આર્થિ��ક ઉદારી�કરીણ અને� વૈ� શ્વિ�ક�કરીણ-પ્રદા�પક� મારી પટે�લમાદાદાને�શ શ્વિશક્ષકઆ.ક� .વિવૈદ્યામા દા�રી,

બાવૈળા,શ્વિ$. અમાદાવૈદા

• 1951 �� 1991 આયો&$નેને ૪૦ વૈર્ષો&*

સુ� ધી� અ ક� શ& અને� વિનેયોમાને& દ્વારી સુ ચાલને

કરીવૈમા આવ્યો� .

• લયોશન્સ રી$

• આયોત અવૈ�જીકરીણ, સુરી ક્ષણ

• ઉદ્યા&ગો&ને� સ્થાપને/વિવૈસ્તરીણ માટે� અને� ક પરીવૈને,આયોત વિનેકસુ અને� વિવૈદા�શ� હું� ડિ8યોમાણ માટે� સુરીકરીને� મા $� રી� $રૂરી�

• રીશ્વિશયો આયો&$ને દ્વારી ગોણતરી�ને વૈર્ષો&*મા માહુંસુત્તા

વિવૈ�મા સુ;�� વૈધી� વૈ� ચાત� શ્વિબાસ્કી�ટે

રી&$ને� ૧૮૫૦૦ સુયોકલ

• મા $@ રી� મા�ળાવૈવૈમા �ત અસુહ્ય વિવૈલ બા • વૈહું�વૈટે� આ ટે�ધી@ ટે�• રી� ટે ટે� પ�ઝમા• અમાલદારીશહું� (બ્યો� રી&ક્રશ�)• ભ્રષ્ટાચારી

ને�ચા& વિવૈકસુ

1991ને� કટે&કટે�

• વિવૈદા�શ� હું� 8�યોમાણને� કટે&કટે�ને� કરીણ� ભારીત દા� વૈળા તરીફ ધીક� લયો� .• IMF પસુ��� $ 2.2 શ્વિબાલ�યોને માટે� ૬૭ ટેને સુ&ને� ગો�રીવૈ� મા�ક્યું� .(૨૧ મા� ૧૯૯૧)

• $@ ને ૧૯૯૧ મા આવૈ�લ� શ્રી� પ�.વૈ�.નેરીસિંસુ�હુંમા રીવૈ ને� સુરીકરી ને નેણ પ્રધીને શ્રી� માનેમા&હુંને સિંસુ�હું $@ લઈ ૧૯૯૧�� આર્થિ��ક સુ� ધીરીને શ્રી� ગોણ�શ કયો* .• શ્રી� બા$પ�ઈ સુરીકરી અને� વૈત* માને સુરીકરી�

મા$બા@તઈ�� આ આર્થિ��ક સુ� ધીરી ક્રમાશQ અમાલમા મા� કત ગોયો.

આર્થિ��ક સુ� ધીરીને પયોમા ને� ત્રણ બાબાત&

(1)આર્થિ��ક ઉદારી�કરીણ(2)ખાનેગો�કરીણ(3)વૈ� શ્વિ�ક�કરીણ

આર્થિ��ક ઉદારી�કરીણઅ�* –“ આર્થિ��ક ઉદારી�કરીણને� ને�વિત એટેલ� સુરીકરી� અ ક� શ& અને� વિનેયોમાને& ક્રમાશQ ઘટે8ત $ઈને� બાજારીત ત્ર દ્વારી આર્થિ��ક વિનેણ*યો& લ� વૈમા આવૈ� ત� વૈ� વ્યોવૈસ્થા”

આર્થિ��ક ઉદારી�કરીણને� ને�વિતને& અમાલ આયોત- વિનેયો ત્રણ&મા ઘટે8& કરી�ને� ખાનેગો�કરીણ રૂવિપયોને� પડિરીવૈત* નેશ�લત

આયોત-વિનેયો ત્રણ&મા ઘટે8&

• આયોત વિનેયો ત્રણ& ક્રમાશQ ઘટે8�ને� વૈધી� મા વૈધી� વૈસ્ત�ઓને� આયોત& મા� ક્ત કરીવૈમા આવૈ� છે� .• ૧૯૯૧ �� ૨૦૦૨ સુ� ધી�મા મા&ટેભાગોને�

વૈસ્ત�ઓ પરી�� વિનેયો ત્રણ& દા@ રી કરીવૈમા આવ્યો છે� .

