pengolahan limbah b3 by ryan tito

Upload: ryan-tito

Post on 08-Feb-2018

255 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    1/45

    Hgpergm Rrgatoaun Deslm Rln`on`omi

    Rlmiehgfgm Hon`gf Drg. _lhnodg, N.So

    RLMIEHGFGM HON@GF @3

    Alhenpea ; OO (Dug)

    Mgng ; Potg R. Nlm!e"g (##$%$3&'$)

    Pgm *ote (##$%$+##,')

    -gau /. 2ohglm (##$%$3''7,)

    HG@EPG*EPO0N DG2GPDG2GP RPE2L2 AONOG

    RPEIPGN 2*0DO DOOO *LAMOA AONOG

    4GA0H*G2 *LAMOA

    0MO

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    2/45

    G:t!ga

    Hon`gf @3 gdghgf sosg sugtu usgfg gtgu aliogtgm ygmi nlmigmdumi`gfgm `lr`gfgyg dgm `lrgcum ygmi agrlmg sojgt, aemslmtrgso, dgm kunhgfmyg

    `goa slcgrg hgmisumi gtgupum todga hgmisumi dgpgt nlmclngragm gtgu

    nln`gfgygagm homiaumigm fodup, alslfgtgm, alhgmisumigm fodup ngmusog slrtg

    ngafhua fodup hgommyg. Rlrce`ggm omo `lrtukugm umtua nlmlmtuagm agrgatlrostoa

    hon`gf @3, nlmklhgsagm cgrg plmiehgfgm hon`gf @3 slrtg nlmigmghosg hon`gf

    @3 dlmigm cgrg josoag. Rlrce`ggm dohgauagm dlmigm nlmighoragm hgrutgm sgnplh

    zgt wgrmg tlastoh al dghgn gdser`lm hlnpumi putof dgm aumomi dlmigm vgrogso

    tomiio umiium cn dgm !" cn. #gnplh alhugrgm aehen gdserpso dotgnpumi al

    dghgn ! wgdgf plmgnpumigm ngsomi$ngsomi sl`gmyga % nh, alnudogm

    dogmghosg dlmigm nlmiiumgagm splatresaepo voso`hl umtua doaltgfuo

    aemslmtrgsomyg. &gsoh plrce`ggm dodgpgt `gfwg slngaom tomiio vgrogso umiium

    hlnpumi putof ngupum hlnpumi aumomi ygmi doiumgagm, ngag gagm slngaom

    clpgt presls plmylrgpgm ygmi tlrkgdo. Hlnpumi putof dgm aumomi dlmigm tomiio

    umiium ngsomi$ngsomi !" cn hl of clpgt nlmylrgp zgt wgrmg tlastoh ygmi

    tlragmdumi dodghgn sgnplh do`gmdomiagm tomiio umiium cn. 'mtua tomiio

    umiium ygmi sgng, `goa cn ngupum !" cn, plmylrgpgm zgt wgrmg tlastoh ygmi

    doagmdumi sgnplh hl`of clpgt tlrkgdo pgdg hlnpumi putof do`gmdomiagm pgdg

    hlnpumi aumomi.

    Agtg Aum9o ; Hon`gf @3( gdser`lm( tomiio umiium( splatresaepo voso`hl(

    hlnpumi putof( hlnpumi aumomi.

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    3/45

    @G@ O

    RLMDGF0H0GM

    #.# *u6ugm Rl!9eggm

    Gdgpum tukugm plrce`ggm plmiehgfgm hon`gf @ !gotu sl`gigo `lroaut;

    ". Nlmlmtuagm agrgatlrostoa hon`gf @

    #. Nlmklhgsagm cgrg plmiehgfgm hon`gf @

    . Nlmigmghosg hon`gf @ dlmigm cgrg $osoag

    #.+ Hgmg:gm *le!o

    Hon`gf gdghgf `gfgm sosg pgdg sugtu aliogtgm gtgu presls preduaso. G%gh

    numcuhm!g hon`gf `lrnuhg dgro gato$otgs ngmusog !mgi `osg `lrupg aliogtgm

    omdustro, rungi tgmiig, dhh. Gato$otgs tlrsl`ut `osg kgdo nlmiiumgagm `gfgm g%gh

    !gmi nlngmi sudgf nlmigmdumi `gfgm `lrgcum dgm `lr`gfg!g &@'. Sl`ugf

    gato$otgs omdustro, dosgnpomi nlmifgsohagm predua `lrngm$ggt tlmtu kuig

    nlmifgsohagm hon`gf !gmi nudgf doehgf dgm hon`gf @. _gmi nlnlrhuagm

    plmgmigmgm lastrg gdghgf cgrg plmgmigmgm hon`gf @ gigr todga `lr`gfg!g umtua

    homiaumigm, alslfgtgm ngmusog dgm ngafhua fodup hgom. Dgpgt dosonpuhagm

    `gf%g plmcligfgm dgm plmilmdghogm plmclngrgmhon`gf @ nlrupgagm

    al%gko`gm `gio sl`ugf omdustro doslnug slater dgm `odgmi omdustro.

