२५६५सस७सस/५६५२अ/४ · 2018-11-23 · प्न ४सरा स...
TRANSCRIPT
-
अभ्यास प�तयस- प्रस
त�यस – ५सससससससससससस �वष्स �हन्दससससससस यास - १स (सरयखसत�सरसासी
( �ातसगद्यांसी
�नमन गद्यां तोसध्यन पववतस �प� औरस�्�सग�सप्नशसत� सकेतरस्तरख�स
�तब्त
�तब्तसतोस्द�न्यसत�स तसतहयस यतयसहहस ्शयतस्हस्हदतसत ऊ�स ायरस रसरस्तस
हह│ ायरसज़रसनसत� सऐा�सभयग तो तहत�सहहस ोसरह्यनसा�सत ऊयसहो औरस हयड़सा�स
नसऊयसहोतयसहहस│... �तब्तसत�सहवयसरमसनरसस्हदतसतरसहह│ ्हय सतगभगस१५००स
झसतमसह�│ �्सझसतमस्नतससह�स--- हयड़शसत�स्फ़व स� पतन�सा�स│ इनरमसरयनारोवरस
झसतसतयस्हदतसनयरसहह│ ्हदासा�सायाग ोस्यनससब्र द�सन्दस�नतततससहहसस
प्न-१ �तब्त यतासनयरसा�सरंहपरसहहस?
केतर- ---------------------------------------------------------
प्न-२स ायर यता�सतहत�सह�स?ससस
केतर --------------------------------------------------------
प्न- ३सब्र द�सन्द तयस्पारयसनयरस ्यसहहस?
केतर ----------------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्न-४स गद्यां रमसयतासप्ा�सझसतसतयसनयरसन्यसहहस?
केतर -------------------------------------------------------
प्न-५ससस ारयनय्वतसंब्स्तरख�स?
केतर- ्द�न्य ---------------------
प्नशसत� सकेतर ्तरख�सससस
प्न १. रा�ससन�सअ न�स �्ब�सतोसंहरस ्शसभ� यस?
केतर -----------------------------------------------------
प्न २.सभ�ड़शसत� स्यतशसा�स ्यस– ्यस्नय्यस यसाततयसहहस?
केतर -----------------------------------------------------
प्न ३.सग�हप सत� सअ�त�र तसतसनसऐा�सअनयज़शसत� सनयरस्तखोसर नत�सरोबद ्नयईस यस
ाततससहहस?
केतर -----------------------------------------------------
प्न- �नमन्तरखतसंब्शसकनत� साहदसवगवसरमसरखोस?स
त�ह,सऊाडसगप,संहरस,धयतदस,स्द तस, �सस│
केतरस- य�तवयऊतस----------------------------
व्र तसवयऊतस------------------------
प्न- ्द��रयनसऔरसऊयतयतसरमस ्यसअनतरसहहसवय ्सदवयरयसस ाबसतरोस?स
केतर - ्द��रयन--------------------------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
ऊयतयत----------------------------------------------------------------------------
प्न- ‘अ’ क ागवस‘ई’ पे््स ोड़सतरस्ोस– ्ोसंब्स्नयास?स
केतर- अस+ ------------------ = -------------------------
अस+ ------------------ = ---------------------------
ईस+स------------------ = ------------------------------
ईस+स------------------ = -----------------------------
प्न- ाहदसंब्स्नयास?स ंब्सतयसाहद र स्तरख�स?स
केतर- हपससरसरसंस=स---------------------- राप�स=स----------------------
्ंस्यसरदसहोस=स------------------- ामस्यस=स-------------------
�्संसाासस=स----------------------- रदंयततस=स--------------------
प्न- इासतहयनससरमससा्ा�स्द��रयनस य�सत्नसहहस? न सका�सा्ा�स्द��रयनससस
्शसरयनत�सह�स?स
केतर- ----------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------ ------
----------------------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------------------------
(सअभ्यास प�तयसत� सनधयरस रसादत�खसतयसनततनसयत्यस य�गयसी
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस– २स
त�यस– ५ससस �वष्-�हन्द या-१ (सरयखसत�सरसासी
(्हद�वतल स्सप्न ी
क�ऊतस�वतल स र ाहदसतयस�ऊनहसतगयइ�ससससससससससससससससस
प्नस१सस�तब्तसत� ्ेतसावमसरय यसत्नस �्स?
(ती तोन ोगयरस
(खी ाोनगवाहनसस
(गीससस्तयईतयरयससससससससससससससससससससससससससससससससससस
प्न २सरा�ससतोसयतात�स�ऊातयस्सस?
(ती रयज्सत�स
(खी रय यसत�स
(गी �्ब�सत�स
प्न ३सरा�ससन�सअ न�स �्ब�सतोसयततनसस्यरसंहरसभ� यस?
(ती य ऊस्यरस
(खी तसनस्यरस
(गी ्ोस्यरस
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्न ४सरा�स यताा�सहरसग�स?
(ती �्ब�सा�सस
(खी रय यसा�
(गी तड़त�सा�स
प्न ५सभोतयसतयस ्यसअ्वसहहस?
(ती ासधय-ाय्यस
(खी �्वतप फ़सस
(गी तद ंतस
प्न ६सधयतदसत्नसाससाा�यसहहस?
(ती य�तवयऊतसाा�य
(खी भयवसवयऊतसाा�य
(गी व्यततसवयऊतसाा�य
प्न ७सयतास ंदसत� स्यातस्हदतसत�रतससहोत�सहहस?
(ती ं�रसत�
(खी �हरणसत�
(गी हय्ससत� स
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्न ८सन सतड़त�सतोस ्यसतहोग�स?
