feminism အေရးကို · 2 ်ူ၈ျ့၃ သတင္း...

6
ပညာအလငးပြငျမနမာသေတသနေဖာငေဒးရငးမ စစညးတငျပသည။ အသ အတြ(၁)၊ အမတ-၅ အာကတဘာ ၉ ရက၊ ၂ဝ၁၉ လစဥသတငးလႊာ ၾသဂတ ၂၉၊ ၂၀၁၉ ပင သစ အေတးအေခၚပညာရ ''Charles Fourier"" က ၁၈၃၇ ခ ဆက သည Feminism (Féminisme) ဆသညစကားလးသည တစကမ႓ာလးအႏ႔ ပ႕ႏ႔ခၿပး Feminism ႏငပတသကသည လႈပရားမႈမားလညး ေပၚ ပါကခသည။ ျမနမာႏငငတြငလညး Feminism အေရး လႈပရားမႈမားရၿပး Feminist အျဖစ ခယသမားလညးရ ၾကသည။ ျမနမာႏငငတြငးက Feminism ႏငပတ သက သည အေၾကာငးအရာမားက သေတသနျပလပထား သည ''Feminism in Myanmar"" စာအပမတဆကပြက ရနကနၿမ႕ ျပငသစယဥေကးမဌာနတြင ၾသဂတလ(၂၃) ရကေန႔က ျပလပခသည။ ယငးစာအပက Friedrich Ebert Stiftung (FES) ၏ ကညေထာကပမႈျဖင ပညာ အလင းပ ျမန မာသ ေတသနေဖာင ေဒးရ း (EMReF) က လလာချခငးျဖစသည။ စာအပမတဆကပြတြင Feminism ႏငပတသက၍ နားလညသေဘာေပါကမႈႏင မကေမာကကာလအေျခ အေနမားက ေဆးေႏးခ ၿပ း မတ သည နယ ပယ ေဆးေႏသမား ပါဝငခသည။ ယငးေဆြးေႏြးပြမာ ပါဝငသမား၏ Feminism ႏငပတသကသည ေဆြးေႏြးခကမားက ကာကႏတေဖာျပပါသည။ မနမာႏငငတြငးက Feminism အေရးက ဘယလျမငၾကလ

Upload: others

Post on 12-Jan-2020

17 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Feminism အေရးကို · 2 ်ူ၈ျ့၃ သတင္း ဤလစဥ္သတင္းလႊာကို အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဖြံ႕ၿဖိ

ပညာအလငးပြငျမနမာသေတသနေဖာငေဒးရငးမ စစညးတငျပသည။

ေမအသအတြ(၁)၊ အမတ-၅ ေအာကတဘာ ၉ ရက၊ ၂ဝ၁၉လစဥသတငးလႊာ

ၾသဂတ ၂၉၊ ၂၀၁၉

ျပငသစအေတြးအေခၚပညာရင ''Charles Fourier"" က ၁၈၃၇ ခႏစတြင မတဆကခသည Feminism (Féminisme) ဆသညစကားလးသည တစကမ႓ာလးအႏ႔ ပ႕ႏ႔ခၿပး Feminism ႏငပတသကသည လႈပရားမႈမားလညး ေပၚ ေပါကခသည။ ျမနမာႏငငတြငလညး Feminism အေရး လႈပရားမႈမားရၿပး Feminist အျဖစ ခယသမားလညးရ ၾကသည။ ျမနမာႏငငတြငးက Feminism ႏငပတ သက သည အေၾကာငးအရာမားက သေတသနျပလပထား သည ''Feminism in Myanmar"" စာအပမတဆကပြက ရနကနၿမ႕ ျပငသစယဥေကးမဌာနတြင ၾသဂတလ(၂၃)ရကေန႔က ျပလပခသည။ ယငးစာအပက Friedrich Ebert Stiftung (FES) ၏ ကညေထာကပမႈျဖင ပညာ အလငးပြငျမနမာသေတသနေဖာငေဒးရငး (EMReF) က ေလလာချခငးျဖစသည။

