लेखन - योगेश चंद्रक ंत आहिर.े

९८२०८८१२२५

ahireyogesh25@gmail.com

सी-२०४, अहलश न सोस यटी,

ओल्ड लडुडस श ळेसमोर,

मरुब ड रोड, कल्य ण (प.)

य पसु्तक तील लेखन चे सर्ड िक्क लेखक कडे सरुहित असून

पसु्तक चे हकंर् त्य तील अंश चे पनुमुडद्रण र् न ट्य, हचत्रपट

हकंर् इतर रुप तंर करण्य स ठी लेखक ची परर् नगी घेणे

आर्श्यक आिे. न .

mailto:ahireyogesh25@gmail.com

प्रक शन : ई स हित्य प्रहतष्ठ न

मखुपषृ्ठ , म ंडणी आहण सज र्ट : सहचन क कडे

www.esahity.com

esahity@gmail.com

eleventh floor, eternity

eastern express highway

Thane, 400604

हर्न मूल्य हर्तरण स ठी उपलब्ध.

• आपले र् चून झ ल्य र्र आपण िे फ़ॉरर्डड करू शकत .

• िे ई पसु्तक रे्बस ईटर्र ठेर्ण्य परु्ी हकंर् र् चन व्यहतररक्त कोणत िी र् पर करण्य परु्ी

ई -स हित्य प्रहतष्ठ नची परर् नगी घेणे आर्श्यक आिे .

©esahity Pratishthan®2015

अर्पण र्त्रिका

“ म झ्य डोंगर भटकंतीत कुठल्य िी प्रक रची आडक ठी न करण र् य म झ्य कुटंुबीय ंस.

र् आत्त पयंतच्य भटकंतीत मोल चे म गडदशडक ठरलेल्य श्री. ई.एन.नारायण य ंन अपडण.”

प्रस्तावना

तसे प हिले तर हि 'ख न्देश दगुडर् री' म्िणजे खपु क िी मोठी मोहिम मळुीच नव्िती. पण अच नक आलेल्य

प र्स ने हशडक र् करून र् त र्रण रोम हंचत करून ट क रे्, तसे य अच नक ठरलेल्य मोहिमेतील, हनत तं सुदंर

दगुड प िून रोम हंचत झ लो.

क गद र्रचे हनयोजनप्रम णेच सर्ड क िी जळूुन आले. य स ठी मोहिमेतील सर् ंचे सिक यड मोल चे ठरले. हर्शेष

म्िणजे स्थ हनक ग र्कर् य चंी च गंलीच मदत झ ली. योग्य म गड, योग्य रस्त द खहर्णे. प्रत्येक हठक ण ब बत शक्य

िोईल हततकी अचूक म हिती दणेे. य सर्ड गोष्टींमळेु रे्ळेची मोठी बचत िोऊन सि च्य सि दगुड आम्ि ल व्यर्हस्थत

हनयोजन प्रम णे पि त आले.

मळु तच कुठलीिी मोहिम अथर् कोणत िी रूट टे्रक यशस्र्ी िोण्य म गे हतथल्य स्थ हनक ग र्कर् य चं मोठ

सिभ ग असतो. त्य स ठी स्थ हनंक बरोबर ससुरं् द िोणे फ र मित्र् चे ठरते.

म झ्य कडून जेर्ढे शक्य झ ले तेर्ढे मी हलिीण्य च प्रयत्न केल आिे. िे र् चून तमु्ि ल त्य भ ग त ज रे्से

र् टले अथर् ज ऊन आल्य र्र अजनु क िी सचुर् रे् र् टले तर नक्की कळर् . म झ्य कडून य स ठी कोणतीिी

म हिती िर्ी असल्य स जरूर सपंकड स ध .

तसेच िे पसु्तकरूपी दगुडर् री आपल्य पयंत पोिचर्ण्य ची सधंी हदल्य बद्दल ई-स हित्य प्रहतष्ठ नच्य सर्ड चमचेु

मन प सनु आभ र !

योगेश चंद्रक ंत आहिर े

रु्वप तयारी, प्रस्थान

कधी कधी अच नक ठरर्लेली मोहिम पण खपु क िी हमळर्नु दतेे, सगळ्य च गोष्टी मन स रख्य घडत त.

क गद र्रचे हनयोजन तंतोतंत अंमल त येते, सरतेशेर्टी गोड आठर्णी आहण च गंल सखुद अनभुर् दऊेन ज ते.

असेच क िी आमच्य ब बतीत घडले. बधुर् री दपु री अच नक मन त आले, य शहनर् र रहर्र् र एख द च गंल टे्रक

करूय . लगेच म झे स्नेिी ज्येष्ठ हगय डरोिक श्री.ई.एन.न र यण (अंकल) य नं फोन ल र्ल . त्य नंी िोक र हदल ,

मल म्िण ले "आप बोलो हकधर ज ने क " म झ्य मन त प्ल न तय र िोत , भीम शकंर कजडत य भ ग तल्य

घ टर् ट . जसे की र् जंत्री, फेण्य दरे्ी, कुसरु अश अल्प पररहचत घ टर् ट ,य ब बतीत म झे 'हडस्कर्र सह्य द्रीक र

स ईद ' बरोबर बोलणे झ ले. पण सध्य ची प र्स ची हस्थती र् अंद ज प िून आमचे क िी नक्की िोत नव्िते. िो-न

करत तो हदर्स तस च गेल . गरुूर् री सक ळी म झ्य मन त आणखी एक रे्गळ प्ल न तय र झ ल तो म्िणजे

'ख न्दशे दगुडर् री'. मी अस अंद ज ब धंल की आपल्य भ ग त(कोकण पट्ट ) प ऊस ज स्त असेल तर ख न्दशे

परगण्य त ज ऊ, आहण जर कमी झ ल तर मग र्ररल पैकी भीम शकंर भ ग तली एख दी घ टर् ट करू.

स यंक ळी परत न र यण अंकलच फोन

"योगेश, क्य करने क बोलो ? घ टर् ट करने क क्य ?"

मी: "अंकल ब रीश कम िुआ तो हठक निी तो कुछ और"

अंकल: "अच्छ तो हठक िै, जैसे आप बोलो."

मी: "और मतलब, धळेु न हशक स ईड चलते िै, ये मौसम मे र्ि ज न हठक रिेग ."

अंकल: " र्ो तो म लमु िै, एकदम बहढय बोलो हफर ?"

मी: "लळींग, सोनगीर, ग ळण , कंक्र ळ , डेरम ळ और हपसोळ"

( न हशक म लेग र्-धळेु ख न्देश भ ग तले िे हनत तं सुदंर हकल्ले )

अंकल: "अर ेर् ि! क्य ब त िै, चलो हफर. लेहकन दो हदन मे बिोत घ ई िोग ."