ખાનેગો�કરીણ

•ખાનેગો�કરીણ એટેલ� જાહું� રીક્ષ�ત્ર અ�વૈ રીજ્યને� માશ્વિલક�ને સુહુંસુ& ખાનેગો� માશ્વિલક&ને� સુ& પવૈને� પ્રક્ર�યો.• હું&ટેલ અશ&ક,

•જાહું� રીક્ષ�ત્ર માટે� અનેમાત ઉદ્યા&ગો&ને� સુ ખ્યો ઉત્તારી&ઉતરી ઘટે8વૈમા આવૈ�.દા.ત. વૈ�માક્ષ�ત્ર, ખાણ, ટે�લ�ક&મ્યો� ને�ક� શને, બા� કિંક�ગોક્ષ�ત્ર વૈગો� રી�

•ઔદ્યા&ગિગોક પરીવૈને મા�ળાવૈવૈમા �� મા� ક્તિક્ત

( માત્ર ૧૮ ઉદ્યા&ગો& શ્વિસુવૈયો)•આયોત-$કત& ઘટે8વૈમા આવૈ�. ૮૫% �� ૨૫ % સુ�ધી�ને� ટે� રી�ફ દારી&.

• ઈજારી વિનેયો ત્રણ ધીરી&, વિવૈદા�શ� હું� ડિ8યોમાણ વિનેયો ત્રણ (FEMA) ધીરીવૈત� જા�ગોવૈઈઓ વૈગો� રી� મા છે@ ટેછેટે

• જાહું� રીક્ષ�ત્રને ક� ટેલ ક સુહુંસુ&ને� શ� રીમા@ 8�ને& ક� ટેલ&ક વિહુંસ્સુ& ખાનેગો� પ� ઢી�ઓને� સુ& પવૈમા આવ્યો&.

ભારીત એલ્યુ�ગિમાવિનેયોમા ક પને�-BALCO

સ્ટરીલઈટે હુંલ વૈ� દા ત ક પને� ને� ૫૧% વિહુંસ્સુ& વૈ�ચા� મારીવૈમા આવ્યો& છે� .

• રીજ્ય સુ ચાશ્વિલત સુ� વૈઓને અમા� ક ભાગોને� સુ ચાલને ખાનેગો� પ� ઢી�ઓને� સુ& પવૈમા આવ્યો� છે� .

• AMTS, INCOME TAX DEPARTMENT

• વિવૈદા�શ� રી&કણકરી& ત� મા$ બાહું� રીષ્ટાe�યો પ� ઢી�ઓને� ભારીતમા મા@ 8�રી&કણ ક� ઉદ્યા&ગો&ને� સ્થાપને માટે� છે@ ટે આપવૈમા આવૈ� છે� .

રૂવિપયોને� પડિરીવૈત* નેશ�લત

રૂવિપયોને� પડિરીવૈત* નેશ�લત એટેલ� દા�શને નેણ ને� દા�શને� અ દારી બાહુંરી લઈ$વૈ લવૈવૈને�

શ્વિબાનેશરીત� મા $@ રી�.

• ૧૯૯૧ �� ડિરીઝવૈ* બા� ક� ટેe � 8 એકઉન્ટમા છે@ ટેછેટે આપ� છે� .

• ત�$ પ્રમાણ� કરીન્ટ એકઉન્ટમા પણ છે@ ટેછેટે વૈખાત& વૈખાત વૈધીરીત જાયો છે� .

• પરી ત� ક� વિપટેલ એકઉન્ટમા ક� શ ટે� ક� શ છે@ ટેછેટે માળા� છે� . એટેલ� અ શતQ પડિરીવૈત* નેશ�લ છે� .