स्ट्रोक करोकैसे ररोकें...स ट र क कर क स...
Post on 09-Aug-2020
21 Views
Preview:
TRANSCRIPT
सटरोककरोकसररोक सटरोककरोहरोनसररोकनममददकलिएआपकयाकरसकतह
2 सटरोकएसरोलसएशन
©सटरोकएसरोलसएशन2012दसटरोकएसरोलसएशनगारटीदाराएकलिलमटडकपनीहजरोइगिडऔरविस(सखया61274)मपजीकतह।पजीकतकायायािय:सटरोकएसरोलसएशनहाउस, 240 City Road, London EC1V 2PR।इगिडऔरविस(सखया211015)औरसकरोटिड(SC037789)मएकधमायारयासगठनकरपमपजीकतह।आइिऑफमन(सखया945),जससी(NPO 369)मभीपजीकतहऔरउततरीआयरिडमसवाकररहह।
हमसारलमिकरसटरोकपरकारयावाईकरसकतह
कयाबातकरनकीआवशयकताह? हमारीगरोपनीयसटरोकहिपिाइन0303 3033 100 परकॉिकर।आपकरोहमारअनयिीफिटससभीमददलमिसकतीह।
• हमयहाआपकलिएह• सटरोककयाहरोताह?• सटरोककबहरोताह• सटरोककबादकाजीवन• आररोगयपालतिकारासता
हमारपासबहतसीिाभदायकजानकाररयाह।िीफिटऔरफकटशीटकाआदशदनकलिएयासटरोककबारमऔरअलधकजाननकलिएकपया0303 3033 100 परकॉिकरयाinfo@stroke.org.uk परईमिकरयाहमारवबसाइटstroke.org.uk करोदख।
हमएकधमायारयासगठनह।हमजजदलगयोकरोबदिनकलिएआपकीसहायतापरलनभयारकरतह।
3सटरोककीररोक-थामकरना
पररचय
हममानतहककबहतससटरोकसकरोररोकाजासकताह।ककसीसटरोककजरोलखमकरोकमकरनकलिएआपबहतकछकरसकतह।हािाककआपकछचीजोकरोनहीबदिसकत-जसआपकीआय-जीवनशिीमसाधारणबदिावकरिनसकईसटरोकसकरोररोकाजासकताह।
यहिीफिटबताताहककआपकीजीवनशिीआपकरोकयोजरोलखममडािसकतीहऔरआपककसतरहसकारातमकपररवतयान,आजही,करसकतह।
इसिीफिटमआपलनमनलिलखतकबारमपढसकतह:
• सटरोककयाहरोताह – पषठ 4
• पौलटिकभरोजनखाना – पषठ 6 • अलधकवयायामकरना – पषठ 8 • धमरपानबदकरना – पषठ 9
• सरोच-समझकरपीना – पषठ 10
• लचककलसकररोगोकरोलनयतरणमरखना – पषठ 11 • मलहिाएऔरसटरोक – पषठ 13
• आपलजनचीजोकरोबदिनहीसकत – पषठ 14 • दसरसटरोककजरोलखमकरोकमकरना– पषठ 15
‘असपतािोनबहतसपरीकषणककएऔरउनहोनपायाककमझकरलमकटीआईए(लमनीसटरोक)हरोचकर।मनहीसरोचताराककजवानिरोगोकरोऐसीचीजहरोसकतीरी।’ कियरलसमपसनकवि23वषयाकीरीजबउससटरोकहआरा।
4 सटरोकएसरोलसएशन
कयाककसीसटरोककाशकह?FASTकापािनकर।999परकॉिकर।
F - चहरकीकमजरोरी कयावयलतिमसकरासकताह?
A - बाहोकीकमजरोरी कयावयलतिदरोनोबाहोकरोउठासकताह?
S - बरोिनकीसमसयाए कयावयलतिसाफ-साफबरोिसकताह?