मी: "चलो हफर तीन हदन शहन, रहर्, सोम.

गरुूर् र र त्री प सून म झे मन त्य भ ग त हफरू ल गले, डोळ्य समोर ते सुदंर हकल्ले र् तो मलुखु तरळु ल गल .

शकु्रर् री सक ळीच मोहिमेच फ यनल प्ल न तय र केल .

शहन. हदर्स १ल :

कल्य णिून भल्य पि टे हनघून झोडगे

हशर्मंहदर-लळींग-सोनगीर- मकु्क मी ग ळण .

अंद जे अंतर ४०० हकमी.

रहर्. हदर्स २ र :

ग ळण - कंक्र ळ - मकु्क मी डेरम ळ.अंद जे

अंतर ८० हकमी.

सोम. हदर्स ३ र :

डेरम ळ - हपसोळ - त र ि ब द सट ण म गे

कल्य ण परत. अंद जे अंतर ३०० हकमी.

ि च प्ल न आमच्य न हशकच्य अनभुर्ी हगय डरोिक हमत्र श्री. िेमंत पोखरणकर य नं द खहर्ल . त्य चं ल गलीच

प्रहतस द, 'परफेक्ट प्ल न आिे, य त डेरम ळल च थोड रे्ळ ल गतो तोिी परफेक्ट घेतल य तमु्िी.'

मग क य त्य चें आभ र म नून, लगेचच प्ल नर्र हशक्क मोतडब करून ट कले. स म न ची तय री र् आर्र आर्री

करून डोंगर हपशर्ी तय र ठेर्ली.

पण खऱ ेस गं ुतर शकु्रर् री र त्री क िी केल्य झोपच ल गेन , आत्त पयंत बरचे टे्रक करून झ लेत, सिस मल

असे कधी िोत न िी पण य रे्ळेस म त्र मी भलत च एक्स ईट झ लो िोतो. पि टे च र र् जत गजर र् जल , उठून

तय री करून प च र् जत ग डी घेऊन अंकलच्य घरी पोिचलो.

ई.एन.न र यण (अंकल), हर्रे्क न र यण िी ब प-लेक ची जोडी, हमहलंद कोचरकेर आहण मी. असे आम्िी चौघे जण

ग डीच्य हडकीत स म न व्यर्हस्थत भरून हनघ लो. आत सरुू झ ली िोती आमची 'ख न्दशे दगुडर् री'.- हकल्ले

"लळींग, सोनगीर, ग ळण , कंक्र ळ , डेरम ळ आहण हपसोळ" आग्र रोड र्र आल्य र्र ग डीत हडझेल पूणड भरून

घेतले. पढेु शि पूर खडी कस र ते थेट ईगतपरुी घोटी पयंत मस्त प ऊस ल गल , रस्त पण रि द री मकु्त िोत .

आठ र् जत न शक त द खल झ लो, तर चक्क ऊन पडले िोते.

पढेु हदड त स त च दंर्डल आहधशक्ती रणेकु म त महंदर त दशडन स ठी थ बंलो, इथे पण प ऊस नव्ित , पण

र् त र्रण एकदम छ न. हनर् तंपणे दशडन करून, ब िेरच चि न श्त घेऊन पढुील प्रर् स ल ल गलो. म लेग र् नतंर

स ध रणपणे अध्य ड त स च्य अंतर र्रच्य

'झोडगे' येथील प्र चीन िज र ब र शे र्ष डपूर्ीच्य

हशर्मंहदर प शी थ बंलो. अंबरन थ र् रतनर् डी

येथील मंहदर शी स धम्यड असलेल्य ह्य मंहदर र्र

बर् य पैकी कोरीर् हशल्पक म केलेले आिे. य च

आर् र त ब जूल आणखी एक छोटे पडझड

झ लेले मंहदर आिे.

सध्य मंहदर त परु तत्र् ख त्य चे ड गडुजीचे

क म च ल ुआिे. मि दरे् ल नमन करून,

मोहिमेतल्य पहिल हकल्ल लळींगल रर् न

झ लो. तीस ते च ळीस हमहनट त लहळंग ग र्ी

पोिचलो. मि म ग डच्य ड व्य ि थ ल ,

म थ्य र्र तटबदंी ध रण केलेल लहळंग हकल्ल

हदसल .

ग र् तल्य जनु्य दगडी इच्छ पतुी मि दरे्

मंहदर जर्ळ ग डी ल र्ली.

मंहदर च्य ड व्य ब जूच्य ठळक

प यर् टेने हकल्ल चढ यल सरुूर् त

केली. र् ट ड व्य ब जूने र्र चढते,

थोडे अंतर गेल्य र्र एक पीर चे थडगे

हदसते.

तसेच आणखी पढेु चढून गेल्य र्र र् ट तटबदंी

जर्ळ येऊन उजर्ीकडे र्ळते. पढेु क तळ त

क िी गिु हदसत त.

मग पडझड झ लेल्य दरर् ज तून

गडम थ ग ठल . म थ्य र्र

उजव्य ब जूची तटबदंी पि त

उत्तर टोक ल पोिचलो.

इथनु समोर धळेु शिर ख ली म चीर्र कोरड

तल र् र् गोल घमुटी हदसते. म गे हफरून एक

ऊंचर्ट चढून, पहलकडे एक मंहदर र् द रूकोठ र

हदसले.

त्य च्य जर्ळच्य क तळ त

भमुीगत प ण्य चे ट के आिे.

समोरच तट आिे.

त्य च्य अलीकडून चोर दरर् ज ने ख ली उतरलो,

इथेिी उजव्य ि त ल

प ण्य चे ट के आढळले. ख ली

उतरून र्ळस म रून त्य

कोरड्य तल र् प शी आलो.

र् टेत पहलकडे हदर् णमळ

ग र् हदसते. तल र् जर्ळची

घमुटी बर् य पैकी च गंल्य

हस्थतीत आिे.

हकल्य र्र एकंदरीत गरु चं र् र्र बर च आिे. त्य त स र्ली दणे री मोठी झ डे पण न िीत, हनर्डंुग र् क टेरी झडुुप चें

प्रम ण ज स्त आिे. दोन अडीच त स त गड दशडन करून ग र् त आलो. मि म ग डर्र धळेु शिर च्य पढेु दपु रचे जेर्ण

करून, तीन स डेतीनच्य समु र स सोनगीर ग र् त पोिचलो.

