v;jsneiym;?yiNdnx;%IyyjuvReds'iht;

aq p[qmoå?y;y"îÄWe TvoôjeR Tv;ÿ v;Öyvÿ Sq deÖvo vÿæ sivÖt; p[;pÃRytuû ≈eœÿtm;yÖkmRÃ,Ö a;Py;ÿy?vmfl‰;ôåîN{;ÿy .;ôgMp[Öj;vÿtIrnmIôv;åaÿyÖ+m;m; vÿ SteônåÈÃxtÖ m;`xÿ̋ so /[uûv;åaÖiSmNgopÿt* Sy;tbÖ◊I≤Rjÿm;nSy pÖxUNp;ÿih 1

vsoÿ… pÖiv]ÿmisô ¥*rÿis pOiqôVyùis m;tÖ·rêÿno Ö̀moRùåisivôê/;ÿåais ) prôme,Ö /;ª;ô νhÿSvô m; ◊;ôm;R teÿ ≤ÖDpÿit◊;RWIRt(2

vsoÿ… pÖiv]ÿmis xÖt/;ÿrÄ\vsoÿ… pÖiv]ÿmis sÖhßÿ/;rm( )deÖvSTv;ÿ sivôt; puÿn;tuû vsoÿ… pÖiv]eÿ, xÖt/;ÿre, suûPv;ák;mÿ/u=… 3

s; ivôê;yuû… s; ivôêk¡m;ôR s; ivôê/;ÿy;… )îN{ÿSy Tv; .;ôg˝ someÖn;tÿniCmô iv„,oÿ hVy˝ rÿ= 4

a¶eÿ v[tpte v[Ötçÿ·r„y;imô tCzÿkÉyÖNtNmeÿ r;?yt;m( )îÖdmÖhmnOÿt;TsÖTymupwÿim 5

kSTv;ÿ ≤un·ˇ_ô s Tv;ÿ ≤un·ˇ_ô kSmwÿ Tv; ≤un·ˇ_ô tSmÿw Tv; ≤un·ˇ_)kmÃR,e v;\ÖveW;ÿy v;m( 6

1

p[Tyÿu∑Ö̋ r=Ö… p[Tyÿu∑;ôåar;ÿtyoô in∑ÿ¢Ö̋ r=oô in∑ÿ¢;ôåar;ÿty… )Ö̈vRáNt·rÿ=ÖmNvÿeim 7

/Urÿisô /UvÖR /UvRÃNtÖN/UvRÖ t\≤oôSm;N/UvRÃitô tN/ÿUvÖR y\vÖyN/Uv;RÃm… )deÖv;n;ÿmisô vi ÿ̂tmÖ̋ siòÿtmÖMpip[ÿtmÖÔu∑ÿtmNdevÖÙtÿmm( 8aÓuÿtmis hivô/;RnÖNνhÿSvô m; ◊;ôm;R teÿ ≤ÖDpit◊;RWIRt( )iv„,uÿSTv; £mt;muû® v;t;Öy;pÿhtÖ̋ r=oô ≤CzÿNt;ôMpçÿ 9

deÖvSyÿ Tv; sivôtuÆ p[ÿsÖveáiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpUû„,o hSt;ÿ>y;m( )aÖ¶yeÖ ju∑ÿ©O�;MyÖ¶IWom;ÿ>y;ôÔu∑ÿ©O�;im 10

.Uût;yÿ Tv;Öô n;r;ÿtyeÖ Svùri.ôiv:yeÿWÖNνhÿNt;ôNdu≤;‹Ã…pOiqôVy;muûvRáNt·rÿ=ÖmNveÿim pOiqôVy;STv;ô n;.*Ãs;dy;ôMyidÿTy;å Ö̈pSqeå¶eÿ hÄVy˝ rÿ= 11

pÖiv]eÿ Sqo vw„,ôVy*ù sivôtuvRÃæ p[sÖvå¨Tpuÿn;ôMyiCzÿ{e, pÖiv]eÿ,ÖsU≤RÃSy rÄiXmi.ÿæ )devIÃr;poåag[eguvoåag[epuûvogÿ[åîÖmmÖ¥ ≤ÖD•ÿyÖt;g[ÿe ≤ÖDpÿit˝suû/;tu\Ã≤ÖDpÿitNdevÖyuvÿm( 12

≤uû„m;åîN{oÿvO,It vO]ÖtU≤eRÃ ≤UûyimN{ÿmvO,I?v\vO]ÖtU≤eRÖ p[oi=ÿt; Sq)aÖ¶yÿe Tv;ô ju∑ÖMp[o=;ÿMyô¶IWom;ÿ>y;NTv;ô ju∑ÖMp[o=;ÿim )dwVy;ÿyÖ kmRÃ,e xuN/?vNdevyÖJy;ywÖ ≤√oxuÿı;…pr;jÖflu·rÖd\vÖStCz⁄ÿN/;im 13

[AdhyŒya 1] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

2

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

xm;RôSyvÿ/Ut˝ r=ovÿ/Ut;ôåar;ÿtÖyoidÿTy;ôSTvgÿisô p[itÖTv;idÿitveŘ u )ai{ÿris v;nSpôTyo g[;v;ÿis pOûqubuÿ›Ö… p[itô Tv;idÿTy;ôSTvGveÿ̌ u14

aÖ¶eStÖnUrÿis v;ôco ivôsjRÃnNdeÖvvIÿtye Tv; gO�;im bOûhd(g[;ÿv;isv;nSpôTyÆ s îÖdNdÖeve>yoÿ hÄivÆ xÿmI„v suûximÿ xmI„v )hivÿ„’ûdeihô hivÿ„’ûdeihÿ 15

k⁄û‘⁄û$oùisô m/uÿij◊ÖåîWÖmUjRÖm;vÿdÖ Tvy;ÿ vÖy˝ sÿÏ;ût˝ sÿÏ;tÔe„mvÖWRvOÿımisô p[itÿ Tv; vÖWRvOÿı\vě uû pr;ÿpUtÖ̋ r=Ö…pr;ÿpUt;ôåar;ÿtÖyoåpÿhtÖ̋ r=oÿ v;ôyuvoRô ivivÿnˇ_⁄ deÖvo vÿæsivôt;ihrÿ,;ôTviCzÿ{e, p;ôi,n;ÿ 16

/Oi∑ÿrÄSyp;ÿ¶eåaÖi¶m;ôm;dÿÔihô in„£ôVy;dÿ̋ seÖ/; deÿvÖyj\Ãvh )/[uûvmÿis pOiqôvINÎÿ̋ h b[̃ ôvinÿ Tv; =]Övinÿ sj;tÖvNyupÿd/;imô.[;tOÿVySy vÖ/;yÿ 17

a¶eÖ b[̃ ÿ gO>,I„v /Ö®,ÿmSyôNt·rÿ=Nνh b[̃ ôvinÿ Tv; =]Övinÿsj;tÖvNyupÿd/;imô .[;tOÿVySy vÖ/;yÿ )/Ö]Rmÿisô idvÿNνh b[̃ ôvinÿ Tv; =]Övinÿ sj;tÖvNyupÿd/;imô.[;tOÿVySy vÖ/;yÿ )ivê;ÿ>yôSTv;x;ÿ>yôå¨pÿ d/;imô ictÿ Sqo?vRôictoô.OgÿU,;ômi©ÿrs;ô tpÿs; tPy?vm( 18

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

3

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

xm;RôSyvÿ/UtÖ̋ r=ovÿ/Ut;Öåar;ÿtÖyoidÿTy;ôSTvgÿisô p[itôTv;idÿitveŘ u )i/ôW,;ÿis pvRÖtI p[itô Tv;idÿTy;ôSTvGveÿ̌ u idôv Sk¡M.ônIrÿisi/ôW,;ÿis p;vRteÖyI p[itÿ Tv; pvRÖtI vÿě u /;ôNyùmis 19

/;ôNyùmis i/nuûih deÖv;Np[;ô,;yÿ Tvod;ôn;yÿ Tv; Vy;ôn;yÿ Tv; )dIồ ;Rmnuû p[isÿitôm;yuÿWe /;NdeÖvo vÿæsivôt; ihrÿ,;ôTviCzÿ{e, p;ôi,n;ô c=uÿWe Tv; mÖhIn;ôMpyoÿis 20

deÖvSyÿ Tv; sivôtuÆ p[ÿsÖváeiênoÿb;Rô̧ >y;ÿMpûU„,o hSt;ÿ>y;m( )s\vÿp;imô sm;pÖåaoWÿ/Ii.ô… smoWÿ/yoô rsÿen )s˝ reÄvtIôjRgÿtIi.… pOCyNt;ôã sMm/uÿmtIômR/uÿmtIi.… pOCyNt;m(21

jnÿyTyw Tv;ô s\≤*ÃmIôdmÖ¶eirÄdmÖ¶IWomÿyoirÖWe Tv;ÿ Ö̀moRùisivôê;yuÿ®Ö®p[ÿq; å Ö̈®p[ÿqSvoô® teÿ ≤ÖDpÿit… p[qt;mÖi¶∑eÖ TvcÖMm;ihÿ̋ sI∂eÖvSTv;ÿ sivôt; ≈ÿpytuû viWRôœºi/ô n;k¡É 22

m; .eÖm;R s\ivÿKq;ôåatÿme®≤RÖDotÿme®Ö≤Rjÿm;nSy p[Öj; .Uÿy;iT]ôt;yÿTv; i√ôt;yÿ Tvwkôt;yÿ Tv; 23

deÖvSyÿ Tv; sivôtuÆ p[ÿsÖveáiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpUû„,o hSt;ÿ>y;m( )a;dÿde?vrÄ’tÿNdeÖve>yôåîN{ÿSy b;ô̧ rÿisô di=ÿ,… sÖhßÿ.Oi∑…xÖttÿej; v;ôyurÿis itôGmteÿj; i√WÖto vÖ/Æ 24

pOiqÿiv devyjÖNyoWÿ?y;Stôe mUlÖMm; ihÿ̋ isW\v[Öj©ÿCz goôœ;nÖ\vWRÃtu

[AdhyŒya 1] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

4

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

tÖe ¥*bRÃ/;ôn deÿv sivt… prÄmSy;ÿMpOiqôVy;ã xÖtenÖp;xwô≤oáRSm;N√πi∑ô ≤çÿ vÖyiN√ô„mStmtoô m; m*Ãk™ 25

ap;ôr®ÿMpOiqôVyw dÿevÖyjÿn;ä?y;s\vÖ[j©ÿCz goôœ;nÖ\vWRÃtu teÖ¥*bR/;ôn deÿv sivt… prÄmSy;ÿMpOiqôVy;ã xÖtenÖ p;xwÖ≤oRáSm;N√πi∑ô≤çÿ vÖyiN√ô„mStmtoô m; m*Ãk™ ) arÿroÖ idvÖMm; pÿ¢o {ÖPsSteô¥;Mm; Sk¡NvÖ[j©ÿCz goôœ;nÖ\vWRÃtu teÖ ¥*bRÃ/;ôn deÿv sivt…prÄmSy;ÿMpOiqôVy;ã xÖtenÖ p;xÖw≤oáRSm;N√πi∑ô yçÿ vÖyiN√ô„mStmtoôm; m*Ãk™ 26

g;ôyÖ]e,ÿ Tv;ô zNdÿs;ô p·rÿgO�;imô ]w∑ëÿ.en Tv;ô zNdÿs;ô p·rÿ gO�;imôjgÿten Tv;ô zNdÿs;ô p·rÿgO�;im ) suû+m; c;isÿ ixôv; c;ÿisSyoôn; c;isÿ suûWd;ÿ c;ôSyUjRÃSvtIô c;isô pyÿSvtI c 27

puûr; £ÀûrSyÿ ivôsOpoÿ ivriPx•ud;ôd;y pOiqôvIÔIôvd;ÿnum( )≤;mwrÿy\íÖN{mÿis Svô/;i.ôSt;muû /Ir;ÿsoåanuûidXyÿ ≤jÿNte )p[o=ÿ,Iôr;s;ÿdy i√WÖto vÖ/oùåis 28p[Tyuÿ∑Ö̋ r=Ö… p[Tyuÿ∑;ôåar;ÿtyoô in∑ÿ¢Ö̋ r=oô in∑ÿ¢;ôåar;ÿty… )ainÿixtois spàÖi=√;ôijnÿNTv; v;jeÖ?y;ywÖ sMm;ÿiJmR )p[Tyÿu∑Ö̋ r=Ö… p[Tyuÿ∑;ôåar;ÿtyoô in∑ÿ¢Ö̋ r=oô in∑ÿ¢;ôåar;ÿty… )ainÿixt;is spàÖi=√;ôijnIÃNTv; v;jeô?y;ywÖ sMm;ÿiJmR 29

aidÿTywô r;ò;ÿisô iv„,oÿveRÖ„poùSyUûjeR Tv;dB/ÿen Tv;ôc=uûW;vÿpXy;im ) aÖ¶eijRô◊;isÿ suûÙdeRÖve>yoô /;ªeÿ/;ªe me .vÖ≤juÿWeyjuWe 30sÖivôtuSTv;ÿ p[sÖvå¨Tpuÿn;ôMyiCzÿ{e, pÖiv]eÿ,Ö sU≤RÃSy rÄiXmi.ÿæ )

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

5

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

sÖivôtuvRÃæ p[sÖvå¨Tpuÿn;ôMyiCzÿ{e, pÖiv]eÿ,Ö sU≤RÃSy rÄiXmi.ÿæ )tejoÿis xuû£mÿSyômOtÿmisô /;mÖ n;m;ÿisip[ôyNdeÖv;n;ômn;ÿ/O∑NdevÖyjÿnmis 31

îit p[qmoå?y;y"

[AdhyŒya 1] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

6

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aq i√tIyoå?y;y"

’„,oÿSy;%rÄeœáo¶yÿe Tv;ô ju∑ÖMp[o=;ÿimô veidÿris bÖihRWÿe Tv;ôju∑;ôMp[o=;ÿim bÖihRrÿis ßuûG>ySTv;ô ju∑ÖMp[o=;ÿMyidÿTywÖ VyuNdÿnm( 1

aidÿTywÖ VyuNdÿnmisô iv„,oÿ StuûpoáåSyU,ÃRm[dsNTv; StO,;imSv;sÖSq;NdeÖve>yoô .uvÿptyeÖ Sv;h;ô .uvÿnptyÖe Sv;h;ÿ.Uût;n;ôMptÿyÖe Sv;h;ÿ 2

gÖN/ÖvRSTv;ÿ ivôê;vÿsuû… p·rÿd/;tuû ivêôSy;·rÿ∑‰wô ≤jÿm;nSyp·rÖi/rÿSyôi¶·rÖ@åÈÃi@ôtÆ )îN{ÿSy b;ô̧ rÿisô di=ÿ,oô ivêÖSy;·rÿ∑‰ôw ≤jÿm;nSyp·rÄi/rÿSyôi¶·rÖ@åÈÃi@ôtÆ )imô];v®ÿ,* TvoˇrÄtÆ p·rÿ/ˇ;N/[uûve,Ö /mRÃ,;ô ivêôSy;·rÿ∑‰Öw≤jÿm;nSy p·rÖi/rÿSyôi¶·rÖ@åÈÃi@ôtÆ 3

vIôithoÿ]NTv; kve ¥uûmNtÖ̋ simÿ/Imih ) a¶eÿ bOûhNtÿm?vôre 4

sÖimdÿisô sU≤RÃSTv; puûrSt;ÿTp;tuû kSy;ÿiídÖi.xÿSTyw )sÖivôtub;RôÙ SqôåË,ÃRm[dsNTv; StO,;im Sv;sÖSqNdeûve>yôåa; Tv;ôvsÿvo ®Ä{;åa;ÿidôTy;Æ sÿdNtu 5

Òût;Cyÿis juûÙn;Rª;ô sediMp[ôye,Ö /;ª;ÿ ip[ôy˝ sdÖåa;sIÿd Òût;CyÿSyupÖ.O•;ª;ô sediMpô[ye,Ö /;ª;ÿ ipô[y˝ sdÖåa;sIÿdÒût;Cyÿis /[uûv; n;ª;ô sediMp[ôye,Ö /;ª;ÿ ip[y˝ sdÖåa;sIÃd ip[ôye,Ö

/;ª;ÿ ip[ôy˝ sdåa;sIÃd ) /[uûv;åaÿsd•ûOtSyô ≤on*ô t; ivÿ„,o

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

7

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

p;ih p;ôih ≤ÖDMp;ôih ≤ÖDpÿitMp;ôih m;\≤ÿDÖNyùm( 6

a¶eÿ v;jijô√;jÿNTv; s·rÖ„yNt\Ãv;jôijtÖ̋ sMm;ÿiJmR )nmoÿ deÖve>yÿæ Svô/; ipôtO>yÿæ suûymÿe me .Uy;StômSk¡•mÖ¥ 7

aSk¡•mÖ¥ deÖve>yôåa;Jyô̋ siM.ÿ[y;sÖmiõÿ™̀ [,; iv„,oô m;Tv;vÿ£imW\ÖvsuÿmtIm¶e te z;ôy;mupÿSqeW\Öiv„,oô Sq;nÿmsIôtåîN{oÿvIô≤Rùm’,odûU?voRù?vôråa;Sq;ÿt( 8

a¶Öe vehoRô]\vedURûTyámvÿt;ôNTv;N¥;v;ÿpOiqôvIåavÖ TvN¥;v;ÿpOiqôvIiSÿv∑Ö’∂Öºve>yÖåîN{Öåa;Jyÿen hÖivW;ÿ .UûTSv;h;ô sÔ‰oitÿW;ôJyoitÿæ 9

myIôdimN{ÿåîiN{ôyNdÿ/;TvôSm;n[;yoÿ mÖ̀ v;ÿn… scNt;m( )aÖSm;k¡̋ sNTv;ôixWÿæ sÖTy; nÿæ sNTv;ôixWÖå¨pÿÙt; pOiqôvIm;ôtopÖ m;MpOÿiqôvI m;ôt; ◊ÿyt;mÖi¶r;¶Iÿ/[;ôTSv;h;ÿ 10

¨pÿÙtoô ¥*i„pÖtopÖ m;N¥*i„pôt; ◊ÿyt;mÖi¶r;¶Iÿ/[;ôTSv;h;ÿ )deÖvSyÿ Tv; sivôtuÆ p[ÿsÖváeiênoÿb;Rô̧ >y;ÿMpUû„,o hSt;ÿ>y;m( )p[itÿgO�;MyÖ¶eÇ;ûSyeùnÖ p[;Xn;ÿim 11

EÖtNteÿ dev sivt≤RÖDMp[; û̧bORhÖSptÿye b[Ö̃ ,eÿ )tenÿ ≤ÖDmÿvÖ tenÿ ≤ÖDpÿitôNtenÖ m;mÿv 12

mnoÿ jUûitjuRÃWt;ôm;JyÿSyô bOhÖSpitÿ≤RÖDimômNtÿnoôTv·rÿ∑\≤ÖD˝simômNdÿ/;tu ) ivêÿe deÖv;sÿåîÖh m;ÿdyNt;ômo3Mp[itÿœ 13

[AdhyŒya 2] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

8

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

EÖW; tÿeåa¶e sÖimˇy;ô v/RÃSvô c; cÿ Py;ySv )vÖi/ôRWIômihÿ c vÖym; cÿ Py;isWImih )a¶ÿe v;jijô√;jÿNTv; ssOûv;ãs\Ãv;jôijtÖ̋ sMm;iJmR 14

aÖ¶IWomÿyoô®i∆ÿitômnU∆ÿeWÖ\v;jÿSy m; p[sÖvenÖ p[oh;ÿim )aÖ¶IWom*ô tmpÿnudt;\ô≤áoSm;N√πi∑ô ≤çÿ vÖyiN√ô„mov;jÿSywnMp[sÖven;poÿh;im ) îÖN{;ô¶‰o®i∆ÿitômnU∆ÿeWÖ\v;jÿSy m;p[sÖvenÖ p[oh;ÿim )îÖN{;ô¶I tmpÿnudt;\ô≤áoSm;N√πi∑ô ≤çÿ vÖyiN√ô„mov;jÿSywnMp[sÖven;poÿh;im 15

vsuÿ>ySTv; ®Ö{e>yÿSTv;ÿidÖTye>yÿSTv;ô sÔ;ÿn;q;N¥;v;pOiqvIimô];v®ÿ,* Tv;ô vO∑‰;ÿvt;m( ) VyNtuû vyoô̌ _˝ ·rh;ÿ,;mÖ®t;MpOWÿtIgRCz vÖx; pOiXnÿ.URûTv; idvÿ©Czô ttoÿ noô vOi∑ôm;vÿh) cÖ=uû„p;åaÿ¶eåisô c=uÿmeR p;ih 16