T - 999परकॉिकरनकासमय यकदउनहइनमसकरोईभीिकषणह।
सटरोककयाहरोताह?
सटरोकएककदमागी(मलतलकय)हमिाहरोताह।ऐसातबहरोताहजबमलतककककसीलहसमरकतआपरतयालनमनलिलखतककारणबदहरोजातीह:
• करोईरकावट(आइसलमकसटरोक),या• रकतसाव(हमरलजकसटरोक)।
यकदऐसाहरोताहतरोआपकमलतषककरोऑकसीजननहीलमिगीलजसकीइसआवशयकताहरोतीहऔरमलतषककीकरोलशकाएकामकरनाबदकरदगीऔरमरजाएगी।मतमलतषककरोलशकाएदरोबारानहीबनतीिककनयहसभवहककअनयमलतककरोलशकाएउनकीजगहिि–आररोगयपालतिइसीतरहसहरोतीह।
कयोककआपजरोकछभीकरतह,महससकरतह,सरोचतहऔरयादरखतहउसमलतषकलनयलतरतकरताह।मलतषककीककसीभीकषलतसयकषमताएपभालवतहरोतीह।कौनसीकषमताएपभालवतहोगीयहइसबातपरलनभयारकरताहककमलतषकमसटरोककहाहआह।
टालजएटआइसलमकअटकटालजएटआइसलमकअटक(टीआईए)करोअकसरलमलन-सटरोककहाजाताह,यहतबहरोताहजबमलतषककीरकतआपरतयाररोडससमयकलिएबालधतहरोजातीह।इसकिकषणसटरोककिकषणोकसमानहीहरोतहिककनयिकषणसामानयत:कछलमनटयाकछघटहीरहतहऔर24 घटोकअदरपणयात:गायबहरोजातह।टीआईएकीकभीभीअनदखीनकर-यहइसबातकासकतहकककछगडबडह।सदव,ततकािलचककतसासहायताि।
5सटरोककीररोक-थामकरना
सटरोकककसकारणसहरोताह?करोईसटरोकतबहरोताहजबआपकरकतपवाह-“नाडीततर”मकछगडबडहरो।इसकदरोमखयकारणलनमनलिलखतह:
• आपकीरकतवालहलनयो(धमनी)कालसकडजाना,‘उनपरपरतबनजाना’,सखतहरोजानायाकमजरोरहरोजाना,या
• आपकरकतकागाढाहरोजाना।
यकदआपकरोइनलरलतयोकाजरोलखमहतरोआपकरोसटरोकहरोनकीअलधकसभावनाह,उदाहरणकलिए,यकदआपएकबजगयावयलतिहयाआपकरोकछलचककतसासमसयाएह,जसउचचरकतचापयामधमह।
जीवनशिीककारकभीआपकजरोलखमकरोपभालवतकरतह,जसखान-पान,मकदरापान,डरगसकासवन,धमरपान,औरआपककतनककरयाशीिह।
जरोलखमकयरासभवकारकोकरोबदिनकलिएकदमउठाए।ऐसाकरकआपसटरोकहरोनकजरोलखमकरोकमकरसकतह।
‘मझसटरोकहआराकयोककमरावजनअलधकरा।तबसअबतकमपाचसटरोनवजनकमकरचकाह।मपलतकदनसिादऔरफिखाताहऔरकाफीपदिचिताह।अपनसटरोककबादसमदरोिदनमरारनमभागिचकाह।’ डलवकलडसटन,सटरोकआनकबादबचजानवािा
6 सटरोकएसरोलसएशन
वरभरोजनखाए
सवसररकतपवाहकलिएपौलटिकभरोजनआवशयकह।एकअचछीखराक,सटरोक,कदिकीबीमारीऔरमधमहकरोररोकनममददकरसकतीह।
मखयखादयसमह मखयखादयसमहोमसखानकीककसमचन:
• फिऔरसलजया• सटाचयायकतआहारजसबड,अनाज,पासताऔरआि