ग र् त हशरल्य र्र ड व्य ि त ल सोनगीर हकल्ल हदसतो. ग र् त नव्य ने ब धंलेल्य कम नीतूनच र् ट र्र

चढ यल ल गते, पण सरुूर् तील म त्र न क

पकडून ज रे् ल गले एर्ढी भय ण दगंुधी त्य

र् टेर्र िोती. र् ट मोठी क्रॉहंक्रटची आिे र्

जोडील ल ईट चे ख बं हि आिेत. दि ते पधंर

हमहनट त पडक्य दरर् ज्य त पोिचलो.

पढेु क िी क तळकोरीर् प यर चढून गडम थ ग ठल .

म थ बर् य पैकी सप ट आिे,

र्रती फ रशी झ डी न िीत.

दहिणेल हनमळुत्य ब जूल तटबदंीचे

अर्शेष आिेत. म गे हफरल्य र्र र् टेत

न णेघ ट च्य दगडी र जंण ची आठर्ण

येण र ेछोटेख नी गोल क र ब धंक म

हदसले.

पढेु गेल्य र्र हदसली ती य हकल्य र्र

असलेली भली मोठी, खपु खोल असण री

आयत कृती हर्िीर.

बहघतल्य र्र हकती खोल आिे य च अंद ज

येत न िी. तळ ल प णी िोते पण

पोिर् य हशर् य क ढत येणे कहठण.

त्य च एक ब जूल कोरडी

पषु्करणी हदसली, च र पडक्य

हभतंीत प्रत्येकी प च कोन डे

आिेत. समोरच उत्तर टोक च

छोटेख नी बरुूज हदसल .

इथनु म त्र च गंल नज र

हमळ ल . दरुर्र परेु्ल डोंगरग र्

धरण, ख ली मुंबई आग्र र्

म गच्य ब जूल धळेु शि द

मि म गड नजरसे पडत त.

गडफेरी आटपून आम्िी दीड त स त ख ली आलो. हनयोजन नसु र आम्ि ल आजच ग ळण हकल्य र्र ज यचे िोते.

सोनगीरिून परत धळु्य ल येऊन उजर्ी म रून प रोळ - स क्री रोड पकडल तो थेट नेर कुसुबें पयंत. प ऊस तर य

भ ग त नव्ित च पण तरी रस्त्य च्य दोन्िी ब जूल ब जरीची शेती मोठी मोिक र् टत िोती. एकंदरीत बरीच हिरर्ळ

त्य स यंक ळच्य र् त र्रण त एक तेज आणत िोती. थोडक्य त क य तर अस रस्त असेल तर ग डी च लर् यल

अजनुच मज येते. पढेु कुसुबें िून ड र्ीकडे र्ळून डोंगर ळे आहण मग पढेु जर्ळच असलेल्य ग ळण ग र् त पोिचलो

तेव्ि स यंक ळच्य सयुड प्रक श त ग ळण हकल्ल ख सच उठून हदसत िोत . ग डी, ख ली असलेल्य

गोरखन थ च्य मठ त व्यर्हस्थत प कड केली. पि टे कल्य ण सोडल्य प सून आत्त पयंतच ३८५ हकमी प्रर् स झ ल

िोत . मकु्क म गड र्र कर यच असल्य मळेु, डोंगरहपशव्य प ठीर्र चढहर्ल्य .

मठ तून हनघत न , एक ने हर्च रले : ‘आत स यंक ळी र्रती ज ण र, मग परत कधी येण र ?’

मी: ‘आम्िी र्रती मकु्क म करण र आिोत’. तर तो म्िण ल , " र्र फॉरसे्टर् ले येत त."

मी: ‘हठक आिे, बघयु क य ते.’

ब िेर आल्य र्र ड र्ीकडच्य रस्त्य ने गड च्य हदशेल च लु ल गलो. एकदम प्रशस्त र् ट आिे.

मध्येच गड च ईहति स र् म हिती दशडक फलक ल र्ल आिे.

र् टेत आणखी दोघे हतघे आमच्य कडे

प िून म्िण ले, "ऊपर ज रिे िो, अभी

थोडी दरे मे अंधेर िो ज येग , र्ि

ज नर्र और शेर िै." िे ऐकून क य

बोल रे्, त्य चं्य कडे क न डोळ करून

पढेु हनघ लो. बररच हपकनीक ट ईप

मंडळी र् टेत हदसली. आम्िी फक्त

सयु डस्त िोण्य आधी र्र मकु्क मी

पोिच यचे य िेतूने प ऊले पट पट

ट कत ज त िोतो.

लगेच पहिल दरर् ज , ख लच्य अंग ची तटबदंी ल गली. दरर् ज्य त पि रकेर् य चं्य दरे्ड्य आिेत.

पढेु दसुर् य दरर् ज्य र्रती एक हशल लेख कोरलेल हदसल . सरळ पढेु

गेल्य र्र हदडंी दरर् ज हदसल .

त्य च्य अलीकडे उजर्ीकडे र्ळून हतसर् य दरर् ज्य त पोिचलो. तो प र करून ड र्ीकडच्य ब जूने , चौथ्य

दरर् ज तून ब िेर आल्य र्र, उजर्ीकडच नज र तर खपुच सुदंर…. ती कमनीय तटबदंी आहण त्य र्र ब धंलेले ते

कल त्मक सज्जे म्िणजे िर् ख ण्य स ठी पचंत रं हकत ब ल्कनीच जण.ु

त्य तल एक फक्त दोन ख बं र्र ऊभ आिे

आहण दसुर् य सज्ज त ( ब ल्कनी )

व्यर्हस्थत ज त येते.

इथनुच आपण आलो ती र् ट र्

हकल्ल्य चे दरर् जे हदसत त.

पढेु गेल्य र्र ड र्ीकडे

क तळ त सि गिु

हदसल्य , त्य पैकी

हतसर् य गिेुत मि दरे् ची

हपडं र् एक जोड गिेुत

प णी आिे.

आणखी पढेु गेल्य र्र तटबदंी आहण र्रच्य ब जूच बरुूज हदसतो. फोटोग्र फी करून, परत चौथ्य दरर् ज्य तून र्र

आल्य र्र समोरच प ढंर रगं च दग ड हदसल . जो ख ली ग र् तून स्पष्ट हदसतो.

स म न दग्य डत ठेरू्न, म गच्य ब जूल ’ हर्रे्क’

हपण्य च्य प ण्य चे ट के शोध यल गेल .

सयु डस्त िोत आल िोत , दग्य डच्य

हखडकीतून ते दृश्य न्य ि ळत बसलो.