(ती ऊतदरस
(खी ्द��रयनस
(गी ारझ्यरसस
प्न ९ससााभवसतयस�वतोरसंब्सहहस?
(ती ााभवत
(खी अााभवसस
(गी ााभवहदनसस
प्न १०स�तब्तसतयसा्ा�स्ड़यसंहरसत्नसायसहहस?
(ती लहयायस
(खी त�हस
(गी न� यतस
प्न ११साहदसंब्सऊद�न�स
(ती रदर्ततस
(खी रदर् ततस
(गी रदंयततसस
प्न १२सनगस््पतयसहोनयसतयसअ्वसहहस?
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
(ती नगस तयनयससस
(खी ्हदतसगदसायसहोनयस
(गी नगसरमसतप ्नयसस
अा ्तस �ततदस,
त� न्द्स�वद्यत्स,३स्सस.नरस.डसस.ऊाडसगपस
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस- प्र
त�यस– ५ससससससससस�वष्स�हन्दससससस यास–२स(फातशसत� से्ोहयरीसससससससससससससससससससससससससससससससससससससससस
( �ातसगद्यांसी
�नमन गद्यां तोसध्यन पववतस �प�सऔरस�्�सग�सप्नशसत� सकेतरस्तरख�स
प्नशसत� सकेतरस्तखोसl
दरवांसरमस�तस्ड़यसपतय ससरय यसहदनस– ्दा्ात l ्द��सस,वसरतयस, रयररस,र संसतस
रमसतोईसकात� सारयनसनस्य l �्वतयसभससकातयसन्रसतरत�स �्सl इादसतोसका�सअ नयस्र�सरयनतयस्यसl अादरशसत� साय्स्द�सरमसकान�सइादसत�ससाहय्तयसत�स्स l
प्नश१स दरवां त� सपतय ससरय यसतयस ्यसनयरस्यस?
केतरस------------------------------------------------------
प्नश२स्दा ा्त रमस ्यस– ्यसगदणस �्स?
केतरस-----------------------------------------------------
प्नश३स्दा्ात यतातयस्र�स्यस?
केतरस---------------------------------------------------------
प्नश४सरय यस्दा्ात न�सइादसत�साहय्तयसत्सत�स्सस?
केतरस-----------------------------------------------------
प्नश५सगद्यां रमसा�स�तस�वं�षतयस्तयन�सवयतयसंब्सऊदनतरस्तरख�स?
केतरस----------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्नश शगतस शगतयसतयस ्यसअ्वसहहस?
केतरस-------------------------
प्नश�ततसतयसयतासयतासर सरमसप्ोगसयत्यस यतयसहहस?
केतरस---------------------------------------
प्न न सअ न�सरयज्सरमसफातसा�स दड़यसत्नसायसे्ोहयरसरनयत�सह�स?
केतरस---------------------------------------------
प्नश�नमनसयर्याासतोसवय ्शसरमसप्ोगसतरोस?
क्यतनयस,सधोनयस,स �तनयस
केतर १स--------------------------------------------------
२स-------------------------------------------------
३स------------------------------------------------
प्नश �नमनसंब्शसत� सअ्वसस्तरख�स
ंब्सससससससससअ्वस
्ोरासस- --------------
र�ऊ्यस- ------------
े््हयरस- ----------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
ऊय यततस- ---------
प्नश �नमनसरयज्शसरमसफातसा�साम्रनधतसत्नसा�से्ोहयरसरनय�स यत�सह�स?
केतर शसससससरयज्सससससससससससससे्ोहयरससस
१ससकेतरसप �्ंस- ----------------------
२सस ा य्स--- ------------------------
३ससत� रतस--- ----------------------
४ससगद रयतस-- -----------------------
प्नश ा्�सा�स्ऊन�सत� स्त�सन स ्यस ्यसक य्सतरत�सहोसयतनहदासऊयरसतयसवणवनस
तरोस?
केतर---------------------------------------------------
---------------------------------------------------
--------------------------------------------------
-------------------------------------------------------
अा ्तस �ततदस,
त� नदद्स�वद्यत्स,३स्सस.नरस.डसस.
ऊाडसगपसl
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस– २स
त�यस– ५ससस�वष्-�हन्दस या-२स(फातशसत� े्ोहयरी
(्हद�वतल स्सप्नसी
क�ऊतस�वतल स राहदसतयस�ऊनहसतगयइ�स
प्नश१स फातशसा�स दड़यसे्ोहयरत्नायसहहस?
(ती सवतन�तयस�्वास
(खी रतरसारयातस
(गी गय धसस ्ातसस
प्नश२स गद रयतसरमसफातसा�स दड़यसत्नसायसे्ोहयररनय्यस यतयसहह?
(ती शगतसससस
(खी तागसतयस ववस
(गी ् सहपसससससससससस
प्नश३स शगतस शगतयसतयसअ्वसहहस?
(ती रखऊड़ससरमसकफयनसननयस
(खी रखऊड़ससखयनयस
(गी े ्ोहयररनयनयस
प्नश४स१४स नवरदसतोस ा य्सरमसत्नसायसे्ोहयरसरनय्यस यतयसहहस?
(क़ीससारहदतस
(खी तोहड़स
(गी ्सहप
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्नश५ससन�्वयाससयतात�स प यसतरत�सह�स?
(तीस्दगयवससस
(खी पतर �तस
(गी तर ाणसस
प्नशस६सतद रयत सरमसरतरसारया�तसतोस ्यसतहत�सहहस?
