bhagvat gita

Upload: bhaskar

Post on 08-Jan-2016

215 views

Category:

Documents


1 download

DESCRIPTION

Manogat

TRANSCRIPT

  • 1AA Jh AA

    Jh lgnso e[kkeys vkf.k lgdkjh eaMG]--Lkizse ueLdkj fouafr foksk-

    vkiY;k okfkZd lHksph Bjko-izr vkf.klekjaHkkpsa fuea=.k] nksUghfg feGkyh- rqEgh ek;klaca/khatks Bjko ikl d:u dk;Ze vk[kyk] R;kekxph rqephHkkouk] ek;klaca/kha rqeP;k euakrhy vknj] ftOgkGk]vkiqydh gs loZ fopkjakr ?ksrakfg eyk ;klaca/kh dlyhpiwoZ dYiuk u nsrak rqEgh gsa loZ fu;kstu dsysa R;keqGsaek>h voLFkk Qkj peRdkfjd >kyh vkgs- ;kph tjheyk iqlVkh dYiuk fnyh vlrh rjh ;k izdj.kkpheh ;sFki;ZUr okVpky gksa fnyh ulrh- >kysa rsa >kysa-ek= vkrak eyk tsa ;ksXk okVrsa rsa eh dj.kkj vkgs-Eg.kwu R;klaca/kha FkksMkk foLrkjkus fyfgrks- ek;k euakrdakgha kadk c;kp fnolkiklwu gksR;k- vkf.k R;k [k;kvlkO;kr vls vkrak tk.kowa ykxys vkgs- ek;klaca/kharqEgak eaMGhaP;k nksu /kkj.kk vkgsr vkf.k R;k lkQpqdhP;k vkgsr gs eyk vkrak vkotwZu lakx.ksa Hkkxvkgs- eh ,d cMk vH;kld] eksBk fo}ku vkf.kizfrfBr ek.kwl vkgs vlk rqepk xzg >kysyk fnlrks

  • 2vkgs] gh ,d vkf.k nqqljh vkh dha] eh rqeP;k laLFkspkfgrfpard vkf.k Qkj eksBk vk/kkj vkgs oxSjs- ;k xksVhrqEgh yksd euakrwu vxnh iqlwu Vkdk- ;k pqdhP;kdYiuk euakr ?k /k:u clky rksai;ZUr rqEgh dakghavis{ksusa ;k;ps vkf.k eh udkj nsr jkgk;pk vls gksrjkg.kkj- gsa cjss uOgsa- gs can Ogko;kl gos vkgs- rqEghlxGs uoksfnr vkgakr] r:.k vkgakr] ek;kis{kak ygkuvkgakr- vls vlrakfg ek;k euha rqEgak lokZfok;havikj vknj vkgs- rqeph tj vkh vogsyk gksr jkghyrj ;k ikrdkyk eyk dlysfg izk;%fpk vl.kkj ukgh-Eg.kwu vR;Ur LiVi.ksa eh ek>sa euksxr O; dj.kkjvkgsa--eh ,d lkekU; euq; vkgs&csrkckrh Lej.k-khpk] lqekj Kkukpk vkf.k O;ogkjkpsa vkdyu vFkokKku ulysyk vlk- gk ek>k fou; ukgh- eh [kjsplakxrks dha] ek>h Lor%laca/khph Hkkouk /kM ukgh- ghvusd okkP;k vuqHkokus vkdGysyh oLrqfLFkrh vkgs-gsa eh deh-tkLr d:u lakxr ukgh- ^^Kkua u iq:krU=afdUrq oLrqrU=e~A** gsa vkeP;k ro-izkUrakrhy izes;vkgas- oLrq tkh vkgs rkhp ikg.;kl goh- Kku gsaoLrwP;k Lo:ikoj voyacwu vlrsa] vkiY;k ykMD;kbPNsoj uOgsa- gk fu;e v/;kRe vkf.k O;ogkjkyk] Kkuvkf.k foKkukyk] nksgksaukfg lkj[kkp ykxw vkgs- ;kpk