စာအပမတဆကပြတြင Feminism ႏငပတသက၍ နားလညသေဘာေပါကမႈႏင မကေမာကကာလအေျခ အေနမားက ေဆြးေႏြးခၿပး မတညသညနယပယမ ေဆြးေႏြး သမား ပါဝငခသည။ ယငးေဆြးေႏြးပြမာ ပါဝငသမား၏ Feminism ႏငပတသကသည ေဆြးေႏြးခကမားက ေကာကႏတေဖာျပပါသည။

ျမနမာႏငငတြငးက Feminism အေရးက

ဘယလျမငၾကလ

Page 2: Feminism အေရးကို · 2 ်ူ၈ျ့၃ သတင္း ဤလစဥ္သတင္းလႊာကို အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဖြံ႕ၿဖိ

2 အတြ(၁)၊ အမတ-၅ သတငး

ဤလစဥသတငးလႊာက အျပညျပညဆငရာဖြ႕ၿဖးေရးသေတသနစငတာ (IDRC) ၏ ကညေထာကပမႈျဖင ထတေ၀ပါသည။ သတငးလႊာက အခမရယႏငရန

[email protected] သ႔ ဆကသြယႏငပါသည။

ခရစယာနအသငးအဝငးမာ Feminism ႐ႈေထာငက နားလညလာဖ႔ သငၾကားေပးတယကြၽနမက Feminism Theology လ႔ေခၚတ Feminism အျမငန႔ ခရစယာနေတြရ႕

ဘာသာေရးက ေလလာျခငးဆတဘာသာရပက ျမနမာႏငင ဓမၼတကသလမာ သငၾကား တ ဆရာမျဖစတယ။ ကြၽနမတ႔ ခရစယာနအသငးအဝငးမာ အမးသမးေတြရ႕ ဦးေဆာငမႈ က အငမတနအားနညးခပါတယ။ ဥပမာ- ကြၽနမတ႔ရ႕ဓမၼတကသလက တကၿပဆရင အမားအားျဖင အသငးေတာမာ ျပနၿပးအလပလပရတယ။ အလပလပတအခါ အမးသမး န႔ အမးသားက တနးတညမမ မရဘး။ အမးသားေတြက အသငးေတာကျပနေရာက တအခါ သငးအပဆရာေတြျဖစၿပး အမးသမးေတြက ခရစယာနပညာေရးတ႔၊ women department တ႔လ ေနရာေတြမာ လပရတအခါမာ အမးသမးေတြရ႕အဆငန႔ အမးသား ေတြရ႕အဆငက အငမတနကြာျခားတယဆတာ ေတြ႕ရတယ။ ေနာက ကြၽနမတ႔ ခရစယာန အသငးအဝငးရ႕ ေခါငးေဆာငမႈပငးက ၾကညတအခါမာလညး အမးသားေတြပျဖစၿပး အမးသမးေခါငးေဆာငဆတာ အငမတနနညးပါးတယ။ ကြၽနမ Feminism က သငလာ တအခါ အမးသမးေတြရ႕ဘဝ၊ ႐နးကနမႈေတြက ေတြ႕ရတအခါ ဒါကသငဖ႔ ကြၽနမအေနန႔ ပၿပးခငမာလာတယ။ ဒါေၾကာင ခရစယာနအသငးအဝငးမာ Feminism ရ႕႐ႈေထာငက နားလညသေဘာေပါကေအာင လပေပးတသတစေယာကျဖစလ႔ Feminist တစေယာက အေနန႔ ကယကယက သတမတဖ႔က ကြၽနမအတြက ရငးႏးၿပးသားျဖစပါတယ။

ျမနမာျပညမာ Feminism န႔ပတသကရင ေတာေတာ႐နးကနရတအရာျဖစတယFeminism ဆတစကားလးက အေနာကႏငငက စကားလးျဖစတအတြကေၾကာင