≤Mpÿ·rÖi/MpÖ≤R/ÿTq;ôåa¶eÿ dev p;ôi,i.ÿguRûÁm;ÿn… )tNtÿåEÖtmnuû joWÿM.r;MyôeW neÊvdÿpcÖety;ÿt;åaÖ¶eÆ ip[ôyMp;qopIÿtm(17

sÖãôßÖv.;ÿg; SqeôW; bOûhNtÿæ p[StrÄeœ;Æ pÿ·rÖ/ey;ÿí deÖv;Æ )îÖm;\v;cÿmÖi. ivêeÿ gOû,Ntÿåa;ôs¥;ôiSmNbÖihRiWÿ m;dy?vôã Sv;h;ôv;$( 18

Òût;cIÿ Sqoô /u≤*Rà p;t˝ suûªe Sqÿæ suûªe m;ÿ /ˇm( )yDÖ nmÿí tÖå¨pÿ c ≤ÖDSyÿ ixôve siNtÿœSvÖ iSvù∑e mÖe siNtÿœSv

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

9

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

19

a¶eÿdB/;yoxItm p;ôih m;ÿ idÖ¥oÆ p;ôih p[isÿTyw p;ôih du·rÿ∑‰wp;ôih durÿµÖNy;åaÿivÖW•ÿæ ipôtů é¡,u suûWd;ô ≤on*ô Sv;h;ô v;@Ö¶yÿes\vÖexpÿtyeÖ Sv;h;ô srÿSvTyw ≤xo.ÖigNyÖw Sv;h;ÿ 20

vÖedoùisô ≤enÖ TvNdÿev ved deÖve>yoÿ veÖdo.ÿvÖStenÖ mÁ\ÃvÖedo .ÿUy;… )dev;ÿ g;tuivdo g;ôtu\ivôÊv; g;ôtuimÿt ) mnÿsSptåîÖmNdÿev ≤ÖDãSv;h;ô v;tÿe /;… 21

sMbÖÖihRrÿ¤;ã hÖivW;ÿ ÒûtenÖ sm;ÿidÖTywvRsuÿi.ô… sMmô®i∫ÿæ )simN{oÿ ivôêdeÿvei.r¤;iNdôVy•.oÿ gCztûu ≤TSv;h;ÿ 22

kSTv;ô ivmuÿçitô s Tv;ô ivmuÿçitô kSmwÿ Tv;ô ivmuÿçitô tSmÿw Tv;ôivmuÿçit )poW;ÿyÖ r=ÿs;M.;ôgoùis 23

s\vcÃRs;ô pyÿs;ô sNtÖnUi.ôrgÿNmihô mnÿs;ô s˝ ixôvenÿ )Tv∑;ÿ suûd]oô ivdÿ/;tuû r;yonuÿm;∑uR tÖNvoá ≤i√ilÿ∑m( 24

idôiv iv„,uûVyRù£ãStô j;gÿtenÖ zNdÿs;ô ttoô in.RÃ̌ _oô ≤oáSm;N√πi∑ô≤çÿ vÖyiN√ô„moáNt·rÿ=Öe iv„,uûVyRù£ãStô ]w∑ÿë.enÖ zNdÿs;ô ttoôin.RÃ̌ _ôo ≤oáSm;N√πi∑ô ≤çÿ vÖyiN√ô„mÆ pOÿiqôVy;\iv„,uûVyRù£ãStg;yÖ]e,Ö zNdÿs;ô ttoô in.RÃ̌ _ôo ≤oáSm;N√πi∑ô ≤çÿvÖyiN√ô„moáSm;d•;dÖSyw p[ÿitôœ;y;ôåagÿNmô Sváæ sHJyoitÿW;.Um25

[AdhyŒya 2] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

10

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

SvôyÖM.Urÿisô ≈eœoÿ rÄiXmvRÃcoRôd;åaÿisô vcoRà me deih )sU≤ÃRSy;ôvOtÖmNv;vÿteR 26

a¶ÿe gOhpte sugOhpÖitSTvy;ÿ¶eÖh©Oûhpÿitn; .Uy;s˝sugOhpÖitSTvMmy;ÿ¶e gOûhpÿitn; .Uy;… )aÖSqUû·r ,*ô g;hRÃpTy;in sNtu xÖt˝ ihm;ô… sU≤RÃSy;ôvOtÖmNv;vÿteR27

a¶eÿ v[tpte v[Ötmÿc;·rWÖNtdÿxkôNtNmeÿr;/IôdmÖh\≤åEÖv;iSmô soùiSm28

aÖ¶yeÿ kVyôv;hÿn;yÖ Sv;h;ô som;ÿy iptOûmteÖ Sv;h;ÿ )apÿht;ôåasuÿr;Ö r=;ÿãis veidôWdæ 29

≤e Âôp;i,ÿ p[itmuûçm;ÿn;ôåasuÿr;Ö… sNtÿæ Svô/y;ô crÿiNt )pÖr;Öpuroÿ inôpuroÖ ≤e .rÿNTyôi¶∑;\Lloôk;Tp[,uÿd;TyôSm;t( 30

a]ÿ iptro m;dy?v\≤q;.;ôgm;vOÿW;y?vm( )amIÿmdNt ipôtroÿ ≤q;.;ôgm;vOÿW;iyWt 31

nmoÿ v… iptroÖ rs;yÖ nmoÿ v… iptrÖ… xoW;ÿyÖ nmoÿ v… iptrojIôv;yÖ nmoÿ v… iptr… Svô/;yÖw nmoÿ v… iptro `oôryÖ nmoÿ v…iptro mÖNyveÖ nmoÿ v… iptÿrÄ… iptÿroÖ nmoÿ vo gOûh;•ÿæ iptro dˇsÖto vÿæ iptro de„mwÖt√ÿæ iptroÖ v;sÖåa;/ÿ̌ 32

a;/ÿ̌ iptroÖ g.ÃR̊ ⁄m;ôrMpu„k¡rßjm( ) ≤qeÖh pu®ÖWosÿt( 33

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

11

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

ËjR‚ÖvhÿNtIrÄmOtÿÏ»ûtMpyÿæ k°ôl;lÿMp·rÖßutÿm( ) Svô/; Sqÿ tÖpRyÿtme ipôtøn( 34

îit i√tIyoå?y;y"

[AdhyŒya 2] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

12

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aq tOtIyoå?y;y"sÖim/;ôi¶NdÿuvSyt û̀OtwboRÃ/yÖt;itÿiqm( ) a;iSmÿNhÖVy; juÿhotn 1

susÿimı;y xoôicWeÿ û̀OtNtIôv[Ôuÿhotn ) aÖ¶yeÿ j;ôtvÿedse 2

tNTv;ÿ sÖimi∫ÿri©ro û̀Otenÿ v/Ry;mis ) bOûhCzoÿc; ≤ivœ‰ 3

¨pÿ Tv;¶e hÖiv„mÿtI û̀ORt;cIÿ≤RNtu h≤Rt ) juûWSvÿ sÖim/oô mmÿ 4

.U.uRvÖ… Svá¥*R·rÿv .Uûª; pÿOiqôvIvÿ v·rôM,; )tSy;ÿSte pOiqiv devyjin pOûœáºi¶mÿ•;ÖdmÖ•;¥;ôy;dÿ/e 5

a;y©*Æ pOiXnÿr£mIôdsÿdNm;ôtrÿMpuûrÆ ) ipôtrÿç pÖ[yNTSvÿæ 6

aÖNtíÿrit rocÖn;Sy p[;ô,;dÿp;nÖtI ) Vyÿ:yNmihôWo idvÿm( 7

i]ô̋ Äxı;mÖ ivr;ÿjitÖ v;KpÿtÖ©;yÿ /Iyte ) p[itÖvStoôrh ¥ui.ÿæ8

aÖi¶JyoRitôJyoRitÿrÖi¶Æ Sv;h;ô sU≤oôR JyoitôJyoRitô… sU≤ÖR… Sv;h;ÿ )aÖi¶vRcoôR JyoitôvRcÖR… Sv;h;ô sU≤oôR vcoôR JyoitôvRcR… Sv;h;ÿ )Jyoitô… sU≤ÖR… sU≤oôR Jyoitô… Sv;h;ÿ 9

sÖjUdÖeRven sivô]; sÖjU r;}yeN{ÿvTy; ) jûuW;Ö,oåaÖi¶veRtu Sv;h;ÿ )sÖjUdÖeRvenÿ sivÖ]; sÖjU®ÖWseN{ÿvTy; ) jûuW;ô,Æ sU≤oÃR vetûu Sv;h;ÿ10

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

13

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Ö̈pÖpÖ[yNtoÿåa?vÖrMmN]\Ãvocem;ô¶yÿe ) a;ôreåaÖSme cÿ Ívù\ivôxeivÿxe 15

aÖSy pÖ[à;mnûu ¥utÿ̋ xuû£NduÿduÓÖºåaÓÿy… ) pyÿæ shßÖs;mOiWÿm(16

tÖnûUp;åaÿ¶eis tÖNvùMme p;Á;yûud;Råaÿ¶eÖSy;yÿumeR deih vcoôRd;åaÿ¶eisôvcoÃR me deih ) a¶eÖ ≤Nmÿe tÖNv;ùåËônNtNmÖåa;pOÿ, 17îN/;ÿn;STv; xÖt˝ ihm;ÿ ¥ûumNtÖ̋ Ö simÿ/Imih ) vyÿSvNtovyÖS’tÿ̋ shÿSvNt… shÖS’tÿm( ) a¶ÿespàÖdM.ÿnÖmdÿB/;soôåad;ÿ>ym( ) ic];ÿvso SvÖiSt tÿep;ôrmÿxIy 18

sNTvmÿ¶Öe sU≤ÃRSyô vcRÃs;gq;ô… smOWIÿ,;ã Stûutenÿ )

[AdhyŒya 3] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

14

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

siMp[ôye,Ö /;ª;ô smÖhm;yÿuW; s\vcRÃs;ô sMpÖ[jy;ô s˝ r;ÖySpoWÿe,iGmWIy 19

aN/Ö Sq;N/oÿ vo .=IyÖ mhÿ SqÖ mhoÿ vo .=IôyojÖR SqojR‚Ãvo.=Iy r;ÖySpoWÿ Sq r;ÖySpoWÃ\vo .=Iy 20

revÿtIô rmÿ?vmÖiSmNyon;ÿvÖiSmNgoôœºáiSm\LlokáÉiSmN=yeÿ ) îÄhwvStÖ m;pÿg;t 21

sÖ̋ ihôt;isÿ ivêÂôPyUèj;R m;ivÿx g*pÖTyenÿ ) ¨pÿ Tv;¶e idôveidÿvedoW;ÿvStiıRÖy; vÖym( ) nmoô .rÿNtÖåEmÿis 22

r;jÿNtm?vÖr;,;ÿ©oûp;mûOtSyÖ dIidÿivm( ) v/ÃRm;nÖã Sve dmeÿ 23

s nÿæ ipôtevÿ sUûnve¶e sUp;yÖno .ÿv ) scÿSv; n… SvôStyÿe 24

a¶Öe Tv•oôåaNtÿmå Ö̈t ];ôt; ixôvo .ÿv; vÂôQyùæ )vsÿurÄi¶vRsuÿ≈v;ôåaCz;ÿ ni= ¥uûm ÿ̌m˝ rÄiyNd;ÿ… 25

tNTv;ÿ xoicœ dIidv… sûuª;yÿ nûUnmIÿmhÖe si%ÿ>y… )s noÿ boi/ ≈ûu/I hvÿmu®Ä„y; ,oÿåa`;yÖtÆ sÿmSm;t( 26

î@ÖåEÁidÿtÖ Eihô k;My;ôåEtÿ ) miyÿ v… k;mÖ/rÿ,M.Uy;t( 27

soôm;nÖã Svrÿ, é̊,uûih bÿ[̃ ,Spte ) kô=IvÿNtÖ\≤åa*ÿixôjÆ 28

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

15

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

≤o rÖev;NyoåaÿmIvÖh; vÿsûuivTpÿui∑ôvıRÃn… ) s nÿæ isWˇ_⁄û≤StûurÆ 29

m; nÖ… x˝soôåarÿ®Wo /ûUitRÆ p[,Öõ™nTyÃRSy ) r=;ÿ ,o b[̃ ,Spte30

mihÿ ]Iô,;mvoÿåStu ¥uû=iMmô]Sy;ÿ≤RÖM,Æ ) dûur;ô/WR‚Öv®¡,Sy 31

nÖih teW;ÿmÖm; cÖn n;?vÿsu v;rÄ,eWÿu ) Èxeÿ ·rôpurÄ̀ xÿ̋ s… 32

te ih pûu];soôåaidÿtÖe… p[jIôvsÖe mTy;ÃRy ) Jyoitô≤RCzÖNTyjÿßm(33

kÖd;cÖn StÖrIrÿisô neN{ÿ síis d;ôxuWÿe ) ¨poôpe•u mÿ̀ vÖN.UyÖåî•utÖe d;nÿNdÖevSyÿ pOCyte 34

tTsÿivôtuvRrÿe

a;gÿNm ivôêveÿdsmÖSm>yÃ\vsûuiv ÿ̌mm( ) a¶ÿe sm[;@Öi. ¥ûuªmÖi.shÖåa;yÿCzSv 38

aÖymÖi¶gûORhpÿitôg;RhÃRpTy… p[j;y;ÿ vsuûiv ÿ̌m… ) a¶ÿe gOhptÖei.¥ûuªmÖi. shÖåa;yÿCzSv 39

aÖymÖi¶Æ pÿurIÖ„yoù riyôm;Npÿui∑ôv/ÃRn… ) a¶eÿ purI„y;ôi. ¥ûuªmÖi.shÖåa;yÿCzSv 40

gOh;ô m; ibÿ.ItÖ m; vÿep?vÖmUjÖRiMb.ÿ[tÖåEmÿis ) ËjRÖiMb.ÿ[√…sûumn;ÿ… sumÖe/; gûOh;nwimô mnÿs;ô modÿm;n… 41

≤eW;ÿmÖ?yeitÿ pÖ[vsÖNyeWÿu s*mnÖso bÖÛÆ ) gûOh;nupÿ◊y;mhÖe te noÿj;nNtu j;nÖtÆ 42

¨pÿÙt;åîÖh g;vÖå¨pÿÙt;åaj;ôvyÿæ ) aqoôåa•ÿSyk°ôl;lÖå¨pÿÙto gûOheWÿu n… ) =em;ÿy vÖ… x;NTyÖw p[pÿ¥e ixôv˝xÖGm˝ xÖ\≤oÆ xÖ\≤oÆ 43

p[Ö̀ ;ôisnoÿ hv;mhe mÖ®tÿí ·rÖx;dÿs… ) kÖrÄM.e,ÿ sÖjoWÿs… 44

≤d(g[;mÖe ≤drÿ

a£ôNkmÃR kmÖR’tÿæ sÖh v;ôc; mÿyoô.uv;ôÿ ) dÖeve>yÖ… kmÃR’ûTv;StÖMp[etÿ sc;.uv… 47

avÿ.Oq incuMpu, incÖe®rÿis incuMpûu,Æ ) avÿ dÖevwdÖeRv’¡tÖmenoÿy;isWÖmvÖ mTyÖwRmRTyÃR’tMpu®Ör;V,oÿ dev ·rÖWSp;ÿih 48

pUû,;R dÿivôR pr;ÿptÖ supUÿ,;ôR punÖr;pÿt ) vÖòevÖiv£°ÿ,;vh;ôåîWÖmUjÃR̋ xt£to 49

dÖeih mÖe dd;ÿim tÖe in mÿe /eihô in tÿe d/e ) inôh;rÿçÖ hr;ÿis meinôh;rÖi•hÿr;i, tÖe Sv;h;ÿ 50

a=Ö•mIÿmdNtÖ Ávÿ ipô[y;åaÿ/UWt ) aStoÿWtÖ Sv.;ÿnvoô ivp[;ônivÿœy; mÖtI ≤oj;ô iNvùN{ teÖ hrIÿ 51

suûsÖNdOxÿNTv; vÖyMm ÿ̀vNviNdWIômihÿ ) p[ nûUnMpûU,RbÿN/ur Stûuto≤;ÿisô vx;ô2\ –åanuû ≤oj;ô iNvùN{ tÖe hrIÿ 52

mnoô Nv;◊;ÿmhe n;r;xÖ̋ ÄsenÖ Stomÿen ) ipôtøû,;çÖ mNmÿi.… 53

a; nÿåEtûu mnÖ… punÖ… £TveÖ d=;ÿy jIôvseÿ ) JyoKcÖ sU≤ÃRNdûOxe54

punÿnR… iptroô mnoô dd;ÿtu dwVyoô jnÿæ ) jIôv\v[;tÿ̋ scemih55

[AdhyŒya 3] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

18

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

vÖy˝ soÿm v[Öte tvÖ mnÿStÖnUWûu ib.ÿ[t… ) pÖ[j;vÿNt… scemih56

EÖW tÿe ®{ .;ôgÆ sÖh Svß;iMbÿky;ô tÔÿuWSvÖ Sv;hÖwW tÿe ®{.;ôgåa;ô%uStÿe pÖxuÆ 57

avÿ ®Ö{mÿdImÖÁvÿ dÖevN}yÿMbkm( ) ≤q;ÿ noô vSyÿsÖSkrÄ¥¥q;ÿnÖ… ≈eyÿsSkrÄ¥q;ÿ no Vyvs;ôyy;ÿt( 58

.ôeWÖjmÿis .eWÖj©veê;ÿyÖ pu®¡W;y .eWÖjm( ) sûu%MmÖeW;yÿ mÖe„yw59

}yÿMbk\≤j;mhe sugÖiN/Mpÿui∑ôv/ÃRnm( ) Ö̈v;ôR®ÖkimÿvÖbN/ÿn;NmûOTyomÃRu=IyÖ m;mOt;ÿt( ) }yÿMbk\≤j;mhesugÖiN/Mpÿitôvedÿnm( )

Ö̈v;ôR®Ökimÿv bN/ÿn;idôto mÿu=IyÖ m;mutÿæ 60

EÖt ÿ̌e ®{;vÖsNtenÿ pÖro mUjÿvÖtotIÿih ) avÿtt/Nv;ôipn;ÿk;vsÖ… ’· ÿ̌v;s;ôåaihÿ̋ s•… ixôvotIÿih 61

}y;ôyuWÔÖmdÿ¶e… kÖXypÿSy }y;yûuWm( ) ≤∂ÖºveWÿu }y;yûuWNt•oÿåaStu}y;yûuWm( 62

ixôvo n;m;ÿisô Svi/ÿitSte ipôt; nmÿSteåaStûu m; m;ÿ ih˝sI… )invÿ̌ ‹y;ôMy;yÿuWÖe•;¥;ÿy pÖ[jnÿn;y r;ôySpoW;ÿy sup[j;ôSTv;yÿ

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

19

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

suûvI≤;ÃRy 63îit tOtIyoå?y;y"

[AdhyŒya 3] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

20

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aq ctuqoRå?y;y"