  • 3vFkZ ek;k euha U;wuxaM vkgs vFkok ek;k euakr dakghadehi.kkP;k Hkkoususa ?kj dsys vkgs vls eykv|kiikosrksa rjh okVr ukgh- myV v=s ;akP;k Hkkksareh d/kh d/kh Eg.krks]^^vkEgh dks.k Eg.kwu dk; iqlraknkrkM osaxkMquh** ek= gh [kksy vakrjcSldk vkgs- gsavakrya O;fo vkgs dha] tsa dfGdkGkykfg Hkhd?kky.kkj ukgh- ex brjakpk dk; ikM! Ekk=------;sFksavkeps ?kksMs isaM [kkrs vkgs] rw vMwu clyk vkgs-lq[ksuSo vMks- eh R;kpk loZHkkosa vkf.k vkuankus Lohdkjdsyk vkgs- ;kpk vFkZ vlk dha] lk/ks] nqcGs] ckoGs]vO;ogkjh ck O;fo tls vkgs rls udks dkletkowu ?;ko;kl\ ;sFks fou;kpk izup dksBs ;srks\ rsaeyk dGr ukgh- lkjakk vlk dha] vkk ;%dfprlkekU; ek.klkpk lRdkj ;kstwu rqEgh R;k fcP;k;kphQftrh dj.kkj- vFkkZr~ ;akrwu rqEgka yksdakuk dk;ykHksy rs ,d gjhp tk.ks! ;kuarj nqljh xksV Eg.ktseh rqeP;k laLFkspk fgrfpard vlwu frpk Qkj eksBkvk/kkj vkgs vFkok gksbZu- gh rqeph Qlxr vkgs-vkReoapusckcr eh lnSo lko/k jkgr vkyks vkgs-Eg.kwu rqEgklfg lakxw bfPNrks dha] rqEgh rqeph Qlxrd:u ?ksa udk- oLrqfLFkrh Eg.kky rj eh ,d/;s;osMk izk.kh vkgs- dnkfpr~ uqlrkp osMk vl.;kphfgkD;rk vkgs] dq.kh lakxkos\ rsOgak dakgha dk vlsuk eh

  • 4vkgs gk vlk vkgs- rsOgak ^/kkos tkrhikkha tkrh* ;krokuqlkj iksVkik.;kpsa thou tx.kk;k ek.klkis{kakvkh rqeP;klkj[kh ek.kls ikfgyh dha] eykR;akP;kfok;ha vxnh vdkj.k vkiqydh okVrs- dqBsarjhR;akpsa vkiysa ukrsa vkgsa vlsa okVwa ykxrsa- vkf.k ;akrwupeuakr fopkj ;sa ykxrkr dha] gh vkh fofo/k{ks=akrhy osMh eaMGh O;ogkjh thoukP;k U;k;akr clrukghr- O;ogkjh tx vkiY;k m|ksxakr eXu vlra] O;xzvlra- R;kyk ;k ek.klakph lq[knq%[ka] vMhvMp.kh]fpark] dkGT;k] dV R;akph gks.kkjh llsgksyiV ;akphvxnhp vYi tk.kho vlY;kps vktikosrksa vusdakP;kvuqHkokusa fl) >kysa vkgsa- myV gsa O;ogkjh tx R;akukfdR;sdosGak eqGhp letkowu u ?ksrak R;akpk QftrokMkdjra- ;akr eh dks.kyk nksk nsr ukgh-^izfra ;kfUrHkwrkfu*;k rokuqlkj tks rks vkiY;k LoHkkokizek.ksaokxr vlrks- ;kpk vFkZ ?kVuk dkk ?kMrkr rsosa euO;fFkr gksrsa] O;kdwG gksrsa- ,dp mnkgj.k nsrks- laLFksP;kizFke o/kkZiu lekjaHkkP;k fuea=.kklkBha Hkj mUgakr rqEgh,dVsp o.ko.k fQjr gksrk vkf.k rsa ikgwu] eh [kjsp

  • 5lakxrks ek>sa fpk xycyysa- ex ek= ek>k eykplarki vkyk- gh ek.kls /kMiMrkr] rMQMrkr vkf.kvkiY;kyk dakghap djk;ps ukgha dak\ vlk eh eukkhapizu d:u ^iksVkyk fpeVk clY;kfkok; dGr ukgha*rls f[kkkyk pkV clY;kfkok; gh fg xksV vkiY;kykdG.kkj ukgh- vls okVwu laLFkspk o/kkZiu fnu vkgsvki.k Qqykph ikdGh rjh nsa] vkk vFkhZ rs 200:-eh fnys- rsa nku vFkok ns.kxh uOgsa- ns.kxh ns.kk,oh ;ksX;rk vkgs vls eyk eqGhp okVr ukgh-?kjha vkysa /kuA ukose/ksa ik.khA Vkdkos dkh R;kekxph Hkkouk vkgs-