ျမနမာျပညမာ Feminism က မတဆကတအခါမာ ျပနာေတြလညး အမားႀကးရပါ တယ။ တခ ႕နားလညတသေတြကေတာ ဘာမျပနာမရဘး။ သပမသတသေတြအတြက ကေတာ Feminism ဆတာက အေနာကဘကကလာတအယအဆဆၿပး Feminism က ျငငးပယတာေတြ အမားႀကးရတယ။ Feminism က ျငငးပယသလပ Feminist ေတြက ျငငးပယတာေတြ အမားႀကးရတယ။ Feminism ဆတစကားလးေရာကလာမ အမးသမး ေတြရ႕ႀကးစားမႈ၊ အားထတမႈ စသလားဆေတာ မဟတဘး။ Feminism ဆတစကားလး ေရာကမလာခငတညးက အမးသမးေတြက သတ႔ရ႕တနဖး၊ ဂဏသကၡာအတြက အမးမး ႀကးစားၿပးေတာ သမငးမာ ႐နးကနခတယ။ ဒစကားလးမရခငတညးက အမးသမးေတြရ႕ အခြငအေရးအတြက၊ အမးသမးေတြရ႕ လြတေျမာကျခငးအတြက အမးသမးလႈပရားမႈ ေတြ အမားႀကးရတယ ဆတာေတြ႕ရတယ။ ဒါေပမယ Feminism ေရာကလာတအခါမာ အမးသမးေတြရ႕ လႈပရားမႈက ကမ ၻာမာပၿပးသလာေစတယ။ ကြၽနမတ႔က Feminism န႔ပတသကၿပး ေလလာတအခါမာ Feminism က ဘယလနားလညသလ၊ နားလညမႈက မတၾကဘး။ ဘယလနားလညလဆတအေပၚ မာ အေရးႀကးတယဆတာ ေတြ႕ရတယ။

ဆလငး ေအာငလနးပ႐ဂရမဒါ႐ကတာGender and Development Institute

Feminism လ႔ ေျပာတအခါ ျပငလ႔ရတ institutions ရသလ ျပငဖ႔ခကခတာေတြ လညး ရတယ

ကြၽနေတာက Feminist လ႔ ခယလား လ႔ေမးရင ဟတတယလညးေျပာလ႔ရတယ၊ မဟတဘး လညးေျပာလ႔ရတယ။ ေမးတသ အေပၚ ၾကညၿပး ဟတတယ၊ မဟတဘး ကြၽနေတာေျဖမယထငတယ။ Feminism လ႔ ေျပာတအခါ ဘာသာေရးကမး (Religious Texts) ေတြက ေျပာငးလဖ႔ဆရငေတာ ဥပမာ အားျဖင ကြၽနေတာတ႔ခရစယာန ဘာသာ မာ နညးနညးအစြနးေရာကတအျမငေတြ ရတယလ႔ျမငတယ။ ဥပမာ- သမၼာကမးစာ မာ ဘရားသခငကနာမစားသးတအခါ ''He"" ဆတ အမးသားဂနဒါက သးထားတယ။ အဒါက ''She"" လ႔ေျပာငးဖ႔ ဘာသာေရး ကမးစာေတြက ေျပာငးလဖ႔ထ ခဥးကပတ ခဥးကပမႈေတြရတယ။ အဒလေျပာငးလမႈ ေတြက Feminism ဆရင ကြၽနေတာ Feminist မဟတဘး။ လမႈပတဝနးကငထမာ အမး သမးျဖစေနတအတြကေၾကာင အႏမခေနရ တာေတြ၊ လငပငးဆငရာ ေစာကားခေနရ တာေတြ ဒါေတြက ဆန႔ကငတ အလပလပ မယဆရင ဒဆန႔ကငတအလပက Feminism ဆရင ကြၽနေတာကယ ကြၽနေတာ Feminist တစေယာကလ႔ ခယတယ။ ကြၽနေတာတ႔က အငစတကးရငးမားက ျပျပငေျပာငးလဖ႔ ႀကးစားတအခါမာ အရငဆးျပငလ႔ရတ အငစတကးရငးက သြားမစဥးစားပန႔ ျပင လ႔မရတ အငစတကးရငးက ျပငဖ႔အခကခ

ေဒါကတာေအးႏြယတြဖကပါေမာကၡMyanmar Institute of Theology

Page 3: Feminism အေရးကို · 2 ်ူ၈ျ့၃ သတင္း ဤလစဥ္သတင္းလႊာကို အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဖြံ႕ၿဖိ

3 အတြ(၁)၊ အမတ-၅သတငး

www.facebook.com/emrefmyanmarwww.emref.org၀၉-၄၂၀၀၀၆၁၁၃ [email protected]