    Rlmiehgfgm Hon`gf @gfgm @lr`gfg!g dgm @lrgcum &@', gdghgf presls

    umtua nlmiu`gf klmos, kunhgf dgm agrgatlrostoa hon`gf @ nlmkgdo todga

    `lr`gfg!g gtgu todga `lrgcum gtgu onne`ohosgso hon`gf @ sl`lhun doton`um gtgu

    nlnumiaomagm gigr hon`gf @ dongm$ggtagm aln`gho &dgur uhgmi'. Rlmiehgfgm

    hon`gf @ nlrupgagm sugtu aliogtgm !gmi cuaup `gm!ga, gmtgrg hgom nlmcgaup ;

    plm!onpgmgm, plmiunpuhgm, plmigmiautgm plmiehgfgm dgm plmon`umgm gtgupln`ugmigm gafor. Rlmilhehggm hon`gf @ `lrtukugm umtua nlhomdumio alslfgtgm

    ngs!grgagt dgm nlmcligf plmclngrgm homiaumigm.

    Rresls plmiehgfgm hon`gf @ dgpgt dohgauagm slcgrg plmiehgfgm $osoag dgm

    aonog, stg`ohosgso(sehodo$oagso, `oeheios, dgm omslmlrgso &slcgrg tflrngh'. Rresls

    plmiehgfgm slcgrg $osoag dgm aonog `lrtukugm umtua nlmiurgmio dg!g rgcum

    hon`gf @ gtgu nlmifohgmiagm so$gt(agrgatlrostoa hon`gf @ dgro `lr`gfg!g

    nlmkgdo todga `lr`gfg!g. Rresls plmiehgfgm slcgrg stg ohosgso(sehodo$oagso

    `lrtukugm umtua nlmiu`gf %gtga $osoa dgm aonog%o hon`gf @ dlmigm cgrg

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    4/45

    plmgn`gfgm slm!g%g plmioagt @ gigr plrilrgagm slm!g%g @ omo tlrfgn`gt

    gtgu tlr`gtgso dgm nln`lmtua ngssg nemehot dlmigm struatur !gmi alagr.

    Sldgmiagm presls plmiehgfgm slcgrg omslmlrgso `lrtukugm umtua nlmifgmcuragm

    slm!g%g !gmi tlragmdumi dodghgnm!g nlmkgdo slm!g%g !gmi todga nlmigmdumi

    @. Rlnohofgm presls plmiehgfgm hon`gf @, tlameheio dgm plmlrgpgmm!g dodgsgro

    gtgs l)ghugso arotlrog !gmi nlm!gmiaut alrkg, alhu%lsgm, alfgmdghgm, algngmgm,

    eplrgso dgro tlameheio !gmi doiumgagm, dgm plrtong`gmigm homiaumigm. *on`umgm

    hong`gf @ !gmi sudgf todga dgpgt doehgf gtgu dongm$ggtagm hgio fgrus doton`um

    pgdg heagso plmon`umgm &hgmdjohh' !gmi nlnlmufo plrs!grgtm !gmi tlhgf

    dotltgpagm.

    #.+.# Hong? @g?gm @l!g?gg gm @l!g9um

    Hon`gf @ &Hon`gf @gfgm @lr`gfg!g dgm @lrgcum' gdghgf sosg sugtu

    usgfg gtgu aliogtgm !gmi nlmigmdumi `gfgm `lr`gfg!g dgm `lrgcum !gmi agrlmg

    so$gt, aemslmtrgso, kunhgfm!g, `goa slcgrg hgmisumi gtgupum todga hgmisumi dgpgt

    nlmclngragm gtgu dgpgt nln`gfg!gagm homiaumigm fodup, alslfgtgm,

    alhgmisumigm fodup ngmusog slrtg ngafhua fodup hgomm!g. @lmtua hon`gf @gdghgf pgdgt, cgor dgm udgrg. +lmos hon`gf tlrsl`ut nlnohoao so$gtso$gt !gmi

    `lr`ldg, slfomiig nlnlrhuagm nltedg plmilhehggm hon`gf !gmi `lr`ldg puhg,

    sl`lhun do`ugmi al homiaumigm.

    Gdg `l`lrgpg agrgatlrostoa hon`gf @ &@gfgm @lrgcum dgm @lr`gfg!g' ;

    ". Nudgf nlhldga &laspheso$' &nosgh ; gfgm plhldga'

    #. Nudgf tlr`gagr &nosgh ; `gfgm `gagr )*trlnlhy jhgnng`hl gmd &oifhy

    jhgnng`hl'

    . @lrso$gt rlgato$ &nosgh ; gfgm`gfgm easodgter'-. @lr`gfg!g(fgrn$uh &nosgh ; heign `lrgt'

    . Nlm!l`g`agm om$laso &nosgh ; hon`gf nldos rungf sgaot'

    /. @lrso$gt aereso$ &gsgn augt'

    2. @lrso$gt orrotgto$ &`gsg augt'

    7. @lrgcum &predua uko teasoaeheio'

    0. 3grsomeilmoa, Nutgilmoa dgm *lrgteilmoa &nlrauro, turumgm `lm4lmg,

    `l`lrgpg 4gt %grmg'

    "

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    5/45

    @lrdgsgragm klmosm!g, hon`gf @ dgpgt doagtlieroagm sl`gigo `lroaut ;

    ". @ dgro sun`lr splso$oa !gotu @ !gmi `lrgsgh `uagm dgro presls utgngm!g

    tltgpo `lrgsgh dgro aliogtgm plnlhofgrggm ghgt, plmcucogm, omfo`oter aereso,

    plhgrutgm alrga, plmilngsgm, dhh.