• मास,मछिीऔरअनयपरोटीन• डरीखादयजसदध,चीजऔरदही,और• वसाऔरचीनी(िककनइनहअलधकनखाए)।
अचछाखाए फिोऔरसलजयोकाआहारिकविजकफडसपटनभर।सवासरयकलिएलहतकरलवकिपोकरोचनजसताजफि,सलजयाऔरसखमव।
आपकरोपलतकदनफिोऔरसलजयोकीपाचखराककािकषयरखनाचालहए।एकखराकिगभग80गाम(तीनआउस)कीहरोतीह–उदाहरणकलिए,एकसबयासतरा,एकलगिाससतरकाजस,एकबडीगाजर,हरीगरोभीकदरोफि,मटीभरअगरयातीनबडचममचमटर।
कमवसावािपरोटीनोकरोचनिािमासकमखाए।इसकबजाएमछिी,परोिटी(लजसकीतवचाहटादीगईहरो),तीतरयाशाकाहारीलवकिपोकरोचन।िािमासमउचचसतपतवसाहरोतीहजरोआपकीधमलनयोकलिएनकसानदहहरोसकतीह।
7सटरोककीररोक-थामकरना
आपकशरआतकरनमआपकीमददहतआपसवसरभरोजनऔरसटरोककबारमअलधकजानकारीकलिएहमससपकया कयोनहीकरत?हम0303 3033 100परकॉिकरयाstroke.org.ukसाइटकरोदख
रशदारखानाअलधकखाएअलधकरशवािखादयरकतमवसाकसतरकरोलनयलतरतकरनममददकरतह।साबतअनाज,दलिया,भररगकचावि,गहकआटसबनीबडऔरपासताऔरअनाजजसकसकसकापयरोगकर।
नमककपयरोगकरोकमकरनमकरतिचापकरोबढाताह।पससकतऔरफासटफडसबच,इनमनमकअलधकहरोताह।जबभीसभवहरो,ताजाखादयपदारयाखाएऔर,अपनखानमनमकलमिानकबजाएइसजडी-बटीऔरमसािोसफिवरद। लचकनाईकीमातराकरोसीलमतरखआपकरोअपनभरोजनमकछवसाकीआवशयकताहरोतीह,ककनतइसकीअलधकताआपकीधमलनयोमअवररोधपदाकरसकतीहऔरवजनकीसमसयाओकरोबढासकतीह।खानमनमककीमातराकरोसीलमतरखनकापयासकरऔरमाजयारीनयामकखनकबजाएवनसपलत,जतन,बीजऔरअखररोटकतिकाउपयरोगकर।
अपनवजनपरनजररख अलधकवजनहरोनसआपकरोउचचरकतचाप,कदिकीबीमाररयोऔरमधमहकाजरोलखमरहताह।यसबसटरोककजरोलखमकरोबढातीह।यहपताकरनकलिएककआपकीिबाईकलहसाबसआपकावजनठीकहयानही,अपनजीपीसलमि।सवसरखराकऔरलनयलमतवयायामआपकवजनकरोकमकरनयालनयलतरतकरनममददकरगा।
8 सटरोकएसरोलसएशन
लनयलमतशारीररकगलतलवलधरकतचापकरोकमकरनममददकरतीह,रकतवसाकाएकसवसरसतिनपदाकरतीहऔरइसलिनकरोसभािनकलिएशरीरकीकषमतामसधारकरतीह।
शरआतकरनकलिएयहाकछसझावकदएजारहह।
• अपनीपसदकीकरोईगलतलवलधचनजसतरनायानतयकरना–इससकरोईफकया नहीपडताककआपकयाकरतहइससआपकाशरीरगरमहरोनाचालहएऔरहिकीसीसासफिनकाअनभवहरोनाचालहए।
• इसअलधकनकर–धीर-धीरइसबढाकर30लमनटतकिजाए।
