai kajingkhublei kitbok ïabaroh", u la ong.

Ha kane ka sngi ki la donshibun tylli ki prokram kiba lapyni bad aid a ki tnad SengKhasi bapoher bapher naduhki jingshad bad jingrwai tynrai.Ka Seng Khasi ha kane kasngi ka la pynkup-burom ïalai ngut ki riew rangbah kibala noh s ynn iang s ha kaimlang sahlang ba kynthupïa u Bah KomikKhongjirem, u Bah RojekBuhphang bad u V Mit rajong ka Kalyan Ashram.

MAWPHOR 24 TARIK NAIWIENG (NOVEMBER), 201914 KHUBOR NA RI BHOI & EAST KHASIJaw ummat ki paidbah bad kut tang haka jingkhmih lynti

Bym don ka roi ka par hap im syrtok ki paid-bah ha ki shnong khappud ka Ri-Bhoi

Ki sakhi ba ki Shnong khappud ki shah iehnoh beiñ ha ka sorkar khlem ki surok babit ba biang ba ka Bolero ka sahkut namar ka jingsniew ka surok hakawei na ka surok ha ki Shong Khappud ha Ri Bhoi.

Nongpoh, Naiwieng 23: Katno ka longkaba sngewsangsot ban iohi ba kiba bunnaki shnong khappud haka thaiñ Ri-Bhoikhamtam ki thaiñ Block II kaba dei ruhkawei naki jaka ba mih ki jingkajia pudnaka por shaka por hapdeng ka Assambad Meghalaya ki dang dei ki shnongkiba dang sahdien haduh katta katta badki paidbah ki hap ban mad bad imhapdeng ki jingeh ba khraw bym don karoi ka par bad ka jingdonkam ki paidbahtang na kadaw ka jingmynthi ka sorkarha kaba ïadei bad ka jingeh kaba kipaidbah ki kynduh naka por shaka por.

Bunsien ki paidbah ki hap ban shujaw ummat bad kut tang hakijingkhmih lynti tang nakadaw ba kasorkar kam shym la shimkhia ïaka jingehkaba ki ïakynduh naka por shaka porkhamtam ba ki dei ruh ki shnong kiba jushah pyndik naka por shaka por hakasorkar Assam, ba ki paidbah ki hap banshu im jynjar ha kitei ki shnong.

Kumba la sakhi ruh da u nongthohkhubor ba kitei ki shnong kiba don hakhappud jong ka Ri-Bhoi kim don ïakilynti syngkien kiba biang, ki surok kidei kiba khohruh khohram ba tang kikali ban ïaid ruh kim lait, bad ki don kattokatne tylli ki shnong kiba la shu ïoh ïakilynti bala pyntih da ka sorkar Assam,bad bunsien ki hap ban shu ïaid da ki

kjat kat sha ka jaka kaba ki thmu ba leitnamar bym don ki kali ki motor kiba ïaid.

Nalor ki lynti ïaid bad ki surok kiteiki shnong kim don ruh ki jaka pule kibabiang, ki jaka sumar, ki bording elektrik,ka umbam umdih bad kiwei kiwei kijingdonkam ba man ka sngi, ba haduhmynta ka sorkar kam shym la phaikhmat

lem ïaki jingeh jong ki paidbah sha kithaiñ khappud bad wat ki jaka pule kibala mut ban pyn ieng da ka s orkarMeghalaya, ka sorkar Assam kam shymla ailad bad leit ban pynpra ïaki, bad kajingkylli ka mih ruh shaei ka lawei jongki khynnah bad ki samla pule? Lano kasorkar kan kyndit bynriew ban pynbeit

noh ïa u pud u sam bad wanrah ki skhimpynroi sha ki thaiñ khappud?.

La ioh ruh ban ïakren bad kinongïalam shnong ha katei ka thaiñ kibaym kwah ban pynpaw kyrteng ki lapynpaw kajuh ka nongrim halor kajingiehnoh beiñ ka sorkar ha kaba ïadeibad ki skhim pynroi, bad ba ka lawei

jong ki samla ka shu kut tang haka repka riang ban pyndap pynbiang ïaka iingka sem namar bym don ki jaka pule kibabiang ba kin bteng ïaki jingpule jong kilait noh tang ki klas ki barit.