प ण्य चे ट के हर्रे्कल हदसले, पडक्य तीन

हभतंीत छोटेख नी कंुड स रखे ब धंलेले िे

ट के, पटकन नजरसे पडण र न िीच. त्य च्य

आजबु जूल एक दोन मोठी शेर् ळलेली ट की

आिेत.

सर्ड प णीस ठ व्यर्हस्थत भरून ठेर्ल . अंकलनी झटपट फक्कड चि तय र केल , चि सोबत हदर्सभर च

श रीररक थकर् त्य हखडकीतून सयु डस्त च्य छट प ित कुठच्य कुठे पळ ल . र त्री मस्त मगु ची हखचडी पोटभर

ख ऊन झोपी गेलो.

सक ळी उज डण्य आधीच ज ग आली ती ख लच्य गोरखन थ मठ च्य घटं न द / ल ऊडस्पीकरच्य आर् ज ने.

लगेच दग डच्य गच्चीर्र गेलो. पूरे्ल धरुकट ढग ळ र् त र्रण त सयुोदय फ रस हदसल न िी. दरुर्र पसुटस

लंळीग हदसल , कंक्र ळ ओळखण्य च प्रयत्न केल . ख ली परत उतरून चि झ ल्य र्र, लगेच पोिे बनहर्ण्य च्य

क यडक्रम, अंकलने तय र केलेले स्र् हदष्ट पोिे ख ऊन. सगळी स्र्च्छत र् आर्र आर्र करून स म न सकट

गडम थ्य र्र हनघ लो.

प चेक हमहनट त छोटे टेक ड चढून र्र गेलो.

म थ्य र्र झ डी फ र हर्रळ त्य तिी बिुत शं

सीत फळ चंी झ डे. र्रती क िी कबरी र्

जनु्य र् ड्य चें ब धंक म आिे.

इथनु गड ची अजनुिी च ंगल्य हस्थतीत

असलेली तटबदंी नजरसे पडते. क िी

हठक णी तटबदंी र्रून च लत ज त येते.

तटबदंीत जगं्य र् तोफ सं ठी झरोके केलेले आिेत.

म थ्य र्रून त सभर त गडफेरी पूणड करून ख ली ग ळण ग र् त

आलो. पनु्ि सर्ड स म न ग डीत ट कून पढुच हकल्ल कंक्र ळ स ठी हनघ लो. आमच हनयोजीत म गड ि पनु्ि

डोंगर ळे ग र् तून दहिडी म गे, करजंगव्ि ण - लेंड णे र्रून उजर्ीकडे र्ळून द हबल म गे कंक्र ळ ि िोत .

सर्यीप्रम णे,ख ली ग ळण ग र् त रस्त्य ची चौकशी केली. तर त्य नंी मधल शॉटडकट रस्त स हंगतल , त्य प्रम णे

डोंगर ळे ग र् त परत ज ण्य ची क िीच गरज न िी. आमचे बरचे अंतर कमी र् रे्ळ िी र् चण र िोत .

मठ च्य

ब िेर मखु्य रस्त्य र्र आल्य र्र, लगेचच उजव्य ि थ ल एक छोट दग ड ल गल हतथनु उजर्ीकडे र्ळ लो. आत

ग ळण हकल्ल आमच्य उजव्य ब जलु हदसत िोत . सरळ रस्त पकडून ५ ते ६ हकमी गेल्य र्र हटघरी ग र् च्य

अहलकडे दहिडी स ठी ड र्ीकडे र्ळ लो.

र् टेत ि एक आगळ रे्गळ बगंल (?) हदसल .

दहिडी प सून सरळ करजंगव्ि ण ग र् तल्य पलु

पलीकडच्य पेट्रोलपपं प सून उजर्ी म रली, ि

आमच दसुर शॉटडकट िोत . जो ड यरके्ट कंक्र ळ

ग र् च्य जर्ळ मधल्य रस्त्य र्र हमळण र िोत .

थोडे अंतर पढेु गेल्य र्र जो पहिल उजर्ीकडे रस्त

र्ळेल तो रस्त पकड यच िोत . बरोबर हतथे

पोिचलो, उजर्ीकडच्य रस्त्य चे क म च लु हदसले.

ग डी ब जलु घेऊन, उतरून परत एक ल हर्च रले. तो म्िण ल , "ि च रस्त आिे." मी म्िण लो "िे तर क म च लू

आिे, ग डी कशी ज ण र ?"

ब जलु मोठे डंपर उभे, रस्त्य र्र मोठी मोठी खडी. मग श तंपणे हर्च र केल , परत म घ री हफरलो तर पनु्ि

करजंगव्ि ण लेंड णे म गे हफरून ज रे् ल गेल. आत्त पयंत हटघरीिून दहिडीत आलो तो रस्त पण म तीच आहण

रतेीहमश्रीत िोत , तरी त्य तल त्य त बर िोत . घड्य ळ चे क टे पढेु सरकत िोते. मन त एक हर्च र आल कंक्र ळ

सोडून परस्पर डेरम ळ ल ज रे्, पण न िी दरुर्र हकल्ल हदसतोय आहण अस हर्च र न िीच कर यच .

आमची घ लमेल बघून चक्क डंपरच च लक पढेु येऊन म्िण ल , "िे फक्त सरुूर् तच आिे, पढेु रस्त म तीच पण

हठकठ क आिे. एर्ढ भ ग जपनु प र कर , मी स गंतो तमु्िी हनघून ज श ल." त्य चे बोलणे ऐकून िुरूप आल . पण

टोकद र खडीभरल्य रस्त्य र्र ‘हडझ यर’ स रखी क र घ ल यची, ग डील क िी झ ले तर, बरचे हर्च र मन त

आले. तस च ग डी जर्ळ आलो, लगेच सचुले ग डीतले र्जन कमी करूय , हनद न तेर्ढीच ररस्क कमी . ठरलेतर

हतघ नं थोडे अंतर च ल यल स हंगतले, ‘हर्रे्क’ पढेु पळत मोठी र् टोकद र खडी िेर यच प्रयत्न करून मल स गंत

िोत .१०- १५ हमहनट त तो टप्प प र करून, परत सर् ंन

ग डीत स म रू्न म तीच्य कच्च रस्त्य र्रून स र्क श

ग डी च लर्त कंक्र ळ ग र् त एकद चे पोिचलो. ग र् च्य

म गून, शेत च्य ब जूने दरे्ीच्य मंहदर पयंत अत्यंत कच्च

रस्त गेलेल आिे. मग क य, पनु्ि त्य च रस्त्य ने बरचे चढ-

उत र, ख च खळगे प र करत, मंहदर जर्ळ ग डी ल र्ली.