EdmÿgNm devÖyjÿnMpOiqôVy; ≤]ÿdÖev;soôåajuÿWNtÖ ivêeÿ )AûKs;ôm;>y;ÿã sÖNtrÿNtoô ≤jÿu.IR r;ÖySpoWÿe,Ö simôW; mÿdem )îÖm;åa;pÖ… xmÿu me sNtu dÖevIroWÿ/Öe ];yÿSvÖ Svi/ÿteÖ mwnÿ̋ih˝sI… 1

a;poÿåaÖSm;Nm;ôtrÿæ xuN/yNtu û̀Otenÿ no ÒtÖPvùæ punNtu )ivêÖ̋ Ö ih ·rôp[MpÖ[vhÿiNt dÖevI®idd;ÿ>yÖ…xuicôr; pûUtåEÿim )dIô=;ôtÖpsoÿStÖnUrÿisô t;NTv;ÿ ixôv;ãxÖGm;Mp·rÿd/e .Ö{\v,ÖRMpu„yÿn( 2

mÖhIn;ôMpyoÿis vcoRôd;åaÿisô vcoÃR me deih )vOû]Sy;ÿis kÖnInÿkí=uûd;Råaÿisô c=ÿumeR deih 3

icôTpitÿm;R pun;tu v;ôKpitÿm;R pun;tu dÖevom;ÿ sivôt; pÿun;ôTviCzÿ{e, pÖiv]ÿe,Ö sU≤ÃRSyrÄiXmi.ÿæ ) tSyÿ te piv]pte pÖiv]ÿpUtSyÖ≤Tk;ÿm… puûne tCzÿkÉym( 4

a; voÿ dev;såÈmhe v;ômMpÿ[yTyù?vÖre )a; voÿ dev;såa;ôixWoÿ ≤ÖiDy;ÿso hv;mhe 5

Sv;h;ÿ ≤ÖDMmnÿsÖ… Sv;hoôrorÄNt·rÿ=;ôTSv;h;ô ¥;v;ÿpOiqôvI>y;ôãô

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

21

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Sv;h;ô v;t;ôd;rÿ.Öe Sv;h;ÿ 6

a;kÀ¡Tyw pÖ[yujÖe¶yÖe Sv;h;ÿ mÖe/;yÖw mnÿsÖe¶yeÖ Sv;h;ÿ dIô=;yÖwtpÿsÖe¶yÖe Sv;h;ô srÿSvTyw pûU„,áe¶yeÖ Sv;h;ÿ ) a;poÿdevIbROhtIivRêxM.uvoô ¥;v;ÿpOiqvIôå¨roÿåaNt·r= ) bOhÖSptÿyehÖivW;ÿ iv/emÖ Sv;h;ÿ 7

ivêoÿ deÖvSyÿ nÖetumRtoÃR vurIt sÖ:ym( )ivêoÿ r;ôyåîÿWu?yit ¥ª\vÿO,It pûu„ysÖeSv;h;ÿ 8

AûKs;ômyoô… ixLpÿe SqÖSte v;ôm;rÿ.Öe te m;ÿ p;tÖm;Sy ≤DSyoôdOcÿæ)xm;ÃRisô xmÃR me ≤CzÖ nmÿSteåaStûu m; m;ÿih˝sI… 9

ËgÃRSy;i©rÄSyU,ÃRm[d;ôåËjÖRMmiyÿ /eih ) somÿSy nIôivrÿisôiv„,oô… xm;ÃRisô xmRÖ ≤jm;nÖSyeN{ÿSyÖ ≤oinÿris susÖSy;Æ’ûWIS’¡i/ ) ¨CzÿŷSv vnSptåËô?voR m;ÿp;ôÁ˝hÿsÖåa;Sy ≤ÖDSyoôdOcÿæ 10

vÖ[t é̊¡,ut vÖ[t é̊¡,ut;ôi¶b[R̃ ;ôi¶≤ÖRDo vnÖSpitÿ≤ÖRiDyÿæ )dwvIôiN/yÿMmn;mhe sumO@«ôk;mÖi.∑ÿyevcoôR/;\≤Dv;ÿhs˝ sutIôq;R noÿåasÖ√xeÿ )

[AdhyŒya 4] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

22

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

≤e dÖev; mnoÿj;t; mnoôyujoô d=ÿ£tvÖStenoÿvNtûu te nÿæ p;Ntûu te>yÖ… Sv;h;ÿ 11

ê;ô];Æ pIôt; .ÿvt ≤ûUym;ÿpoåaÖSm;k¡mÖNt®Ödrÿe sûuxev;ÿæ )t;åaÖSm>yÿmyÖ+m;åaÿnmIôv;åan;ÿgsÖ… SvdÿNtudÖevIrÄmOt;ÿåAt;ôvO/ÿæ 12

îÖyNtÿe ≤iDy;ÿ tÖnUrÄpo mÿuç;imô n pÖ[j;m( )aÖ̋ ÖhoômucÖ… Sv;h;ÿ’t;… pOiqôvIm;ivôÿxt pOiqôVy; sM.ÿv 13

a¶eÖ Tv˝ suj;ÿgOih vÖy˝ sumÿiNdWImih )r=;ÿ ,oÖåapÿ[yuCzNpÖ[bu/ÿe nÖ… punÿS’i/ 14

punÖmRnÖ… punÖr;yuÿmÖRåa;gÖNpunÿæ p[;ô,Æpunÿr;ôTm; mÖåa;gÖNpunÖí=uû… punÖ…≈o]ÿMmåa;gÿn( )vwÖê;ônÖroåadÿB/StnûUp;åaÖi¶nÃRæ p;tudu·rÖt;dÿvÖ¥;t( 15

Tvmÿ¶e v[tÖp;åaÿis dÖevåa; mTyÃeR„v; ) Tv\≤ÖDe„vI@‰ÿæ )r;SveyÿTsoôm; .Uyoÿ .r dÖevo nÿæ sivôt; vsoÿd;ôRt; vSvÿd;t( 16

EÖW; tÿe xu£ tÖnUrÄet√cÖRSty;ô sM.ÿvÖ .[;jÿ©Cz )jUrÿis /ûOt; mnÿs;ô ju∑;ô iv„,ÿve 17

tSy;ÿSte sÖTysÿvs… p[sÖve tÖNvoù ≤N]mÿxIyÖ Sv;h;ÿ )

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

23

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

xuû£mÿis cÖN{mÿSyÖmOtÿmis vwêdÖevmÿis 18

icdÿis mÖn;isô /Irÿisô di=ÿ,;is =Öi]y;ÿis≤iDy;ôSyidÿitrSyu.yt…xIô„,IR )s; nÖ… suûp[;ÿcIô supÿ[tICyei/ imô]STv;ÿ pÖidbÿ›It;MpûUW;?vÿnSp;ôiTvN{;ôy;?yÿ=;y 19

anuÿ Tv; m;ôt; mÿNyt;ômnuÿ ipôt;nûu .[;t;ô sgÖ>yoRnuû s%;ô syUÿQy… )s; dÿeiv deÖvmCzÖπhIN{;ÿyÖ somÿ̋ ®Ö{STv;vÿtRytu SvÖiSt somÿs%;ôpunÖreihÿ 20

vSVyÖSyidÿitrSy;idôTy;isÿ ®Ö{;isÿ cÖN{;isÿ )bOhÖSpitÿÇ; suûªe rÿM,;tu ®Ö{o vsÿui.ôr;cÿkÉ 21

aidÿTy;STv; mûU/R•;ijÿ̀ imR devÖyjÿne pOiqôVy;åî@;ÿy;SpÖdmÿisû̀OtvÖTSv;h;ÿ )

aÖSme rÿmSv;ôSme tÖe bN/uûSTve r;yoô me r;yoô m; vÖy˝ r;ÖySpoWÿe,Öivy*ÿ„mÖ totoô r;yÿæ 22

smÿ:ye dÖeVy; i/ôy; sNdi=ÿ,yoô®cÿ=s; )m; mÖåa;yuû… p[moÿWIômoRåaÖhNtvÿ vIôr\ivÿdeyÖ tvÿ deiv sÖNdOixÿ 23

EÖW tÿe g;yÖ]o .;ôgåîitÿ meÖ som;ÿy b[Ut;dÖeW tÖe ]w∑ÿë.o .;ôgåîitÿ mÖesom;ÿy b[Ut;dÖeW tÖe j;gÿto .;ôgåîitÿ mÖe som;ÿyb[Ut;CzNdon;ôm;n;ôãô s;m[;ÿJy©ûCzπitÿ meÖ som;ÿy b[Ut;d;Sm;ôkoùisxûu£StÖe g[Áoÿ ivôictÿSTv;ô ivicÿNvNtu 24

[AdhyŒya 4] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

24

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aÖi. TyNdÖev˝ sÿivôt;rÿmoôn;ô∂‰;\vÿOWÖ.oåaÖNt·rÿ=ÖmimÿmIt v·rÖm;,ÿMpOiqôVy;Æ )a;sIÿdÖi√ê;ô .uvÿn;in sÖm[;i@±vêě ;inô v®ÿ,Sy vÖ[t;inÿ 30

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

25

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

vnÿeWu VyáNt·rÿ=Ntt;nÖ v;jÖmvÃRTsûu pyÿå Ö̈ißy;ÿsu )Ö̇Tsu £tûu\v®ÿ,o ivô+vái¶iNdôiv sU≤RÃmd/;ôTsomÖm{*ÿ 31

sU≤RSyÖ c=ûur;roÿh;ô¶erÄ+,Æ kÖnInÿkm( )≤]wtÿxei.ôrIyÿsÖe .[;jÿm;no ivpÖiít;ÿ 32

¨ß;ôvetÿN/UW;Rh* ≤ûuJyeq;ÿmnÖ≈UåavIÿrh,* b[̃ Öcodÿn* )SvÖiSt ≤jÿm;nSy gOûh;NgÿCztm( 33

.Ö{o mÿeisô p[CyÿvSv .uvSptÖe ivê;ÿNyÖi. /;m;ÿin ) m; Tv;ÿ p·rpÖ·r,oÿ ivdÖNm; Tv;ÿ p·rpÖiNqnoÿivdÖNm; Tv;ô vOk;ÿåa`;ôyvoÿ ivdn( )XyÖeno .ûUTv; pr;ÿptÖ ≤jÿm;nSy gOûh;NgÿCzÖ t•*ÿ s\S’ûtm( 34

nmoÿ imô]SyÖ v®ÿ,SyÖ c=ÿse mÖho dÖev;yÖ tdOût˝ sÿp≤Rt )dûUreÄdOxÿe dÖevj;ÿt;y kÖÉtvÿe idôvSpuû];yÖ sU≤;ÃRy x˝st 35

v®ÿ,Syoô̌ M.ÿnmisô v®ÿ,Sy SkM.ÖsjÃRnI Sqoôv®ÿ,SyåAtÖsdÿNyisô v®ÿ,SyåAtÖsdÿnmisôv®ÿ,SyåAtÖsdÿnÖm;sIÿd 36

≤; tÖe /;m;ÿin hÖivW;ô ≤jÿiNtÖ t; tÖe ivê;ÿ p·rô.UrÿStu ≤ÖDm( )gÖyÖSf;nÿæ pÖ[trÿ,… suûvIrovIÿrh;ô p[cÿr; somÖ du≤;ÃRn( 37

îit ctuqoRå?y;y"

[AdhyŒya 4] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

26

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aq pçmoå?y;y"

aÖ¶eStÖnUrÿisô iv„,ÿve Tv;ô somÿSy tÖnUrÿisô iv„,ÿvÖeTv;itÿqer;itôQymÿisô iv„,ÿve Tv; XyeÖn;yÿ Tv; somÖ.OtÖe iv„,ÿveTv;ô¶yeÿ Tv; r;ySpoWÖde iv„,ÿve Tv; 1

aÖ¶ejÖRin]ÿmisô vOWÿ,* Sqå Ö̈vRXyÿSy;ôyurÿis puÂÖrv;ÿåais )g;ôyÖ]e,ÿ Tv;ô zNdÿs; mNq;imô ]w∑ÿë.en Tv;ô zNdÿs; mNq;imôj;gÿten Tv;ô zNdÿs; mNq;im 2

.vÿt•Ö… smÿns*ô scÿets;vrÖeps*ÿ )m; ≤ÖD˝ ihÿ̋ is∑ÖMm; ≤ÖDpÿitÔ;tveds* ixôv* .ÿvtmÖ¥ nÿæ 3

aÖ¶;vÖi¶íÿritô p[ivÿ∑ÖåAWIÿ,;Mpûu]oåaÿi.xiStÖp;v;ÿ )s nÿæ SyoônÆ sûuyj;ÿ ≤jÖeh dÖeve>yoÿ hÖVy˝ sdÖmpÿ[yuCzÖNTSv;h;ÿ4

a;pÿtye Tv;ô p·rÿptye gO�;imô tnûUnP]eÿx;KvÖr;yÖ xKvÿnÖåaoijÿœ;y )

an;ÿ/O∑mSyn;/ûO„yNdÖev;n;ômojonÿi.xSTyi.xiStÖp;åaÿni.xStÖeNymÔÿs; sÖTymupÿgeWã iSvÖte m;ÿ /;… 5

a¶eÿ v[tp;ôSTve vÿ[tp;ô ≤; tvÿ tÖnU·rÖy˝ s; miyÖ ≤o mmÿ tÖnUrÄeW;s; Tviyÿ )sÖh n*ÿ v[tpte v[Öt;Nynÿu me dIô=;NdIô=;pÿitômRNyÿt;ômnûutpÖStpÿSpit… 6

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

27

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aÖ̋ Öxurÿ̋ xu∑e dev soôm;Py;ÿyt;ôimN{;ÿywk/nÖivdÿe )a; tu>yÖimN{Ö… Py;yÿt;ôm; TvimN{;ÿy Py;ySv )a;Py;ÿyy;ôSm;NTs%IÿNTsÖNy; mÖe/y;ÿ SvÖiSt tÿe dev somsûuTy;mÿxIy )E∑;ô r;yÖ… p[eWe .g;ÿyåAûtmOÿtv;ôid>yoô nmoô ¥;v;ÿpOiqôvI>y;ÿm( 7

≤; tÿeåa¶ey…xÖy; tÄnUvRiWÃRœ; g◊rÄeœ; )Ö̈g[\vcoôåap;ÿv/IÊvÖeW\vcoôåap;ÿv/IôTSv;h;ÿ )

≤; tÿeåa¶e rj…xÖy; tÖnUvRiWÃRœ; g◊rÖeœ; )Ö̈g[\vcoôåap;ÿv/IÊvÖeW\vcoôåap;ÿv/IôTSv;h;ÿ )

≤; tÿeåa¶e h·rxÖy; tÖnUvRiWÃRœ; g◊rÄeœ; )Ö̈g[\vcoôåap;ÿv/IÊvÖeW\vcoôåap;ÿv/IôTSv;h;ÿ 8

tÖ¢;yÿnI meis ivô̌ ;yÿnI meÖSyvÿt;Nm; n;iqôt;dvÿt;Nm;Vyiqôt;t( )ivôdedÖi¶nR.oô n;m;¶eÿåai©rÄåa;yÿun;ô n;ªeihô ≤oáSy;MpÿOiqôVy;misô≤ ěn;ÿ/O∑Ö•;mÿ ≤ÖiDyÖNtenÖ Tv; dÿ/e ivôdedÖi¶nR.oôn;m;¶ÿeåai©rÄåa;yÿun;ô n;ªeihô ≤o i√ôtIyÿSy;MpOiqôVy;misô≤ ěn;ÿ/O∑Ö•;mÿ ≤iDyÖNtenÖ Tv;dÿ/e ivôdedÖi¶nR.oôn;m;¶ÿeåai©rÄåa;yÿun;ô n;ªeihô ≤StOûtIyÿSy;MpOiqôVy;misô≤ ěn;ÿ/O∑Ö•;mÿ ≤ÖiDyÖNtenÖ Tv; dÿ/e )anÿu Tv; dÖevvIÿtye 9

isôãôÁùis spàs;ôhI dÖeve>yÿæ kLpSv isôãôÁùis spàs;ôhIdÖeve>yÿæ xuN/Sv isôãôÁùis spàs;ôhI dÖeve>yÿæ xuM.Sv 10

[AdhyŒya 5] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

28

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

îÄN{Ö̀ oôWSTv;ô vsÿui.… pûurSt;ÿTp;tûu p[cÿet;STv; ®Ä{wÆ pÖí;Tp;ÿtuûmnoÿjv;STv; ipôtOi.ÿdRi=,ÖtÆ p;ÿtu ivôêk¡m;R Tv;idôTyw®¡̌ rÄtÆp;ÿiTvÖdmÖhNtÖ¢\v;bÃRihÖ/;R ≤ÖD;i•ÆsÿOj;im 11

isôãôÁùisô Sv;h;ÿ isôãôÁùSy;idTyÖvinô… Sv;h;ÿ isôãôÁùisb[̃ ôvinÿæ =]Övinô… Sv;h;ÿ isôãôÁùis sup[j;ôvnIÿr;ySpoWÖvinô… Sv;h;ÿ isôãôÁáSy;vÿh dÖev;Nyjÿm;n;yÖ Sv;h;ÿ.ûUte>yÿSTv; 12

/[uûvoùis pOiqôvINÎÿ̋ h /[uvÖi=dÿSyÖNt·rÿ=Nνh;CyutÖi=dÿisôidvÿNνhÖ;¶eÆ purIÿWmis 13

≤uûÔtÖe mnÿå Ö̈t ≤ÿuÔtÖe i/yoô ivp[;ô ivpÿ[Sy bOhÖto ivÿpÖiítÿæ )iv ho];ÿ d/e vyun;ôivdekôåîNmÖhI dÖevSyÿ sivôtuÆ p·rÿ∑ëitô…Sv;h;ÿ 14

îÖd\iv„,uûivRcÿ£me ]Öe/; indÿ/e pÖdm( )smÿU!mSy p;ãsuûre Sv;h;ÿ 15

îr;ÿvtI /enûumtIô ih .ûUt˝ sUÿyvÖisnIô mnÿve dxôSy; )VyÿSk>n;ô rodÿsI iv„,veÖte d;ô/qÃR pOiqôvImÖi.toÿ mÖyU%ôw… Sv;h;ÿ16

deÖvÖ≈ut*ÿ dÖeve„v; `oÿWtÖMp[;cIôp[etÿm?vÖr ô̊LpyÿNtIåËô?v‚R≤ÖD•ÿÿytÖMm; ijô◊rtm( )

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

29

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Sv©oûœm;vÿdtNdevI du≤ÖeRåa;yûum;R inv;ÃRid∑MpÖ[j;Mm; inv;ÃRid∑Öm]ÿrmeq;ô\v„mÃRNpOiqôVy;Æ 17

iv„,oônuRk\¡vIô≤;ùRi,ô p[voc\Ö≤Æ p;iqRÃv;in ivmÖme rj;ÿãis )≤oåaSk¡.;yÖdǔ ÿr˝ s/Sq\Ãivc£m;ô,S]ôe/o®¡g;ôyo iv„,ÿve Tv;18

idôvo v;ÿ iv„,å Ö̈t v;ÿ pOiqôVy; mÖho v;ÿ iv„,å Ö̈rorÄNt·rÿ=;t( )Ö̈.; ih hSt;ô vsÿun; pûO,Sv; p[yÿCzô di=ÿ,;ôdot sÖVy;i√„,ÿve

Tv; 19

p[ ti√„,uÿ Stvte vIÖ≤eùR, mûOgo n .IômÆ k¡⁄cÖro igÿ·rôœ;Æ )≤Syoô®Wÿu i]ôWu ivô£mÿ,e„vi/i=ôyiNtÖ .uvÿn;inô ivê;ÿ 20

iv„,oÿ rÄr;$ÿmisô iv„,oô… XnP]ÿe Sqoô iv„,oô… SyUrÿisôiv„,oÿ/û[Ruvoôis )vÖw„,ôvmÿisô iv„,ÿve Tv; 21

dÖevSyÿ Tv; sivôtuÆ pÿ[sÖváeiênoÿb;ôŖ >y;MpûU„,o hSt;ÿ>y;m( )a;dÿdÖe n;≤ÃRsIôdmÖh˝ r=ÿs;§Iûv;åaipÿ ’Nt;im )bûOh•ÿis bûOh{ÿv; bOhÖtIimN{;ÿyÖ v;cÿ‚vd 22

rÄ=oôh,ÿ‚vlgÖhnÿ‚vw„,ÖvIimôdmÖhNt\vÿlÖgmuiTk¡r;imô ≤Mme in∑‰oô≤mÖm;Tyoÿ incÖ%;nÖedmÖhNt\vÿlÖgmuiTk¡r;imô ≤Mmÿe sm;ôno≤msÿm;no incÖ%;nÖedmÖhNt\vÿlôgmuiTk¡r;imô ≤MmôesbÿN/ûu≤RmsÿbN/uinRcÖ%;nÖedmÖhNt\vÿlgmuiTk¡r;imô ≤Mmÿe sj;ôto