ဆးအငစတကးရငးက သြားေနၾကတ လႈပရားမႈက Feminism ဆရငေတာ ကြၽနေတာေၾကာကတယလ႔ ေျပာ ခငတယ။

လကေတြ႕န႔အျမငသေဘာထားက ေရ႕ေနာကညၫြတလားေနာကတစခက လကေတြ႕န႔ အျမငသေဘာထားေပါ

ေနာ။ ကြၽနေတာကယ ကြၽနေတာ အၿမေမးတေမးခြနးရတယ။ ဥပမာအားျဖင ကြၽနေတာက ကား-မတနးတညမေရးက အရမး သေဘာကတယ။ ဒါေပမယ လကေတြ႕မာ ကြၽနေတာ ကား-မ တနးတညမေရးက ကငသးေနလားဆတ ေမးခြနး ေမးတယ။ သေဘာတရားအရ သေဘာေပါကတဟာန႔ လကေတြ႕လပေဆာငတအခါမာေရာ ေရ႕ေနာကညၫြတလား ဆတေမးခြနးက အၿမတမးရပါတယ။

အမးသားေတြက Feminism က ဘယလျမငလ အမးသားေတြက ကား-မတနးတညမေရးကစၥက

ဘယလျမငသလ၊ ၃၀ ရာခငႏႈနးကစၥ (အမးသမးပါဝငမႈ) ေတြက ဘယလျမငသလဆတာ ကြၽနေတာတ႔ သေတသန လပပါတယ။ သေတသနရ႕ရညရြယခကက အမးသားေတြ က ဂနဒါက ဘယလသေဘာေပါကလ၊ Feminism က ဘယလသေဘာေပါကလဆတာ သျခငးအားျဖင အမးသား ေတြရ႕ အျမငသေဘာထားက ဘယလေျပာငးမလဆတာ စဥးစားဖ႔အတြက လပတာပါ။ လပတအခါ ဘာသြားေတြ႕ရ လဆေတာ အမးသားေတြက ကယကယက အမးသားျဖစ တာ ဂဏယၾကတယ။ ေနာကတစခက အမးသား၊ အမး သမးၾကားထမာ တနးတမႈမရဘးဆတာ သတ႔သထားတယ။ ဒါေပမယ ကြၽနေတာတ႔ရ႕ ခဥးကပပက သတ႔ေျပာပအရ ေပါေနာ ခဂနဒါ၊ Feminism လ႔ေျပာေနတ ရညရြယခက ကက criminalize လပတာတ။ ေယာကားဆရင ေျခသလး မေတာတဆ ထမတာကေတာင အႏရာယေကာငလမး ျမငတယတ။ ေနာက တစခက ဂနဒါျဖစျဖစ၊ လငပငးဆငရာအၾကမးဖကမႈျဖစျဖစ လႈပရားမႈေတာေတာမားမားက အမးသားေတြကေခၚလာၿပး အမးသမးေတြ အႏမခရတ အေၾကာငး၊ ခြျခားဆကဆခရတအေၾကာငး၊ အမးသမးေတြ က ဘယလဒကၡေရာကတအေၾကာငး ေျပာတာမားလာတ အခါမာ သတ႔က အဒလႈပရားမႈက အမးသားမေကာငး ေၾကာငးေျပာတ လႈပရားမႈတစခလ႔ျမငသြားၾကတာ ေတာ ေတာေလးမားပါတယ။ အမးသားေတြ အဒလႀကေတြ႕ရ တယဆတာက ကား-မတနးတညမေရးလပတသေတြ၊ Feminism အေရးလပတသေတြအေနန႔ ေထာကျပဖ႔လတယလ႔ ေျပာပါ တယ။ သတ႔ထမာ တခ႕ လငပငးဆငရာေႏာငယကခရတ အမးသားေတြရတယ။ အဒလမး အမးသမးခညးပ မဟတ ဘ အမးသားေတြလညး ႀကေတြ႕ေနရတယဆတာ ျမနမာ လမႈအသငးအဝငးမာ ရေနတယဆတာက ပးတြၿပးထတျပဖ႔ လတယတ။