समोरच हकल्ल हदसत िोत . मोजकेच स म न र् प ण्य च

आर्श्यक स ठ घेऊन, भर दपु री आम्िी ‘कंक्र ळ ’ चढ ई

स ठी हनघ लो. र् त र्रण ढग ळ असल्य मळेु उन्ि च तड क नव्ित . हकल्ल्य च्य प यथ्य पयंत शेती केलेली आिे.

तसेच ग ई गरु ेशेळ्य मेंढ्य तर प र हकल्ल्य र्रती पण हदसत िोत्य .

हकल्य कडे प हिल्य र्र मखु्य हखंड नजरसे पडते, हतच्य र्रच्य ब जूल हनरखून प हिल्य र्र पहडक तटबदंी

हदसली. हकल्ल उजव्य ि थ ल ठेरू्न,

हखंडीच्य हदशेने र्र चढ यल सरुूर् त केली.

२० हमहनट त हखंडीच्य उजव्य

ब जूल क तळ त असलेल्य

ट क्य प शी आलो. एक च रषेेत ४ ते ५

ट की आिेत.

पनु्ि हखंडीतून थोडे र्र चढून, तटबदंीकडून हकल्ल्य च्य उजर्ीकडच्य म थ्य र्र आलो. म थ्य र्र झ डी

जर्ळप स न िीच, पण बररच मोठी शेर् ळलेल्य प ण्य ची ट की र् क िी चौथर ेआिेत.

समोरच आमच क लच मकु्क म असलेल

तटबदंीयकु्त ‘ग ळण ’ हकल्ल हदसल . गडम थ फ रस मोठ न िी. पनु्ि हखंडीच्य र्रच्य अंग ल येऊन समोर

ड र्ीकडच उंचर्ट चढून गेलो. इकडे पण पहडक तटबदंीचे अर्शेष र्गळत क िी न िी. पण य हकल्ल्य र्रून

आजबु जचु पूणड मलुखु व्यर्हस्थत न्य ि ळत येतो. दरुर्र न मपूर ग र् च्य हदशेल प ऊस पडत न हदसत िोत .

अच नक ग र र् र ेर्ि यल ल गले. आल्य म गे हखंडीतून ख ली उतरलो. शेर्टी मंहदर पयंत ज त न प र्स ची

ब रीक सर आम्ि ल हभजरू्न गेली.एव्ि न २ र् जून गेले िोते. परत कंक्र ळ ग र् त आल्य र्र एक घर प शी

आमची हर्च रपूस केली. कुठून आल त ? कुठे हनघ ल त ? ‘हदपक प टील’ िे त्य हर्च रपूस करण र् य व्यक्तीचे न र्.

मी : "कल्य णिून आलोय, कंक्र ळ हकल्ल प हिल , आत अजग म गे न मपूरिून डेरम ळ ल ज ण र आिोत."

हदपक : "एक क म कर , एर्ढ्य ल बंतीन हफरसन कश ले ज ई र हिन त, मी तमुले एक मधल रस्त स गंस. मी

आते्तच न मपूरतीन म्िनी ग डी लई र्न.ु तमुन २० ते २५ हकमी र् चतील"

त्य चं्य महिदं्र हपकअप कडे प िून मी म्िण लो, " क क तमुची ग डी कुठल्य िी रस्त्य र्र च लण र, पण तो रस्त

िी क र ज ईल अस आिे क ?"

हदपक: "िो, फक्त थोड रस्त खर ब शे, पण तमु्िी लर्कर ज ई ल गश ल."

पनु्ि बदल कर र् ल गण र िोत , पण अंतर कमी िोऊन रे्ळ र् चण र असेल तर क य र् ईट आिे. तसेिी क िी

करून आजच स यंक ळी डेरम ळ मकु्क मी ज यचे आिे. त्य नंी स हंगतलेल रूट अस िोत : न मपूरच्य हदशेने

गेल्य र्र पहिलीच उजर्ी म र , मग पढेु पहिल्य ड र्ीकडे र्ळ , थोडे सरळ गेल्य र्र पनु्ि उजर्ीकडे मग हटपे,

मोरधर हि ग र् ंसोडून सरळ र्डनेरच्य पढेु न मपूर.

िे उजर् ड र् गहणत थोड अर्घड िोतं पण लगेच एक क गद र्र हलिून घेतले. अगदीच र् टले तर र् टेत

कोण ल तरी हर्च रू की. चल प िुय क य िोईल ते, त्य नंी स हंगतल्य प्रम णे आम्िी सरुूर् त केली. क िी हठक णी

खर ब खडी, ड बंर उकरल्य स रख रस्त िोत , पढेु तर चक्क म तीच रस्त सरुू झ ल . आजबु जूचे शेत त क म

करण री मंडळी आमच्य कडे प ित िोती. क िी ज गी भर हचखल तून र् प ण्य तून ग डी ट क र्ी ल गली. एक

हठक णी तर चक्क शेत च्य ब धं र्रून प यर् ट ज ते तस रस्त िोत , एक रे्ळी एकच ग डी ज ऊ शकेल अस तो

मधल भ ग पट पट प र केल . मग परत कच्च पण रंूद रस्त ल गल . र् टेत स हंगतलेली हटपे, मोरधर िी ग र् ंप र

करून न मपूर त द खल झ लो. ध्य न त आले की दपु रचे जेर्ण चे क य ? घड्य ळ त ३ र् जत िोते. तसे आमचे

बरचे अंतर र् रे्ळ र् चल िोत . चल तर जेर्ण करूनच हनघू, पण न मपूर त आम्ि ल क िी च गंले िॉटेल हमळ ले

न िी. मग चौकशी केल्य र्र कळ ले की स क्री रोड ल क िी च गंले ध बे आिेत. न िीतरी डेरम ळस ठी स क्री

रोडर्रूनच ज यचे िोते. पढेु र् टेत २ ते ३ हकमी अंतर र्र 'सम ध न' न र् च्य ध ब्य त जेर्ण स ठी थ बंलो. हचकन

िडंी, क जू भ जी, चप ती, जीर र ईस. मग क य, मनसोक्त जेर्ण करून हनघ यल स डेच र र् जले. मन त हर्च र

आल , अंध र पड यच्य आधी डेरम ळची मकु्क मी गिु स पडेल न . प िुय पढेु क य ते, न मपूर - स क्री ि रोड

पण सुदंर, रस्त्य च्य दतुफ ड र्ड ची मोठी झ डे र् दोन्िी ब जूल हिरर्ी शेतं, कुठे ब जरी तर कुठे ऊस ची तय री तर

कुठे ड ळींब च्य ब ग . पढेु’ र्रचे टेंबे’ य ग र् प सून ड र्ीकडे र्ळून पढेु सरळ श्रीपरुर् डे म गे ‘हटंघरी’ य

डेरम ळच्य प यथ्य च्य ग र्ी पोिचलो. स यंक ळचे स डेप च सि झ ले िोते. आजच प्रर् स फक्त ७० हकमी पण

बरीच ऑफ रोड ड्र ईव्ि झ ली िोती.