(ती रखऊड़सस
(खी ाणरस
(गी पदपद�त्यसस
प्नश७साहदसंब्सऊद�न�स
(ती नत�्स
(खी नरे ्स
(गी न�रतस्स
प्नश८सझयरखाडसरमसत्नसायसे्ोहयरसरनय्यस यतयसहहस?
(ती तागसतयस ववस
(खी ारहदतसस
(गी शगतस
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्नशस९सइात यरसतयसअ्वसहहस
(ती ्दतयनयस
(खी पतस�यसतरनयस
(गी यनयस
प्नशस१०सग्यसंहरसयता्त�सप्ा�सहहस
(ती �तततद बस
(खी �ड़�स
(गी ्रायईस
प्नश११स ोंो-खरोंसतयस ्यसअ्वसहोतयसहहस?
(त) प्रयस यनयस
(ख) हष�लतयास
(ग) नयऊनयस
प्नश१२सरतरसारया�तसरमससनयनसतरन�सत� स्त�सयतासऊस सतयसप्ोगसयत्यस यतयस
हहस?
(त) त�त
(ख) �तत
(ग) नसरस
अा ्तस �ततदसत� स.�व.३स्ससनरस.डससऊाडसगपस
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस- प्र
त�यस– ५सससस�वष्स�हन्दससससस यास–३ससस(रखत्न�वयतयीसत�वतयससससससससससससससससससससससससससससससससससससससससस
(अ �ातसगद्यांसी
�नमन गद्यां तोसध्यन पववतस �प�सऔरस�्�सग�सप्नशसत� सकेतरस्तरख�स
प्नशसत� सकेतरस्तखोसl
दरवांसरमस�तस्ड़यसपतय ससरय यसहदनस– ्दा्ात l ्द��सस,वसरतयस, रयररस,र संसतस
रमसतोईसकात� सारयनसनस्य l �्वतयसभससकातयसन्रसतरत�स �्सl इाद तोसका�सअ नयस्र�सरयनतयस्यसl अादरशसत� साय्स्द�सरमसकान�सइादसत�ससाहय्तयसत�स्स l
प्नश१स दरवां त� सपतय ससरय यसतयस ्यसनयरस्यस?
केतरस------------------------------------------------------
प्नश२स्दा ा्त रमस ्यस– ्यसगदणस �्स?
केतरस-----------------------------------------------------
प्नश३स्दा ा्त यतातयस्र�स्यस?
केतरस---------------------------------------------------------
प्नश४सरय यस्दा ा्त न�सइादसत�साहय्तयसत्सत�स्सस?
केतरस-----------------------------------------------------
प्नश५सगद्यां रमसा�स�तस�वं�षतयस्तयन�सवयतयसंब्सऊदनतरस्तरख�स?
केतरस----------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्नशसत� सकेतरस्तरख�ससससससससस
प्नश्चऊयसत�वतयसरमस ्यसखरद्न�सत�स्यतसतरतयसहहस?
केतरस----------------------------------
प्नश ततवयरसत�तरसवहस ्यसतरनयसऊयहतयसहहस?
केतरस----------------------------------
प्नश न सतोसरान�स रसत्नसरनयतयसहहस?
केतरस----------------------------------
प्नश �नमनसाा�यसंब्शसत� स्त�सक�ऊतस�वं�षणस्तरख�स?
केतरस------- तोतयससस-------- र�तस------- ततवयरस-------- रोबरगयड़सस
प्नश वऊनस््तोस
केतरशसगद�ड़्य---------- रखत्नयस--------- ायड़सस--------- रय यस--------
प्नश ंब्शसत� साहदसर स्तरख�स?
केतरशस्ग् ----------- तो्तय्य------------ अापरश--------- तड़तय------------
प्नश न स्ड़�सहोतरस ्यस्ननयसऊयहत�सह� ? ऊयरस्यस य ऊसवय ्शसरमस्तखो l
केतरस--------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
----------------------------------------------------------------
अा ्तस �ततदस
त� नदद्स�वद्यत्स,३स्सस.नर.डससऊाडसगपसl
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस– २स
त�यस– ५ससससससससस�वष्स�हन्दससससस यास–३सस(रखत्न�वयतयसीसत�वतयस
(्हद�वतल स्सप्न ी
क�ऊतस�वतल स र ाहदसतयस�ऊनहसतगयइ�स
प्नश१सत�वतयसरखत्न�वयतयसत� सरऊ�्तयसत्नसहहस?
(तीसाोहनसतयतस�्व�्दस
(खीसादभदयसतद रयरदसऊ्हयनस
(गीसरय �ंस ोंसस
प्नश२स्चऊयसत�वतयसरमस ्यसखरद्न�सत�स्यतसतरतयसहहस?
(ती ायड़सस
(खी रखत्न�स
(गी तोबयस्यतदस
प्नश३स्�सतयस ्यसअ्वसहोतयसहहस?
(तीस प यस
(खी हवनस
(गी ्द तस तयनयस
प्नश४सादरसतयस�वतोरसंब्स ्यसहोतयसहहस?
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
(तीस सवरस
(खी अादरस
(गी ाादरस
प्नशस५सारतयसरय सा�स ्यसत�न�सतोसतहतससहहस?
(तीसधनदषस्यणस
(खी ायड़सस
(गी बदसा�बस
प्नश६सगयड़ससतयसतदतस्रततयसंब्सत्नसायसहहस?
(ती यनसस
(खी ायड़स
(गी गद�ड़्यस
प्नश७स ोब�स ोब�सधनदषस्यणसरमस�वं�षणस ्यसहहस?
(ती ्यणस
(खी धनदषस्यणसस
(गी ोब�स ोब�ससस
प्नश ८सरयरऊनदसत�सरयतयसतयस ्यसनयरस्यस?