    #. @ dgro sun`lr splso$oa !gotu @ `gfgm g%gh, predua gtgu sosg presls

    sugtu omdustro gtgu aliogtgm tlrtlmtu.

    . @ dgro sun`lr hgom !gotu `gfgm aonog agdghu%grsg, tunpgfgm, sosg

    alngsgm dgm predua !gmi todga nlnlmufo splso$oagso.

    Rlmiehgfgm hon`gf @, gdghgf presls umtua nlmiu`gf agrgatlrostoa dgm

    aenpesoso hon`gf @ umtua nlmifohgmiagm gtgu nlmiurgmio so$gt `gfg!g gtgu

    so$gt rgcum. *ukugm dgro plmiehgfgm hon`gf @ gdghgf umtua nlmiurgmio,

    nlnosgfagm, nlmiosehgso gtgu nlmifgmcuragm so$gt(aemtgnomgm !gmi `lr`gfg!g.

    +lmos plmiehgfgm hon`gf, slcgrg igros `lsgr dgpgt doalhenpeaagm gtgs ;

    Rlmiehgfgm $osoagaonog

    Rlmiehgfgm `oeheios

    Rlmiehgfgm tflrngh

    +lmos plmiehgfgm hon`gf @ dgpgt doalhenpeaagm gtgs ;

    ". Rlmiehgfgm slcgrg 6osoag(3onog Stg`ohosgso(Sehodo$oagso

    6ohtrgso dgm Slpgrgso

    ?rlsopotgso 3onog

    :lduaso dgm ?asodgso

    )gpergso

    #. Rlmiehgfgm slcgrg @oeheio

    Glre`oc(Gmglre`oc Doilstoem

    1enpestomi. Rlmiehgfgm slcgrg *flrngh

    8mslmlrgso *gmur Rutgr

    8mslmlrgso *gmur Slnlm

    8mslmlrgso 3gtghotoa

    Rlhl`urgm >lhgs

    ?asodgso *lrngh

    #.+.#.# Rlmehg?gm Hong? @3 :l9g!g !lga:o aonog gtgu 1o:oag

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    6/45

    _gmi fgrus doplrfgtoagm gdghgf pgdg plmlmtugm klmos hon`gfm!g, gpgagf

    hon`gf erigmoa gtgu gmerigmoa. Rresls rlgaso aonog($osoag !gmi dohgauagm gdghgf ;

    p= cemtreh

    rlde5 petlmtogh cemtreh

    prlcopotgtoem &cgr`emgtl, suh$odl, sohocgtl'

    gdserptoem

    cflnoserptoem

    pgsso)gtoem

    oem l5cfgmil

    dogdecf!

    rlprlcopotgtoem

    lmcgpsuhgtoem &nocre gmd ngcrelmcgpsuhgtoem'

    #.+.#.+ A!otl!og p!e:l: plmehg?gm hong? @3 lmgm 9g!g 2tgoho:g:o

    Nlmifohgmi gtgu nlmiurgmio petlmso rgcum dgm agmdumigm @

    Nlhghuo upg!g nlnplralcoh gtgu nln`gtgso dg!g hgrut,

    plrilrgagm(plm!l`grgm dgm dg!g rgcumm!g

    Sl`lhun dohgauagm plmon`umgm dghgn hgmd$ohh hon`gf @

    9nunm!g dohgauagm umtua hon`gf gmerigmoa

    3rotlrog plmiukogm dgm `gau nutu ;

    9ko *1HR 9ko 1enprlsso)l Strlmitf

    9ko Rgomt 6ohtlr

    1emtef rlgaso prlsopotgso, pgdg presls stg`ohosgso pehutgm =i dgm 1r

    =iBB B S =iS

    1r/B B l 1rB

    1rB B ?= 1r&?='

    *gfgpgm presls aonog($osoag sgmigm aenphlas, mgnum eplrgso sldlrfgmg. Rredua

    stg`ohosgso nlrupgagm sugtu oagtgm ngssg nemehot dlmigm struatur !gmi ngso$.

    *1HR *e5ocot! 1fgrgctlrostoc Hlgcfomi Rrecldurl, astrgso slcgrg domgnoa

    slhgng "7 kgn ehlf plhgrut `u$$lr pgdg R= tlrtlmtu &9SRG Nltfed e. """'.