[AdhyŒya 5] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

30

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

≤msÿj;to incÖ%;noT’ûTy;i ¡̊r;im 23

SvÖr;@ÿis spTnÖh; sÿ]Ör;@ÿSyi.m;itôh; jÿnr;@ÿis r=oôh;sÿvÖRr;@ÿSyim]Öh; 24

rÄ=oôh,oÿ vo vlgÖhnÖ… p[o=;ÿim vw„,Öv;n[ÿ=oôh,oÿ vovlgÖhnovÿny;im vw„,Öv;n[ÿ=oôh,oÿ vo vlgÖhnovÿStO,;imvw„,Öv;n[ÿ=oôh,*à v;\vlgÖhn;ôå¨pÿd/;im vw„,ÖvI rÿ=oôh,*ÿv;\vlgÖhn*ô p≤ÃURh;im vw„,ÖvI vÿw„,Övmÿis vw„,Öv; Sqÿ 25

deÖvSyÿ Tv; sivôtuÆ pÿ[sÖváeiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpUû„,o hSt;ÿ>y;m( )a;dÿdÖe n;≤RÃsIôdmÖh˝ r=ÿs;§Iûv;åaipÿ ’Nt;im )≤voÿis ≤Övy;ôSmd(√πWoÿ ≤Övy;r;ÿtIidôRve Tv;ôNt·rÿ=;y Tv; pOiqôVywTv;ô xuN/ÿNt;\Lloôk;Æ ipÿtOûWdÿn;… iptûOWdÿnmis 26

¨i∂vÿã St.;ôn;Nt·rÿ=MpO,Ö Î˝hÿSv pOiqôVy;N¥ÿut;ônSTv;ÿ m;®Ötoimÿnotu imô];v®ÿ,* /û[uve,Ö /mÃR,; )bÖ[̃ Övinÿ Tv; =]Övinÿ r;ySpoWÖvinÖ p≤UÃRh;im )b[̃ ÿ νh =Ö]NÎû̋ Öh;yÿuÎ≥̋ h pÖ[j;NÎÿ̋ h 27

/[uûv;isÿ /û[uvoáy\≤jÿm;noôiSm•;ôytÿne pÖ[jy;ÿ pÖxui.ÿ.URy;t( )û̀Otenÿ ¥;v;pOiqvI pU≤eRq;ôimN{ÿSy CzÖidrÿis ivêjÖnSyÿ Cz;ôy;

28

p·rÿ Tv; igvR,oô igrÿåîÄm; .ÿvNtu ivôêtÿæ )vOûı;yûumnûu vOıÿyoô ju∑;ÿ .vNtûu ju∑ÿy… 29

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

31

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

îN{ÿSyÖ SyUrÄsIN{ÿSy /[uûvoùis ) EÖeN{mÿis vwêdÖevmÿis 30

ivô.Urÿis pÖ[v;hÿ,oô vi ÿ̂ris hVyÖv;hÿn… ) ê;ô]oùisôp[cÿet;Stûuqoùis ivôêvÿed;å Ö̈ixgÿis 31

Ö̈ixgÿis kôivrÏ;ÿ·rrisô bM.;ÿ·rrvÖSyUrÿisÖ duvÿSv;HzûuN?yUrÿism;j;ôRlIyÿæ sÖm[;@ÿis ’ûx;nÿuæ p·rôW¥oÿisô pvÿm;noô n.oÿispÖ[tKv;ÿ mOû∑oùis hVyÖsUdÿnåAût/;ÿm;isô SvùJyoRit… smûu{oùis 32

sÖmûu{oùis ivôêVyÿc;åaÖjoáSyek¡p;ôdihÿris bûufiyoáv;gÿSyÖwN{mÿisô sdoôS≤OtÿSy √;r*ô m; m;ô sNt;ÿ¢Öm?vÿn;m?vptÖe p[m;ÿ itr SvÖiSt mÖeiSmNpÖiq dÿevÖy;nÿe .Uy;iNmô]Syÿ m;ô 33

imô]Syÿ m;ô c=ÿuWe=?vÖm¶ÿy… sgr;ô… sgÿr; SqÖ sgÿre,Ö n;ª;ôr*{Öe,;nIÿkÉn p;ôt m;ÿ¶y… ippûOt m;ÿ¶yo gop;ôytÿ m;ô nmoÿ voStuûm; m;ÿ ih˝is∑ 34

Jyoitÿris ivôê¡p\ivêÿeW;NdÖev;n;ÿã sÖimt( )Tv˝ soÿm tnûU’ŒoÖ √πWoÿ>yoôNy’¡te>y娮 ≤ÄNt;isô v¡qÖãôSv;h;ÿ juW;ô,oåaÖ¢ur;JyÿSy vetûu Sv;h;ÿ 35

a¶eÖ nyÿ sûupq;ÿ r;ÖyeåaÖSm;iNvê;ÿin dev vÖyun;ÿin ivô√;n( )≤uûyoô?yáSm∆ÿu̧ r;Ö,menoô .Uiyÿœ;NtÖe nmÿ娷ˇ_\iv/em 36

aÖy•oÿåaÖi¶vR·rÿvS’,oTvÖyMmO/ÿæ pûuråEÿtu p[i.ôNdn( )aÖy\v;j;ÿÔytuû v;jÿs;t;vÖy˝ x]ÿUÔytûu j Ã̇≥W;,Ö… Sv;h;ÿ 37

[AdhyŒya 5] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

32

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Ö̈® ivÿ„,oÖ iv£¡mSvoô® =y;ÿy nS’i/ )û̀OtÏ»ÿtyone ipbÖ p[pÿ[ yÖDpÿitiNtrÄ Sv;h;ÿ 38

devÿ sivtrÄeW tÖe somÖSt˝ rÿ=SvÖ m; Tv;ÿ d.n( )EûtÊvNdÿev som dÖevo dÖev;2\–å¨p;ÿg;åîÖdmÖhMmÿnûu„y;ùNTsÖhr;ÖySpoWÿe,Ö Sv;h;ô invR®¡,SyÖ p;x;ÿNmuCye 39

a¶ÿe v[tp;ôSTve vÿ[tp;ô ≤; tvÿ tÖnUmR≤.ÿUdÄeW; s; Tviyô ≤o mmÿtÖnUSTv≤.ÿUUidôy˝ s; miyÿ )≤Öq;ôyÖq•*ÿ v[tpte vÖ[t;Nynÿu me dIô=;NdIô=;pÿitôrmÖãôSt;nûutpÄStpÿSpit… 40

Ö̈® ivÿ„,oÖ iv£¡mSvoô® =y;ÿy nS’i/ )û̀OtÏ»ÿtyone ipbÖ p[pÿ[ yÖDpÿitiNtrÄ Sv;h;ÿ 41

aTyÖNy;2\–åag;ô•;Ny;2\–å¨p;ÿg;mÖv;RKTv;ô prÄe>yoivÿdMpÄrovÿre>y…)tNTv;ÿ juW;mhe dev vnSpte devyÖJy;yÿw dÖev;STv;ÿ devyÖJy;yÿwjuWNt;ô\iv„,ÿve Tv; ) aoWÿ/Öe ];yÿSvô Svi/ÿtÖe mwnÿ̋ ih˝sI… 42

¥;Mm; lÿe%IrÄNt·rÿ=ÖMm; ihÿ̋ sI… pOiqôVy; sM.ÿv )aÖy˝ ih Tv;ô Svi/ÿitôSteitÿj;n… p[i,ôn;yÿ mhÖte s*.ÿg;y )atÖSTvNdÿev vnSpte xÖtvÿLxoô ivroÿh sÖhßÿvLx;ô iv vÖy˝®ÿhem 43

îit pçmoå?y;y"

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

33

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aq Wœoå?y;y"

dÖevSyÿ Tv; sivôtuÆ pÿ[sÖváeiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpûU„,o hSt;ÿ>y;m( )a;dÿdeÖ n;≤ÃRsIôdmÖh˝ r=ÿs;§Iûv;åaipÿ ’Nt;im )≤voÿis ≤Övy;ôSmd(√πWoÿ ≤Övy;r;ÿtIidÖRve Tv;ôNt·rÿ=;y Tv; pOiqôVywTv;ô xuN/ÿNt;\Lloôk;Æ ipÿtOWdÿn;… iptûOWdÿnmis 1

aÖg[Öe,Irÿis Sv;vÖexå ÿ̈•etûø,;mÖetSyÿ ivˇ;ôdi/ÿ Tv; Sq;SyitdÖevSTv;ÿ sivôt; m?v;ÿnˇ_⁄ suipPpÖl;>yÖSTv*Wÿ/I>y… )¥;mgÿ[e,;SpO=Öåa;Nt·rÿ=ÖMm?yÿen;p[;… pOiqôvImupÿre,;νhI… 2

≤; tÖÄe /;m;ÿNyûuXmisô gmÿ?yÖw ≤]Ö g;voô .U·rÿÍ©;åaÖy;sÿæ )a];hÖ tdÿu®g;ôySyÖ iv„,oÿ… prÖmMpdÖmvÿ .;·rô .U·rÿ )bÖ[̃ Övinÿ Tv; =]Övinÿ r;ySpoWÖvinô p≤ÃURh;im )b[̃ ÿ νh =Ö]NÎû̋ ûh;yÿuÎR̋ h pÖ[j;NÎÿ̋ h 3

iv„,oô… km;RÃi, pXytÖ ≤toÿ vÖ[t;inÿ pSpÖxe ) îN{ÿSyÖ ≤uJyÖ…s%;ÿ 4

ti√„,oÿ… prÄmMpÖd˝ sd;ÿ pXyiNt sûUryÿæ ) idôvIùvÖ c=ûur;tÿtm(5

pÖ·rôvIrÿisô p·rÿ Tv;ô dwvIôivÃRxoÿ VyyNt;ôMprIôm\≤jÿm;nÖ̋ Ö r;yoÿmnûu„y;ù,;m( )idôvÆ sUûnurÿSyÖeW tÿe pOiqôVy;\Lloôkåa;ÿrÄ

Ö̈p;ôvIrÄSyupÿ dÖev;NdwvIôivRxÖ… p[;gÿu®Öixjoô vi ÿ̂tm;n( )devÿ Tv∑ÖvRsÿu rm hÖVy; tÿe SvdNt;m( 7

revÿtIô rmÿ?vÖMbOhÿSpte /;ôry;ô vsÿUin )AûtSyÿ Tv; devhivÖ… p;xÿenÖ p[itÿmuç;imô /W;ôR m;nÿuW… 8

dÖevSyÿ Tv; sivôtuÆ p[ÿsÖveáiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpUû„,o hSt;ÿ>y;m( )aÖ¶IWom;ÿ>y;ôÔu∑Öi•yÿuniJm )aÖŒSTv*Wÿ/Iô>yoånÿu Tv; m;ôt; mÿNyt;ômnuÿ ipôt;nûu .[;t;ô sgÖ>yoRnûus%;ô syÿUQy… ) aÖ¶IWom;ÿ>y;NTv;ô ju∑ÖMp[o=;ÿim 9

aÖp;MpÖe®rÄSy;poÿ dÖevIÆ SvÿdNtu Sv;ô̌ içôTs∂ÿºvhÖivÆ )sNtÿe p[;ô,o v;tÿen gCzt;ôãô sm©;ÿinô ≤jÿ]wÖ… s\≤ÖDpÿitr;ôixW;ÿ 10

û̀Oten;ô̌ _* pÖxU\S];ÿyeq;ôãô revÿitô ≤jÿm;ne ipô[yN/;åa;ivÿx )Ö̈rorÄNt·rÿ=;TsÖjUdÄeRvenÖ v;tÿen;ôSy hÖivWÖSTmnÿ; ≤jÖ smÿSy tÖNv;ù

.v )vWoôR vWIÃRyis ≤ÖDe ≤ÖDpÿitN/;ô… Sv;h;ÿ dÖeve>yoÿ dÖeve>yÖ… Sv;h;ÿ11

m;ihÿ.ûURm;R pOd;ÿk⁄ûnRmÿStåa;t;n;nÖv;R p[eihÿ )ÒûtSyÿ k⁄ûLy;å¨pÿåAûtSyÖ pQy;ôåanÿu 12

devIÃr;p… xûuı; voÿ!(vÖ̋ Ö supÿ·riv∑; dÖeveWûu supÿ·riv∑;vÖyMpÿ·rvÖe∑;roÿ .Uy;Sm 13

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

35

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

v;cÿNte xuN/;im p[;ô,Ntÿe xuN/;imô c=ÿuSte xuN/;imô ≈o]ÿNtexuN/;imô n;i.ÿNte xuN/;imô me!̂ÿNte xuN/;im p;ôyuNtÿe xuN/;imcÖ·r];\ÃSte xuN/;im 14

mnÿStÖåa;Py;ÿyt;ô\v; Ö̌_åa;Py;ÿyt;Mp[;ô,StÖåa;Py;ÿyt;ôç=ÿuStÖåa;Py;ÿyt;ôãô ≈o]ÿNtÖåa;Py;ÿyt;m( )≤ ÿ̌e £ûÀr\≤d;iSqÿtÖNt Ö̌åa;Py;ÿyt;ôi•„$‰;ÿyt;ôNt ÿ̌e xu?ytûuxmhoÿ>y… )aoWÿ/Öe ];yÿSvÖ Svi/ÿteÖ mwnÿ̋ ih˝sI… 15

r=ÿs;M.;ôgoùisô inrÿStÖ̋ Ö r=ÿåîÖdmÖh˝ r=oôi. itÿœ;mIôdmÖh˝r=ovÿb;/åîdmÖh˝ r=oÿ/ÖmNtmoÿ ny;im ) û̀Otenÿ ¥;v;pOiqvIôp[o,ÃuRv;q;\ôv;yoô ve Stoôk;n;ÿmÖi¶r;JyÿSy vetûu Sv;h;ôSv;h;ÿ’teåËÖ?vRnÿ.sMm;®Öt©ÿCztm( 16

îÖdm;ÿpÄ… p[vÿht;vÖ¥çÖ mlÿçÖ ≤t( )≤∞;ÿi.dûu{oh;nÿOt\Ä≤∞ÿ xÖepeåaÿ.Iô®,ÿm( )a;poÿ m;ô tSm;ôdenÿsÖ… pvÿm;ní muçtu 17

sNtÖe mnoô mnÿs;ô sMp[;ô,Æ p[;ô,enÿ gCzt;m( )re@ÿSyÖi¶Ç;ÿ ≈I,;ÖTv;pÿSTv;ô smÿ·r,ÖNv;tÿSy Tv;ô /[;Jyÿw pûU„,orãÁ;ÿåËÖ„m,oÿ VyiqWÖTp[yÿutÖN√πWÿæ 18

û̀OtÏ»ÿtp;v;n… ipbtÖ vs;\Ãvs;p;v;n… ipbt;ôNt·rÿ=Sy hÖivrÿisSv;h;ÿ ) idxÿæ pÖ[idxÿåa;ôidxoÿ ivôidxÿå Ö̈i∂xoÿ idôG>yÆ

[AdhyŒya 6] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

36

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Sv;h;ÿ 19

EÖeN{Æ p[;ô,oåa©πÿåa©ûπ indIÃ?ydÖwN{å ÿ̈d;ônoåa©ÿπåa©ûπ in/Iÿt… )devÿ Tv∑Ö.UR·rÿ teÖ s˝ sÿmetûu slÿ+m;ô ≤i√WÿuÂpÖM.v;ÿit )dÖevÖ]; ≤NtÖmvÿsÖe s%;ôyonÿu Tv; m;ôt; ipôtroÿ mdNtu 20

sÖmûu{©ÿCzÖ Sv;h;ôNt·rÿ=©CzÖ Sv;h;ÿ dÖev˝ sÿivôt;rÿ©CzÖ Sv;h;ÿimô];v®ÿ,* gCzÖ Sv;h;ÿhor;ô]e gÿCzô Sv;h;ô zNd;ÿãis gCzÖSv;h;ô ¥;v;ÿpOiqôvI gÿCzÖ Sv;h;ÿ ≤ÖD©ÿCzÖ Sv;h;ô somÿ©CzÖSv;h;ÿ idôVy•.oÿ gCzÖ Sv;h;ôi¶\vÿwê;nÖr©ÿCzÖ Sv;h;ô mnoÿ mÖeh;idÃR ≤CzÖ idvÿNte /ûUmo gÿCztûu SváJyoRitÿæ pOiqôvIM.SmÖn;pÿO,ÖSv;h;ÿ 21

m;po m*Wÿ/IihR̋ sIô/;Rªoÿ/;ªo r;jÖ\Sttoÿ v®, no muç )≤d;ô̧ rÄfl‰;åîitô v®Ö,eitô xp;ÿmheÖ ttoÿ v®, no muç )sûuimôi]ôy; nÖåa;pÖåaoWÿ/y… sNtu d(uimRi]ôy;StSmwÿ sNtûuyoáSm;N√πi∑ô ≤ÿç vÖyiN√ô„mÆ 22

hÖiv„mÿtI·rôm;åa;poÿ hÖiv„m;ô2\–åa;ivÿv;sit )hÖiv„m;ÿNdeÖvoåaÿ?vÖro hÖiv„m;ÿ2\–åaStûu sU≤ÃRæ 23

aÖ¶evoRpÿ•gOhSyÖ sdÿis s;dy;mIN{;ô¶‰o.;ÃRgÖ/eyIÿ Sqimô];v®ÿ

Ö̇de Tv;ô mnÿse Tv; idôve Tv;ô sU≤;ÃRy Tv; )ËÖ?vRimômmÿ?vÖriNdôiv dÖeveWûu ho];ÿ ≤Cz 25

somÿ r;jÖiNvê;ôSTvMpÖ[j;å Ö̈p;vÿrohÖ ivê;ôSTv;MpÖ[j;å Ö̈p;vÿrohNtu)Íû,oTvôi¶Æ sÖim/;ô hvÿMme Íûyoÿ devÖ]; dÿ̌ xu£Öpe>yoô ≤eW;ÿM.;ôg Sq Sv;h;ÿ 27

k;iWÃRris smuû{SyÖ Tv; i=ÿTy;ô娕ÿy;im )sm;poÿåaÖi∫rÿGmtÖ smoWÿ/Ii.ôroWÿ/I… 28

≤mÿ¶e pûOTsu mTyÖRmv;ô v;jÿeWuû ≤Ôûun;Æ )s ≤Nt;ô xêÿtIô·rWÖ… Sv;h;ÿ 29

dÖevSyÿ Tv; sivôtuÆ p[ÿsÖváeiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpûU„,o hSt;ÿ>y;m( )a;dÿdeÖ r;v;ÿis g.Iôrimômmÿ?vÖr é̊û/IN{;ÿy sûuWUtÿmm( )

Ö̌̈ Ömenÿ pÖivnojÃRSvNtÖMm/ÿumNtÖMpyÿSvNti•g[;ô>y;ù SqdevÖ≈utÿStÖpRyÿt m;ô mnoÿ me 30

mnoÿ me tpRytÖ v;cÿMme tpRyt p[;ô,Mmeÿ tpRytÖ c=uÿmeR tpRytÖ≈o]ÿMme tpRyt;ôTm;nÿMme tpRyt pÖ[j;Mmÿe tpRyt pÖxUNmÿe tpRytgÖ,;Nmÿe tpRyt gÖ,; mÖe m; ivtÿOWn( 31

[AdhyŒya 6] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

38

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

îN{;ÿy Tv;ô vsuÿmte ®Ö{vÿtÖåîN{;ÿy Tv;idôTyvÿtÖåîN{;ÿyTv;i.m;itôfle )XyÖen;yÿ Tv; somÖ.OteÖ¶yÿe Tv; r;ySpoWÖde 32

≤ ÿ̌e som idôiv Jyoitô≤RTpOÿiqôVy;\≤duûr;vÖNt·rÿ=e )ten;ôSmw ≤jÿm;n;yoô® r;ôye ’û?yi/ÿ d;ô]e voÿc… 33