(ती ाद्र�यसस
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
(खी त्ंल्यस
(गी तह त्सस
प्नश ९सारपहसा�सर�तसनसखयन�सवयत�संब्स रसगोतय तगयास?
(ती गयड़सस,र�तसगयड़सस
(खी तयरससस
(गी ततवयरसस
प्नश १०सत�वतयसरमस्चऊयस ्यस्ननयसऊयहतयसहहस?
(ती रखत्न�वयतयसस
(खी रयरऊनदस
(गी त ाससस
प्नश११साहदसंब्स रसगोतयसतगयास
(ती रप गफतदस
(खी रदागफतदसस
(गी रपगफतदस
प्नश१२सरखत्न�वयतयस ्यस �्ऊसरहयस्यस?
(ती ्रायईस
(खी ायड़सस
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
(गी रखत्न�सस
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
त�यस– याऊवस
४.सननहयसफनतयर
ानस( �ातसगधयांसी
प.स�नमन्तरखतसगधयांसतोस ोतरसप्नशसत� सकतरस्ोसत
त� ंवस्ासायतसतयस्यसऔरसअभससअ नयसतयरसतरनयसासखसरहयस्यसत� तयसत� स
�तस्यरसतरत� स�्खयस �्न�स रसवहसासधससतत�रशसवयत�सऔरसपदरयव्यरस�ड यईनसकत� रस
ाततयस्यसतसअ्सततसकान�सन तयंससतयस ोसभससतयरसयत्यस्यसस,सकनरमसा�सइनस
पा�ब्शसतयस्नयनयसहदसा्ा�सज्य्यसरदर्ततस्यसतसत� ंवस यनतयस्यसयतस�तस�्नस
ररसन �्गयस ्स्यरदतस य्त्य स,सतरतसत� सफप तस �्सा्स े्रस रसकत� रस य�गयस
त
प.स१.सत� ंवसयत्यसकमसरमसअ नयसतयरसतरनयसासखसरहयस्यस?
__________________________________________________________
____________________
पस२.सत� ंवसन�सन तयंससरमस ोसभससतयरसयत्यस्यसकनरमसा�स ्यस्नयनयसा्ा�स
ज्य्यसरदर्ततस्यस?
__________________________________________________________
____________________
प.स३.सवऊनस््तोस– पाबदस
प.स४.सअनद �्सरमसन्यस�तसाा�यसंब्स्तखोसत
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प.५.साा द् तसव् ानसवयतयसतोईस�तसंब्सअनदच �्सरमसा�स्ोप ोतरस्तरख�सत
त�खनस–
प.१.सअत्रसतोस हर�्यरसयतस्खता्य ससअच छस ्शसनहदासतगसस?
क.स
प.२.सतईस्यरसहरस यनवरशसयतस�वं�षतयाासत� साय्सरनदा्सत� सगदणशस्यस�वं�षतयाास
यतसतदतनयसतरत�सह�स हा�स�हरनस हाससऊयतस,सअ्सनसऊ�स�्�स यनवरशसत� सनग�सकनत�स
�वं�षतय�ास्तखोसत
१) प्लतदस हासस _
२) तोरड़सस हासस
व्यतरणस
१.�नमनसवय ्यांसत� स्त�स�तसंब्स्तखोस–
ोस े्रस रसन तयंससतरतयसहोस–
२.स'तबयव'संब्स'तब'सयर्यसा�स्नयसहहसतसनसऊ�स्तख�संब्सयतनसयर्याासा�स्न�सह�?
ड़यवस--- ्हयवस--------
३.स�वतोरसंब्स्तखोस---
क रस----- ोबयस-------
४.स'्ड्डयनय'संब्सतयसअ्वसवय ्स्नयतरसस ाबसतरोसत
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
५.स�नमनसवय ्सरमसन �्साा�यसंब्सर�खयायततसतरोसत
अत्रसत� ंवसत� स यास्हासग्यसत
ार नयेरतसत�खनस स नगरय सत� स्यरमसरमसअअ स ्यस यनत�सहो?सतसनसवय ्शसरमस
्तखोसत
१,स
२.स
३.स
वतवनसस
१. ाहदसंब्स रसगोतयसतगयइ�स–
त्रस/स े्रस अलतयहस/सअतयलहस
२. ाहदसरय�सतगयासश
गत्यास ंदर
३. �नमनसंब्शसतयसंद�सर स्तखोस
रदर्ततस------ �ऊंतसस-------
४. सा�स्न�स्ोसंब्स्तखोसत १.स
२.
५. ाहदसंब्स्नयाा- ्स्यसहसर�सरस __________
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस- प्र
त�यस– ५ससससससससस�वष्स�हन्दससससस यास५ससस( हय सऊयहसवहयासरयहीसससससससससससससससससससससससससससससससससससससससस
( �ातसगद्यांसी
�नमन गद्यां तोसध्यन पववतस �प�सऔरस�्�सग�सप्नशसत� सकेतरस्तरख�स
प्नशसत� सकेतरस्तखोसl
रतरतदसधोतससतयस्य्यरससरागसरखतसकायस्यसतसयतनयरशस रसतापतससत� सबय त� सा�स
� रोईसहदईस �्तस्सतस लतपस रसभरवयसबय त� सअ नयसतरतस�्खयसरह�स �्तसादनहर�स–
र हत�स �्तस- ा�स यनसनसग्सस्ससरतरतसरमसत इनस �्तस- तोसा य्यस्यसइतयस
ाऊयनससन�सत
प.१सरतरतसत�सधोतससत� सयतनयर�स रसयतासबय त� सत� �्तसतगसस्ससत
क.--------------------------------------------------------------------------------
प.२सधोतससत� स लतपस रसत्नसायसबयातयसयत्यसहदनस्यस?