• वयायामसपहिशरीरकरोगरमकरऔरबादमठडाकर।• वयायाममककसीकरोभागीदारबनाए।• कदनकदौरानअलधकककरयाशीिरह-लिफटकबजाएसीकियोकापयरोगकरयादकानोपरवाहनकबजाएपदिजाए।
यकदआपनकछसमयसवयायामनहीककयाह,लवशषकरयकदआप40वषयासअलधककहयाकरोईलचककतसालरलतहतरोवयायामशरकरनसपहिअपनलचककतसकसपरामशयाकरि।यकदआपकरोचककरआताह,ददयाह(खासकरआपकीछातीम)याआपकरोसासिनमकरठनाईहरोतीहतरोवयायामकरोतरतबदकरदऔरअपनलचककतसककरोबताए।
ररोडा-ररोडालनयलमतवयायामसटरोककजरोलखमकरोआधाकरदताह।सपताहमपाचकदन30लमनटकीगलतलवलधआपकजरोलखमकरोकमकरनकलिएकाफीह।इसआपकरोएकसारनहीकरनाह।कदनककछसमय10-,15- या20- लमनटकसतरोमककयागयावयायामभीउतनाहीपभावीहरोगा।
अलधकवयायामकर
9सटरोककीररोक-थामकरना
धमरपानबदकर
‘अतयलधकमकदरापानऔरधमरपानकीवजहसमझसटरोकहआरा।इसकीचतावनीककरोईसकतनहीरऔरमझयहकतईअदाजानहीराककमखदकरोककतनानकसानपहचारहारा।’ ररोबटयावाशबक61वषयाकरजबउनहसटरोकहआ।
धमरपानसआपकीधमलनयोकीदीवारोपरएकपरत(अरररोसकिररोलसस)बननिगतीहऔरआपकरकतमरककाबननकीसभावनाबढजातीह।इसससटरोककाजरोलखमदरोगनाहरोजाताह,औरआपलजतनाधमरपानकरतजाएगयहजरोलखमउतनाबढताजाएगा।
धमरपानबदकरदनससटरोककाजरोलखम(औरअनयसवासरयअवसराए)कमहरोजाएगा-इससकरोईफकया नहीपडताककआपकीआयकयाहयाआपनककतनसमयतकधमरपानककयाह।धमरपानछरोडनाआसाननहीह,िककनअपनसवासरयकरोसधारनकलिएआपकरोपयासकरनाचालहए।
बहतसीसहायताउपिबधह
• सचनापक-सरानीयमलडकिकनदोयापसतकाियोमउपिबधह।
• सटॉप-समरोककग-गप-आपकालचककतसकआपकरोककसीकरोरफरकरसकताह।
• सवासरयसवा–वयवहाररकमददऔरसिाहकलिए।• परामशया–कविटजसधमायारयासगठनस।• लनकरोटीनररपिसमटररपी-जसचइगगम,सपऔरपचज।(यकदआपकरोपहिसटरोकहरोचकाहतरोलनकरोटीनआपकलिएउपयकतनहीहरोगा-सिाहकलिएअपनलचककतसकसबातकर।)
धमरपाननकरनाएकअतयलधकमहतवपणयाचीजहजरोआपसटरोकसबचनकलिएकरसकतह।
10 सटरोकएसरोलसएशन
अतयलधकअिकरोहिपीनारकतचापकरोबढाताह।जबजजडरककग(छ:घटोमछ:यलनटसअलधकपीना)खासतौरसखतरनाकहकयोककयहआपकरकतचापकरोबहतबढासकताह।अपनीअिकरोहिकरोवतयामानकदशा-लनददशोकीसीमाकअदरसीलमतरखनकीकरोलशशकर।
• लरियोकरोएककदनमदरोसतीनयलनटसअलधकनहीपीनाचालहए।(गभयावतीमलहिाओकरोलबिकिभीनहीपीनीचालहए।)
• परषोकरोएककदनमतीनसचारयलनटसअलधकनहीपीनाचालहए।