ê;ô]; Sqÿ vO]Öturoô r;/oÿgUt;RåaÖmOtÿSyÖ pàIÿ… )t; dÿevIdeRvÖ]em\≤ÖD•ÿyÖtopÿÙt;ô… somÿSy ipbt 34

m; .eÖm;R s\ivÿKq;ôåËjÃRN/TSvÖ i/Wÿ,e vIô@±vI sÖtIvIÿ@yeq;ômUjRÃNd/;q;m( ) p;ôPm; hÖto n somÿæ 35

p[;gp;ôgudÿg/Ör;KsÖvRtÿSTv;ô idxÖåa;/;ÿvNtu ) aMbÖ in„pÿrÖsmÖrIivÃRd;m( 36

TvmÖ© p[xÿ̋ isWo dÖevÆ xÿivœÖ mTyÃRm( )n TvdÖNyo mÿ̀ v•iSt mi@ÖRteN{Ö b[vIÿim tÖe vcÿæ 37

îit Wœoå?y;y"

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

39

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aq s¢moå?y;y"

v;ôcSptÿye pvSvÖ vO„,oÿåaÖ̋ Öxu>y;ô©.ÿiStpUt… )dÖevo dÖeve>yÿæ pvSvÖ ≤eW;ÿM.;ôgoisÿ 1

m/uÿmtInÖRåîWÿS’i/ô ≤ ÿ̌e soôm;d;ÿ>yÖ•;mÖ j;gÿOivô tSmÿw te somÖsom;ÿyÖ Sv;h;ô Sv;hoôváRNt·rÿ=ÖmNvÿeimô Sv; é̊¡tois 2

Sv; é̊¡toisô ivêeÿ>yåîiN{Öye>yoÿ idôVye>yÖ… p;iqÃRve>yoô mnÿSTv;∑uûSv;h;ÿ Tv; su.vÖ sU≤;ÃRy dÄeve>yÿSTv; mrIicôpe>yoô dev;ÿãxoô≤SmÖw Tve@Öº tTsÖTymÿup·rôp[ut;ÿ .Ö©πnÿ hÖtoás* f$(p[;ô,;yÿ Tv; Vy;ôn;yÿTv; 3

Ö̈pÖy;ômgÿOhItoSyÖNt≤ÃRCz m`vNp;ôih somÿm( )Ö̈®Ä„y r;yÖåEWoÿ ≤jSv 4

aÖNtStÖe ¥;v;ÿpOiqôvI dÿ/;MyÖNtdÃR/;MyûuváRNt·rÿ=m( )sÖjUdÄeRvei.ôrvÿrwÄ… prÿwí;Nt≤;ôRme mÿ̀ vNm;dySv 5

Sv; é̊¡toisô ivêeÿ>yåîiN{Öye>yoÿ idôVye>yÖ… p;iqÃRve>yoô mnÿSTv;∑uûSv;h;ÿ Tv; su.vÖ sU≤;ÃRy dÖeve>yÿSTv; mrIicôpe>yÿå¨d;ôn;yÿ Tv;6

a; v;ÿyo .UW xuicp;ôå¨pÿ n… sÖhßÿNte inôyutoÿ ivêv;r )¨poÿ teÖåaN/oô m¥ÿmy;imô ≤Syÿ dev di/ôWe pÿUvÖRpey\Ãv;ôyveÿ Tv; 7

[AdhyŒya 7] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

40

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

îN{ÿv;yUåîÄme suût;å¨pÖ p[yoÿi.ôr;gÿtm( ) îNdÿvo v;mûuxiNtÖ ih )Ö̈pÖy;ômgOÿhItois v;ôyvÿåîN{v;ôyu>y;ÿNTvÖwW tÖe ≤oinÿæ

sÖjoWoÿ>y;NTv; 8

aÖy\v;ÿiMm];v®,; sûutÆ somÿåAt;vO/; ) mmeidôh ≈uÿtÄ̋ Ö hvÿm()

Ö̈pÄy;ômgOÿhItois imô];v®¡,;>y;NTv; 9

r;ôy; vÖy˝ sÿsÖv;ãsoÿ mdem hÖVyenÿ dÖev; ≤vÿsenÖ g;vÿæ )t;N/ÖenuiMmÿ];v®,; ≤uûv•oÿ ivôê;h;ÿ / Ö̌mnÿpSf⁄rNtImeÖW tÖe≤oinÿA≥t;ôyu>y;ÿNTv; 10

≤; v;ô̊ x;ô m/ÿumÖTyiêÿn; sûUnOt;ÿvtI )ty;ÿ ≤ÖDiMmÿim=tm( ) Ö̈pÖy;ômgÿOhItoSyÖiê>y;ÿNTvÖwW tÄe≤oinôm;R?vIÿ>y;NTv; 11

tMpÖ[àq;ÿ pûUvRq;ÿ ivôêqÖemq;ÿ JyÖeœt;ÿitMbihÖRWdÿã SvÖivRdÿm( )pÖ[tIôcIôn\vûOjnÿNdohsÖe /uinÿm;ôxuÔyÿNtÖmnûu y;sûu v/ÃRse )Ö̈pÖy;ômgOÿhItoisô x

s; pÿ[qÖm; s\S’¡itivôRêv;ÿr;ô s pÿ[qÖmo v®¡,o imô]oåaÖi¶Æ 14

s pÿ[qÖmo bOhÖSpitÿiíikôTv;\StSm;ôåîN{;ÿy sûutm; jÿuhotÖ Sv;h;ÿ )tûOMpNtûu ho];ô m?voô ≤;Æ iSvÿ∑;ô ≤;Æ sup[Iÿt;ô… su̧ ÿt;ô≤TSv;h;y;ÿ@Ö¶It( 15

aÖy\vÖeníoÿdyÖTpOiXnÿg.;ôR JyoitÿjRr;yûU rjÿso ivôm;nÿe )îÄmmÖp;ã sÿ©ûme sU≤ÃRSyÖ ixxuû• ivp[;ÿ mÖit.Iÿ ·rhiNt )Ö̈pÖy;ômgOÿhItoisô mk;Ã≥y Tv; 16

mnoô n ≤eWûu hvÿneWu itôGm\ivpÖ… xCy;ÿ vnûuqo {vÿNt; )a; yÆ x≤;ÃRi.StuivnûOM,oåaÖSy;≈Iÿ,It;ôidxÖ©.ÿSt;vÖeW tÖe ≤oinÿæpÖ[j;Æ p;ôÁpÿmO∑oô mkoÃR dÖev;STv;ÿ miNqÖp;Æ p[,ÿyÖNTvn;ÿ/O∑;is17

suûpÄ[j;Æ pÖ[j;Æ pÿ[jÖnyÖNprIÿÁÖi. r;ôySpoWÿe,Ö ≤jÿm;nm( )sÖÔÖGm;ôno idôv; pÿOiqôVy; mÖNqI mÖiNqxoÿicW;ô inrÿStoô mkoÃRmÖiNqnoÿi/ôœ;nÿmis 18

≤e dÿev;so idôVyek;ÿdxÖ Sq pÿOiqôVy;m?yek;ÿdxÖ Sq )aÖPsûui=toÿ mihônwk;ÿdxÖ Sq te dÿev;so ≤ÖDimômÔÿuW?vm( 19

Ö̈pÄy;ômgOÿhItoSy;gÖ[yù,oisô Sv;ùg[y,… ) p;ôih ≤ÖDMp;ôih≤ÖDpÿit\'Öiv„,uûSTv;imÿiN{Öye,ÿ p;tûu iv„,ûuNTvMp;ÿÁÖi. svÿn;in p;ih20

[AdhyŒya 7] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

42

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

somÿæ pvtÖe somÿæ pvtÖeSmw b[̃ ÿ,eÖSmw =Ö];y;ôSmw sÿuNvÖte≤jÿm;n;y pvtåîÖWåËôjeR pÿvteÖŒåaoWÿ/I>y… pvtÖe¥;v;ÿpOiqôvI>y;ÿMpvte su.ûUt;yÿ pvteÖ ivêÿe>ySTv; dÖeve>yÿåEÖW tÖe≤oinôivRêÿe>ySTv; deÖve>yÿæ 21

Ö̈ÖpÖy;ômgÿOhItoÖsIN{;ÿy Tv; bûOh√ÿtÖe vyÿSvtå¨Kq;ôVyù©»�;im )≤ ÿ̌åîN{ bûOh√yÖStSmÿw Tv;ô iv„,ÿve TvÖwW tÖe ≤oinÿ®ÄKqe>yÿSTv;dÖeve>yÿSTv; dev;ôVyù\≤ÖDSy;yÿuWe gO�;im imô];v®¡,;>y;NTv; 22

imô];v®¡,;>y;NTv; dev;ôVyù\≤ÖDSy;yuÿWe gO�;ûmIN{;ÿy Tv;dev;ôVyù\≤ÖDSy;yÿuWe gO�;ûmIN{;ôi¶>y;ÿNTv; dev;ôVyù\≤ÖDSy;yuÿWegO�;ûmIN{;ôv®ÿ,;>y;NTv; dev;ôVyù\≤ÖDSy;yÿuWegO�;ûmIN{;ôbOhÖSpitÿ>y;NTv; dev;ôVyù\≤ÖDSy;yÿuWegO�;ômIN{;ôiv„,ÿu>y;NTv; dev;ôVy\ù≤DSy;yÿuWe gO�;im 23

mûU/;RnÿiNdôvoåaÿrÄitMpÿOiqôVy; vÿwê;nÖrmOûtåa;j;ôtmÖi¶m( )kÖiv˝ sÖm[;jÖmitÿiqôÔn;ÿn;m;ôs•; p;]ÿÔnyNt dÖev;Æ 24

Ö̈pÖy;ômgOÿhItois /û[uvoùis/û[uvi=ÿit/û[uRv;,;ÿN/û[uvtÖmoCyÿut;n;mCyutÄi= ÿ̌måEÖW tÖe≤oinÿvwRê;nÖr;yÿ Tv; )/û[uvN/û[uve,Ö mnÿs; v;ôc; somÖmvÿny;im )aq;ÿ nÖåîN{Öåîi√xoÿspÄà;Æ smÿnsÖSkrÿt( 25

≤Stÿe {ÖPs SkNdÿitô ≤StÿeåaÖ̋ Öxug[;RvÿCyuto i/ôW,ÿyo®ÖpSq;ÿt( )aÖ?vÖ≤oRv;ôR p·rÿ v;ô ≤Æ pÖiv];ô̌ Nteÿ juhoimô mnÿs;ô vWÿ$(’tÄãô

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

43

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Sv;h;ÿ dÖev;n;ÿmûuT£mÿ,mis 26

p[;ô,;yÿ me vcoôRd; vcÃRse pvSv Vy;ôn;yÿ me vcoôRd; vcÃRsepvSvod;ôn;yÿ me vcoôRd; vcÃRse pvSv v;ôce mÿe vcoôRd; vcÃRsepvSvÖ £tûUd=;ÿ>y;Mme vcoôRd; vcÃRse pvSvÖ ≈o];ÿy me vcoôRd;vcÃRse pvSvÖ c=uÿ>y;RMme vcoôRds*ô vcÃRse pveq;m;ôTmnÿe me 27

a;ôTmnÿe me vcoôRd; vcÃRse pvÖSv*jÿse me vcoôRd; vcÃRse pvÖSv;yÿuWeme vcoôRd; vcRÃse pvSvÖ ivê;ÿ>yo me pÖ[j;>yoÿ vcoôRds*ô vcÃRsepveq;m( 28

koÿis ktÖmoùisô kSy;ÿisô ko n;m;ÿis )≤Syÿ teÖ n;m;mÿNmihô ≤NTv;ô somÖen;tIÿtOp;m ).U.uRvÖ… Svùæ supÖ[j;Æ pÖ[j;i.ÿæ Sy;ã sûuvIroÿ vIôrwÆ sûupoWÖÆ poWwÿ…29

Ö̈pÄy;ômgÿOhItoisô m/ÿve Tvopy;ômgÿOhItoisô m;/ÿv;yTvopy;ômgÿOhItois xûu£;yÿ Tvopy;ômgÿOhItoisô xucÿyeTvopy;ômgOÿhItoisô n.ÿse Tvopy;ômgÿOhItoisô n.ÖSy;ùyTvopy;ômgOÿhItosIôWe Tvoÿpy;ômgÿOhItoSyûUjeR Tvoÿpy;ômgÿOhItoisôshÿse Tvopy;ômgÿOhItois shÖSy;ùy Tvopy;ômgÿOhItoisô tpÿseTvopy;ômgÿOhItois tpÖSy;ùy Tvoÿpy;ômgÿOhItoSy˝hsSpÄtyÿe Tv;30

îN{;ÿ¶Iôåa;gÿt˝ sûut©Iûi.RnR.oô vrÿe

Ö̈pÄy;ômgOÿhItosIN{;ôi¶>y;ÿNTvÖwW tÖe ≤oinÿ·rN{;ôi¶>y;ÿNTv; 31

a; `;ô ≤eåaÖi¶imÿN/Öte StûO,iNtÿ bÖihRr;ÿnuûWk™ ) ≤eW;ôimN{oô ≤uv;ôs%;ÿ )

Ö̈pÄy;ômgÿOhItoSy¶IôN{;>y;ÿNTvÖwW tÖe ≤oinÿr¶IôN{;>y;ÿNTv; 32

aom;ÿsíWR,I/Otoô ivêÿe dev;sÖåa;gÿt )d;ôê;ãsoÿ d;ôxuWÿæ sûutm( )

Ö̈pÖy;ômgOÿhItoisô ivêÿe>ySTv; dÖeve>yÿåEÖW tÖe ≤oinôivRêÿe>ySTv;dÖeve>yÿæ 33

ivêeÿ dev;sÖåa;gÿt Í,uût; mÿåîÄm˝ hvÿm( )EdMbÖihRinRWIÿdt )

Ö̈pÄy;ômgÿOhItoisô ivêÿe>ySTv; dÖeve>yÿåEÖW tÖe ≤oinôivRêÿe>ySTv;dÖeve>yÿæ 34

îN{ÿ m®TvåîÄh p;ÿihô somÖ\≤q;ÿ x;≤;ôRteåaipÿb… sûutSyÿ )tvÖ p[,IÿtIô tvÿ xUrÄ xmÖR•;ivÿv;siNt kÖvyÿæ suyÖD;Æ )Ö̈pÄy;ômgÿOhItoôsIN{;ÿy Tv; mÖ®TvÿtåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;

mÖ®Tvÿte 35

mÖ®TvÿNt\vOWÖ.\v;ÿvO/;ônmk¡v;·riNdôVy˝ x;ôsimN{ÿm( )ivôê;ôs;hÖmvÿsÖe nUtÿn;yoôg[̋ sÿhoôd;imôh t˝ ÿ̧vem )

Ö̈pÄy;ômgÿOhItoôsIN{;ÿy Tv; mÖ®TvÿtåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;mÖ®Tvÿte )

Ö̈pÄy;ômgOÿhItois mÖ®t;ôNTv*jÿse 36

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

45

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

sÖjoW;ÿåîN{Ö sgÿ,o mÖ®i∫Ö… somÿiMpb vO]Öh; xÿUr ivô√;n( )jÖih x]ûU1\–rpÖ mO/oÿ nudÖSv;q;.ÿy é̊,uih ivôêtoÿ n… )

Ö̈pÄy;ômgOÿhItoôsIN{;ÿy Tv; mÖ®TvÿtåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;mÖ®Tvÿte 37

mÖ®Tv;ÿ2\–åîN{ vOWÖ.o r,;ÿyÖ ipb;ô somÿmnu„vÖ/Mmd;ÿy )a;isÿçSv jÖ#rÖe m?vÿåËÖimRNTv˝ r;j;ÿisô p[itÿpTsûut;n;ÿm( )

Ö̈pÄy;ômgÿOhItoôsIN{;ÿy Tv; mÖ®TvÿtåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;mÖ®Tvÿte 38

mÖh;2\–åîN{oÿ nOûvd;cÿWRi,ôp[;å Ö̈t i√ôbh;ÃRåaimônÆ shoÿi.… )aÖSmÖ{‰ùGv;vO/e vIô≤;ùRyoô®Æ pûOquÆ su’¡t… kÖtORi.ÿ.URt( )

Ö̈pÄy;ômgÿOhItois mhÖeN{;yÿ TvÖwW tÖe ≤oinÿmRhÖeN{;yÿ Tv; 39

mÖh;2\–åîN{oô ≤åaojÿs; pÖjRNyoÿ vOi∑ôm;2\–åîÿv ) StomÿwvÖRTsSyÿv;vO/e )

Ö̈pÄy;ômgÿOhItois mhÖeN{;yÿ TvÖwW tÖe ≤oinÿmRhÖeN{;yÿ Tv; 40

¨dûu TyÔ;ôtveÿdsNdÖev\vÿhiNt kÖÉtvÿæ )dûOxe ivê;ÿyÖ sU≤ÄRãô Sv;h;ÿ 41

icô]NdÖev;n;ômudÿg;ôdnIÿkôç=ÿuimôR]SyÖ v®¡,Sy;ô¶eÆ )a;p[;ô ¥;v;ÿpOiqôvIåaÖNt·rÿ=Ö̋ Ö sU≤ÃRåa;ôTm; jgÿtStÖSquWÿíÖ Sv;h;ÿ42

[AdhyŒya 7] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

46

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

a¶Öe nyÿ suûpq;ÿ r;ôyeåaÖSm;iNvê;ÿin dev vÖyun;ÿin ivô√;n( )≤ûuyoô?yáSm∆ÿu̧ r;ô,menoô .Uiyÿœ;NtÖe nmÿ娷ˇ_\iv/emÖ Sv;h;ÿ 43

aÖy•oÿåaÖi¶vR·rÿvS’,oTvÖyMmO/ÿæ pûuråEÿtu p[i.ôNdn( )aÖy\v;j;ÿÔytûu v;jÿs;t;vÖy˝ x]ÿUÔytûu j Ã̇≥W;,… Sv;h;ÿ 44

Âôpe,ÿ vo ÂôpmÖ>y;g;ÿNtûuqo voÿ ivôêvÿed;ô iv.ÿjtu )AûtSyÿ pÖq; p[etÿ cÖN{dÿi=,;Ö ivSvÖ… pXyÖ VyáNt·rÿ=Ö\≤tÿSvsdÄSywùæ 45

b[;ỗ Ö,mÖ¥ ivÿdeyiMptûOmNtÿMpwtOmÖTymOiWÿm;WÖeRy˝ suû/;tÿudi=,m( )aÖSm{;ÿt; devÖ]; gÿCzt p[d;ôt;rÄm;ivÿxt 46

aÖ¶yÿe Tv;ô mÁÖ\v®¡,o dd;tûu soùmOtÄTvmÿxIôy;yÿud;ôR]åEÿi/ô myoômÁÿMp[itg[hIô]e ®Ä{;yÿ Tv;ô mÁÖ\v®ÿ,o dd;tûu soùmOtÄTvmÿxIy p[;ô,od;ô]åEÿi/ô vyoô mÁÿMp[itg[hIô]e bOhÖSptÿye Tv;ô mÁÖ\v®ÿ,o dd;tûusoùmOtÄTvmÿxIyÖ TvGd;ô]åEÿi/ô myoô mÁÿMp[itg[hIô]e ≤Öm;yÿ Tv;ômÁ\Öv®¡,o dd;tûu soùmOtÄTvmÿxIyÖ hyoÿ d;ô]åEÿi/ô vyoômÁÿMp[itg[hIô]e 47

koÿd;ôTkSm;ÿåad;ôTk;moÿd;ôTk;m;ÿy;d;t( )k;moÿ d;ôt; k;mÿæ p[itg[hIôt; k;mwÖt ÿ̌e 48

îit s¢moå?y;y"

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

47

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aq;∑moå?y;y"

Ö̈pÖy;ômgÿOhItoSy;idôTye>yÿSTv; )iv„,ÿ娮g;yÖwW tÖe somÖSt˝ rÿ=SvÖ m; Tv;ÿ d.n( 1

kÖd; cÖn StÖrIrÿisô neN{ÿ síis d;ôxuWÿe )¨poÖpe•u mÿ̀ vÖN.UyÄåî•u tÖe d;nÿNdeÖvSyÿ pOCytåa;idôTye>yÿSTv; 2

kÖd; cÖn p[yÿuCzSyûu.e inp;ÿisô jNmÿnI )turIÿy;idTyÖ svÿnNtåîiN{Öym;tÿSq;vÖmOtÿiNdôVy;ùidôTye>yÿSTv; 3