    Lkkjakk vlk dha] fofo/k {ks=akrhy vkk /;s;oknhek.klakph lq[ka nq%[ka okVwu ?ks.kkpk] R;kpsa vks>savkiY;k khuq:i mpy.kkpk iz;Ru dj.ksa gh ek;kgkMhaeklha f[kGysyh oLrw vkgs- fdR;sd osGak ek;kLokFkhZ o`kheqGsa ek;kdMwu ;akr dqpjkbZ gksrs- R;kosGhaeyk vrho ipkkki gksrks] i.k osG fu?kwu xsysyhvlrs vkf.k eh ek= pjQMr clrks- vlsa gksras--^pqdh Hk:uh dk

  • 6lw;kZpsa izdkk.ksa vFkok dksfdGspsa dwtu gk /keZR;akP;k LoHkkoxr vkgs- lw;krwu izdkk dkkyh- ksoVh eh eu ?k dsys vkf.k Bjoys dha] funkumBk-clk;yk tkxk jkghy ;so
  • 7|kohr] dks.kkdMs Bsokohr\ iqdGlk kks/k djrakfg;kyk ;ksX; okyh HksVsuk- vkk fopkjakr vlrak ,dfnol lathouh esfMdyps izeksn Eg.kkys] ^^rqEgh ;sFkhyvFkok iq.kakrhy ,[kk|k okpuky;kyk dk nsr ukgh\**eh R;akuk Eg.kkyks] gs igk izeksn] eh osMkckxMk dkvlsuk] ,d vH;kld Eg.kwu vktikosrksa txyks vkgs-eh gh lxGh iqLrdsa vH;kl] v/;;u] dakgha kks/k]cks/k ;k Vhusp tefoyh vkgsr- gh laink eyk lksU;kpaknhis{kakfg eksykph vkgs vkf.k gh vkh laink vkgsdha] ;akr euksfouksnu vFkok dje.kqdhpk Hkkx vxnhdeh vkgs vkf.k nql;k Vhus ifgY;kl rqEgh dYikyR;kis{kakfg rks Hkjiwj vkgs- i.k rsa ,dk lakks/kdkpsaeuksfouksnu vlY;kpsa rqeP;k izR;;kl ;sbZy- xf.kr gkfDyV fok; ekuyk tkrks i.k ,dnak dk R;akr iw.kZizosk >kyk Eg.kts xf.krkph dwVsa lksMfo.ks gkp ,ddje.kqdhpk Hkkx gksu clrks- Eg.kwu foukscakP;k ,dkfopkj-LQqVkpk ek;k thoukkha esG clyk- ^^xf.krk-lkj[ks kkL= ukgha] jlksbZlkj[kh dyk ukgh vkf.kosnkUrklkj[kk vuqHko ukgh-** eh izeksnakuk Eg.kkyks]^rqEgh Eg.krak okpuky;akuk |k- i.k eh lakxrks dha]/kank-O;olk; dj.kk;k ;k okpuky;kyk ns.kk,soth ehrh banzk;.khar Vkdwu nsbZu- vlks-

  • 8- vls gsa fopkj-eaFku gksr vlrak ,d fnol ekxZlkiMyk- rqEgak yksdakpk vkf.k ek>k ifjp; rj iqdG>kyk gksrk- ijarq rqeP;k laLFkslkBha tkxk] Lora=dk;kZy; oxSjs dakgha LFkk;h Lo:i MksGkakr BlsylsulY;keqGsa iqLrdklaca/khpk gk fopkj dk dks.k tk.ks]eukyk fkoykfg ukgh- vkrak rqEgh nqljh :e ?ksryh-rqeps dakgha [kVkVksi lq:a >kys- vkf.k ex ek;k euakr,d ,d fopkj ;sa ykxys-

    ;k ;axLVlZuk vki.k cjsp fnol ikgrks- vls/k:u pkywa dha] ;k eaMGhar NIi nksk vlrhy i.k ghdakgha ,d /;s;osMh eaMGh vkgsr- dakgha /kMiMrkgsr]/kkorkgsr] iGrkgsr] ;akP;akr ,d >ikVysi.k vkgs- gsek;kp tkrhps uOgsr dak\ ,o