    #.+.#.3 Rlmehg?gm hong? @3 :l9g!g oeheo:8 nlmg9u alpgg AlpNlm

    #+,>+$$3

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    7/45

    Dlteaso$oagso gtgu plmurumgm agdgr pehutgm dlmigm dlmigm gilm

    `oeheios

    Rlrs!grgtgm ngtlrogh !gmi doehgf

    Rlrs!grgtgm aemstruaso plmiehgfgm

    Rlrs!grgtgm eplrgsoemgh

    *grilt arotlrog gafor plmiehgfgm

    Rlmgmigmgm `gfgm fgsoh ehgfgm

    Rlngmtgugm `gfgm fgsoh ehgfgm

    Rlhgpergm / `uhgm slagho

    #.+.#.7 Rlmehg?gm Hong? @3 :l9g!g *?l!ngh (Omclmlrgter)

    Rromsop plmiehgfgm hon`gf @ slcgrg tflrngh gdghgf plnusmgfgm hon`gfdlmigm cgrg pln`lrogm pgmgs gdg sufu tomiio lhj dlstructoem'.

    Hon`gf ; pgdg ununm!g umtua slm!g%g erigmoa, $hgsf peomt C -

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    8/45

    $ Nlngm$ggtagm fgsoh sgnpomi presls cflnocgh cemdotoemomi !gmi

    ngsof nlnohoao mohgo laemeno slplrto igs nltfgml !gmi dofgsohagm

    pgdg presls doilstoem

    $ Nlmiaemdosoagm gigr hunpur !gmi dohlpgs al homiaumigm dghgn

    algdggm gngm dgm dgpgt dotlrong homiaumigm.

    -flnocgh -emdotoemomi tlrdoro dgro `l`lrgpg tgfgpgm sl`gigo `lroaut ;

    ". -emclmtrgtoem tfocalmomi*gfgpgm omo `lrtukugm umtua nlmiurgmio )ehunl hunpur !gmi aggm doehgf

    dlmigm cgrg nlmomiagtagm agmdumigm pgdgtgm. Ghgt !gmi ununm!g doiumgagm

    pgdg tgfgpgm omo oghgf irgvoty tfocalmlr dgm sehod `ewh clmtrojuil. *gfgpgm omo

    pgdg dgsgrm!g nlrupgagm tgfgpgm g%gh sl`lhun hon`gf doaurgmio agdgr gor pgdg

    tgfgpgm dl$wgtlromi slhgmkutm!g. Lghgupum todga slpepuhlrirgvoty tfocalmlr dgm

    clmtrojuil,`l`lrgpg umot plmiehgfgm hon`gf nlmiiumgagm presls jhetgtoempgdg

    tgfgpgm g%gh omo.

    #. rlgtnlmt, stg`ohozgtoem, gmd cemdotoemomi

    *gfgpgm aldug omo `lrtukugm umtua nlmstg`ohagm slm!g%g erigmoa dgm

    nlmifgmcuragm pgteilm. Rresls stg ohosgso dgpgt dohgauagm nlhghuo presls

    plmiaemdosogm slcgrg aonog, $osoag, dgm `oeheio. Rlmiaemdosogm slcgrg aonog

    `lrhgmisumi dlmigm gdgm!g presls pln`lmtuagm oagtgm `gfgm`gfgm aonog

    dlmigm pgrtoalh aeheod. Rlmiaemdosogm slcgrg $osoag `lrhgmisumi dlmigm kghgm

    nlnosgfagm `gfgm`gfgm aonog dgm aeheod dlmigm cgrg plmcucogm dgm dlstruaso.

    Rlmiaemdosogm slcgrg `oeheio `lrhgmisumi dlmigm gdgm!g presls dlstruaso dlmigm`gmtugm lm4om dgm rlgaso easodgso. Rreslspresls !gmi tlrho`gt pgdg tgfgpgm omo

    oghgf hgieemomi, gmglre`oc doilstoem, glre`oc doilstoem, flgt trlgtnlmt,

    pehylhlctrehotl jheccuhgtoem, cflnocgh cemdotoemomi dgm lhutrogtoem.

    3. /l$wgtlromi gmddyomi

    /l$wgtlromi gmddryomi`lrtukugm umtua nlmifohgmiagm gtgu nlmiurgmio

    agmdumigm gor dgm slaghoius nlmiurgmio )ehunl hunpur. Rresls !gmi tlrho`gt

    pgdg tgfgpgm omo ununm!g oghgf plmilromigm dgm $ohtrgso. Ghgt !gmi `ogsg

    doiumgagm gdghgf dryomi `ld, johtlr prlss, clmtrojuil, vgcuun johtlr dgm`lht prlss.

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    9/45

    2. /ospesgh

    Dospesgh oghgf presls pln`ugmigm gafor hon`gf @. @l`lrgpg presls !gmi

    tlrkgdo sl`lhun hon`gf @ do ugmi oghgf pyrehosos, wlt gor e*odgtoem dgm

    cenpestomi. *lnpgt pln`ugmigm gafor hon`gf @ ununm!g sgmotgry hgmdjohh,

    crep hgmd, gtguomklctoem wlhh.

    7.0.0.0 Sehodojocgtoem/Stg`ohozgtoem

    Dosgnpomi cflnocgh cemdotoemomi, tlameheio sehodojocgtoemstg`ohozgtoem

    kuig dgpgt dotlrgpagm umtua nlmiehgf hon`gf @. Slcgrg unun stg`ohosgso dgpgt

    dodl$omosoagm sl`gigo presls plngdgtgm sugtu `gfgm `lr`gfg!g dlmigm

    plmgn`gfgm gdoto$. 3ldug presls tlrsl`ut slromiagho tlragot slfomiig slromi

    dogmiigp nlnpum!go grto !gmi sgng.