हटंघरी ग र् त हशरल्य र्र एक घर प शी ग डी उभी केली. लगेच चौकशी करण्य स ठी क िी उत्स िी मंडळी

िजर झ ली. पनु्ि तेच कुठून आल त, कुठे हनघ ल त, क य क म करत त, पेपर त छ पत क य, तमु्िी असेच हफरत

असत त क ? ते अगदी ' शटुींग लेर् णे र्न त क , चल मी तमुले पणुड हकल्ल दख डी आणस, पण शटुींग एक नबंर

व्ि ल प हिजे.' असे सधु्द एक ने स हंगतले. ग डी भोर्ती बरीच गदी जम ुल गली. सगळ्य चें शकं हनरसन केल्य र्र

कमी झ ली.

एव्ि न स यंक ळचे सि र् जून गेले िोते. आत चढ ईल सरुूर् त केली तर र्र ज ई पयंत नक्कीच अंध र पडण र

आहण य मोहिमेतील सर् ंत ज स्त च ल र् चढ ई हि य डेरम ळ हकल्ल्य चीच िोती, त्य त अंध र त मकु्क म ची

गिु , हपण्य योग्य प णी स पडणे पण अर्घड िोण र. मन त आलेल ि हर्च र लगेच अंकल जर्ळ बोलून द खहर्ल .

थोड्य चचेनतंर आमच्य समोर दोन पय डय िोते.

पय डय १- उहशर झ ल्य मुळे हटंघरी ग र् तच मकु्क म करून सक ळी शक्य हततक्य लर्कर हनघून गडदशडन करून

दपु र पयंत ग र् त येऊन हपसोळ कडे रर् न िोणे. ( ज स्त रे्ळ ल गल तर, हपसोळ ब बत प्रश्नहचन्ि हनम डण झ ले.)

पय डय २- आत्त च गड र्र मकु्क मी ज ऊन दपु रच्य आत ख ली उतरून, हपसोळ हकल्ल प िून स यंक ळी

कल्य णल रर् न िोणे. (य त फक्त गिु आहण हपण्य योग्य प ण्य चे ट के स पडणे िे मित्र् चे िोते.) य स ठी

ग र् तून र् ट ड्य घेणे गरजेचे िोते.

आम्िी पय डय- २ हनर्डल . तेर्ढ्य त ज्य घर समोर ग डी ल र्ली िोती, हतथले आजोब ब िेर आले. त्य चं्य

सोबत बोलणे झ ल्य र्र ते म्िण ले, 'थ बं कुणीतरी येईल सगंतील .' त्य चं्य स गंण्य नसु र समोरच्य घर तले

‘सहुनल पर् र’ आमच्य सोबत येण्य स तय र झ ले.

हटंघरी ग र् च्य उजव्य ि थ ल डेरम ळ हकल्ल्य ची पठ रर्ज सोंड उतरली आिे. ड व्य ि थ ल

हपसोळच्य र गेंतले पठ र आिे. हपसोळिून डेरम ळल परस्पर टे्रक करत न , हटंघरीत उतरून पनु्ि य च र् टेने

डेरम ळर्र ज रे् ल गते. ग डीतून सर्ड स म न क ढून प ठीर्र चढहर्ले. ग र् तून उजव्य ि थ ल च ल ुपडलो, र् ट

िळूिळू हतरक्य रषेेत र्र चढू ल गली. समोर पठ र र्रून ग ई गरु, शेळ्य मेंढ्य त्य चं्य घर कडे परतत िोत्य .

चढ ईच्य त्य अरंूद र् टेत ते समोर आल्य मळेु च गंलीच त र बंळ झ ली. गरु चं ि दररोजच हदनक्रम ठरलेल ,

कद हचत त्य मळेुच त्य चढ ईच्य अरंूद र् टेतली म ती उकरली गेल्य मळेु प्रचडं घस र झ ल य. हि र् ट र्र चढत

असत न ड व्य ि थ ल दरी आहण ख ली हटंघरी ग र् हदसते. प ऊण त स त ती घस र यकु्त र् ट प र करून

पठ र र्र आलो. सयु डस्त झ ल िोत , समोरच्य दोन छोट्य टेकड्य नं र्ळस घ लून डेरम ळच्य समोर

असलेल्य ल बंच ल बं अश हिरव्य ग र पठ र र्र आलो. य हकल्ल्य ल एकंदर खपुच मोठे पठ र ल भले आिे.

समोरच झ डीभरल डेरम ळ आहण त्य च्य उजव्य ब जूच्य कड्य त क िी गिु हदसत िोत्य . थोडे अंतर

च लल्य र्र टॉचड च लू केल्य , सहुनलच्य म गोम ग आम्िी आपले च लत िोतो. खऱच त्य अंध र त र् टेबद्दल फ रसे

क िी समजतच नव्िते. पढेु चढ ल गल , ऐके हठक णी र्ळस घ लनु झ डीतून र्र आल्य र्र क तळकोरीर् प यर् य

ल गल्य . मग स ध रण अध्य ड त स च्य च लीनतंर ट क्य चं्य समिु जर्ळ आलो. सहुनलने द खहर्ल्य प्रम णे

ब जूच्य च एक ट क्य तून हपण्य चे प णी भरून घेतले. पढेु छोटे टेक ड चढून, ड व्य ब जूने पणुड झ डीतून च लत

मकु्क म ची गिु ग ठली. स्थ हनक लोक य गिेुल 'कोरडी र्ख र' म्िणत त. गिेुत आत ज ण्य स ठी म न र् करू्न

ख ली बसून उतरत ज रे् ल गत िोते. एकंदर भूमीगत प्रक र ची िी गिु . लगेच आतमध्ये ज ऊन शक्य हततक्य

ब रक ईने टॉचड म रून च रिी ब जूनं व्यर्हस्थत प िून घेतले, गिेुत ख ली म ती र् एक ब जूल दगड चं खच पडल

िोत .