  • 9rqeP;kikkha iqLrdklaca/kha xksV dksa eu eyk [kkowa ykxys- dkj.k ;kiwohZ eh iqdGakukfopkjys i.k rs gh cyk xGkakr ?ks.kkl r;kj gksbZukr-vFkkZr~ R;kosGha iqLrdsa dsoG Bso.kkpk izu gksrk]ns.kkpk uOgrk vkf.k tjh ns.kkfok;ha cksyyks vlrksrjh dakgha Qjd iMyk ulrk] gsfg R;kosGhap /;kuhavkys- rqeP;kdMs vkyks R;kosGha ek= eukkha Bjowupvkyks dha] lq;ksXk fBdk.k vkgs iqLrdsa uqlrh Bsok;phukghr rj nsup Vkdk;ph- eh rqeP;kdMs vkyks]rqeP;kikkha fok; dksadke >kysa-

    eh [kjs lakxw! rqEgh gks; Eg.kkykr R;kosGha ehlqVdspk fuokl Vkdyk- eqyhpsa yXu uqlrs Bjys rjhv rqVysyk eqyhpk cki nksu ?kkl tkLr tsorks rlsaek>sa >kysa- uarj rqEgh gkrxkMh vk.kwu Lor% iqLrdsa?ksu xsykr- R;akph ;knh] O;oLFkk] dikV oxSjs loZdsys- gsa loZ FkksMkk fnolakr Eg.kts eqyhpsa yXuBjsrksaoj rsa dakgha fnolakrp gksufg xsys- eqyxh

  • 10

    pakxY;k ?kjha tku clyh- fiR;kph fpark nwj >kyh-vkrak ;kiqsa Hkzkr`lk lgnsojko vkf.k rqeps lgdkjh]rqEgh dakgha,d /;s;oknh O;h vkgakr- rqeph laLFkkEg.kts Qk;nk-rksVk ikg.kkjh lgdkjh irissa dakgha _.kkuqca/k vlkosr- ;sFksaek>sa eksBsls fgrlaca/k xqarysa ukghar rjhfg dk; vlsy rsavlks gh Hkweh lksMwu nqljhdMs tkos vls okVrp ukgh-;k rGsxakofok;ha vusd yksd cksack ekjrkr ek= ,dek>sa ewG xako ckjkerh lksMys rj eyk rGsxakofkok;

  • 11

    dksBsfg vkReh;rk okVr ukgh- ;sFksa vkyks Eg.ktsvkiY;k ?kjha ;kos rls okVrsa- eyk okVrsa] ek>ha iqLrdsalq)k uh gsap Eg.kr vlrhy R;kfkok; gk ;ksxvkyk ukgh- rha Eg.kr vlrhy] ^^rqEgh ;sFksa vlrakukpvkEgakl [kjsnh dsysr Eg.kts t.kwa vkepk ;sFksa tUe>kyk- vkEgh ;sFksp jkfgyks]okojyks] fQjyks- vkrak rqEghEg.krk] eh daVkGyks vkgs] Fkdyks vkgs- rj Bhd vkgs-vkEgh vkrak rqEgkl =kl ns.kkj ukgh i.k vkEgh dakgha gsaxako lksM.kkj ukgh- rj rqeP;klkj[ks fdacgquk rqeP;kis{kakfg ljl mRlkg] dr`ZRo] /kMkMh vl.kk;kr:.kakP;k gkrha tka- rkh vkt rha tku clyhvkgsr- R;akpsa lksusa >kyas vkgsa- vlks-

    ek;k iqLrdakuk rqEgh lq;ksX; O;f HksVykrEg.kwu eh rqeps krk% vkHkkj ekuk;ps fdacgquk rls rseh eukseuha dsOgakp ekuwu clyks vkgs( vkt gh xksVukbyktkus O; djkoh ykxr vkgs brdsp- lRdkjrqeP;klkj[;k dV] >ht lksl.kk;k O;hpk Ogko;klgok- Eg.ksrksaoj rqEgh vls ,dsd izdYi mHks djrkEg.kwu rqeph ikB FkksiV.kkl goh- gsa ek>sa nku uOgsa] gkrqepk eku vkgs- rks lq++)k eh ns.kkpk izu ukgh- rqEghrks yhy;k iVdkoyk vkgs- [kjs lakxw] ek>k gk Hkkjek;kis{kakfg rqEgh leFkZi.ks isyysyk ikgwu ek>sa n;rKrsusa Hk:u vkys vkgs vkf.k ek>h gh xzaFklaink