Kila pynpaw ruh ba ka sorkar Assamka long kaba stad bad pynïaid shaidshaid ïaki skhim pynroi khamtam sha ki

jaka khappud bad wat shaduh u pud usam ka jylla, bad dang iai kyntur pudkatba dangmih ki sngi hynrei ka sorkarMeghalaya ka iohthiah lyngngai khlemjingpyrwa eiei ha kaba la sngewthuhshai ba ki nongmihkhmat na ka jyllaMeghalaya la kut tang ka jingkular haka por ilekshon bad ynda la poi ha kabor pat ki klet ïa kiei ki juban lak ba ki ladep khlem sha u paidbah.

Naka liang ki riew rangbah na kateika thaiñ kila pynpaw ruh ba lano kaneka jingeh jong ki khun ki kti bad kipaidbah ka thaiñ khappud kan kut nohbad ba ka sorkar kan pynbeit noh ïakikynrum kynram baroh da kaba wan rahruh ïa ki skhim pynroi sha ki shnongkhappud kiba dang sahdien haki liangbaroh bad lada ka sorkar ka dang lehmynthi kiba bun ki paidbah ki shu kutnoh tang ha ki jingjaw ummat bad ha kijingpohsniew, ki la pynpaw.

Namarkata ka sorkar kala dei ban peishkor halor ka jingleh ka sorkar Assamkaba ju sngap lem ïaka jingeh ki paidbahba bun ba lang bad lada kan iai longkumne naka liang ki paidbah kilabyrngem ruh ba kim ban se wat ban leitiasoh noh bad ka Assam kaba lah banpynbiang ïaki jingeh bad jingshitomkaba kum ki paidbah ki ju mad jingeh naka por sha ka por.

U Mawphormynta u la don

la ka jong ka Slaba kyrpang na

ka bynta kaRi Bhoi District. Na ka bynta ki

khubor naRi-Bhoi District

phi lah ban phahha kine ki email:

[email protected]

[email protected]

Mobile No.7005453230/8794805790

Yn ïa kynduh lang kikhynnah skul barim

ka JNV NiangbariNongpoh, Naiwieng 23: Ka Principaljong ka Jawahar Navodaya Vidyalaya,Niangbari, Ri Bhoi District ka la pyntippaidbah sha baroh ki khynnah skulbarim katei ka skul pule kaba don haNiangbari, Ri Bhoi District ba kan doka jingïakynduh lang (Alumni Meet2019) ki khynnah skul barim ba lapynbeit ban pynlong ha ka 1 tarik uNohprah 2019 ha ka por 10.30mynstep hapoh katei ka skul.

Kane ka Princial ka la buh ruh kajingkyrpad sha baroh ki khynnahskul barim kiba la dep ban pule nakatei ka skul ba kin ïa poi khnang shakatei ka jingïakynduh lang na kabynta ban ïa kren halor shibun ki matkiba dei na ka bynta ban kyntiew ïakatei ka skul pule bad kiwei kiwei kikam jong ka skul.

Ka la pynpaw ruh ka jingpoi jongbaroh ki khynnah skul barim ha kateika sngi kan long ruh ka jingjop na kabynta ki prokram bapher baher bakum ka skul ka donkam ban ïamirjingmut na ka bynta ka jingïaid

Bteng ka jingkyrduh maw bad shyiap ha RiBhoi naduh ba khang ka sorkar

Nongpoh, Naiwieng 23: Ka jingbym lah ka sorkar jylla ban weng ïa ka jingkhangban tih maw bad tih shyiap ha Ri Bhoi bad ba ym pat don kano kano ka lad kalynti ban weng ïa kane ka jingkhang ban tih maw tih shyiap ka la long shisha kajingeh kaba khraw ïa ki paidbah ha Ri Bhoi District, namar kumba long haduhmynta ka don sa tang ka jingud jingnam suda halor ka jingkyrduh ban ioh mawioh shyiap na ka bynta ka jingdonkam jong ki paidbah.