स म न गिेुत ठेर्ले र् गिेुच्य ब िेरच ज स्तीचे

र् ढलेले गर्त स फ करून र त्रीच्य जेर्ण स ठी

स्टोव्ि पेटर्ल . ग र् तून हनघ ल्य प सून जर्ळप स

अडीच त स झ ले िोते. हर्रे्कने मस्त पैकी मस ले

भ त तय र केल जोडील प पड आहण लोणचे.

जेर्ण झ ल्य र्र गिेुच्य र्रच्य ब जूच्य क तळ र्र

ज ऊन बसलो. र्र बर् य पैकी हनरभ्र आक श

हमणहमणत्य च दंण्य चें त र गंण, ब जूल मधूनच

श तंत छेदण र् य बेडूक र् र तहकड्य चं आर् ज.

त्य त ग र र् र् य ची मंद झळुुक मध्येच सखु र्नु

ज त िोती. बर च रे्ळ हतथेच रेंग ळलो, नतंर ख ली गिेुत ज ऊन झोपी गेलो.

सक ळी ज ग आली ती प खर चं्य हकलहबल ट ने, ऊठून ब िेर आलो तर डोळ्य रं्र हर्श्व सच बसत नव्ित ,

क ल र त्री कसे त्य झ डीभरल्य र् टेने प यपीट करून गिेुपयंत आलो.

लर्करच चि न श्त करून

हतथनु हनघ लो, गिेुच्य र्रच्य

क तळ र्रून गडम थ ग ठल .

र्र गणपतीची र् म रूतीची मतुी हदसली, पढेु क िी जनेु

अर्शेष आिेत.

म थ्य र्रून सेलब री-डोलब री

र गेंतले स ल्िेर, मलु्िेर, म गंी तुंगी र्

अलीकडे भ मेर य चें व्यर्हस्थत दशडन

झ ले. फोटोत उजव्य ब जूल स ल्िेर

हदसत आिे.

म थ्य र्रून पलीकडच्य ब जूल

उतरून, क ल अंध र त बहघतलेल्य

ट की समिु प शी आलो.

ि त शी थोड रे्ळ िोत , मग क य

लगेच अंघोळीच ठर र् मजंरु झ ल .

त्य सक ळच्य र् त र्रण त अंघोळ

केल्य र्र, शररर त एक रे्गळीच

तरतरी आली, एकदम फे्रश.

पढेु थोडे गेल्य र्र पठ र र्र िे ब धंक म हदसले.

उजर्ीकडे उतरून िररश्चंद्रगड च्य

कोकणकड स रख च डेरम ळच

प्रहसध्द अस 'भैरर् कड ' ल गल .

स्थ हनक लोक य ल 'बहिर म कड '

म्िणत त, कड्य र्रच ि 'भैरमदरे्'

आिे.

कड अंद जे स त आठशे

फूट सरळसोट तटुलेल आिे

आहण पढेु तीव्र उत र

ख लच्य ब जूल प्रत पपूर

ग र् हदसते. ड र्ीकडे

समोरच हपसोळ हकल्ल

हदसतो.

फोटोग्र फी करून, परत ख ली उतरून हकल्ल्य च्य ड व्य ब जूल च लू ल गलो.

बर् य पैकी र्ळस घ लून पढेु

क तळ त खोदलेले प ण्य चे

ट के र् एक नैसहगडक गिु .

ह्य च त्य गिु ज्य आम्ि ल पठ र र्रून उजव्य ब जूल आम्ि ल हदसल्य िोत्य .

पनु्ि म घ री येऊन, मखु्य र् टेने ख ली पठ र र्र उतरू ल गलो र् टेत पडझड झ लेली तटबदंी नजरसे पडली.

पठ र र्रून भर भर प र्ले ट कत

पनु्ि त्य घस र यकु्त र् टेने दपु रच्य आत

हटंघरी ग र् त उतरलो. सहुनल पर् र य चें आभ र

प्रदशडन करून त्य चं हनरोप घेऊन र् डी हपसोळ

कडे हनघ लो. हटंघरी ते श्रीपरुर् डेप सून उजर्ी

म रून ज यखेड रोड पकडल पण लगेचच दि हमहनट चं्य अंतर र्र एक चौफुली प सून परत उजर्ीकडे र्ळ लो,

ि रस्त आम्ि ल सहुनलने स हंगतल . अन्यथ आमच हनयोजीत म गड हटंघरी-श्रीपरुर् डे-ज यखेड - न हदन- र् डी

हपसोळ ि स ध रण २० हकमी च म गड िोत . थोडक्य त ि शॉटकटड पण फ यद्य च ठरल .

र् डी हपसोळ ग र् तून हकल्ल्य च्य प यथ्य शी असण र् य म रूतीच्य प र पयंत कच्च ग डी रस्त आिे. अगदी

कंक्र ळ च्य प यथ्य च्य रस्त स रख हकंबिून जर ज स्तच अरंूद एक रे्ळी एकच छोटी ग डी ज ईल, बर् य पैकी

मोठ्ठ ली खडी र् चढउत र असलेल . आजबु जूल शेतजमीन आहण मधोमध तो अरंूद कच्च रस्त , स र्क शपणे

ग डी च लर्त उघड्य चौथर र्रच्य म रूतीच्य अलीकडे एक घर जर्ळ ग डी उभी केली. थोडे ख यचे पद थड र्

हपण्य चे प णी बरोबर घेतले.

एव्ि न दपु रच एक र् जून गेल िोत . समोरच हपसोळ हकल्ल हदसत िोत .

हकल्ल्य च्य दोन भ ग मुळे त्य मध्ये

तय र झ लेली हखंड हदसली. ( क िी

प्रम ण त कंक्र ळ स रखी )

म रुतीर य ल नमस्क र करून त्य च्य

म गच्य टळक प यर् टेने हखंडीच्य

हदशेने हनघ लो. र् ट अगदी ठळक

असल्य मळेु चकुण्य च प्रश्नच न िी.

थोडे अंतर गेल्य र्र ड र्ीकडे एक पीर

हदसल , फॉरसे्टर् ल्य नंी हर्श्र तंीस ठी

क िी चौथर ेउभ रले आिेत. र् ट

चढणील ल गून ड र्ीकडे हखंडीच्य हदशेल र्ळ ली. पढेु ड व्य ि थ ल र गेंत प ण्य च्य दोन मोठ्य ट क्य

हदसल्य .

भर दपु री त्य कडक ऊन्ि त घ म घमु िोत चढ ई करत न खपुच कंट ळ येत िोत .ऑगस्ट महिन्य तले हदर्स

असनुिी प र्स च म गमसु नव्ित . पण हनव्र्ळ दगुड पे्रम प यी य सर्ड गोष्टींकडे दलुडि करीत, स ध रणपणे,अध्य ड

त स त हखंडीत पोिचलो. जर्ळच तटबदंी र् दरर् ज्य ची ढ सळलेली कम न आिे. थोडे र्र गेल्य र्र ड व्य ि थ ल

तीन गिु हदसल्य , त्य मध्ये प णी आिे र् एक गिेुसमोर मि दरे् ची हपडं र् नदंी आिे.