क-------------------------------------------------------------------------------
प.३स �्सा्स �्त- यतान�सा य �्स �्?
क-----------------------------------------------------------------------
प.४सअनदच �्सरमससन्यसतोईस�तसाा�यसंब्सोप ाोतरस्तखोसत
क-----------------------------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प.५स�नमनसंब्शसरमसा�स�वं�षणसंब्स याबतरसर�खयायततसतरो-
ादनहर�स �्तस–-------------------------------------
प्नशसत� सकेतरस्तखोस
प.१सइतयसअ न�स हरशस ा�सत्नस– त्नसा� तयरस तरसाततससह�सत
क------------------------------------------------------------------
प.२सइतयसन�सतंस्यतयरदसतयसतयरसतहयसा�सासखयस?
क----------------------------------------------------------------
प.६स्�्सइतयसतदमहयर�स�वद्यत्सरमसन�सतोसयतनस– यतनसतयरोसरमसका�स र�ंयनसस
न�गससतसका�स्हस र�ंयनससनसन�सइात� स्त�सन स ्यसादझयवस �्सातत�सहोसत
क----------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस– २स
त�यस– ५ससससससससस�वष्स�हन्दससससस यास५ससस( हय सऊयहसवहयासरयहीसससससससससससससससससससससससससससससससससससससससस
�न �्ंयनदायरसतरोस
प.१स�नमनसंब्शसतयस�तवऊनसर स्तयत �्
डा�ड्श--------------- ादइ्श-----------------------
प.२सनसऊ�सस्तख�सवय ्शसतोस्द् यरयसअ न�संब्शसरमस्तखोस–
१.सइतयस र�ंय�न्शसत� सनग�सपदबन�सब�तन�सवयतद नहदास्ससत
कस------------------------------------------------------------------
२सधोतससतयस्य्यरससरागसरखतसकाय त
कस-------------------------------------------------
प.३स�नमनसवय ्शसरमस्ातयईस– तपयईसा�साा्ा�धतसंब्शससतोसर�खयायततसतरो-
इतयसन�सतय�ा्यवयड़ससबयातोसत� साय्सतापतससऔरसज़ा सरससबयातयसभससइसत�रयतसयत्यसत
प.४स्तागस््तो-
रय स------------------- ्य्दस–-----------------------
प.५स�नमनसवय ्शसरमसा�सयर्यसंब्श तोसर�खयायततसतरोस–
्चऊ�सतन�र त� स ेतशससा�स� ब� टसस् यत�सत
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
्चऊ�सडय्त्शस रसझपतयसडयततरस मग�सत�त�त
प.६स ाहदसंब्सतो अायततसत�र �सत
�वद्यत्/�व्यत् ज्य्रतस्/ज्यरसतस्
प. ७स ाहदसंब्स्नय�स
तस�वसगसतयास---------------------
प.८स ाहदसरय�यसतगयइ�स–
र- हत� -नय्ोरद
प.९स ाा्द तसव्ा नसवयत�स्ोसंब्स्तरख�सस ____________
प.१०स ्चऊशस दवयरयसख�त�स यन�सवयत�स्ोसख�तोसत� सनयरस्तरख�स
_____________ ___________
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस- प्रस
त�यस– ५सससससससससससस�वष्स�हन्दससससससस यास– ६सस(स�ऊटससतयसाफ़रसीस
( �ातसगद्यांसी
प.१स�नमनसअनदच �्स तोस पतरसनसऊ�स्तख�सप्नशसत� सकेतरस्ोस–
कड़सायस द्तासखयासतोरस रसहदररसत्पतरश तयसइसत�रयतसरयज्सत� सतईस्दगवरसइतयतोस
रमसान �्ंस हदऊयन�सत� स्त�सतरसरहदसहहसतत्पतरशसत�सान �्ंसा�वयस्हदतसासतससहहसऔरस
कनस रसखयासखऊवसनहदासनतयसहहसतसइनसत्पतरशसतयस सवनस१५स-२०सायतसहोतयसहह |
प.१सयतासरयज्सत�स द्तासान �्ंसभ� न�सत� ्त�सत्पतरश तय इसत�रयत तर रहद
हह ?
क ---------------------------------------------------------------------------------
प.२स द्तासयतास�वं�षस य�तससत� सत्पतरशसतयसइसत�रयतसतरसरहदसहहस?
क ---------------------------------------------------------------------------------
प.३सइनसत्पतरशसतयस सवनसयततन�सवषवसहोतय हहसत
क------------------------------------------------------------------
प.४स�वतोरसंब्स्तखोस–
्दगवरस------ ासतसस–---------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प.५स'ायत'संब्सतयस्ोस ्यव्वयऊससंब्स्तखोसत
कस१स------------------------- २स----------------------
प्नशसत� सकेतरस्तखोस
प.१स्हदतस दरयन�ससार्सरमसान �्ंसत� ा�सभ� �स यत�स �्स?
क-----------------------------------------------------------------------
प.२स ह्तसहरतयरशसतोसयतास– यतासतरहसत�स�् ततशसतयसायरनयसतरनयस
ड़तयसहहस?