    Rresls dehodo$oagso(stg`ohosgso `lrdgsgragm nlagmosnlm!g dgpgt do`gio

    nlmkgdo / iehemigm, !gotu;

    !. 7gcrelmcgpsuhgtoem, !gotu presls dongmg `gfgm `lr`gfg!g dghgn hon`gf

    do`umiaus dghgn ngtroas struatur !gmi `lsgr

    %. 7ocrelmcgpsuhgtoem, !gotu presls !gmi norop ngcrelmcgpsuhgtoemtltgpo

    `gfgm plmclngr tlr`umiaus slcgrg $osoa dghgn struatur arostgh pgdg tomiagt

    noaresaepoa3. Rrlsopotgtoem

    2. 0dser`so, !gotu presls dongmg `gfgm plmclngr dooagt slcgrg lhlatreaonog

    pgdg `gfgm plngdgt nlhghuo nlagmosnl gdserpso.

    . 0`ser`so, !gotu presls sehodo$oagso `gfgm plmclngr dlmigm

    nlm!lrgpagmm!g al `gfgm pgdgt.

    /. /lte*ojocgtoem, !gotu presls nlmiu`gf sugtu slm!g%g `lrgcum nlmkgdo

    slm!g%g hgom !gmi tomiagt teasosotgsm!g hl`of rlmdgf gtgu `gfagm fohgmi

    sgng slagho.

    *lameheio sehodoagso(stg`ohosgso ununm!g nlmiiumgagm slnlm, agpur

    &cg&?='#', dgm `gfgm tlrnephgstoa. Nltedg !gmi dotlrgpagm do hgpgmigm oghgf

    nltedg om$drun no*omi, om$sotu no*omi, dgm phgmt no*omi. Rlrgturgm nlmilmgo

    sehodo$oagso(stg`ohosgso dogtur ehlf @GRDGH `lrdgsgragm 3lp

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    10/45

    *lameheio pln`gagrgm &omclmlrgtoem' gdghgf ghtlrmgto$ !gmi nlmgroa

    dghgn tlameheio plmiehgfgm hon`gf. 8mslmlrgso nlmiurgmio )ehunl dgm ngssg

    hon`gf fomiig slaotgr 0

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    11/45

    . :lpreducto)l =g4grd

    -. 1grsomeilm

    . @lrgcum &teasoa'

    1emtef ;

    Hon`gf @ oghgf heign `lrgt slplrto Gh, 1r, 1u, 1d, 6l, R`, Nm, =i, sgm

    Im slrtg 4gt aonog slplrto plstosodg, sogmodg, suh$odg, $lmeh dgm sl`gigom!g. 1d

    dofgsohagm dgro hunpur dgm hon`gf omdustro aonog tlrtlmtu sldgmiagm =i

    dofgsohagm dgro omdustro aherghagho, omdustro cgt, alioggm plrtgn`gmigm, omdustro

    alrtgs, slrtg pln`gagrgm `gfgm `gagr $esoh. R` dofgsohagm dgro plhl`urgm tongf

    fotgn dgm gccu. Heignheign `lrgt pgdg ununm!g `lrso$gt rgcum slaghopumdghgn aemslmtrgso rlmdgf.

    #.+.3 Ag6ogm *le!oto: Rl!9eggm

    Hon`gf omdustro !gmi nlmigmdumi heign `lrgt todga dgpgt do`ugmi

    hgmisumi al plrgorgm, agrlmg `lr`gfg!g `gio alfodupgm ngafhua fodup dgm

    homiaumigm!g. Sghgf sgtu nltedl!gmi doiumgagm umtua nlmifohgmiagm 4gt

    plmclngr dgro hon`gf heign `lrgt gdghgf gdserpso &:oes lt gh. "000 dgm Sgo$uh lt

    gh. #

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    12/45

    do`gmdomiagm preslspresls plmiehgfgm hon`gf hgom. Dosgnpomi otu $hetgso kuig

    hl`of nlmiumtumiagm agrlmg plnosgfgmm!g hl`of clpgt dgm `og!g eplrgsom!g

    rlhgto$ hl`of nurgf. Rgdg $hetgso, slpgrgso dofgsohagm ehlf ilhln`umiilhln`umi

    igs &dojjuslr' !gmi doiumgagm. >gs !gmi dotgn`gfagm al dghgn hgrutgm gor hon`gf

    gagm nlmighgno aemtga dlmigm pgrtoalhpgrtoalh agmdumigm gor hon`gf, slfomiig

    nlmifgsohagm ig!g gpumi !gmi cuaup `lsgr, !gmi nlm!l`g`agm pgrtoalhpgrtoalh

    tlrsl`ut nlmigpumi al plrnuaggm./ojjuslr!gmi unun doiumgagm dghgn presls

    $hetgso gdghgf udgrg gtgu easoilm. 9dgrg(easoilm sl`gigodojjuslrgtgu dgpgt kuig

    ezem agrlmg nlnpum!go alnoropgm so$gt dlmigm easoilm dlmigm `l`lrgpg

    alhl`ofgm dogmtgrgm!g ; nlrupgagm easodgter !gmi hl`of augt dgm hl`of nudgf

    hgrut dghgn gor do`gmdomiagm dlmigm easoilm, dgm kuig nlrupgagm `gfgm `gmtu

    aegiuhgm dgmdosomjlatgm.