• ररोजानानहीपीनसमददलमितीह।सपताहमकछकदनलबनाअिकरोहिकरहनकीकरोलशशकर।
अिकरोहिकाएकयलनट-वाइनकाछरोटालगिास,लपररटकाएकजसगिपबमजरयाहलकीबीयरयािागरकाआधापाइटहरोताह।
आपकरोककतनीपीनीचालहए,यकदइसलनयलतरतकरनमआपकरोकरोईसमसयाएहतरोअपनलचककतसकसबातकर।
डरगस कछउततजकडरगसजसकरोकीनऔरएमफटामाइनसयाखिपदशयानमसधारकरनवािीडरगसरकतवालहलनयोकरोनकसानपहचासकतीहऔररकतचापमअचानकवलधिकरसकतीह।इससरकतसावहरोनससटरोककाजरोलखमबढताह।
यकदआपहमारी‘अिकरोहिऐडसटरोक’और‘समरोककगऐडसटरोक’फकटशीटकीपलतयाचाहतहतरोहम0303 3033 100 परकॉिकर।उनमबहतससझावऔरउपयरोगीसपकया शालमिह।
समझदारीसलपए
11सटरोककीररोक-थामकरना
लचककतसालरलतयोकरोलनयलतरतकरना
अनपचाररतउचचरकतचाप(हाइपरटशन)सटरोककाअकिासबसबडाजरोलखमकाकारणह।जीवनशिीउपायऔरसहीलचककतसाउचचरकतचापकरोकमकरनममददकरसकतह।
कईलचककलसयसमसयाएआपकसटरोककजरोलखमकरोबढासकतीह।इनलरलतयोकरोलनयलतरतकरनममददकलिएअपनजीपीसबातकर।इनमलनमनलिलखतशालमिहरोसकतह।
• उचचरकतचाप उचचरकतचाप(हाइपरटशन)सधमलनयोकीदीवारोपरपरत(एरररोसकिररोलसस)बनजातीहऔररकतवालहलनयोपरअलतररकतदबावबनताह।आपकरोपताभीनहीचिगाककआपकरोउचचरकतचापहइसलिएआपकरोइसकीलनयलमतजाचकरानीचालहए।वयसकोकलिएसामानयसवसररकतचाप140/90mmHg सकमहरोताह।
• उचचकरोिसटॉिकरोिसटॉिआपकलजगरदारालनरमयातएकतरहकीवसाहरोताह।यहमासऔरडरीउतपादजसखादयोमभीपायाजाताह।एकसवसरशरीरकलिएइसकीररोडीसीमातराकीआवशयकताहरोतीहिककनइसकीअतयलधकमातराअसवासरयकरहरोतीह।अलतररकतकरोिसटॉिआपकशरीरमरकतवालहलनयोमजासकताहलजससआपकीधमलनयालसकडजातीहऔरसटरोककाजरोलखमबढजाताह।कमसतपतवसावािसवसरआहारिनाआपककरोिसटॉिकरोकमकरनममददगारहरोसकतह।आपकालचककतसकआपकरोदवाइयािनकीसिाहभीदसकताह।
40 वषयासऊपरकपरषोऔरमलहिाओकरोअपनकरोिसटॉिकीलनयलमतजाचकरानीचालहए।
12 सटरोकएसरोलसएशन
• मधमहमधमह(टाइप1औरटाइप2दरोनो)सटरोककलिएजरोलखमकाएकपमखकारकह।लचकनाईजमाहरोनककारणरकतवालहलनयासखतऔरसकरीहरोजातीह।आपकमलतषककरोजानवािीलसकडीहईरकतवालहलनयायकदपरीतरहअवरधिहरोजातीहतरोआपकरोसटरोकहरोसकताह।यहजरोलखमऔरभीबढजाताहयकदआपकरोिबसमयतकमधमहरहीहरोऔरआपइसअचछीतरहलनयलतरतनहीकरपाएहो।