पढेु लगेच गडम थ्य र्र आलो, गडम थ्य चे

स ध रणपणे दोन भ ग पडले आिे.

ड र्ीकडच्य भ ग त एक

ऊंचर्ट्य र्र छोटेख नी र् ड्य चे जनेु

ब धंक म आिे आहण र् टेत क िी

शेर् ळलेल्य प ण्य च्य ट के आिेत.

र् ड च्य म गील ब जूने अलीकडे असलेल्य तटबदंी र्र गेलो. समोर म गंी तुंगी आहण ख ली सेलब री घ ट तल

त र ि ब द- हपपंळनेर रस्त हदसल .

पनु्ि हखंडीच्य हदशेल परतून, गड च्य

दसुर् य ब जूल आलो.

र् टेत मोठे तळे र् क िी अर्शेष नजरसे

पडले.

पढेु कड्य च्य ड व्य ब जूल दोन मोठ्य

ट क्य हदसल्य , इथनुच डेरम ळच कड्य च

भ ग स्पष्ट हदसतो.

ट क्य जर्ळून सरळ पढेु च लत शेर्टच्य टोक र्रच्य

बरुूज र्र गेलो. बरुूज र्र छोट स दरर् ज (?) हदसल .

बरुूज र्रून ख ली प हिले हक

मध्ये भलीमोठी ख च हदसते. ती

ख च प िून धोडपची आठर्ण

झ ली.

बरुूज र्रून नज र ब की

झक स. ड र्ीकडे डेरम ळ हकल्ल

र् उजर्ीकडे दरुर्र चौलेर हकल्ल

हदसल . म गच्य महिन्य तल्य

सह्यमेळ र् च्य आठर्णी ज ग्य

झ ल्य . घड्य ळ्य त प हिले तर

स डेच र र् जून गेले िोते. पूणड

हकल्ल प ित न रे्ळ कस गेल ते

कळ लेच न िी. गड उतर यल सरुूर् त केली, प ऊण त स त ख ली ग डीजर्ळ आलो.

आत परतीच प्रर् स सरुू िोण र िोत , पल्ल बर च ल बंच िोत . पनु्ि त्य कच्य रस्त्य र्रून र् डी हपसोळल

आलो, तेथनु उजर्ीकडे र्ळून ज यखेड म गे सरळ त र ि ब द ग ठले. हतथेच स यंक ळच चि घेऊन सट ण -

न हशक रोड पकडल . र् टेत दरे्ळ सोडल्य र्र भ र्ड ब रीच्य हदशेने ज त असत न स तम ळ र गेंतले भ ईबंद

खणु र्त िोते, त्य स यंक ळच्य सधंीप्रक श त ते भलतेच उठून हदसत िोते. स्टेअरींग र्रून ि थ हफरर्त न ,

मन त तीन हदर्स चं्य आठर्णी उफ ळून येत िोत्य . पनु्ि पनु्ि स द घ लण र ेिे ख न्देश तले दगुड.

खऱचं य सि दगु ंच षट्क र घडून आमची ख न्देश दगुडर् री सफल झ ली िोती.

- सम प्त -

ई स हित्य प्रहतष्ठ न

कुठलीिी भ ष च ंगली हकंर् र् ईट नसते. आपली भ ष ती आपली भ ष . जशी दोन

म त ंची तलुन करत येत न िी तशी दोन म तभृ ष ंचीिी करू नये. आपण आपली भ ष समदृ्ध

करण्य स ठी क य करत येईल ते कर रे्. बस्स.

तर तसे अनेक च ंगले मर ठी लोक च ंगलं क िी कर यच प्रयत्न करत असत त. क िी

च ंगले लोक च ंगलं मर ठी हलि यच प्रयत्न करत असत त. आहण िे च ंगलं ज स्तीत ज स्त मर ठी

लोक ंपयंत पोिचर्ण्य च प्रयत्न आम्िी करतो. दर महिन्य ल डझन अध ड डझन पसु्तकं प्रक हशत

करतो. ती समु र ेतीन ल ख र् चक ंपयंत पोिोचर्तो. आजर्र िज र च्य घर त पसु्तकं प्रक हशत केली

आिेत.

य र्र खषु व्ि र्ं. अहजब त न िी.

ब र कोटी लोक ंची भ ष मर ठी. त्य तले हनद न सि कोटी स िर.

आहण र् चक हकती? तीन ल ख?

बिुत न इन्स फ़ी िै.

मर ठीतल प्रत्येक स िर र् चक व्ि यल िर् . मोब ईलच र् ढत प्रस र आहण इंटरनेटच

र् ढत व्य प पि त , िे शक्य आिे. िोय. िे शक्य आिे.

मर ठी ई बकु्स चे र् चक कोटीच्य संख्येत अस यल िरे्त.

िे कोण करण र?

तमु्िी!

तु

तमु्िी आपल्य ओळखीच्य हकम न दि लोक ंचे ई मेल पते्त आम्ि ल द्य . त्य ंन र् चक बनर्ण्य स ठी

आम्िी जंग जंग पछ डू. ते शंभर लोक ंन र् चक बनर्तील. ल ख ंचे कोटी व्ि यल हकतीस रे्ळ

ल गण र?

सर्ड प्रक रच्य र् चक ंस ठी आम्िी पसु्तकं बनर्तो. ब लस हित्य प सून ते गूढ कथ ंपयंत

आहण ज्ञ नदेर् तकु र म ंच्य संत स हित्य प सून ते अगदी क मसूत्र पयंत. प्रत्येक तर् िेच्य र्य च्य ,

हनर्डीच्य , आर्डीच्य र् चक स ठी आम्िी पसु्तकं बनर्तो आिोत. अगदी कृषी आहण रहेसपी सदु्ध .

हमत्र ंनो. य अहभनर् अहभय न त स हमल व्ि .

दि लोक ंन र् चक बनर् .

दि स िर ंचे ई मेल पते्त आम्ि ल कळर् .

असे ई मेल आय डी प ठर्ण र् य र् चक ंन आम्िी VIP र् चक दज ड देतो. .

आमच पत्त :esahity@gmail.com

अहधक म हितीस ठी भेट द्य :www.esahity.com

आपले नम्र

टीम ई स हित्य प्रहतष्ठ न