    #.+.7 *gmg? Hlnpum

    *gmgf hogt gtgu hlnpumi dofgsohagm ehlf ghgn, !gmi `lrsgh dgro plhgpuagm

    alrga `uno !gmi sl`giogm `lsgr tlrsusum ehlf `gtugm $lhdspgtoa, tlrdoro dgro

    `gtugm irgmot dgm `gtugm `lau. 3lrga `uno tlrdoro dgro umsur umsur slplrto sohoaem,

    easoilm, dgm ghunomoun. Gato)otgs pgmgs `uno nln`ugt plhgpuagm `gtugm sohoag

    ehlf gsgn agr`emgt, alnudogm nln`lmtua tlrkgdom!g tgmgf hogt. *gmgf Hogt gtgu

    tgmgf hlnpumi nlnohoao corocoro sl`gigo `lroaut;

    ". *gmgfm!g suhot nlm!lrgp gor slfomiig todga cecea umtua dokgdoagm

    hgfgm plrtgmogm.

    #. *lastur tgmgfm!g clmdlrumi hlmialt `ohg dghgn algdggm `gsgf dgm

    augt nlm!gtu gmtgrg `utorgm tgmgf !gmi sgtu dlmigm hgomm!g.. Dghgn algdggm alromi, `utorgm tgmgfm!g tlrplcgfplcgf slcgrg fghus.

    -. Nlrupgagm `gfgm `gau pln`ugtgm tln`oagr dgm alrgkomgm tgmigm

    hgomm!g !gmi dghgn pln`ugtgmm!g fgrus do`gagr dlmigm sufu do gtgs

    "

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    13/45

    Igng! #.#Retlmso hgfgm ighogm tgmgf hogt

    #.+.7.# /lmo:/lmo: *gmg? Hogt

    g. *gmgf Hogt Rronlr

    _gmi dosl`ut tgmgf hogt pronlr &rlsodu' gdghgf klmos tgmgf hogt !gmi

    dofgsohagm dgro plhgpuagm `gtugm $lhdspgtoa ehlf tlmgig lmdeilm !gmi todga

    `lrpomdgf dgro `gtugm omdua &`gtugm gsghm!g', agrlmg tgmgf hogt todga `lrpomdgf

    tlnpgt slfomiig so$gtm!g hl`of nurmo do`gmdomiagm dlmigm tgmgf hogt slaumdlr.

    Slhgom tlmgig gor, tlmgig ugp pgmgs !gmi alhugr dgro dghgn `uno nlnpum!go gmdoh

    dghgn pln`lmtuagm tgmgf hogt pronlr. 3grlmg todga tlr`g%g grus gor dgm todgatlrcgnpur dlmigm `gfgm erigmoa slplrto funus, rgmtomi, gtgu dgum `usua dgm

    sl`gigom!g, ngag tgmgf hogt `lr%grmg putof gtgu putof ausgn. Sufu ngtgmi

    `lraosgr gmtgrg "

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    14/45

    O `lrso$gt tgfgm gpo

    Dghgn algdggm alromi, tgmgf hogt pronlr sgmigt rgpuf slfomiig nudgf

    dotun`ua nlmkgdo tlpumi. =gh omo dosl`g`agm pgrtoalhm!g !gmi tlr`lmtua todga

    sonltros dgm `lrsudutsudut todga slplrto pgrtoalh tgmgf hogt slaumdlr !gmi `lrupg

    hlnplmigm slkgkgr. Slcgrg sldlrfgmg dgpgt doklhgsagm nlhghuo ign`gr plmgnpgmi

    orosgm pgrtoalh a%grsg !gmi tlhgf do`lsgragm `l`lrgpg ro`u agho. Dghgn ign`gr do

    `g%gf omo tgnpga aldug pgrtoalh dohgposo hgposgm gor &wgtlr john', tltgpo agrlmg

    `lmtuam!g todga dgtgr(gsonltros, hgposgm gor todga sghomi `lrsgn`umigm, gao`gtm!g

    pgrtoalhpgrtoalh todga sghomi nlmiilhomcor.