Kum ban pynkynmaw, halor kane ka jingkhang ban tih maw tih shyiap ha Ri Bhoi,na ka liang kawei na ka seng ba la tip kum ka Ri Bhoi Welfare Organization lyngba ki ladpathai khubor ka la pynpaw bad dawa na ka sorkar jylla ba ka dei ban lei ei ei halor kane

ka jingkhang ban thih maw bad tih shyiap hadien ba kum ki nongïalam ka seng ki la iohka jingujor bad ka jingud jingnam na ki paidbah ka thaiñ Ri Bhoi.

U Nongthoh khubor u Mawphor u la pyrshang ruh ban buddien halor kaneka jingeh ki paidbah kaba dei na ka jingkhang ban tih maw bad tih syiap bad bunna ki paidbah ki la ju pynpaw paidbah ba ki shem jynjar ban pyntrei ïa ki jaid kambapher bapher kiba donkam da u maw bad u Shyiap kaba dei hadien ba ka sorkarka la khang ban tih maw bad tih Shyiap, ha kaba ka sakhi ka long ba ka deputyCommissioner ka Ri Bhoi ka la dep ruh ban pynjari da ka kyndon jong ka aiñ 144CrPC ha baroh ki bynta ka Ri Bhoi ba la khang ka jingtih maw bad tih shyiap.

Halor kane ka bynta, la lap ruh ba kane ka jingkhang ban tih maw tih shyiapka la ktah ym tang ïa ki paidbah kiba donkam ban shna ing shna sem ne kiweikiwei ki jingtei bad la lap ruh ba wat ki Contractor ba pyntrei ïa ki skim sorkar ruhki ïa kynduh mawsiang halor ka jingbym ioh maw bad shyiap na ka District badbun ki projek sorkar ba ki pyntreikam kum ki surok bad kiwei kiwei ki jingtei kasorkar ki hap ban thied ha ka dor kaba rem bad kata ruh ki hap ban leit thied nashabar ka District kaba la ktah ar shah ïa ka jinglut jingsep.

Kiba bun ki Contractor bad wat ki nongïalam ba kham paw ki seng na Ri Bhoiki la pynpaw kajuh ka jingbynniaw halor kane ka jingkhang ban tih maw badshyiap, namar kane ka ktah ym tang ban pyndkoh ha kaba pyntrei ïa ki skimsorkar bad ka jingdonkam ki paidbah ha ka liang ka shna ing shna sem, hynreikiba bun ki longing baduk kiba ju im khyndoi jakpoh na kane ka kam ki la mad kajingkordit ban pyndap ïa ka jingdonkam ka ing ka sem ba ka kam kaba ki ju treibaroh shi katta ki la hap ban sangeh noh naduh ba la khang ka jingtih maw badka jingtih shyiap ha Ri Bhoi.

Bym patiaw ki paidbah ïa ka khuid ka subaLeh nohei ka jingialap ban wan rah ïa ka khuid ka suba ha Ri BhoiNongpoh, Naiwieng 23: Ym lah ban lenba naduh ka sorkar kmie bad kumjuhruh sorkar jylla ka la buh ïa ka thongban wan rah ka jingkylla ha ka liang kakhuid ka suba sha man la ki shnonghapoh ka jylla bad bunsiem ka jingbymïasnoh kti lang ki paidbah ka jylla kaneka jingbuh thong ka s orkar banpyntreikam ki prokram bapher bapherban wan rah ïa ka khuid ka suba ka lalong pynban tang ka jingpynlut phut ïaka pisa ki paidbah bad ruh kajingpyrsyrwa kai ïa ka por.

Naduh ka sorkar kmie bad haduh kasorkar jylla, lyngba ka ‘Swachh BharatMission’ ki la iatrei borbah ban pynlongïa ka ri India kum kawei na ka ri kabakhuid bad lada ki paidbah ka jylla kim aikata ka jingïatrei lang ka long shisha kabaeh ban wan rah ïa ka khuid ka suba hakaba haduh mynta kata ka kyntien ‘KhuiSuba’ kam pat rung satia ha ki jingmutjingpyrkhat jong ki paidbah.