क-----------------------------------------------------------------------------------
व्यतरण
प.१स�नमनसंब्शसत� स्त�स्रतत�- दतत�सअ्वसवयत�संब्स्तरख�सत
३स�ऊठसस------------------- इसत�रयतस–--------------------------------
प.३सनसऊ�स्तख� ारयनसकचऊयरणसवयत�संब्शसत� ्भनन अ्वस्तरख�सऔर इनतयस
वय ्शसरमसप्ोगसतरत�सहद�सअातरसस ाबसत�र�स–
रस–----------------------------------------------------------------------------
रस–----------------------------------------------------------------------------
प.४स�नमनसवय ्यांशसत� स्त�स�तसंब्स्तखोस–
ाागसतस यनन�सवयतयस–----------------------------------------------------
परस– परस यतरस �स �्न�सवयतयस–----------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प.५स�नमनसवय ्सरमसाा�यसंब्सर�खयायततसतरोसत
कस दरयन�सार्सरमसत्पतरशसदवयरयसान �्ंसभ� �स यत�स �्सत
�सत� सत रस तयसयतासररसरमस्तखोग�स?,स्तखतरस�्खयासत
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
______________________
वतवनस
१. ाहदसंब्स रसगोतयसतगयास–
�नभवर / �नभर प्ं��त / प्ं�त
२. ंब्स परयसतरोस–
�्तऊ स ्द त
३सस हय सन सरहत�सहोसकासंहरसतयसनयरस्तरख�स
्ोसऐा�संब्स्नयासर नर�स' .'सतयसप्ोगसहदनसहोसत
४स---------------------------------- ५स-------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस– २स
त�यस– ५ससस �वष्-�हन्द या- ६सस(स�ऊटससतयसाफ़री
�न �्ंयनदायरसतरोस
{ व्यतरण }
१. '� न'संब्सतयस परयसर स्तखोस–
२. नसऊ�स�्�संब्शसत� स्ोस्भननसअ्�सत� सवय ्स्नयत�सहद�सअ्वसस ाबसतरोस–
नरस– ------------------------------------------------------
नरस–------------------------------------------------------
३स�नमनस�्�संब्श �वतोरसंब्स्तखोस–
ल्दस-----------------ंदरनतस–----------
४सनसऊ�स्तख� ंब्श तोसंब्तोषसत� ररसरमसतगयास–
ापन, ्यत, हरतयरय, न तत
--------------------------------------------------------------------
५सवय ्स्नयास–
ाा �्ंवयहतस–--------------------------------------------------------
हरतयरयस–----------------------------------------------------------------
(ार नयेरत-त�खनी
�नमनस हतपाा त� सनधयरस रस'� नतोड'स रसवय ्स्तखोस–
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
यतातयस ोबयसर सस सयततन�सअातस सन त� सइतयत� सतयस
� नतोडसस
इात� स्तखन�सा�सतयभ
(वतवनसी
१.ाहदसंब्स रसगोतयसतगयासस- अात �्ंस्/अात �््् ्तफयफय/्तफयफ
२.साहदसरय�यसतगयास– ादवधय� तररऊयर
३.साा द् तसव्ा नसवयत�स्ोसंब्स्तखो
१स –--------------- २स-------------------------------
४.संद�सर स्तखोस– ्यतर ----------------- रहेव परण--------------------
५.सन न�सपरसतयसाहदस तयस्तखोस–
-------------------------------------------
-----------------------------------------------
-----------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस- प्र
त�यस– ५ससससससससस�वष्स�हन्दससससस यास७सस(डययत�सत�सतहयनसीसससससससससससससससससससससससससससससससससससससससस
( �ातसगद्यांसी
�नमन गद्यां तोसध्यन पववतस �प�सऔरस�्�सग�सप्नशसत� सकेतरस्तरख�स
प्नशसत� सकेतरस्तखोसl
ता वर्ााहस्ंरतयसर त�सत� सन�रवयसगय वसत� स�नवयाससह�सl कनत� सऊयरस्चऊ�सह�सl तसनस
तडयत्य सऔरस�तसतड़तयसl ्ोसतडयत्शसत�संय्दसहोसऊदत�सहहसl
औरस�तस्यरहवसासरमस पसरहदसहहसl तड़तयस्ावसासत�यसरमस पसरहयसहहसl कनतयस�तस
तड़तयसऔरस्यसर ात�स हयड़ससा�स�गरतरसर्तसहोसगईस्ससl
प्नश१सता वरस्ााहसयतासगय वसत� स�नवयासस �्स?
केतरस------------------------------------------------------
प्नश२सकनत� सयततन�स्चऊ�स �्स?
केतरस------------------------------------------------------
प्नश३सतड़तयसत्नसाससत�यसरमस पसरहयसहहस?
केतरस------------------------------------------------------
प्नश४स्हदवऊनस्नयास
केतरसतड़त�सस----------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्नश५स�वतोरसंब्स्तरख�स
केतरशससंहर------------------
प्नशसत� सकेतरस्तखोसl
प्नश१सडययत�सतयस ्यसनयरस्यसऔरसवहससतहय सतयसरहन�सवयतयस्यस?
केतरस------------------------------------------------------
प्नश२सता वरस्ााहसतोसत्सऔरसत्नसायस दरसतयरस्रतयस?
केतरस------------------------------------------------------
प्नश३सडययत�सत� स �्ब�सत�सर्तसतह ा�सहोसगईस?
केतरस------------------------------------------------------
प्नश ४स दरसतयरसतयसारयनय्वतसंब्स्तरख�स?
केतरस------------------------------------------------------
प्नश ५सत�खतसन�सयतातयसाय�येतयरस्त्यस?