≤ÖDo dÖev;n;ôMp[Tyÿeit sûuªm;idÿTy;soô .vÿt; mO@ÖyNtÿæ )a; voôv;RcIÿ sumÖitvÃRvOTy;dÖ̋ Öhoiíô¥;vÿ·rvoôiv Ö̌r;sÿd;idôTye>yÿSTv; 4

ivvÿSv•;idTyÖwW tÿe sompIôqStiSmÿNmTSv )≈dÿSmw nroÖ vcÿse d/;tnÖ ≤d;ÿxIôd;R dMpÿtI v;ômmÿXnuûtÆ )pum;ÿNpûu]o j;ÿyte ivôNdtÖe vSv/;ÿ ivôê;h;ÿrÄpåEÿ/te gûOhe 5

v;ômmÖ¥ sÿivtv;ôRmmûu êo idôveidÿve v;ômmÖSm>yÿ̋ s;vI… )v;ômSyÖ ih =yÿSy devÖ .UrÿerÄy; i/ôy; v;ÿmÖ.;jÿæ Sy;m 6

Ö̈pÖy;ômgÿOhItois s;ivô]oùis cnoô/;íÿnoô/;åaÿisô cnoô miyÿ /eih)ijNvÿ ≤ÖDiÔNvÿ ≤ÖDpÿitôM.g;ÿy dÖev;yÿ Tv; sivô]e 7

[AdhyŒya 8] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

48

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Ö̈pÖy;ômgOÿhItois sûuxm;ÃRis sup[itœ;ôno bûOhdÿu=;yÖ nmÿæ )ivêÿe>ySTv; dÖeve>yÿåEÖW tÖe ≤oinôivRêÿe>ySTv; dÖeve>yÿæ 8

Ö̈pÖy;ômgOÿhItoisô bOhÖSpitÿsutSy dev som tÖåîNdoÿ·riN{Öy;vÿtÖ…pàIÿvtoô g[h;ÿ2\–åA?y;sm( )aÖhMpÖrSt;ÿdÖhmÖvSt;ô¥dÖNt·rÿ=ÖNtdÿu me ipôt;.ÿUt( )aÖh˝ sU≤RÃmu.Öytoÿ ddx;ôRhNdÖev;n;ÿMprÄm©ëh;ô ≤t( 9

a¶;3–åî pàIÿvNTsÖjUdÖeRvenÖ Tv∑û;̂ somÿiMpbÖ Sv;h;ÿ )pÖ[j;pÿitôvORW;ÿis retoô/; retoô miyÿ /eih pÖ[j;pÿteStÖe vO„,oÿ retoô/soÿretoô/;mÿxIy 10

Ö̈pÖy;ômgOÿhItoisô h·rÿris h;·ryojÖno h·rÿ>y;NTv; )h≤oRÃ/;ôRn; Sqÿ sÖhsoÿm;ôåîN{;ÿy 11

≤StÿeåaêÖsinÿ.RÖ=o ≤o goôsinôStSyÿ tåîÖ∑yÿjuWStûutStoÿmSyxÖStoKqÖSyopÿÙtÖSyopÿÙto .=y;im 12

dÖev’¡tÖSywnÿsovÖyjÿnmis mnûu„yù’tÖSywnÿsovÖyjÿnmisipôtO’¡tÖSywnÿsovÖyjÿnmSy;ôTm’¡tÖSywnÿsovÖyjÿnmÖSyenÿsåEnsovÖyjÿnmis )≤∞;ôhmenoÿ ivô√;\íÖk;rÄ ≤∞;ivÿ√;ô\StSyÖ svÖRSywnÿsovÖyjÿnmis13

s\vcÃRs;ô pyÿs;ô sNtÖnUi.ôrgÿNmihô mnÿs;ô s˝ ixôvenÿ )Tv∑;ÿ sûud]oô ivdÿ/;tûu r;yonÿum;∑Ru tÖNvoá ≤i√ilÿ∑m( 14

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

49

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

simÿN{ ,oô mnÿs; neiWô goi.ô… s˝ sûU·ri.ÿmR̀ vÖNTsã SvÖSTy; )sMb[̃ ÿ,; dÖev’¡t\Ö≤diStô sNdÖev;n;ÿã sumÖt* ≤ÖiDy;ÿn;ôãô Sv;h;ÿ15

s\vcÃRs;ô pyÿs;ô sNtÖnUi.ôrgÿNmihô mnÿs;ô s˝ ixôvenÿ )Tv∑;ÿ sûud]oô ivdÿ/;tûu r;yonÿum;∑Ru tÖNvoá ≤i√ilÿ∑m( 16

/;ôt; r;ôitÆ sÿivôtedÔÿuWNt;MpÖ[j;pÿitinRi/ôp; dÖevoåaÖi¶Æ )Tv∑;ô iv„,uÿæ p[Öjy;ÿ s˝rr;Ö,; ≤jÿm;n;yÖ {ivÿ,Nd/;tÖ Sv;h;ÿ17

suûg; voÿ dev;ô… sdÿn;åakmÖR ≤åa;ÿjÖGmed˝ svÿnÔuW;ô,;Æ ).rÿm;,;Ö vhÿm;n; hÖvIã„yÖSme /ÿ̌ vsvoô vsÿUinô Sv;h;ÿ 18

≤;\2–åa;vÿhå¨xÖto deÿv dÖÖev;\St;Np[erÿyÖ Sveåaÿ¶e sÖ/Sqÿe )jÖi=ôv;ãsÿæ pipôv;ãsÿíÖ ivêesuÿÏÖmRã SvÖr;itÿœÖt;nûu Sv;h;ÿ19

vÖy˝ ih Tv;ÿ p[yÖit ≤ÖDeåaÖiSm•¶Öe hot;ÿrÄmvÿO,ImhIôh )A/ÿgy;ôåA/ÿguût;xÿimœ;… p[j;ônNyÖDmuÿpy;ih ivô√;NTSv;h;ÿ 20

dev;ÿ g;tuivdo g;ôtu\ivôÊv; g;ôtuimÿt )mnÿsSptåîÖmNdÿev ≤ÖDã Sv;h;ô v;tÿe /;… 21

≤Dÿ ≤ÖD©ÿCz ≤ÖDpÿit©CzÖ Sv;\≤oinÿ©CzÖ Sv;h;ÿ )

[AdhyŒya 8] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

50

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

EÖW tÿe ≤ÖDo ≤ÿDpte sÖhsÿǓ _v;kÖ… svÃRvIrÄStÔuÿWSvÖ Sv;h;ÿ 22

m;ihÿ.ûURm;R pOd;ÿk⁄… ) Ö̈®˝ ih r;j;ô v®ÿ,íÖk;rÖ sU≤;RÃyÖpNq;ômNvÿetÖv;å ÿ̈ )aÖpdÖe p;d;ô p[itÿ/;tvek®Öt;pÿvÖ̌ _; ÿ̇dy;ôiv/ÿiít( )nmoô v®ÿ,;y;ôi.iœÿtoô v®ÿ,SyÖ p;xÿæ 23

aÖ¶ernIÿkmÖpåa;ivÿvex;ôp;•p;ÿTp[itôr=ÿ•sûu≤ùRm( )dmÿedme sÖim/\Ã≤+y¶Öe p[itÿ te ijô◊; û̀Otmu∞ÿr

puû®ÄdÖSmo ivWÿuÂpÖåîNdÿurÄNtmRÃihôm;nÿm;nÔÖ /Irÿæ )Ek¡pdIiN√ôpdIÿiN]ôpdIôçtÿu„pdImÖ∑;pÿdIôM.uvÖn;nÿu p[qNt;Öãô Sv;h;ÿ30

m®ÿtoô ≤SyÖ ih =yÿe p;ôq; idôvo ivÿmhs… )s sÿugoôp;tÿmoô jnÿæ 31

mÖhI ¥*Æ pÿOiqôvI cÿ nåîm\≤ÖDiMmÿim=t;m( )ipôpûOt;•oô .rIÿmi.… 32

a;itÿœ vO]hÖn[q\Ã≤uû̌ _; tÖe b[̃ ÿ,;Ö hrIÿ )aÖv;ôRcInÖ̋ Ö su tÖe mnoô g[;v;ÿ ’,otu vÖ¶un;ÿ )

Ö̈pÖy;ômgÿOhItoôsIN{;ÿy Tv; Wo@ÖixnÿåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;Wo@Öixnÿe 33

≤ûu+v; ih kôÉixn;ô hrIÖ vOWÿ,; k+yÖp[; )aq;ÿ nåîN{ somp; igôr;mupÿ≈uitçr )

Ö̈pÖy;ômgOÿhItoôsIN{;ÿy Tv; Wo@ÖixnÿåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;Wo@Öixnÿe 34

îN{ÖimırIÿ vhÖtopÿ[it/O∑xvsm( ) AWIÿ,;ç StuûtI®pÿ ≤ÖDçÖm;nÿuW;,;m( ) Ö̈pÖy;ômgOÿhItoôsIN{;ÿy Tv; Wo@ÖixnÿåEÖW tÖe≤oinô·rN{;ÿy Tv; Wo@Öixnÿe 35

≤Sm;ô• j;ôtÆ proÿåaÖNyoåaiStô ≤åa;ÿivôvexÖ .uvÿn;inô ivê;ÿ )

[AdhyŒya 8] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

52

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

pÖ[j;pÿit… pÖ[jy;ÿ s˝rr;Ö,S]Ii,ô JyotIÿãiW scteÖ s Woÿ@ÖxI 36

îN{ÿí sÖm[;@±v®ÿ,íÖ r;j;ô t* tÿe .Ö=çÿ£tûurg[ÿåEÖtm( )tyoÿrÄhmnÿu .Ö=M.ÿ=y;imô v;GdÖevI jÿuW;ô,; somÿSy tOPytu sÖhp[;ô,enÖ Sv;h;ÿ 37

a¶eÖ pvÿSvÖ Svp;ÿåaÖSme vcRÃæ sûuvI≤ÃRm( )d/ÿ{ÖiyMmiyô poWÿm( )

Ö̈pÖy;ômgÿOhItoSyÖ¶yÿe Tv;ô vcÃRsåEÖW tÖe ≤oinÿrĶyÿe Tv;ô vcÃRse )a¶ÿe vcRiSvÖNvcRÃSv;ô\STvNdÖeve„visô vcRÃSv;nÖhMmÿnûu„yùeWu .Uy;sm(38

Ö̈·ˇœÖ•ojÿs; sÖh pIôTvI ixpÿ[eåavepy… )somÿimN{ cÖmUsûutm( )

Ö̈pÖy;ômgÿOhItoôsIN{;ÿyÖ Tv*jÿsåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿyÖ Tv*jÿse )îN{*ÿijôœ*ijÿœÖSTvNdÖeve„vSyoijÿœoôhMmÿnûu„yùeWu .Uy;sm( 39

adOÿ≈mSy kÖÉtvoô iv rÄXmyoô jn;ô2\–åanÿu ).[;jÿNtoåaÖ¶yoÿ ≤q; )

Ö̈pÖy;ômgOÿhItoisô sU≤;ÃRy Tv; .[;ôj;yÖwW tÖe ≤oinô… sU≤;ÃRy Tv;.[;ôj;yÿ )sU≤ÃR .[;ijœÖ .[;ijÿœÖSTvNdÖeve„visô .[;ijÿœoôhMmÿnûu„yùeWu .Uy;sm(40

¨dûu TyÔ;ôtveÿdsNdÖev\vÿhiNt kÉôtvÿæ )dOûxe ivê;ÿyÖ sU≤ÃRm( )

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

53

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Ö̈pÖy;ômgOÿhItoisô sU≤;ÃRy Tv; .[;ôj;yÖwW tÖe ≤oinô… sU≤;ÃRy Tv;.[;ôj;yÿ 41a;ijÿ̀ [ kÖlxÿMmÖÁ; Tv;ÿ ivxÖiNTvNdÿv… )punÿÂÖj;R invÿtRSvÖ s; nÿæ sÖhßÿN/u+voô®/;ÿr;ô pyÿSvtIôpunÖm;Rivÿxt;{ÖiyÆ 42

î@ºÖ rNtôe hVyÖe k;MyÖe cN{Öe JyoteidÿitÖ srÿSvitô mihô iv≈ÿuit )EÖt; tÿeåafl‰Öe n;m;ÿin dÖeve>yoÿ m; sûu’tÿMb[Ut;t( 43

iv nÿåîN{Ö mO/oÿ jih nIôc; ≤ÿCz pOtNyÖtÆ )≤oåaÖSm;2\–åaÿi.ôd;sÖTy/ÿr©my;ô tmÿæ )

Ö̈pÖy;ômgOÿhItoÖsIN{;ÿy Tv; ivômO/ÿåEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv; ivômO/ÿe44

v;ôcSpit\Ãivôêk¡m;R,mûUtyÿe mnoôjuv\Öv;jÿeåaÖ¥; ÿ̧vem )s noô ivê;ÿinô hvÿn;in joWi√ÖêxÿM.ûUrvÿse s;ô/uk¡m;R )

Ö̈pÖy;ômgOÿhItoôsIN{;ÿy Tv; ivôêk¡mR,åEÖW teÖ ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ivôêk¡mR,e 45

ivêÿkmRNhÖivW;ô v/ÃRnen ];ôt;rÄimN{ÿm’,orvÖ?ym( )tSmÖw ivxÖ… smÿnmNt pûUvIRrÄymûug[o ivôhVyoô ≤q;sÿt( )

Ö̈pÖy;ômgOÿhItoôsIN{;ÿy Tv; ivôêk¡mR,åEÖW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ivôêk¡mR,e 46

Ö̈pÖy;ômgÿOhItoSyÖ¶yÿe Tv; g;yÖ]CzÿNds©»�;ômIN{;ÿy Tv;i]ô∑uPzÿNds©»�;imô ivêÿe>ySTv; dÖeve>yoô

[AdhyŒya 8] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

54

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

jgÿCzNds©»�;Mynûu∑u¢ÿei.gÖrÆ 47

v[exIÿn;NTv;ô pTmÖ•;/ÿUnoim k⁄kUûnn;ÿn;NTv;ô pTmÖ•;/ÿUnoim.ÖNdn;ÿn;NTv;ô pTmÖ•;/ÿUnoim mÖidNtÿm;n;NTv;ô pTmÖ•;/ÿUnoimmÖ/uNtÿm;n;NTv;ô pTmÖ•;/ÿUnoim xûu£NTv;ÿ xûu£åa;/ÿUnoôMyˆoÿ ÂôpesU≤ÃRSy rÄiXmWÿu 48

kÖkû⁄.˝ Âôp\vÿOWÖ.Syÿ rocte bûOhCzû⁄£Æ xûu£Syÿ puroôg;Æ somÖ…somÿSy puroôg;Æ )≤ ÿ̌e soôm;d;ÿ>yÖ•;mÖ j;gÿOivô tSmÿw Tv; gO�;imô tSmÿw te somÖsom;ÿyÖ Sv;h;ÿ 49

Ö̈ixKTvNdÿev som;ô¶eÆ ipÖ[yMp;qopIÿih vÖxI TvNdÿev soômeN{ÿSyipô[yMp;qopIÿÁÖSmTsÿ%;ô TvNdÿev somÖivêÿeW;NdÖev;n;ÿiMpÖ[yMp;qopIÿih 50

îÖh ritÿ·rôh rÿm?vimôh /Oitÿ·rÖh Sv/ÿOitô… Sv;h;ÿ )Ö̈ÖpÖsOûjN/Ö®,ÿMm;ô]e /Ö®,oÿ m;ôtrÖN/yÿn( )

r;ÖySpoWÿmÖSm;sÿu dI/rÄTSv;h;ÿ 51

sÖ]SyÖåAiıÿrÄSygÿNmÖ JyoitÿrÖmOt;ÿåa.Um )idvÿMpOiqôVy;åa?y;®ÿh;ôm;ivÿd;m dÖev;NTSvôJyoRitÿæ 52

≤uûvNtimÿN{;pvRt; puroôyu/;ô ≤o nÿæ pOtÖNy;dpÖ tNtÖimıÿt\Övjÿ[e,ÖtNtÖimıÿtm( )dûUre cÖ̌ ;yÿ CzNTsÖÌhÿn\Ö≤idnÿ=t( )

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

55

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aÖSm;kô̋ Ö x]ûUNp·rÿ xUr ivôêtoÿ dÖm;R dÿWIR∑ ivôêtÿæ ).U.uRvÖ… Svùæ supÖ[j;Æ pÖ[j;i.ÿæ Sy;m sûuvIr;ÿ vIôrwÆ suûpoW;ô… poWÿw…53

pÖrÄmÖeœ‰ái./Iÿt… pÖ[j;pÿitv;ôRic Vy; ÿ̇t;y;ômN/oôåaCzÿπt… sivôt; sÖNy;\ivôêk¡m;R dIô=;y;ÿMpûUW; soÿmÖ£yÿyviÓôym;ÿ,… silôlÆp[Plÿutoô≤yoôrojÿs; Ski.ôt; rj;ÿãis vIô≤ùeRi.vIôRrtÿm;ô xivÿœ; )≤; pTyÿetÖeåapÿ[tIt;ô shoÿi.ôivR„,ÿUåagÖNv®ÿ,; pûUvRÙÿt* 59

[AdhyŒya 8] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

56

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

deÖv;iNdvÿmgNyÖDSttoÿ m;ô {ivÿ,m∑u mnûu„y;ùnÖNt·rÿ=mgNyÖDSttoÿm;ô {ivÿ,m∑u ipôtøNpÿOiqôvImÿgNyÖDSttoÿ m;ô {ivÿ,m∑uû ≤˚çÿloôkmgÿNyÖDSttoÿ me .Ö{mÿ.Ut( 60

ctÿuiS]˝xÖ̌ Ntÿvoô ≤e ivÿtiàÖre ≤åîÄm\≤ÖDã Svô/y;ô ddÿNte )teW;ÿiHzô•˝ sMvÖet∂ÿ/;imô Sv;h;ÿ Ö̀moRåaPyeÿtu dÖev;n( 61

≤ÖDSyô dohoô ivtÿt… pu®Ö]; soåaÿ∑Ö/; idvÿmÖNv;tÿt;n )s ≤ÿD /u+vÖ mihÿ me p[Öjy;ÿã r;ÖySpoW\ÖivêÖm;yÿurxIyÖ Sv;h;ÿ62

a;pÿvSvô ihrÿ

aq nvmoå?y;y"

devÿ sivtÖ… p[sÿuv ≤ÄDMp[sÿuv ≤ÄDpÿitôM.g;ÿy )idôVyo gÿN/ÖvRÆ k¡ÉtÄpUÆ kÉtÿ•… pun;tu v;ôcSpitôv;Rjÿ•… SvdtûuSv;h;ÿ 1

/[uûvÖsdÿNTv; nûOWdÿMmnÄ…sdÿmupy;ômgÿOhItoôsIN{;ÿy Tv;ô ju∑ÿ©»�;MyÖeW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô ju∑ÿtmm( )aÖPsuûWdÿNTv; ÒtÄsd\ÃVyomÖsdÿmupy;ômgÿOhItoôsIN{;ÿy Tv;ôju∑ÿ©»�;MyÖeW teÄ ≤oinÖ·rN{;ÿy Tv;ô ju∑ÿtmm( )pOûiqôivsdÿNTv;Nt·r=ÖsdÿiNdivôsdÿNdevÖsdÿ•;kÖsdÿmupy;ômgÿOhItoôsIN{;ÿy Tv;ô ju∑ÿ©»�;MyÖeW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô ju∑ÿtmm( 2

aÖp;ã rsÖmu√ÿysÖ̋ Ö sU≤ÄeR sNtÿ̋ sÖm;ihÿtm( )aÖp;ã rsÿSyÖ ≤o rsÖSt\voÿ gO�;Myǔ Ömmÿupy;ômgÿOhItoôsIN{;ÿy Tv;ôju∑ÿ©»�;MyÖeW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô ju∑ÿtmm( 3

g[h;ÿåËj;Ŗ tyoô VyNtoô ivp[;ÿy mÖitm( )teW;\ôivixÿip[y;,;\voôhimWÖmUjÖR̋ Ö smÿg[.mupy;ômgOÿhItoôsIN{;ÿy Tv;ôju∑ÿ©»�;MyÖeW tÖe ≤oinô·rN{;ÿy Tv;ô ju∑ÿtmm( )sÖMpOc*ÿ SqÖ… sMm;ÿ .Ö{e,ÿ pO¤\ivôpOc*ÿ Sqoô iv m;ÿ p;ôPmn;ÿ pO¤m(4