Ïa kane la lap da u Nongthoh khuborha Ri Bhoi ha kaba ki paidbah kumbalong haduh mynta kim pat shim khia nedon kata ka jingkitkhlieh ban pynlongïa ki Shnong ki thaw kiba khuid ba subabad lada ïa kren ïa kata ka ‘SwacchBharat Mission’ ha ka jingshisha la deiban iohi kata ka jingkylla ha man la kiShnong ba ki paidbah ki dei banlehkhuid leh suba.

Ha ka jingbuddien u Nongthohkhubor katkum ka thong jong ka‘Swacch Bharat Mission’ ha Ri BhoiDistrict la lap ba dang don ki paidbahkiba ym sngewthuh satia ïa kane kathong jong ka Swachh Bharat Mission,

namar ha kiba bun ki jaka paidbah kipaidbah kim salia ban bret pathar ïa kiplastic bad kiwei kiwei ki jaboh kibaisaitmet lada iohi ne lap ki briew kiba nashabar ka jylla ba ngi dang sahdien haka liang ka pyrkhat ka pyrdain ban wanrah jingkhuid kaba long ka jingdonkamkaba hakhmat eh ha ka jylla.

Kawei na ka nuksa ba u Nongthohkhubor u Mawphor u la lap ba kipaidbah kim pat patiaw ïa ka jingkordorjong ka khuid ka suba bad ka khuid kasuba kam pat rung ha ka jingmutjingpyrkhat jongki, ka dei ka jingbretpathar ïa ki bitor, ki plastic bad kiweikiwei ki jaboh kaba la buh jingmapynban ym tang ïa ka koit ka khiah kipaidbah bad kane ka buh jingma ruhwat ïa ka jingktah ïa ka mei mariang.

Kane ka jingbret pathar ïa ki bitor, kiplastic bad ki jaboh la lap ruh ha ka head-quarter jong ka Ri Bhoi District, kata haNongpoh ba ka don kawei Nala Um hajanka ïew CTS Memorial Hat kaba la ijli tangban peit ruh ba la dap tang da ki bitorbad ki plastic bad kiwei kiwei jingjabohba la shu bret pathar ha ka Nala.

Kum ban pynkynmaw, ha ki snem bala leit noh ïa kitei ki jaboh ba la sahkut hakatei ka Nala la trei borbah da ka SengLongkmie jong ka Shnong Mawroh, kibala mih paidbah ban pynkhuid bad hadienka jingpynkhuid la itynnad shisha banpeit ba kim don shuh kita ki jaboh jabainbad kaba sngewlyngngoh ka dei namarba ka jingkhuid jingsuba kam pat rungha ka jingmut jingpyrkhat ki paidbahmynta katei ka Nala Um ka la long biangkumjuh bad la dap tang da ki bitor, ki

plastic bad kiwei kiwei ki jaboh kiba mihna katei ka iew bad ruh ba la bret patharda ki paidbah nongleit nongwan.

Katkum ka jinglap u Nongthohkhubor, halor kane ka jingbret pathar ïakitei ki jaboh ha katei ka Nala Um badruh ha kiwei kiwei ki bynta jong ka jakapaidbah ha Nongpoh la donkam bandon noh ka jingsh im khia da ki borShnong ba ki dei ban mana ïa ki paidbahba bret pathar ïa ki jaboh bad ruh ladaka long ha kane ka rukom kumba lapynpaw shakhmat ba ka jingbuh thongka sorkar na ka bynta ka khuid ka subakan nym poi shaei shaei ruh lada kipaidbah hi kim kloi ban ai ïa kata kajingïatrei lang na ka bynta ban kynjohsha ka thong jong ka khuid ka suba kabala ïa kren ha kylleng ki ri jong ka pyrthei.