    Igng! #.+ Rlmgnpgmi orosgm pgrtoalh a%grsg

    `. *gmgf Hogt Slaumdlr

    *gmgf hogt slaumdlr gtgu sldonlm &lmdgpgm' gdghgf klmos tgmgf hogt fgsoh

    plhgpuagm `gtugm $lhdspgtoa !gmi `lrpomdgf kguf dgro `gtugm omduam!g agrlmg

    tlmgig laseilm !gmi nlm!l`g`agm `utorgm`utorgm tgmgf hogt hlpgs dgm

    nlmilmdgp pgdg dglrgf rlmdgf slplrto hln`gf sumigo, tgmgf rg%g, tgmgf ngroml,

    tgmgf dgmgu. Dghgn plrkghgmgm agrlmg gor dgm gmiom, tgmgf hogt `lrcgnpur dlmigm

    `gfgm`gfgm erigmoa ngupum gmerigmoa slfomiig nlru`gf so$gtso$gt aonog

    ngupum $osoag tgmgf hogt nlmkgdo pgrtoalhpgrtoalh !gmi nlmifgsohagm tgmgf hogt

    slaumdlr !gmi hl`of fghus dgm hl`of phgstos.

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    15/45

    Igng! #.3Sun`lr tgmgf hogt slaumdlr do ghgn

    +unhgf tgmgf hogt slaumdlr hl`of hl`of `gm!ga dgro tgmgf hogt pronlr.

    *rgmspertgso gor nlnpum!go plmigruf afusus pgdg tgmgf hogt, sghgf sgtum!g oghgf

    ilrgagm grus gor clmdlrumi nlmiilrus nomlrgh tgmgf hogt nlmkgdo pgrtoalhpgrtoalh

    !gmi slngaom nlmilcoh. Rgdg sggt alclpgtgm grus nlhgn`gt, pgrtoalh !gmi hl`of

    `lrgt gagm nlmilmdgp dgm nlmomiighagm pgrtoalh !gmi fghus dghgn hgrutgm. Rgdg

    sggt grus tlmgmi, slplrto do dgmgu gtgu do hgut, pgrtoalh F pgrtoalh !gmi fghus gagm

    nlmilmdgp do dgsgrm!g. *gmgf hogt !gmi dopomdgfagm `osggm!g tlr`lmtua dgro

    `l`lrgpg ngcgn klmos tgmgf hogt dgm `lrgsgh dgro `l`lrgpg sun`lr. Dghgn sltogp

    sumigo, lmdgpgm tgmgf hogt dgro `l`lrgpg sotus clmdlrumi `lrcgnpur `lrsgng.

    3lfgdorgm `lr`gigo easodg heign slplrto `lso, moalh, totgm, ngmigm dgm

    sl`gigom!g, dgro sudut ohnu alrgnoa dogmiigp sl`gigo `gfgm plmieter. @gfgm

    erigmoa slplrto funus dgm dgum `usua kuig nlrupgagm `gfgm plmieter tgmgf hogt.

    3grlmg pln`lmtuagmm!g nlhghuo presls pgmkgmi dgm `lrcgnpur dlmigm

    `gfgm plmieter, ngag tgmgf hogt nlnpum!go so$gt; `lr`utor fghus, `lr%grmg

    arln(g`ug`u(ceahgt(nlrgf kgn`u(aumomi, sufu ngtgmi gmtgrg 0

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    16/45

    *gmgf hogt slaumdlr nlnohoao corocoro;

    O 3urgmi nurmo.

    O 1lmdlrumi lr`utor fghus.

    O Rhgstos.

    O Lgrmg arln(g`ug`u(ceahgt(nlrgf kgn`u(aumomi, aumomi nudg,

    aumomi alceahgtgm, alnlrgfgm, alfotgngm.

    O Dg!g susut tomiio.

    O Sufu gagr "#

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    17/45

    3l`gm!gagm tgmgf hogt tgfgm gpo `lr%grmg tlrgmi &putof' al g`ug`u ilhgp

    nlmuku al fotgn dgm dotlnuagm do ghgn dghgn `lmtua `emiagfgm pgdgt, `l`lrgpg

    dogmtgrgm!g `lragdgr ghunomg tomiio dgm `lragdgr ghagho rlmdgf. *otoa hl`urm!g

    nlmcgpgo sufu K "

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    18/45

    Igng! #.&*gmgf hogtstemlwgrl.

    .@ghhchgy.

    Dosl`ut kuig sl`gigo tgmgf hogt slmdonlm. @ghh -hgy `lr`utor fghus,

    nlnpum!go tomiagt phgstosotgs sgmigt tomiio, dg!g susutm!g `lsgr dgm `osggm!g

    `lr%grmg g`ug`u. *gmgf hogt omo nlnpum!go totoa hl`ur gmtgrg "#< A1 s(d "lhgs uaur "

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    27/45

    #. Hgrutgm sgnplh hon`gf tlastoh doghoragm dgro ceremi posgf &"' dlmigm

    hgku ghor nh(nlmot aldghgn aehen '. 3lhugrgm aehen dotgnpumi

    sltogp # nh dghgn ilhgs phgstoa &-'. Rlmgnpumigm dohgauagm sl`gm!ga

    " ilhgs.

    . Gmghosg dohgauagm dlmigm nlmiiumgagm splatresaepo 9os.

    G`ser`gmso ngsomingsomi sgnplh docgtgt.

    Igng! +.#Rlrghgtgm aehen gdserpso

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    28/45

    @G@ OOO

    FG2OH DGM RLN@GFG2GM

    3.# Fg:oh

    Rlrce`ggm plmiehgfgm hon`gf @ dohgauagm dlmigm nln)grogsoagm tomiio

    umiium gdser`lm hlnpumi sltomiio cn dgm "< cn, `goa pgdg hlnpumi putof

    ngupum hlnpumi aumomi. Dgtg fgsoh plrce`ggm dosgkoagm pgdg *g lh .".