îN{ÿSyÖ vj[oÿis v;jÖs;STvy;ôy\v;jÿ̋ set( )v;jÿSyÖ nu pÿ[sÖve m;ôtrÿMmÖhImidÿitô•;mÖ vcÿs; kr;mhe )≤Sy;ÿimôd\ivêÖM.uvÿnm;ivôvexÖ tSy;ÿ•o dÖevÆ sÿivôt; /mÃR s;ivWt(

[AdhyŒya 9] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

58

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

5

aÖPSváNtrÄmOtÿmÖPsu .ÿeWÖjmÖp;mûut p[xÿiStô„vê;ô .vÿt v;ôijnÿæ )devIÿr;poô ≤o vÿåËÖimRÆ p[tÿUitR… kÖk⁄Nm;ÿNv;jÖs;Sten;ôy\v;jÿ̋ set(6

v;toÿ v;ô mnoÿ v; gN/Öv;RÆ sÖ¢ivÿ̋ xit… )teåag[eêÿmyuÔÖ\SteåaÿiSmÔÖvm;dÿ/u… 7

v;tÿr˝h; .v v;ijNyûuJym;ÿnÖåîN{ÿSyevÖ di=ÿ,… i≈ôywi/ÿ )≤ûuÔNtÿu Tv; mÖ®toÿ ivôêvÿedsÖåa; tÖe Tv∑;ÿ pÖTsu jÖvNdÿ/;tu 8

jÖvo ≤Steÿ v;ijôi•ihÿtoô guh;ô ≤Æ Xyôene prIÿ̌ oôåacÿr∞Ö v;tÿe )tenÿ no v;ijôNblÿv;ôNbleÿn v;jÖij∞Ö .vÖ smÿne c p;riyô„,uÆ)v;ijÿno v;jijtoô v;jÿ̋ s·rÖ„yNtoô bOhÖSptÿe.;ôRgmvÿij [̀t 9

deÖvSy;ôh˝ sÿivôtuÆ sÖve sÖTysÿvsoô bOhÖSptÿe® Ö̌m•;k¡̋ ®heym( )deÖvSy;ôh˝ sÿivôtuÆ sÖve sÖTysÿvsåîN{ÿSyo Ö̌m•;k¡̋ ®heym( )dÖevSy;ôh˝ sÿivôtuÆ sÖve sÖTypÿ[svsoô bOhÖSptÿe® Ö̌m•;k¡m®hm( )dÖevSy;ôh˝ sÿivôtuÆ sÖve sÖTypÿ[svsÖåîN{ÿSyo Ö̌m•;k¡m®hm( 10

bOhÿSptÖe v;jÿÔyÖ bOhÖSptÿyÖe v;c\ÃvdtÖ bOhÖSpit\ôv;jÿÔ;pyt )îN{Ö v;jÿÔÖyeN{;ÿyÖ v;c\ÃvdÖteN{\Öv;jÿÔ;pyt 11

EÖW; vÖ… s; sÖTy; s\Öv;gÿ.ûU¥y;ô bOhÖSpit\ôv;jÖmjIÿjpÖt;jIÿjptÖbOhÖSpit\Öv;j\ÖvnÿSptyoô ivmÿuCy?vm( )

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

59

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

EÖW; vÖ… s; sÖTy;s\Öv;gÿ.ûU¥yeN{\Öv;jÖmjIÿjpÖt;jIÿjpÖteN{\Öv;j\ÖvnÿSptyoôivmÿuCy?vm( 12

deÖvSy;ôh˝ sÿivôtuÆ sÖve sÖTypÿ[svsoô bOhÖSptÿev;RjÖijtoôv;jÿÔeWm( )v;ijÿno v;jijôto?vÿn Sk>nûuvNtoô ≤ojÿn;ô imm;ÿn;ô… k;œ;ÿ©Czt13

EÖW Sy v;ôjI i=ÿpÖi,Ntÿur

a; m;ô v;jÿSy p[sÖvo jÿgMy;ôdeme ¥;v;ÿpOiqôvI ivôê¡pe )a; m;ÿ gNt;iMpôtr;ÿ m;ôtr;ô c; m;ô somoÿåamOtÖTvenÿ gMy;t( )v;ijÿno v;jijtoô v;jÿ̋ ssûOv;ãsoô bOhÖSpteÿ.;Rôgmvÿij [̀tinmOj;ôn;Æ 19

a;ôpyÖe Sv;h;ÿ Sv;ôpyeÖ Sv;h;ÿipôj;yÖ Sv;h;ô £tÿvÖe Sv;h;ô vsÿveÖSv;h;ÿhÖpRtÿyÖe Sv;h; ÿ̂e mûuG/;yÖ Sv;h;ÿ muûG/;yÿ vwn˝ixôn;yÖSv;h;ÿ ivnÖ̋ Öixnÿåa;NTy;yÖn;yÖ Sv;h;NTy;ÿy .*vÖn;yÖ Sv;h;ô.uvÿnSyô ptÿyÖe Sv;h;i/ÿptyÖe Sv;h;ÿ 20

a;yÿu≤ÖRDenÿ kLpt;Mp[;ô,o ≤ÖDenÿ kLpt;ôç=ÿu≤ÖRDenÿ kLpt;ôãô≈o]\Ã≤ÖDenÿ kLpt;MpûOœ\≤ÖDenÿ kLpt;\≤ÖDo ≤ÖDenÿ kLpt;m( )p[Öj;pÿte… pÖ[j;åaÿ.UmÖ SvùdeRv;åagNm;ômOt;ÿåa.Um 21

aÖSme voÿåaiSTviN{ôymÖSme nûOM,mûut £tÿurÄSme vc;Ëãis sNtu v…)nmoÿ m;ô]e pÿOiqôVyw nmoÿ m;ô]e pÿOiqôVy;åîÖyNtÖe r;@( yôNt;isô ≤mÿno /û[uvoùis /Ö®,ÿæ ) ’û„yw Tv;ô =em;ÿy Tv; rĄ̈ ≤wTv;ô poW;ÿy Tv; 22

v;jÿSyôemMpÿ[sÖvÆ sÿuWûuvegÖ[e somÖ̋ Ö r;j;ÿnÖmoWÿ/I„vÖPsu )t;åaÖSm>yÖMm/ÿumtI.RvNtu vÖy˝ r;ô∑̂e j;ÿgOy;m pûuroihÿt;ô… Sv;h;ÿ23

v;jÿSyeôm;Mpÿ[sÖvÆ ixÿi≈yÖe idvÿimôm; cÖ ivê;ô .uvÿn;in sÖm[;$( )

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

61

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

aidÿTsNtNd;pyit p[j;ônNs noÿ rÄiy˝ svÃRvIrÄi•yÿCztûu Sv;h;ÿ24

v;jÿSyô nu pÿ[sÖvåa;bÿ.UvÖem; cÖ ivê;ô .uvÿn;in sÖvRtÿæ )snÿeimô r;j;ô p·rÿy;it ivô√;NpÖ[j;Mpui∑\ÃvÖ/Ryÿm;noåaÖSme Sv;h;ÿ25

somÖ̋ Ö r;j;ÿnÖmvÿsÖei¶mÖNv;rÿ.;mhe ) a;ôidôTy;iNv„,uû̋ ÖsU≤ÃRÃMbÖ[̃ ;,ÿçÖ bOhÖSpitôãô Sv;h;ÿ 26

aÖ≤ÖRm,ÖMbOhÖSpitôimN{ôNd;n;ÿy cody )v;c\Öiv„,uû̋ Ö srÿSvtIã sivôt;rÿç v;ôijnÖã Sv;h;ÿ 27

a¶ÖeåaCz;ÿ vdÖeh nÖ… p[itÿ n… sûumn;ÿ .v )p[ noÿ ≤Cz shßijôÊv˝ ih /ÿnÖd;åaisô Sv;h;ÿ 28

p[ noÿ ≤CzTv≤ÖRm; p[ pUûW; p[ bOhÖSpitÿæ )p[ v;GdÖevI dÿd;tu nÖ… Sv;h;ÿ 29

deÖvSyÿ Tv; sivôtuÆ pÿ[sÖváeiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpûU„,o hSt;ÿ>y;m( )srÿSvTyw v;ôco ≤ÖNtu≤ÖRiN]yÿe d/;imô bOhÖSptÿeÇû;s;m[;ÿJyen;ôi.iWÿç;Mys* 30

aÖi¶rek;ÿ=re, p[;ô,mudÿjyÖ̌ mu∆ÿeWmÖiên*ô √‰ù=re, i√ôpdoÿmnûu„y;ánudÿjyt;ôNt;nu∆ÿeWÖ\iv„,uûS}yù=re,Ö ]I\Lloôk;nudÿjyÖ̌ ;nu∆ÿeWÖ̋ ÖsomÖítuÿr=re,Ö ctÿu„pd… pÖxUnudÿjyÖ̌ ;nu∆ÿeWMpUûW; pç;ÿ=re, 31

[AdhyŒya 9] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

62

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

pUûW; pç;ÿ=re,Ö pçÖ idxÖå¨dÿjyÖ̌ ;å¨∆ÿeW˝ sivôt; W@ÿ=re,ÖW@ûétUnudÿjyÖ̌ ;nu∆ÿeWMmÖ®tÿæ sÖ¢;=ÿre, sÖ¢g[;ôMy;NpÖxUnudÿjyÖ\St;nu∆ÿeWÖMbOhÖSpitÿrÄ∑;=ÿre,g;yÖ]ImudÿjyÖ̌ ;mu∆ÿeWiMmÖ]o nv;ÿ=re, 32

imô]o nv;ÿ=re, i]ôvOtÖãô StomÖmudÿjyÖ̌ mu∆eÿW\Öv®ÿ,oô dx;ÿ=re,ivôr;jÖmudÿjyÖ̌ ;mu∆ÿeWÖimN{ÖåEk;ÿdx;=re,i]ô∑ë.ÖmudÿjyÖ̌ ;mu∆ÿeW\Öivêÿe dÖev; √;dÿx;=re,ÖjgÿtIômudÿjyÖ\St;mu∆ÿeW\ÖvsÿvÖS]yoÿdx;=re, 33

vsÿvÖS]yoÿdx;=re, ]yodÖxã StomÖmudÿjyÖ\Stmu∆ÿeW˝®Ö{;ítÿudRx;=re, ctudÖRxã StomÖmudÿjyÖ\Stmu∆ÿeWm;idôTy;Æpçÿdx;=re, pçdÖxã StomÖmudÿjyÖ\Stmu∆ÿeWÖmidÿitô… Wo@ÿx;=re,Wo@Öxã StomÖmudÿjyÖ̌ mu∆ÿeWMpÖ[j;pÿit… sÖ¢dÿx;=re, s¢dÖxãStomÖmudÿjyÖ̌ mu∆ÿeWm( 34

EÖW tÿe inA≥te .;ôgStÔÿuWSvô Sv;h;ôi¶neÿ]e>yo dÖeve>yÿæ purÄ…sŒÖ…Sv;h;ÿ ≤Ömnÿe]e>yo dÖeve>yoÿ di=,;ôsŒÖ… Sv;h;ÿ ivôêdÿevne]e>yo dÖeve>yÿæpí;ôTsŒÖ… Sv;h;ÿ imô];v®ÿ,ne]e>yo v; mÖ®•ÿe]e>yo v;dÖeve>yÿå¨ˇr;ÖsŒÖ… Sv;h;ô somÿne]e>yo dÖeve>yÿå¨p·rôsŒoôduvÿSvŒÖ… Sv;h;ÿ 35

≤e dÖev;åaÖi¶nÿe];… purÄ"sdÖSte>yÖ… Sv;h;ô ≤e dÖev; ≤Ömnÿe];di=,;ôsdÖSte>yÖ… Sv;h;ô ≤e dÖev; ivôêdÿevne];… pí;ôTsdÖSte>yÖ…

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

63

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Sv;h;ô ≤e dÖev; imô];v®ÿ,ne]; v; mÖ®•ÿe]; voˇr;ÖsdÖSte>yÖ…Sv;h;ô ≤e dÖev;Æ somÿne];å¨p·rÖsdoô duvÿSvNtÖSte>yÖ… Sv;h;ÿ 36

a¶eÖ shÿSvô pOtÿn;åaÖi.m;ÿtIôrp;ÿSy )dûu∑rÄStrÄ•r;ÿtIôvRcoÃR/; ≤ÖDv;ÿhis 37

deÖvSyÿ Tv; sivôtuÆ pÿ[sÖváeiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpûU„,o hSt;ÿ>y;m( )Ö̈p;ôãôxovIôR≤ùeR, juhoim hÖt˝ r=Ö… Sv;h;ô r=ÿs;NTv;

vÖ/;y;vÿi/„mÖ r=ovÿi/„m;ômumÖs* hÖtÆ 38

sÖivôt; Tv;ÿ sÖv;n;ÿã suvt;mÖi¶gûORhpÿtIn;ôãô somoô vnÖSptIÿn;m()bOhÖSpitÿv;ôRcåîN{oô Jywœ‰;ÿy ®Ö{Æ pÖxu>yoÿ imô]Æ sÖTyo v®ÿ,oô/mÃRptIn;m( 39

îÖmNdÿev;åasupÖà˝ sÿuv?vMmhÖte =Ö];yÿ mhÖte Jywœ‰;ÿy mhÖtej;nÿr;Jy;ôyeN{ÿSyeiN{ôy;yÿ )îÖmmÖmu„yÿ pûu]mÖmu„yÿw puû]mÖSyw ivôxåEÖW voÿmIô r;j;ôsomoôSm;k¡Mb[; Ö̃,;n;ôãô r;j;ÿ 40

îit nvmoå?y;y"

[AdhyŒya 9] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

64

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

dxmoå?y;y"

aÖpo dÖev; m/ÿumtIrgO>,Ö•UjÃRSvtI r;jÖSváiít;ÿn;… )≤;i.ÿimÖR];v®ÿ,;vÖ>yiWÿçÖNy;i.ô·rN{ÖmnÿyÖ•Tyr;ÿtI… 1

vO„,ÿåËôimRrÿis r;∑ûd̂; r;ô∑̂Mmeÿ deihô Sv;h;ô vO„,ÿåËôimRrÿis r;∑ûd̂;r;Ö∑̂mÖmu„mÿw deih vOWsÖenoùis r;∑ûd̂; r;Ö∑̂Mmÿe deihô Sv;h;ÿ vOWseÖnoùis r;∑ûd̂; r;ô∑̂mmu„mwÿ deÁÖqeRtÿ Sq 2

aÖqeRtÿ Sq r;∑ûd̂; r;ô∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h;ôqeRtÿ Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿwdÖ̌ *jÿSvtI Sq r;∑ûd̂; r;ô∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h*jÿSvtI Sq r;∑ûd̂;r;Ö∑̂mÖmu„mÿw dÖ̌ ;pÿæ p·rv;ôih,Iÿ Sq r;∑ûd̂; r;ô∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h;pÿæp·rv;ôih,Iÿ Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw dˇ;ôp;Mpitÿris r;∑ûd̂; r;ô∑̂Mmÿedeihô Sv;h;ôp;Mpitÿris r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw deÁÖp;©.oÃRis r;∑ûd̂;r;ô∑̂Mmeÿ deihô Sv;h;ôp;©.oRÃis r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw deihô sU≤ÃRTvcsSq 3

sU≤ÃRTvcs Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h;ô sU≤ÃRTvcs Sq r;∑ûd̂;r;Ö∑̂mÖmu„mÿw d Ö̌ sU≤ÃRvcRs Sq r;∑ûd̂; r;ô∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h;ôsU≤ÃRvcRs Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw d Ö̌ m;Nd;ÿ Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂Mmeÿ d Ö̌Sv;h;ô m;Nd;ÿ Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw dˇ v[jÖi=tÿ Sq r;∑ûd̂;r;Ö∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h;ÿ v[jÖi=tÿ Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw d Ö̌ v;x;ÿ Sqr;∑ûd̂; r;Ö∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h;ô v;x;ÿ Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw d Ö̌xivÿœ; Sq r;∑ûd̂; r;ô∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h;ô xivÿœ; Sq r;∑ûd̂;r;Ö∑̂mÖmu„mÿw d Ö̌ xKvÿrI Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h;ô xKvÿrI Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw dˇ jnÖ.Otÿ Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂Mmÿe d Ö̌

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

65

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Sv;h;ÿ jnÖ.Otÿ Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw dˇ ivêÖ.Otÿ Sq r;∑ûd̂;r;Ö∑̂Mmÿe d Ö̌ Sv;h;ÿ ivêÖ.Otÿ Sq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw dÖ̌ ;pÿæ Svôr;jÿSq r;∑ûd̂; r;Ö∑̂mÖmu„mÿw dˇ )m/ÿumtIômR/ÿumtIi.… pOCyNt;ôMmihÿ =Ö]Õûi]y;ÿy vNv;ôn;åan;ÿ/O∑;…sIdt sÖh*jÿsoô mihÿ =]ÖÕûi]y;ÿyÖ d/ÿtI… 4

somÿSyÖ iTviWÿrisô tvÿev mÖe iTviWÿ.URy;t( )aÖ¶yÖe Sv;h;ô som;ÿyÖ Sv;h;ÿ sivô]e Sv;h;ô srÿSvTyÖw Sv;h;ÿpûU„,e Sv;h;ô bOhÖSptÿyÖe Sv;heN{;ÿyÖ Sv;h;ô `oW;ÿyÖ Sv;h;ôXlok;ÿyÖ Sv;h;ãx;ÿyÖ Sv;h;ô .g;ÿyÖ Sv;h;ÿ≤ÖRM,e Sv;h;ÿ 5

pÖiv]ÿe Sqo vw„,ÖVy*ù sivôtuvÃRæ p[sÖvå¨Tpÿun;ôMyiCzÿ{e, pÖiv]ÿe,ÖsU≤ÃRSy rÄiXmi.ÿæ )ainÿ.O∑mis v;ôco bN/ÿuStpoôj;Æ somÿSy d;ô]mÿis Sv;h;ÿr;jÖSvùæ 6

sÖ/Öm;doÿ ¥ûuiªnIôr;pÿåEÖt;åan;ÿ/O∑;åapÖSyoá vs;ÿn;… )pÖSTy;ùsu c£ôÉ v®ÿ,… sÖ/SqÿmÖp;ã ixxÿum;ôRtOtÿm;SvôNtÆ 7

=Ö]SyoLbÿmis =Ö]Syÿ jÖr;˛vÿis =Ö]Syô ≤oinÿris =Ö]Syôn;i.ÿrÄsIN{ÿSyô v;]RÃflmis imô]Sy;ÿisô v®ÿ,Sy;isôTvy;ôy\vûO]\vÿ/et( )dûOv;isÿ ®Öj;isÿ =uûm;isÿ )p;ôtwnÖMp[;çÿMp;ôtwnÿMpÖ[TyçÿMp;ôtwnÿiNtô≤RçÿiNdôG>yÆ p;ÿt 8

a;ôivmÃR≤;ôRRåa;ivÿ̌ oåaÖi¶gûORhpÿitôr;ivÿ̌ ÖåîN{oÿ vOûı≈ÿv;ôåa;ivÿ̌ *

[AdhyŒya 10] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

66

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

imô];v®ÿ,* /ûOtvÿ[t;ôv;ivÿ̌ … pUûW; ivôêvÿed;ôåa;ivÿ̌ eÖ ¥;v;ÿpOiqôvIivôêxÿM.uv;ôv;ivô̌ ;idÿit®Ö®xÿm;R 9

aveÿ∑; dNdÖxUk;ô… p[;cIôm;roÿh g;yÖ]I Tv;ÿvtu rqNtÖr˝ s;mÿi]ôvOTStomoÿ vsÖNtåAûtub[R̃ Ö {ivÿ,ÖNdi=ÿ,;ôm;roÿh 10

di=ÿ,;ôm;roÿh i]ô∑uPTv;ÿvtu bûOhTs;mÿ pçdÖx Stomoÿ g[Iô„måAûtuÆ=Ö]N{ivÿ,Mp[ÖtIcIôm;roÿh 11

p[ÖtIcIôm;roÿhÖ jgÿtI Tv;vtu vwÂÖp˝ s;mÿ s¢dÖx StomoÿvÖW;RåAûtuivR@±{ivÿ,ÖmudIÿcIôm;roÿh 12