ထမစေတြေပၚမာ အမးသမးပနးခပေတြ ဆြျဖစတယကြၽနမပနးခဆြေတာ အမးသားေတြက အမးသမးပနးခပေတြ ဆြတာ

မားေတာ ငါဆြရငေတာ သတ႔လမဆြေတာဘးေပါ။ ကယက အမးသမး ျဖစလ႔ အမးသမးပေတြကဆြရင အမးသမးေတြျဖစတအေၾကာငးက ပေျပာႏငမယ။ အဒေတာ ဘယလဆြမလေပါ။ ထမေလးန႔ သနပခါးေလးန႔ ဆြရင အဒပနးခကား အရမးေရာငးရတယ။ ဒါေပမယ ကြၽနမ အဒေနာက က မလကခငဘး။ အဒေတာ အမးသမးပကပ ခြနအားရၿပး သနမာတပ ေတြဆြတယ။ မားေသာအားျဖင ကြၽနမထမစေတြေပၚမာ ဆြတယ။ ဘာလ႔ လဆေတာ အဝတေလာၿပးလနးရင အမးသားအကႌ၊ ပဆးဆရင အၿမ အေပၚမာထားရတယ။ အမးသမးထမဆရင ေအာကမာထားရေလရ တယ။ ထမေပၚမာ အမးသမးပေတြ ပနးခဆြလကတအခါ ဘာပျဖစျဖစ ထမရ႕အဆငလညး တကလာတယ။ အကေနစၿပး ထမစေတြေပၚမာ အမးသမးပေတြ ဆြတယ။ ဆြတအခါမာလညး အမးသားေတြ ပေဖာၿပး စတကးယဥထားတ အမးသမးပေတြမဟတဘ ယၾကညမႈရတယ၊ ပၿပး လြတလပတယ၊ ကြၽနမပနးခကားေတြၾကညရင ျမငေနကပစ ဟတခငမ ဟတမယ၊ နညးနညးပြငလငးတာမးရမယ၊ ဒါေပမယ ခငမာတ အမးသမး အေၾကာငးက ျပႏငတယ။ ကယကယက ယၾကညမႈရတ အမးသမးေတြက ျပႏငတယ။ အဓကေတာ ကြၽနမပနးခကားေတြထမာ ေတြးရမယအခက ေလးေတြ၊ တစခါတေလ စသလေနာကသလေလးေတြ၊ ၿပးေတာ အမ းသမး ေတြ ပၿပးခငမာတသေဘာေလးေတြ စဥးစားၿပး ေရးဆြထားပါတယ။

Feminism ဆတာ သ႔တနဖး၊ ကယတနဖးကသၿပး အေလးထား တာျခငးတေအာင ႀကးစားတာလ႔ ယၾကညတယ

ေတာေတာမားမားက Feminism လ႔ေျပာရင အမးသားန႔အမးသမး တနးတျဖစဖ႔ ႀကးစားတာေပါေနာ။ အဒဟာက ေထာကခတသပျဖစျဖစ၊ ပါဝငလႈပရားတသပျဖစျဖစ Feminist လ႔ ေျပာလ႔ရတာေပါေနာ။ ဒါေပ မယ တစခသြားေတြ႕တာကေလ Feminism လ႔ေျပာရင အမးသမးက အမးသားန႔တေအာင သြားလ႔ရလားလ႔ ထငတာမး၊ တစခါတေလ ျဖစ တတတယ။ အမးသမးက အမးသားန႔ ခႏၶာကယဖြ႕စညးပျခငး လးဝမတ ဘး၊ သ႔အားသာခကရသလ ကယအားသာခကလညး ရတယ၊ တကယ ေတာ တစခါတေလ တနးတအခြငအေရးဆရင ကယရ႕တနဖးႀကးကေမၿပး ကယန႔မတတ႔ တျခားသတစေယာကလ ျဖစခငးလကရတာ မဟတဘး။ ကယရ႕တနဖးကလညးသ၊ သ႔ရ႕တနဖးကလညး သၿပးေတာမ အေလးထား တာျခငး တေအာင၊ ေနရာရတာခငးတေအာင ႀကးစားတာလ႔ ယၾကညတယ။

ျခးေဝၿငမးပနးခဆရာမ

Page 4: Feminism အေရးကို · 2 ်ူ၈ျ့၃ သတင္း ဤလစဥ္သတင္းလႊာကို အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဖြံ႕ၿဖိ