Halor kane ka bynta, u Nongthohkhubor u la ioh ruh ban ïa kren bad uweina u Samla ka thaiñ Nongpoh, u SamlaMarcus Marten u la pynpaw ka

jingbynniaw kaba khraw halor kane kajingbret pathar ïa ki jaboh, namar kaneka ktah ym tang ïa ka khuid ka suba badkan ktah ruh wat ïa ka mei mariang kabangi ia kren mynta shaphang kata kajingkylla jong ka mariang kaba dei tangna ka jingleh khlemakor u khun bynriew.

Namarkata, kum uwei na u samla ubaangnud ban wan rah ïa ka khuid ka subabad uba la don bynta ruh ban nohsynñiang na ka bynta ka khuid ka subaha ka sor Nongpoh, u la buh ruh kajingkyrpad sha baroh ki paidbah kathaiñ Nongpoh ba ki dei kiar noh na kajingbret pathar ïa ki bitor um, ki plasticbad kiwei kiwei ki jaboh, namar kane kajingleh khlem akor ka ktah ym tang ïa kakoit ka khiah bad ka jingpynjot ïa ka meimariang bad ka long ruh ka jinglehraiñïa ka jylla ba ka Nongpoh ka dei kajingkhang ba ki briew kiba na shabar kajylla ki rung ban leit sha ka Nongbahjong ka jylla, u la bynrap.

Ki bitor bad ki plastic ba la bret pathar ha kawei na ka Nala Um ha Nongpoh.

Phaikhmat ki paidbah sha u MLA banpyndep ïa ka surok Lumjyrmi-MawtariNongpoh, Naiwieng 23:Ki paidbah kiba sah hakiba bun tylli ki shnongkiba hap hapoh ka RaidMyrdon Sirdarship, ki laphaikhmat sha u BahJason S. Mawlong,MLA ka Umsning, na kabynta ban pyndep ïa kasurok Lumjyrmi s haMawtari ba tang 1 km tam ei ei, kaba ka tnat PWD ka la iehshrah mynta la bun snem.

Lah ruh ba kdew hangne, ba katei ka surok ka ïaid lyngba na Umran Niangbyrnaibad mih sha Quinine, ka dei kawei na ki surok kaba donkam tam da ki paidbah kibasah ha ki 11 tylli ei ei ki shnong, kiba sah hapoh jong ka Raid Myrdon Sirdarshipbad kiba juu pyndonkam lyngba jong katei surok ha ka leit ka wan, hynrei tangnamar ka jingsniew bad ka jingbym pat leh ei ei ka sorkar halor katei kaba tangkhyndiat, ka la pynlong syndon ïa ki paidbah ba kim lah ban pyndonkam ïa kateika surok, namar katei ka bynta kaba tang 1 KM eiei, kam long ban ïaid kali badkhamtam eh ha ki por lyiur.

Halor ka jingieh shrah ka sorkar ïa katei ka surok kaba tang khyndiat eh, ki riewrangbah ha katei ka thain, ki la pynpaw ïa ka jingsngewkhia kaba jur halor kajingbym pyndep da ka tnat PWD ïa katei ka surok kaba la palat phew snem, namartang na ka daw jong ka jingsniew ha katei ka bynta ba tang khyndiat eh, ka lapynthut ïa baroh, kumba ka long mynta ki paidbah jong ki palat 6 tylli ki shnong,haba ki thmu ban leit donkam sha Nongpoh, tang namar ka jingbymlong ïaid kaliha katei ka bynta ba khyndiat eh, kim banse ban ïaid kyllain na Umsning bad kabala ktah shisha ïa ka bai leit bai wan, khamtam ïa kito kiba dei na ki longing ba duk.

Kumba ka long mynta hi, ba ha shilynter jong katei ka surok, kata naduhUmranniangbyrnai sha Quinine, ka dei ka surok kaba bha bad ka long kaba pakabha ba ki paidbah kin pyndonkam ha ka leit ka wan, hynrei ka long pat kabasngewkhia ban iohi ba hapdeng jong katei ka jingbha ka surok, tang namar kajingbym shna ïa katei kaba 1 KM, ka pynlong pat ïa ki paidbah ba kim lah banpyndonkam kum ka surok ha ka leit ka wan bad khamtam eh ïa ki paidbah jongkatei ka thain kiba thmu ban leit donkam sha Nongpoh.