• ऐरटयिकफबीिशन(अलनयलमतधडकन)जबहदयअलनयलमतरपसधडकताहतरोरककबनसकतहऔरवमलतषकमजासकतह।यरककककसीधमनीकरोअवरधिकरसकतहऔरसटरोककाकारणबनसकतह।यकदआपकीआय65वषयासअलधकहतरोऐसीलरलतहरोनकीअलधकसभावनाह।यकदआपकरोऐरटयिकफबीिशनहतरोसटरोककाजरोलखमपाचगनाबढजाताह।
• कदिकीबीमारीअनयसमसयाएजसहाटयावािवलडसीजऔरहाटयाअटकसटरोककजरोलखमकरोबढासकतह।उपचारऔरलनयलमतजाचजरोलखमकरोयरासभवकमरखनममददकरग।
आपकालचककतसकइनलरलतयोकरोलनयलतरतरखनममददकलिएदवाइयालिखसकताह।
लचककतसकऔरअनयमलडकिलवशषजञसटरोककजरोलखमकरोकमकरनमआपकीमददकरसकतह–लनयलमतजाचसकरोईभीअतरनयालहतसमसयासामनआजाएगी।
लचककतसालरलतयोकरोलनयलतरतकरना
13सटरोककीररोक-थामकरना
‘िरोगनहीजानतहकककरोईसटरोकजीवनकरोककतनाबदिसकताह।इसबजगगोकीसमसयामानाजाताहऔरयकदयहककसीजवानआदमीकरोहरोजाएतरोयहउसकलिएखासतौरपरसदमापहचानवािाहरोताह।
बडफालसस29वषयाकाराजबउसपहिासटरोकहआ।दरोसािबादउसकफरसटरोकहआऔरउसमवहअपनीदलटिऔरबरोिनकीशलति,दरोनोखरोबठा।
तनावऔरअवसादजीवनमबहतसीचीज–जसअलधककाम,अलतरकता,पाररवाररकसमसयाएऔरलपयजनकीमतय-तनावऔरअवसादकीतरफिजासकतीह।इनसआपकरोशारीररकसमसयाएहरोतीहऔरयकदउनकाउपचारनहीककयाजाताहतरोवदीघयाकािीनसवासरयसमसयाएबढासकतीह।यहमहतवपणयाहककआपअपनलचककतसकयाअनयककसीसवासरयलवशषजञकीमददि।
मलहिाओकलिएजरोलखमककारककछऐसीचीजहजरोमलहिाओकलिएसटरोककजरोलखमकरोबढासकतीह।यजरोलखममलहिाओमसकसहाममोनईसटरोजनसजडहरोतहलजसकउचचतररकतमरककाबननकीसभावनाकरोबढातह।गभायावसराकदौरानईसटरोजनसतरपाकलतकरपसबढतहिककनकछहाममोनउपचारभीइसकबढनकाकारणहरोसकतहजसईसटरोजनवािगभयालनररोधकऔरहाममोनररपिसमटररपी(एचआरटी)।
हाममोनउपचारकबारमअपनलचककतसकससदवचचायाकरऔरअपनलिएसहीलनणयायि।
14 सटरोकएसरोलसएशन
दभायागयस,लजनचीजोकरोआपबदिनहीसकतउनकीवजहसआपकरोसटरोकहरोनकाजयादाजरोलखमहरोसकताह।इनमलनमनलिलखतशालमिह।
• पाररवाररकइलतहास – यकदआपकपररवारमककसीकरोसटरोकहआरातरोआपकरोइसकाजरोलखमअलधकह।
• आय – उमरकसारधमलनयाकठरोरऔरउनपरपरतबनजातीहलजसकाअरयायहहककबजगयािरोगोकरोसटरोकहरोनकीसभावनाअलधकहरोतीह।
• जिग– 75 सकमआयकिरोगोममलहिाओकमकाबिपरषोकरोसटरोकअलधकहरोतह।