4 အတြ(၁)၊ အမတ-၅ သတငး

ၾသဂတ-၃၀၊ ၂၀၁၉ ကား-မ တနးတညမေရးေဆာငရြကရာ

တြင အစးရတစခတညးမၿပးဘ ျပညသ အားလး ဝငးဝနးလပေဆာငဖ႔ လအပသည ဟ ရနကနတငး လမႈဝနထမးဦးစးဌာန ၫႊနၾကားေရးမး ေဒါကတာေကသေကာက ဆသည။

သက ''အမသား-အမးသမး တနးတ ညမေရး ဂနဒါဆတအသန႔ တငးကး ျပညကးက ေဆာငရြကသြားမယဆရင ကြၽနမတ႔တငးျပညရ႕ လသားေတြအတြက ဖြ႕ၿဖးတးတကမႈပါ။ အစးရဌာန တစခတညး န႔ အားလးမၿပးပါဘး။ ေပၚလစေတြခမတၿပး ျပညသအားလး ဝငးဝနးလပေဆာငမသာ လင ကြၽနမတ႔ရ႕တငးျပညအတြက အမားႀကး အကးျဖစထြနးမာျဖစပါတယ"" ဟဆသည။

ၾသဂတလ ၂၇ ရကေန႔က ရနကနၿမ႕ Summit Parkview ဟတယတြင ျပလပခ သည အမးသမးအဖြ႕မားကြနယက-ျမနမာ

(WON)၏ (၁၁)ႏစေျမာက ႏစပတလည အခမးအနားတြင ေျပာၾကားချခငးျဖစသည။ ယငးအခမးအနားက တကေရာကခသ လမႈဝနထမးကယဆယေရးႏင ျပနလည ေနရာခထားေရးဝနႀကးဌာန၊ ျပညေထာငစ ဝနႀကးေဒါကတာဝငးျမတေအး၏ ဇနးျဖစ သ ျမနမာႏငငရငခြငမ႔ကေလးမားေလာခ ေရးႏင ကာကြယေစာငေရာကေရးအသငး ၏ အေထြေထြအတြငးေရးမး ေဒါကတာ ျမသတာကလညး အမးသမးအဖြ႕မား သကသကဝနးဝနးႏင ပးေပါငးလပေဆာင မညဆရင အမးသမးမားအတြက အတငး အဆမရေကာငးမြနမညျဖစေၾကာငး ဆသည။

ေဒါကတာျမသတာက ''ကြၽနမတ႔ ျမနမာႏငငမာ အမးသမးေတြရ႕ အခနး က႑ေတြ နမကခတယ၊ တနးတညမမႈမရ ခဘး။ ကြၽနမတ႔ရ႕ ယဥေကးမႈဓေလထးတမး စဥလာအရက ဒလမးရခတယ။ ေမြးကငးစ ကေန သကႀကးရြယအကာလထ အမး သမးေတြအတြက လပစရာေတြ အမားႀကး

ရပါတယ။ ကြၽနမတ႔ျမနမာႏငငမာ အမး သမးအဖြ႕ေတြ အမားႀကးရပါတယ။ ကယ ႏငသေလာကအားန႔ လပေဆာငေနၾကတာ မးရတယ။ ကြၽနမတ႔အားလး သကသက ဝနးဝနးန႔ ပးေပါငးလပေဆာငလကမယဆရင ကြၽနမတ႔ျမနမာႏငငက အမးသမးေတြ အတြက အတငးအဆမရ အရမးကေကာငး တဟာ ျဖစပါမယ။ အခ WON ရ႕ေအာငျမင မႈကလညး စေပါငးအားန႔ေပါ"" ဟဆသည။

WON အဖြ႕က ၂၀၀၈ ခႏစ နာဂစအၿပး တြင အေရးေပၚကညမႈေပးေနေသာ ျပည တြငး အမ းသမးအဖြ႕မားလကတြၿပး သတငး အခကအလကမားဖလယ၍ ပးေပါငးလပ ေဆာငရန အမးသမးအဖြ႕ (၉) ဖြ႕ႏင စတင ဖြ႕စညးချခငးျဖစသည။ ယခ ၂၀၁၉ ခႏစ တြင အဖြ႕၀ငေပါငး ၃၇ ဖြ႕ရၿပး အမးသမးထ တစရပလး တနးတညမဖြ႕ၿဖးတးတကေရးအတြက အမးသမးအဖြ႔အစညးမားႏင ခတဆကပးေပါငး ေဆာငရြကလကရသည။