Namarkata, halor katei ka surok, ki paidbah bad ki riew rangbah kiba sah hakitei ki shnong, ki la phaikhmat sha u Bah Jason S. Mawlong, u MLA ka Umsning,ba un leh ei ei ne ban ïakren sha ka sorkar, na ka bynta ban shna bad pynbha ïakatei ka bynta ba khyndiat eh jong katei ka surok, namar jin lada ka sorkar ka lahban pynbha ïa katei ka bynta, kan da long shisha ka jingkyrkhu ïa ki paidbah kibasah ha kitei ki 11 tylli ki shnong, kiba hap hapoh ka Raid Myrdon Sirdarship.

MAWPHOR 24 TARIK NAIWIENG (NOVEMBER), 201916 KHUBOR SPORTS NA KA JYLLAPynhap pyrda noh ka Jingïaseng Kynthei BalangPresbyterian Rajakhumai ïa ka prokram lehkmen

Shillong, Naiwieng 23: Kajingïas eng kynthei BalangPresbyterian Rajakhumai haka 15 tarik Naiwieng ka lapynhap pyrda noh ïa kaprokram lehkmen jong kikhun samla da ka jingïalehkaiphutbol .

Ia katei ka prokramlehkmen ba la sdang naduhka 18 tarik Risaw 2019 la wanban pynhap pyrda noh da uBah Egenstar Kurkalang u bala long kum u Kongsan ha kajingïadonlang u SordarShnong ka Rajakhumai u BahB.Nongs iej, ki TymmenBasan jong ka Balang Pres-byterian Rajakhumai, Presi-dent KSU Belahari Unit, Sec-retary jong ki Dorbar ShnongMadem Area bah CMDiengdoh , ki NonghikaiSkul, ki Nongïalam SportClub bad Seng Samla kaShnong Rajakhumai bad kipaidbah nong shongshnong.

Ha ka phainal jong kikhynnah rit ka kynhun jongki khynnah (Junior) ka teamB ka la jop da 1-0 kol pyrshahïa ka team A, katba ha kaliang ki rangbah ka kynhunjong ki Rangbah (Senior)jong ka Balang U Blei(Church of God) ka la joppyrshah ïa ka Balang Pres-byterian da 3-2 kol.

U Kongsan ha ka jingkrenu la ai ka jing ïaroh ïa kaJingïaseng Kynthei BalangPresbyterian Rajakhumai.bala pynlong ïa kum kane ka pro-gram, kaba long kawei na kilad kaba lah ban teh lakam ïaki khynnah s amla ban ymngop ha ki kam sniew badjingdih jingbam ba pynsniewïa ki kumjuh ïa ka imlangsahlang, khamtam eh na uDrugs, bad kyntu ba dei banïatrei shitom lang da baroh kikynhun niam ban rat diengkhong ïa u drugs na ka imlangsahlang.

U Bah Egens tarKurkalang u la pynpaw ruhïa ka jingkmen ba ka

Jingïaseng Kynthei BalangPresbyterian Rajakhumai katehsong ïa ka jing long kawei

jong ki samla ka s hnongkhlem wanrah ïa ka jingïapherniam ne ïapher Balang.

Rah ka Pyrdiwah ïa ka nam lahduh ha kaInter District Football Tournament ka BSFShillong, Naiwieng 23: Ka Pyrdiwah ka la long kalahduh ha ka lympung ïalehkai phutol Inter DistrictFootball Tournament ba la pynlong da ki shipaaiBorder Security Force BSF hadien ba a la pynleim nohïa ka Naljuri da 2-0 kol ha ka phainal kaba la long ha kasngi Palei.

Ki shipai ïada khappud BSF ki la pynlong ïa kateika lympug ïalehkai phutbol kum s hi bynta ban rakheïa ka 55th Raising Day jong ki shipai BSF.

Nalor ka jing pynïalehkai phu tbol la pyn long ruhïa ka jingai jings umar ei, ka jingpynmareh marathonbad ka jingpyni ruh ïa ka documentary film jong kishipai BSF.