केतरस------------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास �स-२स
त�यस– ५ससससससससस�वष्स�हन्दससससस यास–७सस(डययत�सत�सतहयनसीस
�न �्ंयनदायरसतरोसससससससससससससससससससससससससससससससससससससससस
प्नशस१सस�वतोरसंब्स्तखोस
केतरश ख़दं सस------------------
प्नश२सअ्वस्तखोस
केतरशस पतस�यस ---------------------------
प्नश ३सवय ्यां त� स्त�स�तसंब्स्तखोस
केतरशसससडयतस्याबन�सवयतयस-------------------
प्नश४संब्सतयसाहदसर स्तखोस
केतरश त�तोरसबरस--------------------
प्नश ५ससाहदसंब्स रसगोतयसतगयास
केतरशभयरतस्सस/ससभयरबद्स
प्नश ६ससाहदसंब्स्नयास
केतरश रसससगयसससण------------------
प्नश ७सवऊनस््तोस
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
केतरशस हयड़स---------------
प्नश८स्तागस््तोस
केतरशसससससतड़तयस--------------------
प्नश १०सखयतदसस्यनसभरोस
केतरशसर�स हत�सभयरतस्सडयतसा�वयसरमस---------- ा�वतस्यस
प्नश १सडययत्यस ्यस ्यसतरसतरतयसहहस?सऊयरस्यस याऊसवय ्शसरमस्तखोस
केतरस------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस- प्र
त�यस– ५ससससससससस�वष्स�हन्दससससस यास–८सस(व�स�्नसभसस ्यस�्नस �्सीसससससससससससससससससससससससससससससससससससससससस
( �ातसगद्यांसी
�नमन गद्यां तोसध्यन पववतस �प�सऔरस�्�सग�सप्नशसत� सकेतरस्तरख�स
प्नशसत� सकेतरस्तखोसl
वहस दसततस्हदतस दरयनसस्ससl तद मरस त� स्य्यसन�स्तय्यस्यसयतस ्सव�स्हदतस ोब�स
�्सत्सकनत� स्य्यसन�सतहयस्यसयतसकनत� स रयन�सरमसायरदसतहय�न्य सतयगज़स रस
तसस्सासl दसततशसरमस राासहोत�स �्सर नस रसतहय�न्य स ससहोतसस्सासl ायर�संब्स
रस्रसरहत�स �्सl
प्नश१सवहस दसततसयततनसस दरयनसस्सस?
केतरस-----------------------------------------------------
प्नश२सतद मरस त� स्य्यसत� स्य्यसत� सज़रयन�सरमसतहय�न्य सयतास रस तसस्सास?
केतरस-----------------------------------------------------
प्नश३सकासार्संब्सतह ा�सरहत�स �्स?
केतरस-----------------------------------------------------
प्नश४सवऊनस््तशस
केतरसशसतहय�न्य स-----------------
प्नश५सगद्यां रमसा�स�तसाा�यसंब्सखोज़सरस्तरख�स
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
केतरस--------------------------------------------
प्नशसत� सकेतरस्तखोस
प्नश१सतद मरस त� सहय्स ोसयततय्सनईस्ससवहसत्स ससहोगसस?
केतरस-----------------------------------------------------
प्नश२ससतयगज़सा�स हत�स यईसयतास रसहदनसतरतसस्सस?
केतरस--------------------------------------
प्नश३सानस२१५५सरमसंब्सतह ा�सहोत�स �्स?
केतरस-----------------------------------------------------
प्नश४साा �्ंसभ� न�सवयत�स्ोसायधनशसत� सनयरस्तखोस?
केतरस-१स------------------------- २स---------------------------
प्नश५सनं्सस ाबसतरोस? सतगतयसहहसा्तसतयसार्सहोसग्यसहहस
केतरस-----------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस–2
त�यस– ५ससससससससस�वष्स�हन्दससससस यास–८सस(व�स�्नसभसस ्यस�्नस �्सीस
�न �्ंयनदायरसतरोस
प्नश१सारयनसतदतसवयतयसंब्स्तखोस
केतरशस�वद्यत्स-------------
प्नश२सअ्वस्तरख�स
केतरशस ायरगसस---------------
प्नश३स�नमनसयर्यसत� सर सतोसवतवरयनसवसभ�वा्सतयतसरमस्तरख�स
केतरशस्यस---------------------- -----------------------
प्नश४सवऊनस््तोस
केतरश स�सस---------------------
प्नश५स�नमनसंब्सतोसवय ्सरमसप्ोगसतरोस
केतरश ता अ प्बरस-------------------------------------
प्नश६सक�ऊतसस्यनस रसअनदसवयरस्यसऊनदप्ा् दससतयसप्ोगसतरोस
केतरश नन्स----- नखस
प्नश७सक�ऊत �वं�षणसतयसप्ोगसतरमस
केतरश ----------------- अध्य तस
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्नश८स�वतोरसंब्स्तरख�
केतरश नधद�नतस-------------------
प्नश ९संब्सतयसंद�सर स्तखोस
केतरश ब�्तफोनस------------------
प्नश१०संद�संब्सतोसअायततसतरोस
केतरश रंसनस/सरासन
प्नश हरसअ न�सव्र तगतस सवनसरमसता अ्पबरसतयसप्ोगसयतासयतासतयरसरमसतरत�स
ह�स?
केतरश---------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------
----------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस- प्र
त�यस–९सससससससस�वष्- �हन्दससससस यास–९स(�तसरय सत�स �््ासीसससससससससससससससससससससससससससससससससससससससस
( �ातसगद्यांसी
�नमन गद्यां तोसध्यन पववतस �प�सऔरस�्�सग�सप्नशसत� सकेतरस्तरख�स
प्नशसत� सकेतरस्तखोसl
ाद्हसतयसार्स्यसl हयड़शसत� स स �सा�सापर सझयातसरहयस्यसl्ासवषवसतयसप्ंनस
परसा�स्यहरस�नततसन्यसl वहसरो सइाससार्सइाससरयसत�सा�सतनवतस्ेतयसत� स
फयरवसहहकास रस यतयसहहसl तनवतस्ेतयसत�स ेनसस पयईसरमसकात�सर््सतरतससहहसl
फयरवसा�सतग�सा�्शसत� स्यासरमसत�बनयंतस्वयसतयस� ड़तयवसहोसरहयस्यसऔर ्हदतस
तडत� सतयरसंदरसहोस यतयस्यसl
प्नश१सापर सयतधरसा�स�्खयईस �्सरहयस्यस?