ေရႊေလး

ကား-မတနးတေရး ျပညသအားလး ဝငးဝနးလပေဆာငဖ႔လ

ဓာတပ-စညသ

Page 5: Feminism အေရးကို · 2 ်ူ၈ျ့၃ သတင္း ဤလစဥ္သတင္းလႊာကို အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဖြံ႕ၿဖိ

5 အတြ(၁)၊ အမတ-၅သတငး

ၾသဂတ-၂၈၊ ၂၀၁၉

ကား-မေရးရာ တနးတညမေရးကြနရက(Gender Equality Network)က လငပငးဆငရာ ထပါးေႏာငယကမႈ၊ အျမတထတမႈ ႏင အလြသးစားမႈတားဆးကာကြယေရးဆငရာ မဝါဒ (Prevention of Sexual Harassment, Exploitation and Abuse Policy- PSHEA Policy)က ၾသဂတလ(၂၁)ရကေန႔ က မတဆကခသည။

၎မဝါဒသည လပငနးခြငအတြငး လငပငးဆငရာ ထပါးေႏာင ယကမႈ၊ အျမတထတမႈ၊ အလြသးစားမႈမား ေလာနညးပေပာက ေအာင တားဆးကာကြယႏငရနျဖစသညဟ ကား-မေရးရာ တနးတ ညမေရးကြနရကက သတငးထတျပနထားသည။ ယငးကစၥမား ျဖစေပၚလာပါက ေျဖရငးႏငမညလပထးလပနညးမားက GEN တြင တာဝနထမးေဆာငေနသမား၊ GENႏင ပးေပါငးလပကငေနသည မတဖကအဖြ႔အစညးမား အသးျပႏငရန ရညရြယေရးဆြထားျခငး ျဖစသညဟ သရသည။

လငပငးဆငရာထပါးေႏာငယကမႈ၊ အျမတထတမႈႏင အလြ သးစားမႈတ႔ ျဖစေပၚလာသညအခါ တငၾကားႏငသလ တငၾကားမႈ အေပၚ တ႔ျပနေဆာငရြကမည လပငနးစဥမားကလညး ေဖာျပထား သည။ ထသ႔ တစစတစေယာက၊ အဖြ႕အစညးတစခခက ကးလြန ခးေဖာကမႈမားရလာပါက မဝါဒတြငေဖာျပထားသည လပထးလပ နညးမားႏငအည စစမးစစေဆးအေရးယသြား မညျဖစၿပး လအပပါ က တညဆဥပေဒႏငအည အေရးယႏငရန ပပးကညသြားမညဟ GEN က သတငးထတျပနထားသည။

တနးတညမမႈရရၿပး ေပာရႊငေသာ၊ ကနထတလပမႈအားေကာငး သည လပငနးခြငမားျဖစေစရန လပငနးခြငမားတြင ယငးမဝါဒမး ေရးဆြထားသငေၾကာငး ကား-မေရးရာ တနးတညမေရးကြနရက က အႀကျပတကတြနးထားသည။ အဖြ႕အစညး၊ အသငးအဖြ႕မား အေနႏင ၎မဝါဒက အသးျပလပါက ကား-မေရးရာ တနးတညမ ေရးကြနရကထ အသးျပခြငေတာငးခၿပး အသးျပႏငသညဟ သရ သည။ ေရႊေလး

ကား-မေရးရာ တနးတညမေရးကြနရကက လငပငးဆငရာ ထပါးေႏာငယကမႈ၊ အျမတထတမႈႏင အလြသးစားမႈ တားဆးကာကြယေရးဆငရာ မဝါဒမတဆက

ဓာတပ-စညသ

Page 6: Feminism အေရးကို · 2 ်ူ၈ျ့၃ သတင္း ဤလစဥ္သတင္းလႊာကို အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာဖြံ႕ၿဖိ

6 အတြ(၁)၊ အမတ-၅ သတငး

''သငက တနးတညမေရးအတြက ရပတညတယဆရငသငဟာ Feminist တစေယာကပါပ""

------ Emma Watson (Actress)