    *glh 3.#Dgtg fgsoh plrce`ggm pgdg `lr`gigo )grogso tomiio umiium,

    Ilhg

    : al

    *omo 0mum

    Hlnpum Ruto?

    *omo 0mum

    Hlnpum Aumom

    & 9n #$ 9n & 9n #$ 9n

    GB

    (ppn)G

    B

    (ppn)G

    B

    (ppn)G

    B

    (ppn)

    "

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    29/45

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    30/45

    Sgnplh hon`gf @ !gmi doiumgagm !gotu sgnplh hon`gf cgor 4gt %grmg

    tlastoh. Dghgn plrce`ggm omo sgnplh !gmi doiumgagm !gotu hgrutgm `lhgu &hgrutgm

    `lr%grmg `oru !gmi doiumgagm umtua nlmcuco pgagogm'. Sgnplh omdua do`ugt

    dlmigm aemslmtrgso #

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    31/45

    Aem:lmt!g:

    o< ppn # ppn - ppn / ppn 7 ppn "< ppn

    G:e!gm:o <

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    32/45

    oaut alhugr `lrsgnggm dlmigm alhugrm!g sgnplh alhugrgm aehen. Hlnpumi !gmi

    dongsuaagm al dghgn aehen nlrupgagm hlnpumi !gmi tgmpg dogato)gso gtgu

    dopgmgsagm tlrhl`of dgfuhu. *omiio umiium(hlnpumi !gmi dongsuaagm

    do)grogsoagm, !gotu cn dgm "< cn. grogso omo dohgauagm umtua nlmiltgfuo

    plmigruf tomiio umiium tlrfgdgp gdserpso sgnplh 4gt %grmg tlastoh. Dosgnpomi

    )grogso umiium, kuig dohgauagm )grogso klmos hlnpumi !gmi doiumgagm. Dghgn

    plrce`ggm omo, klmos hlnpumi !gmi doiumgagm !gotu hlnpumi putof dgm hlnpumi

    aumomi. grogso klmos hlnpumi omo dongasudagm umtua nlmiltgfuo hlnpumi klmos

    ngmg !gmi nln`lroagm plm!lrgpgm !gmi hl`of `goa.

    Hgrutgm sgnplh hon`gf tlastoh dongsuaagm al dghgn ceremi posgf dgm

    dogtur hgku ghorm!g sl`lsgr nh(nlmot. Sgnplh !gmi alhugr dgro ceremi posgf

    hgmisumi ngsua al dghgn aehen !gmi tlhgf `lroso umiium umtua dohgauagm presls

    gdserpso. Sgnplh alhugrgm aehen dotgnpumi al dghgn " `ugf %gdgf plmgnpumi

    `lrupg ilhgs phgstoa. Ngsomingsomi %gdgf plmgnpumi `lroso sgnplh alhugrgm

    sl`gm!ga # nh. :gmiagogm plrghgtgm plrce`ggm dgpgt dohofgt pgdg >gn`gr .".

    Igng! 3.#. :gmiagogm plrghgtgm plrce`ggm plmiehgfgm hon`gf @

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    33/45

    Sgnplh fgsoh alhugrgm aehen dogmghosg dlmigm nlmiiumgagm splatresaepo somgr

    tgnpga dgm alnudogm dotlmtuagm aemslmtrgsom!g.

    3.+.# Rlmg!u? *omo 0mum tl!?ggp G:e!p:o.

    g. Hlnpum Ruto?

    Rlmigruf tomiio umiium pgdg hlnpumi putof tlrfgdgp aemslmtrgso

    sgnplh alhugrgm aehen dosgkoagm pgdg >gn`gr .#.

    2 7 0 3 4 < : 9 6 ? 72777073747gn`gr .-.

    2 7 0 3 4 < : 9 6 ? 72777073747gn`gr .- dgpgt dohofgt `gf%g umtua hlnpumi putof pgdg

    tomiio umiium cn, aemslmtrgso sgnplh < ppn dodgpgt pgdg %gdgf plmgnpumigm

    al, sldgmiagm pgdg hlnpumi aumomi, aemslmtrgso sgnplh < ppn `gru dodgpgt

    pgdg plmgnpumigm al/. 8mo grtom!g, hlnpumi putof dlmigm tomiio umiium cn

    hl`of clpgt nlm!lrgp 4gt %grmg tlastoh !gmi tlragmdumi dodghgn sgnplh

    do`gmdomiagm hlnpumi aumomi dlmigm tomiio umiium !gmi sgng.

  • 7/22/2019 Pengolahan Limbah B3 by Ryan Tito

    37/45

    . *omo 0mum #$ 9n

    Rlmigruf klmos hlnpumi pgdg tomiio umiium "< cn tlrfgdgp aemslmtrgso

    sgnplh alhugrgm aehen dosgkoagm pgdg >gn`gr ..

    2 7 0 3 4 < : 9 6 ? 72777073747