¨dIÿcIôm;roÿh;nûu∑uPTv;ÿvtu vwr;ôj˝ s;mÿwkivô̋ Öx Stomÿæ xÖrdûOtuÆflÖN{ivÿ,mûU?v;Rm;roÿh 13

Ëô?v;Rm;roÿh pÖi¤STv;ÿvtu x;KvrrwvÖte s;mÿnI i],v]yiS]ô̋ Öx*Stom*ÿ hemNtixixôr;vûOtU vcoRô {ivÿ,ÖMp[TyÿStÖ•mÿuce… ixrÿæ 14

somÿSyÖ iTviWÿrisô tvÿev mÖe iTviWÿ.URy;t( )mûOTyoÆ p;ôÁojoÿisô shoÿSyômOtÿmis 15

ihrÿ

)=Ö];,;ÿÕÖ]pÿitrÖe?yitÿ idô¥UNp;ÿih 17

îmNdeÿv;åaspÖà˝ sÿuv?vMmhÖte =Ö];yÿ mhÖte Jywœ‰;ÿy mhÖtej;nÿr;Jy;ôyeN{ÿSyeiN{ôy;yÿ )îÖmmÖmu„yÿ pûu]mÖmu„yÿw pûu]mÖSyw ivôxåEÖW voÿmIô r;j;ôsomoôSm;k¡Mb[; Ö̃,;n;ôãô r;j;ÿ 18

p[ pvRÃtSy vOWÖ.Syÿ pûOœ;•;vÿíriNt Svôiscÿåîy;ôn;Æ )t;åa;vÿvO]•/Ör;gudÿ̌ _;ôåaihÿMbûufiyámnuû rIyÿm;,;… )iv„,oÿivôR£mÿ,misô iv„,oôivR£;ÿNtmisô iv„,oÿ… £;ôNtmÿis 19

p[j;ÿptÖe n TvdÖet;NyÖNyo ivê;ÿ Âôp;i,ô p·rô t; bÿ.Uv )≤Tk;ÿm;Ste ju̧ ûmSt•oÿåaSTvÖymÖmu„yÿ ipôt;s;vÖSy ipôt; vÖyãSy;ÿmÖ ptÿyo ryIô,;ã Sv;h;ÿ )®{Ö ≤ ě i£ivô prÄ•;mÖ tiSmÿN û̧tmÿSymÖe∑mÿisô Sv;h;ÿ 20

îN{ÿSyô vj[oÿis imô];v®ÿ,yoSTv; p[x;ôS]oÆ p[ÖixW;ÿ ≤uniJm )aVyÿq;yw Tv; SvÖ/;yÖw Tv;·rÿ∑oûåajÃuRno mÖ®t;ÿMp[sÖvenÿ jÖy;p;ÿmÖmnÿs;ô simÿiN{ôye,ÿ 21

m; tÿåîN{ te vÖyNtÿur;W;ô@yÿǔ _;soåabÖ[̃ t;ô ivdÿs;m )itœ;ô rqÖmi/ô y\vÿj[hÖSt; rÄXmINdÿev ≤msÖe Svê;ÿn( 22

aÖ¶yeÿ gûOhpÿtyÖe Sv;h;ô som;ÿyÖ vnÖSptÿyÖe Sv;h;ÿ mÖ®t;ômojÿsÖeSv;heN{ÿSyeiN{ôy;yÖ Sv;h;ÿ )

[AdhyŒya 10] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

68

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

pOiqÿiv m;tÖm;R m;ÿ ih˝sIômoRåaÖhNTv;m( 23

hÖ̋ ÖsÆ xÿuicôW√suÿrNt·r=Ösıot;ÿ veidôWditÿiqduRro,Öst( )nûOW√ÿrÄsdÿOtÖs√‰oÿmÖsdÖBj; goôj;åAÿtÖj;åaÿi{ôj;åAûtMbûOht( 24

îyÿdÖSy;yÿurÄSy;yûumRiyÿ /eihô ≤uõ™õÿisô vcoÃRisô vcoôR miyÿ/eÖÁUgÖRSyUjÖRMmiyÿ /eih )îN{ÿSy v;\vI≤ÖR’toÿ b;ôÙåaÿ>yûup;vÿhr;im 25

Syoôn;isÿ sûuWd;ÿis =Ö]Syô ≤oinÿris )Syoôn;m;sIÿd sûuWd;ôm;sIÿd =Ö]Syô ≤oinôm;sIÿd 26

inWÿs;d /Oûtvÿ[toô v®ÿ,… pÖSTy;áSv; )s;m[;ÿJy;y sûu£tuÿæ 27

aÖi.ô.UrÿSyôet;StÖe pçÖ idxÿæ kLpNt;ôMb[̃ Ö\STvMbÖ[̃ ;isÿ sivôt;isÿsÖTypÿ[svoô v®ÿ,ois sÖTy*j;ôåîN{oÿisô ivx*ÿj; ®Ö{oùis sûuxevÿæ)b ÿ̧k;rÖ ≈eyÿSkrÖ .UyÿSkÖreN{ÿSyô vj[oÿisô tenÿ me r?y 28

aÖi¶Æ pOûqu/RmÃR,ÖSpitÿjuRW;ô,oåaÖi¶Æ pûOqu/RmÃR,ÖSpitôr;JyÿSy vetûuSv;h;ô Sv;h;ÿ’t;ô… sU≤ÃRSy rÄiXmi.ÿ≤Rt?v˝sj;ôt;n;ÿMm?yÖmeœ‰;ÿy 29

sÖivô]; p[ÿsivô]; srÿSvTy; v;ôc; Tv∑̂;ÿ ÂôpwÆ pûU„,;pÖxui.ô·rN{ÿe,;ôSme bOhÖSpitÿn;ô b[̃ ÿ,;ô v®ÿ,Öen*jÿs;ôi¶n;ô tejÿs;ô

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

69

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

somÿenÖ r;D;ô iv„,ÿun; dxÖMy; dÖevtÿy;ô p[sÿUtÄ… p[sÿp;Rim 30

aÖiê>y;ÿMpCySvÖ srÿSvTyw pCyÖSveN{;ÿy sûu];M,ÿe pCySv )v;ôyuÆ pûUtÆ pÖiv]ÿe, p[ÖTy ±̊somoôåaitÿßut… ) îN{ÿSy ≤uJyÖ…s%;ÿ 31

k⁄ûivdÖ© ≤vÿmNtoô ≤vÿiçô¥q;ô d;NTyÿnupUvR\ivôyUyÿ )îÖhehÿwW; é̊,uihô .ojÿn;inô ≤e bÖihRWoô nmÿ娷ˇ_\≤jÿiNt )

Ö̈pÖy;ômgÿOhItoSyÖiê>y;ÿNTv;ô srÿSvTyÖw TveN{;ÿy Tv; sûu];M,ÿe 32

≤ûuv˝ sûur;mÿmiên;ô nmÿuc;v;sûure sc;ÿ )ivôipôp;ôn; xûÿ.SptIåîN{Ö̊ mÃRSv;vtm( 33

pÖû]imÿv ipôtr;ÿvÖiênoô.eN{;ôvqûu… k;VyÿwdÖR̋ Ösn;ÿi.… )≤Tsuûr;m\VyipÿbÖ… xcIÿi.ô… srÿSvtI Tv; m`v•i.„,k™ 34

îit dxmoå?y;y"

[AdhyŒya 10] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

70

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

Ek;dxoå?y;y"

≤ûuÔ;ônÆ p[ÿqÖmMmnÿStÖTv;yÿ sivôt; i/yÿæ )aÖ¶eJyoRitÿinôRc;˛≤ÿ pOiqôVy;åa?y;.ÿrt( 1

≤uû̌ _ÉnÖ mnÿs; vÖyNdÖevSyÿ sivôtuÆ sÖve )SvôGy;ùRyÖ xKTy;ÿ 2

≤ûuKTv;yÿ sivôt; dÖev;NTSvÿ≤ÖRto i/ôy; idvÿm( )bûOh∆‰oitÿæ k·r„yÖtÆ sÿivôt; p[sÿuv;itô t;n( 3

≤ûuÔtÖe mnÿå Ö̈t ≤ÿuÔtÖe i/yoô ivp[;ô ivpÿ[Sy bOhÖto ivÿpÖiítÿæ )iv ho];ÿ d/e vyun;ôivdekÖåîNmÖhI dÖevSyÿ sivôtuÆ p·rÿ∑uit… 4

≤ûuje v;ôMb[̃ ÿ pûUVyR•moÿi.ôivR Xlok¡åEtu pÖQyùev sûUreÆ )Íû

Aûc; StomÖ̋ Ö smÿ/Ry g;yÖ]e,ÿ rqNtÖrMbûOhÌ;ÿyÖ]vÿtRinô Sv;h;ÿ 8

deÖvSyÿ Tv; sivôtuÆ pÿ[sÖváeiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpûU„,o hSt;ÿ>y;m( )a;dÿde g;yÖ]e,Ö CzNdÿs;i©rÄSvTpÿOiqôVy;ÆsÖ/Sq;ÿdÖi¶MpÿurIÖ„yùmi©rÄSvd;.ÿrÄ ]w∑uÿ.enÖ CzNdÿs;i©rÄSvt( 9

ai.[ÿrisô n;≤ÃRisô Tvy;ÿ vÖymÖi¶˝ xÿkÉmÖ %inÿtű sÖ/SqÖåa; )j;gÿtenÖ CzNdÿs;i©rÄSvt( 10

hStÿåa;ô/;yÿ sivôt; ib.Ö[di.[ÿ̋ ihrÄ

pOûiqôVy;ÆsÖ/Sq;ÿdÖi¶MpÿurIÖ„yùmi©rÄSvd;.ÿr;Öi¶MpÿurIÖ„yùmi©rÄSvdCzÿπmoôi¶-MpuÿrIÖ„yùmi©rÖSv∫ÿ·r„y;m… 16

aNvÖi¶®ÖWs;ômgÿ[m:yÖdNvh;ÿin p[qÖmo j;ôtvÿed;… )anûu sU≤ÃRSy pu®Ä]; cÿ rÄXmInnûu ¥;v;ÿpOiqôvIåa;tÿtNq 17

a;ÖgTyÿ v;ôJy?v;ÿnÖ̋ Ö sv;ôR mO/oô iv/ÿUnute )aÖi¶˝ sÖ/Sqeÿ mhÖit c=uÿW;ô inicÿk°Wte 18

a;ô£Myÿ v;ijNpOiqôvImÖi¶imÿCz ®Äc; Tvm( ).UMy;ÿ vûOTv;yÿ no b[Uihô ≤tÖ… %nÿemÖ t\vÖym( 19

¥*Stÿe pûOœMpÿOiqôvI sÖ/Sqÿm;ôTm;Nt·rÿ=˝ smûu{o ≤oinÿæ )ivô:y;yÖ c=uÿW;ô TvmÖi.itÿœ pOtNyôtÆ 20

¨T£;ÿm mhÖte s*.ÿg;y;ôSm;d;ôSq;n;ÿ∂̂iv,oôd; v;ÿijn( )vÖyã Sy;ÿm sumÖt* pÿOiqôVy;åaÖi¶ƒnÿNtå Ö̈pSqÿeåaSy;… 21

¨dÿ£mI∂̂iv,oôd; v;ôJyv;RkÖ… suloôk˝ su’¡tMpOiqôVy;m( )ttÿæ %nem sûup[tIÿkmÖi¶ã Svoô ®h;ÿ,;ôåai/ô n;k¡mǔ Ömm( 22

a; Tv;ÿ ij`imôR mnÿs; û̀Otenÿ p[iti=ÖyNtÖM.uvÿn;inô ivê;ÿ )pûOquiNtÿrÄí; vyÿs; bûOhNt\ÖVyicÿœÖm•ÿw r.ÖsNdOx;ÿnm( 23

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

73

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

a; ivôêtÿæ pÖ[TyçÿiÔ`MyRrÄ=s;ô mnÿs;ô t∆ÿuWet )m≤ÃR≈I SpOhÄy√ÿ,oRåaÖi¶n;Ri.ômOxÿe tÖNv;á j.ÃuRr;,… 24

p·rô v;jÿpit… kÖivrÄi¶hÖRVy;Nyÿ£mIt( )d/Ö{à;ÿin d;ôxuWÿe 25

p·rÿ Tv;¶ôe pur\ÃvÖy\ivp[ÿ̋ shSy /Imih )/OûW√ÿ,RiNdôveidÿve hÖNt;rÿM.©ûur;vÿt;m( 26

Tvmÿ¶eÖ ¥ui.ôSTvm;ÿxuxûu=i,ôSTvmÖŒSTvmXmÿnÖSp·rÿ )Tv\vnÿe>yÖSTvmoWÿ/I>yÖSTv•ûO,;•ÿOpte j;ysÖe xuicÿæ 27

deÖvSyÿ Tv; sivôtuÆ pÿ[sÖváeiênoÿb;ôŖ >y;ÿMpûU„,o hSt;ÿ>y;m( )pûOiqôVy;Æ sÖ/Sq;ÿdÖi¶MpÿurIÖ„yùmi©rÄSvT%ÿn;im )Jyoitÿ„mNtNTv;¶e sûup[tIÿkÖmjÿße, .;ônun;ô dI¥ÿtm( )ixôvMpÖ[j;>yoihÿ̋ sNtMpOiqôVy;ÆsÖ/Sq;ÿdÖi¶MpÿurIÖ„yùmi©rÄSvT%ÿn;m… 28

aÖp;MpûOœmÿisô ≤oinÿrĶeÆ sÿmûu{mÖi.tÖ… ipNvÿm;nm( )v/ÃRm;no mÖh;2\–åa; cÖ pu„k¡re idôvo m;]ÿy; v·rôM,; pÿ[qSv 29

xmÃR cÖ Sqo vmÃR cÖ SqoiCzÿ{e b û̧leå Ö̈.e )VycÿSvtIô s\vÿs;q;M.ûOtmÖi¶MpuÿrIÖ„yùm( 30

s\vÿs;q;ã SvÖivRd;ÿ sÖmIcIôå¨rÿs;ô Tmn;ÿ )aÖi¶mÖNt.ÃR·rÖ„yNtIô Jyoitÿ„mNtÖmjÿßÖimt( 31

[AdhyŒya 11] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

74

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

puûrIÖ„yoùis ivôê.ÿr;Öåaqÿv;R Tv; p[qÖmo inrÿmNqd¶e )Tv;mÿ¶Öe pu„k¡r;Öd?yqÿv;ôR inrÿmNqt )mûU›oR ivêÿSy v;ồ tÿæ 32

tmuÿ Tv; dÖ?yõ™õéiWÿæ pûu]åÈÃ/ÖeåaqÿvR,… )vOû]Öh,ÿMpurNdÖrm( 33

tmuÿ Tv; p;ôQyo vOW;ô smIÿ/e dSyûuhNtÿmm( )/ÖnÖÔÖy˝ r,ÿer,e 34

sIdÿ hotÖ… Svå ÿ̈ loôkÉ icÿikôTv;Ns;ôdy;ÿ ≤ÖD˝ suÿ’ûtSyÖ ≤on*ÿ)dÖev;ôvIdÖeRv;NhÖivW;ÿ ≤j;ôSy¶ÿe bûOh¥jÿm;nÖe vyoÿ /;… 35

in hot;ÿ hotûOWdÿnÖe ivd;ÿnSTvÖeWo dIÿidôv;2\–åaÿsdTsûud=ÿæ )adÿB/v[tp[mitôvRisÿœ… shßM.ÖrÆ xuicÿij◊oåaÖi¶Æ 36

s˝sIÿdSv mÖh;2\–åaÿisô xocÿSv devÖvItÿm… )iv /ûUmmÿ¶eåa®ÄWiMmÿye?y sOûj pÿ[xSt dxRÖtm( 37

aÖpo dÖevI®pÿ sOjÖ m/uÿmtIryÖ+m;yÿ pÖ[j;>yÿæ )t;s;ÿm;ôSq;n;ôdui∆ÿht;ômoWÿ/y… suipPpÖl;Æ 38

sNtÿe v;ôyum;ÃRtÖ·rê;ÿ d/;tǓ ;ôn;y;ô ˙dÿy\Ö≤i√k¡Stm( )≤o dÖev;n;ôçrÿis p[;ô,qeÿnÖ kSmÿw devÖ vWÿ@Stûu tu>yÿm( 39

[Yajur Veda]xuKlyjuveRd

75

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

suj;ÿtoô JyoitÿW; sÖh xmRÖ v¡qÖm;sÿdÖTSvùæ )v;soÿåa¶e ivôê¡pÖ̋ Ö s\VyÿySv iv.;vso 40

¨duÿ itœ Sv?vôr;v;ÿ no dÖeVy; i/ôy; )dûOxe cÿ .;ôs; bOÿhÖt; suÿxûuKvinôr;¶ÿe ≤;ih suxÖiSti.ÿæ 41

Ëô?vRåËô Wu ,ÿåËôtyÖe itœ;ÿ deÖvo n sÿivôt; )Ëô?voR v;jÿSyô sinÿt;ô ≤dÖiÔi.ÿv;ôR̀ i∫ÿivôR◊y;ÿmhe 42

s j;ôto g.oRÃåaisô rodÿSyoôr¶Öe c;®ÖivR.ÿOtÖåaoWÿ/IWu )icô]Æ ixxûu… p·rÖ tm;ÿãSyÖ̌ _UNp[m;ôtO>yoôåai/ô kinÿ£dÌ;… 43

iSqôro .ÿv vIô@±vù©åa;ôxu.ÃRv v;ôJyùvRn( )pûOqu.ÃRv sûuWdÖSTvmÖ¶eÆ pÿurIWÖv;hÿ,… 44

ixôvo .ÿv pÖ[j;>yoô m;nÿuWI>yÖSTvmÿi©r… )m; ¥;v;ÿpOiqôvIåaÖi.xoÿcIôm;RNt·rÿ=ÖMm; vnÖSptIÿn( 45

p[wtÿu v;ôjI kinÿ£dÖ•;nÿdÖ{;sÿ.Ö… pTv;ÿ ).rÿ•Öi¶MpÿurIÖ„yáMm; p;ô¥;yÿuW… pûur; )vOW;ôi¶\vOWÿ,ÖM.rÿ•Öp;©.ÃR̋ smûui{yÿm( )a¶Öåa;y;ÿih vIôtyÿe 46

Aût˝ sÖTymûOt˝ sÖTymÖi¶MpÿurIÖ„yùmi©rÄSv∫ÿr;m… )aoWÿ/yÖ… p[itÿmod?vmÖi¶mÖet˝ ixôvm;ôyNtÿmÖ>y]ÿ ≤u„m;Æ )

[AdhyŒya 11] v;jsneiym;?y≤Ndnx;%Iy

76

MAHARISHI UNIVERSITY OF MANAGEMENT

VEDIC LITERATURE COLLECTION

VySyôiNvê;ôåainÿr;ôåamIÿv; inôWIdÿ•oôåapÿ dumRÖitÔÿih 47

aoWÿ/yÖ… p[itÿgO>,ItÖ pu„pÿvtI… suipPpÖl;Æ )aÖy\voô g.ÃRåAûiTvyÿæ p[à˝ sÖ/SqÖm;sÿdt( 48

iv p;jÿs; pûOqun;ô xoxÿuc;noô b;/ÿSv i√ôWo rÄ=soôåamIÿv;… )sûuxmÃR,o bOhÖtÆ xmRÃi, Sy;mÖ¶erÄh˝ sûuhvÿSyô p[,Iÿt* 49

a;poô ih œ; mÿyoô.uvÖSt; nÿåËôjeR dÿ/;tn )mÖhe r,;ÿyÖ c=ÿse 50

≤o vÿæ ixôvtÿmoô rsÖStSyÿ .;jytÖeh nÿæ )Ö̈xÖtI·rÿv m;ôtrÿæ 51

tSm;ôåarÿ©m;m vo