  • 12

    lq;ksXk fBdk.kha lq;ksX; O;hP;k gkrha xsY;kcy eykQkj vkuan okVrks vkgs-

    ;k lxGkkpk lkjakk rqEgkl FkksMD;akr lakxrksdha] eh rqeP;klkBha dakghafg dsys ukgh- eh Lor% ygkugks.kkj ukgha vkf.k rqEgaklfg ygku dj.kkj ukgh- vki.klxGs ^^ve`rL; iq=k%** Eg.kts Hkkjrklkj[;k mapgosarhy map ek.kls vkgksr- vki.k ,desdakuk dakgha ns.ksaEg.kts vkiY;kp iWUVP;k ;k f[kkakrhy R;k f[kkakrBsokosa brdkp R;kpk vFkZ vkgs-

    rqEgh Bjfoysyk ek>k lRdkj eyk ekuo.kkjkukgh vkf.k isy.kkjk rj eqGhp ukgh- rqepsa ifgysafuea=.k vkY;koj ek>h vkh bPNk gksrh dha] rqepk gkloZ lekjaHk MksGsHk:u igkok] FkksjkeksBkakph oO;sa,sdkoh vkf.k lekjaHk laiY;kuarj dsoG mipkj Eg.kwu^^T;akuh vkEgakl iqLrdsa fnyh rhp gh O;f** vlsEgVY;kuarj ikgq.;k oDR;akuk gkr tksMwu ueLdkjdjkok- cl~ brdsp] ;kis{kak tkLr dakghafg vlwa u;s(i.k rqeph nqljh i=dsa ikfgY;koj okVwa ykxys dha] eykiwoZ dYiuk u nsrak rqEgh gsa tsa fu;kstu dsysa rsa dakghaBhd >kysa ukgha-

    rsOgak vkrak ,o

  • 13

    rqEgh yksdakuhp mnkj eukusa eyk {kek djkoh vkh gkrtksMwu fouo.kh vkgs-

    B. R. Thombre13@7@1982

    rqEgh T;k ln~Hkkokusa ek>k QksVks ekfxryk rksln~Hkko] rh ln~cqf) mkjkskj o`f)axr gksu fryk ve`rQG izkIr gksoks- ek;k QksVksusa dk; gksrs\ i.k QksVksR;klkBha fufek gksr vlsy rj rls gksoks-

    ^^ nqyZHk gs ln~cqf) A ft;s ijekRekph vo/kh AtSlk xaxslh mn/kh A fujarj AA**

  • 14

    laLFkkidxks- uh- nakMsdj

    - lgnso e[kkeyslkfgR;------dyk------vkf.k------laLfreaMG

    -dk;Zdkfj.kh rGsxako nkHkkMsv/;{k ^^Jh**

    xks-uh- nakMsdj vkkk< oAA 5 kds 1904mik/;{k - ek-Jh- HkkLdjjko Bksacjs]

    lkS- okkZ fdcs - - -lizse ueLdkjdk;Zokg vki.k ;k laLFksl fofo/k fok;k-

    lgnso e[kkeys ojhy fofo/k ys[kdakph ,dw.k iqLrdsalapkyd - 475 ^^ns.kxh Eg.kwu** fnY;kcy -laLFkk

    lkS-foey fye;s -vkiyh vR;ar _.kh vkgs-Jhdakr isaMls - ;k iqLrdakP;k lgk;kus fnuakd

    lkS-vatyh dqyd.khZ--13@7@82- jksth -lk;aadkGha 6-40 oktrkadq-vydk dqyd.khZ- ekU;ojakP;k mifLFkrhar -xazFkky;kpsa mn~?kkVu

    foykl iVo/kZu gksr vkgs-- R;kpizek.ks -- vkiY;k mijkslqjsk [kGns -lgdk;kZcy izLrqr ekU;ojakP;k mifLFkrhariq:kkske MksGs - Jh nk eafnj-;sFksa ek-Jh- xks-uh-nakMsdj ;akP;kJh.k ikuls -kqHkgLrsa vkiyk lRdkj vk;ksftr dsykdk;kZy; vkgs- rjh ojhy loZ dk;Zekl mifLFkr754]lkseokj isB] -jkgwu laLFksl mir djkos gh fouafr-

  • 15

    rGsxako nkHkkMs vkiyk4-10506 lgnso e[kkeys