Ia kitei ki p rokram bapher bapher la pynlong daka 30 Bn BSF kum ka lad ban nang ai s huh s huh kajingshakri ïa ki paidbah la ka long ha ka imlang kashalang, ka s awdong sawkun , ka ko it ka khiah , haki kam ïalehkai bad ki jingai jingh ikai (awareness ).

La pynlong ïa katei ka lympung ïalehkai phutbolInter Dis trict ha ka Shnong Pyrdiwah kaba la sdangnaduh ka 18 tarik haduh ka 20 tarik Naiwieng 2019, hakaba 8 tylli ki team na ki ar tylli ki District jong kaWest Jaintia Hills bad ka East Khasi Hills District ki lawan ban ïas him bynta.

La sam ïa ki khusnam nongjop lyngba ki syrnot badki trophy ba la sam da u Commandant ka 30 Bn BSF.

Mad nam jop ka Meghalaya ha kaba sdangjong ka U-19 Cooch Behar Trophy 2019

Ka kynhun ïalehkai Kriket U-19 jong ka Meghalaya

Shillong, Naiwieng 23: Kakynhun ïalehkai kriket U-19jong ka ka Meghalaya ka lamad ïa ka nam jop ha kabas dang jong ka lympungïalehkai Kriket kaba la tip kumka U-19 Cooch Behar Trophy2019.

Kane ka nam jop ka la wanhadien ba ka la pynliem nohïa ka Manipur da 128 ron haka jingïalehkai kabanyngkong eh kaba la longmynta ka sngi Saitjaiñ haKolkata.

Ka Manipur kaba la jop ïaka jingïakynting pisa ka la kam

ban kawang bol nyngkong hakaba ka Meghalaya kaba lash im ïa ka pali ban tiednyngkong ka la kamai 197 ronna ki 49.1 over bad hap lutbaroh ki wicket.

Ka Meghalaya ka lashem jingeh ha ka jingkamaikaba tang 59 ron ka la hapnoh 6 wicket, hynrei na ki 73ron ba la ïakamai paralokhapdeng u Joydeepan u bala kamai 62 ron bad u SudhirSahani 43 ron ka la kynjohsha ka 132 ron bad duh nohhynñiew wicket . U AryanBorah u ba la mih madan

hadien u la lah ban kamai 35ron na ki 26 bol kaba la ïarapïa ka Meghalaya ban kamai197 ron.

Haba dei sa ka pali tiedjong ka Manipur U AryanBorah u ba la wan ban shimsa ïa ka pali ban kawang bolu lakhur ïa ka hat-trick ha kawat kaba nyngkong bad katada kaba shim 4 wicket bad aikamai 15 ron ha ki 6.5 over ïakaba ka Manipur ka la kamaitang 83 ron na ki 24.5 overbad ka Meghalaya ka la lamkhmat da 114 ron.

Kiwei ki rangïalehkai jong

ka Meghalaya kiba la khurwicket ki long u AaronNongrum u la khur 2 wicketbad ai kamai 12 ron , uDivyansh Rajput 1 wicketkh lem ai ron , u Sahani 1wicket bad ai 15 ron bad uAbhishek Kumar 1 wicketbad ai kamai 23 ron.

Ha ka wat kaba ar kaMeghalaya ka la kamai 64 ronha kaba u Sudhir Sahani u lakamai bun ron tam kata da 20ron na ki 22 bol ha ryngkat uChettri u ba la kamai 16 ron.

Ka Manipur kaba la hapban beh ïa ka ron kaba 179ron ban khur jingjop hynreina ka jingtbit kawang boljong u Abhishek Kumar u bala khur haduh 6 wicket badai tang 9 ron ka la pynlong ïaka Manipur ban hap lu tbaroh ki wicket na ki 50 over.

U Aryan Borah ha ka watkaba ar u la khur sa 3 tylli kiwicket katba u Sahani u laïarap ban khur 1 wicket badai 14 ron.

Ha baroh ar kylla ki watïalehkai u Abhishek Kumaru la khur 7 wicket bad ai 32ron katba u Aryan Borah 7wicket bad ai kamai 24 ron.