• नसिीपषठभलम – यकदआपसाउरऐलशयनयाअफीकन-करलबयनहतरोआपकरोअलधकजरोलखमह।
• लचककतसालरलतया जसहदयररोगऔरमधमह
ऐसानहीककसटरोकसबचनासभवनहीह।अपनीजीवनशिीकरोबदिनसआपइसकजरोलखमकरोकमकरसकतह।
लजनचीजोकरोआपबदिनहीसकत,उनहजानि
यकदआपसटरोककरोररोकनकलिएकदमनहीउठातहतरोआपकरोपन:सटरोकहरोनकीसभावनाअलधकह।सटरोककबादभीइतनीदरनहीहरोचकीहरोतीहककआपअपनीजीवनशिीकरोबदिनसक औरअपनसवासरयमसधारनकरसक ।
15सटरोककीररोक-थामकरना
उपयरोगीसपकया Blood Pressure Association www.bpassoc.org.uk 0845 241 0989
British Heart Foundation www.bhf.org.uk 0300 330 3311 Diabetes UK www.diabetes.org.uk 0845 120 2960
Drinkaware www.drinkaware.co.uk 020 7766 9900
Quit www.quit.org.uk 0800 002 200
इतनीदरकभीनहीहरोतीककआपबदिनसक
दसरसटरोककीररोकराम
यकदआपकरोपहिसटरोकयाटीआईए(लमलन-सटरोक)हरोचकाहतरोआपकरोसटरोकहरोनकाजरोलखमबढजाताह।कछसकारातमकचीजहलजनहकरनसआपइसककफरहरोनकजरोलखमकरोकमकरसकतह।यहमहतवपणयाहककआप:
• लचककतसकदारालिखीगईकरोईदवाि• यहसलनलचितकरनकलिएककयहआपकलिएकामकररहाह,आपलनयलमतरपससवासरयजाचकरातरह,और
• जीवनशिीपरअपनलचककतसकससिाहि।
आपकसटरोककबादअनयसटरोककहरोनकजरोलखमकरोकमकरनकलिएहरोसकताहककआपकाऑपरशनभीककयागयाहरो,उदाहरणकलिएआपकीगदयानकीधमलनयोमयाकछककसमोकरकतसावकबादआपकमलतषकम।सलनलचितकरककआपऑफटर-कयरसिाहकापािनकररहह।
16 सटरोकएसरोलसएशन
सटरोकएसरोलसएशनकीजानकारीसवादारालनरमयात।हमनलजनसदभगोकापयरोगककयाउनहदखनकलिएstroke.org.ukवबसाइटकरोदख।
© सटरोकएसरोलसएशनिीफिट03,वजयान03,लसतमबर2010मपकालशतअपि2012मनवीनीकरण)(अगिीसमीकषाकदसमबर2012मसभालवत)आइटमकरोड: A01L03
हमसटरोकएसरोलसएशनह हमसटरोककबादकजीवनमलवशवासरखतह।इसीलिएहमसटरोकमजीलवतबचजानवाििरोगोकरोसवमोततमआररोगयपालतिकलिएउनकीमददकरतह।इसीलिएहमबहतरसटरोककयरकलिएअलभयानचिातह।औरइसीलिएहमनएउपचारऔरसटरोककीररोकरामकउपायोकरोििनकलिएअनसधानमपलजिगातह।
हमआपकलिएह।यकदआपअलधकजाननाचाहतहतरोकपयासपकया कर
सटरोकहिपिाइन 0303 3033 100 वबसाइट: stroke.org.uk ईमि: info@stroke.org.uk टकसटफरोन: 18001 0303 3033 100
top related