ကမၻာေကာတ႕ရ ႕ ေျပာစကား

ဓာတပ-https://time.com

စကတငဘာ ၂၂၊ ၂၀၁၉

အမးသမးမားအဖြ႕ခပ (ျမနမာႏငင) (Women's League of Burma- WLB) က ကငးပသည အျပညျပညဆငရာ ၿငမး ခမးေရးေန႔ အထမးအမတအခမးအနား တြင လၿခေရးႏငၿငမးခမးေရး တညေဆာက ေရးလပငနးစဥမားတြင အမးသမးမား ပမ ပါဝငလာေရးကလညး အခကတစခအေန ႏင တကတြနးခသည။

ၿငမးခမးေရးအတြက အမသမးမား ဖရမ (၂၀၁၉) က အမးသမးမားအဖြ႕ခပ (ျမနမာႏငင)က စကတငဘာလ ၂၀ ႏင ၂၁ ရကေန႔တ႔တြင ကငးပျပလပခၿပး ''ၿငမးခမး ေရးအတြက အတတကြ၊ အားလးအတြက လၿခေရး""ဆသည ေခါငးစဥေအာကတြင ေဆြးေႏြးခၾကသည။ ယငးအခမးအနားတြင ျပညတြငးစစရပစေရး၊ အမ းသမးမားအေပၚ အၾကမးဖကမႈမားအပါအဝင အၾကမးဖကမႈ မား အားလးရပတန႔ေရး၊ ၿငမးခမးေရးတည ေဆာကေရးႏင တရားမတမႈေဖာေဆာင သည လပငနးမားတြင အမးသမးမား ပမ ပါဝငလာေရး တကတြနးႏႈးေဆာခၾကသည။

အနာဂတျမနမာႏငငတြင အမးသမး လႈပရားမႈ ပမကယျပန႔လာၿပး ေရရည တညတ႔ ခငၿမသညၿငမးခမးေရး တည ေဆာကႏငေစရန၊ အလႊာေပါငးစရ အမး သမးထမား၏ၿငမးခမးေရးႏင လၿခေရး

ဆငရာကစၥရပမားက ေဆြးေႏြးၿပး အမး သမး ၿငမးခမးေရးႏင လၿခေရးဆငရာ ႏငငေတာအဆင စမခကေရးဆြရာတြင အႀကျပခကမား ေဖာထတႏငရန၊ အျပည ျပညဆငရာ ၿငမးခမးေရးေန႔ကငးပျခငး ျဖင ျပညတြငးစစရပတန႔ေရးႏင လသား လၿခေရးကေဖာေဆာငသည အသမားက ေဖာထတႏငရန စသညရညရြယခကမား ျဖင ကငးပျခငးျဖစေၾကာငး အမးသမးမားအဖြ႔ခပ(ျမနမာႏငင)က သတငးထတျပန ခသည။

ယငးအခမးအနားတြင နေပါႏငင၏ ''အမးသမးၿငမးခမးေရးႏင လၿခေရးဆင ရာ ႏငငေတာအဆငစမခက"" အေတြ႕အႀက ႏင ပါဝငသည အဓကအေၾကာငးအရာမား

က ရငးလငးၿပး ျမနမာႏငင၏ ''အမးသမး ၿငမးခမးေရးႏင လၿခေရးဆငရာ ႏငင ေတာ အဆငစမခက"" ေရးဆြရာတြင ပါဝင သငသည အေၾကာငးအရာမားက ေဆြးေႏြး ခၾကသည။

အမးသမးမားအဖြ႕ခပ(ျမနမာႏငင)က ျမနမာဒမကေရစလႈပရားမႈတြင အမးသမး မား၏ ပါဝငေဆာငရြကမႈက တးျမႇငရန ရညရြယၿပး ၁၉၉၉ ခႏစတြင စတငတည ေထာငခသည။ ထငး၊ အႏၵယႏင ဘဂၤလား ေဒရႏငငတ႔တြင အေျခစကသည တငးရငးသ အမ းသမးအဖြ႕အစညးမားျဖင တညေထာင ချခငးျဖစၿပး ယခအခါတြင အဖြ႕၀င အဖြ႕ အစညးေပါငး (၁၃) ဖြ႕ ရၿပျဖစေၾကာငး သရ သည။ ေရႊေလး

လၿခေရးႏင ၿငမးခမးေရး တညေဆာကေရးတြငအမးသမးမား ပမပါဝငလာေရး တကတြနး