केतरस------------------------------------------
प्नश२सा�्शसत� स्यगसरमसयतास्वयसतयस� ड़तयव होसरहयस्यस?
केतरस------------------------------------------
प्नश३सप्ंनसयततन�सवषवसतयस्यस?
केतरस------------------------------------------
प्नश४स�वतोरसंब्स्तखोसl
केतरशसंयरस- -----------------------
प्नशस५सगद्यां रमसा�स�तसाववनयरसंब्स याबसतरस्तखोस?
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
केतरस------------------------------------------
प्नश त�वतयसत� सनधयरस र ार त्य स परदसतरोसत
नस यन�सयतास सस सर�
�नतततरसनतयस्यस
सहरयर�साय्
,स ोस्ोतसनहदासाततयस्य
खोततयस्यस ______________
२सइासत�वतयसतयसनयरसव त�वसतयसनयरस्तखोसत
केतरस------------------------------------------
३सरतनसत�सरय सतोसतवससन�स' �््ा'स ्शसतहयसह�?
केतरस------------------------------------------
४सरतनसअन्स्चऊोसत� स्त�स'सअ प् यस'स ्शस्यस?
केतरस------------------------------------------
५सत�वसअ्सयतनत� भयषयसारझन�सतगयसह�स?
केतरस------------------------------------------
प्नश नसऊ�स्तख�संब्शसतोसक्यहरणसत� सअनदायर ्तखोस
्र�स–्र�तय l पाननस------ारयनस------- क ्ोगसस-------- अ�धतस-----------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
अभ्यास प�तयस– २स
त�यस– ५ससससससससस�वष्स�हन्दसससस यास–२स(�तसरय सत�स �््ाससीस
�न �्ंयनदायरसतरोस
प्नसश१सरदहयवर�सतयसअ्वस्तखोस?
केतरशसन खसतयसतयरयस--------------------------------
प्नश २स �्,सक ागवसतयसप्ोगसतरत�सहद�संब्स्नयास?
केतरस------------------------------------------
प्नश३सवय ्स्नयास?
केतरश ्र�-----------------------------------------
प्नश४स्तागस््तोस?
केतरश रय स----------------------
प्नश५सारयनय्वतसंब्स्तरख�स?
केतरश अभयवस---------------------
प्नश६स�वतोरसंब्स्तरख�स?
केतरश ्यहरस-----------------------------
प्नश७सवऊनस्तखोस?
केतरश ्चऊयस------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
प्नश१ससंब्सतयसंद�सर स्तखोस?ससस
केतरश भ्यभसतस-----------------
प्नश२स' 'सवयतयस�तसंब्स्तखोस
केतरश-------------------------------
प्नश३साहदसंब्स्नयास– ््स ससअसस
केतरस------------------------------------------
प्नश४साहदसंब्स रसगोतयसतगयास?
केतरश ाा �्ंस/स्न �्ंससस
प्नश५साहदसस्यनस रसरय�यसतगयास?
केतरश ्ाहयरयससस
प्नश त�वतयस पतरसन न�सरतनसत� स्यर�सरमस ्यस यनयसऊयरस्यस याऊसवय ्शसरमस
्तखोसl
केतरश----------------------------------------------------------------------
-----------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------
---------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
-
Downloaded from www.studiestoday.com
Downloaded from www.studiestoday.com
/ColorImageDict > /JPEG2000ColorACSImageDict > /JPEG2000ColorImageDict > /AntiAliasGrayImages false /CropGrayImages true /GrayImageMinResolution 150 /GrayImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleGrayImages true /GrayImageDownsampleType /Bicubic /GrayImageResolution 300 /GrayImageDepth -1 /GrayImageMinDownsampleDepth 2 /GrayImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeGrayImages true /GrayImageFilter /JPXEncode /AutoFilterGrayImages true /GrayImageAutoFilterStrategy /JPEG2000 /GrayACSImageDict > /GrayImageDict > /JPEG2000GrayACSImageDict > /JPEG2000GrayImageDict > /AntiAliasMonoImages false /CropMonoImages true /MonoImageMinResolution 1200 /MonoImageMinResolutionPolicy /OK /DownsampleMonoImages true /MonoImageDownsampleType /Bicubic /MonoImageResolution 1200 /MonoImageDepth -1 /MonoImageDownsampleThreshold 1.50000 /EncodeMonoImages true /MonoImageFilter /CCITTFaxEncode /MonoImageDict > /AllowPSXObjects false /CheckCompliance [ /None ] /PDFX1aCheck false /PDFX3Check false /PDFXCompliantPDFOnly false /PDFXNoTrimBoxError true /PDFXTrimBoxToMediaBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXSetBleedBoxToMediaBox true /PDFXBleedBoxToTrimBoxOffset [ 0.00000 0.00000 0.00000 0.00000 ] /PDFXOutputIntentProfile (None) /PDFXOutputConditionIdentifier () /PDFXOutputCondition () /PDFXRegistryName (http://www.color.org) /PDFXTrapped /False
/CreateJDFFile false /SyntheticBoldness 1.000000 /Description >>> setdistillerparams> setpagedevice