peristiwa 13 mei 1969.doc

7/21/2019 Peristiwa 13 Mei 1969.doc

1/7

Peristiwa 13 Mei 1969

Pengenalan

Peristiwa 13 Mei 1969 merupakan satu tragedi berdarah yang banyak meninggalkan kesan terhadap

politik , ekonomi dan sosial masyarakat Malaysia. Peristiwa 13 Mei sememangnya bukan suatu peristiwa

yang berlaku secara tiba - tiba atau kerana sebab-sebab yang spontan tetapi ianya merupakan suatu

rentetan kepada sebab-sebab atau peristiwa yang telah berlaku sebelumnya. Kesan pendudukan Jepun

di Tanah Melayu merupakan salah satu faktor yang turut menyumbang kepada peristiwa 13 Mei .

Selain itu kesan peninggalan penaah !nggeris uga boleh dilihat sebagai punca kepada peristiwa tersebut.

"malan diskriminasi oleh !nggeris contohnya telah banyak merenggangkan lagi hubungan antara kaum di

#anah Melayu.

$ari sudut ekonomi peristiwa 13 Mei, banyak meninggalkan kesan yang negeti% terrhadap masyarakatMelayu khasnya dan golongan bumiputera amnya. Pengenalan ekonomi mengikut ras umpamanya adalah

bukti yang elas kepada persoalan ini.&eadaan ini merupakan suatu kesan yang nyata selepas penaahan

'ritish.$asar ekonomi baru yang dirancangkan oleh keraaan pada 19(1 merupakan satu usaha bertuuan

untuk mengimbangi kembali kedudukan ekonomi dan hubungan antara kaum di Malaysia.

Puna!Puna "ang Membawa Kepada Peristiwa 13 Mei 1969

1. #ayanan $erat %ebelah &leh Tentera Jepun

Pada )aman pendudukan *epun, masyarakat #anah Melayu telah dilayan secara berbe)a-be)a. Masyarakat

+ina umpamanya telah dilayan dengan begitu teruk oleh tentera *epun berbanding dengan orang-orang

Melayu. &eadaan ini berikutan *epun yang pernah berperang dengan +hina sebelum ini menyebabkan

perasaan saling mendendami antara satu sama lain masih segar dalam ingatan. ayanan berat sebelah ini

telah menyemai perasaan permusuhan antara orang-orang Melayu dan +ina.

'. (asar Peah ) Perintah Pen*a*ah +nggeris

$asar penaah !nggeris yang mengamalkan konsep pecah dan perintah merupakan satu tindakan yang

berkesan dan telah menadi punca wuudnya urang antara kaum sama ada dari sudut ekonomi dan uga

polarisasi kaum. mpamanya orang-orang +ina tinggal di bandar-bandar menalankan perniagaan dan

uga di kawasan-kawasan lombong sebagai pelombong dan merekalah sebenarnya memiliki aset yang


2/7

tinggi dalam ekonomi masyarakat Malaysia. Sementara orang-orang Melayu tinggal di luar bandar

sebagai petani atau nelayan kecil. &aum !ndia kebanyakannya pula sebagai buruh kasar keraaan dan

pekera di ladang.1 Pada hakikatnya kegiatan ekonomi orang-orang Melayu dan !ndia adalah bercorak

sara diri . &eadaaan ini menyebabkan kedudukan ekonomi masyarakat bumiputera khususnya Melayu

menadi lemah dan ketinggalan. +orak penglibatan ekonomi antara kaum dalam kegiatan ekonomi yang

berbe)a telah menadikan kedudukan sosio-ekonomi mereka tidak seimbang

3. #atar belakang pendidikan yang berbe,a

atar belakang pendidikan yang berbe)a uga telah dikaitkan sebagai punca yang membawa kepada

meletusnya peristiwa 13 Mei. al ini berlaku apabila sistem pendidikan yang wuud di #anah Melyu

sebelum merdeka terbahagi kepada empat aliran mengikut kaum iaitu sekolah Melayu, +ina, !ndia dan

!nggeris. &empat-empat aliran ini mempunyai kurikulum yang tersendiri. Sekolah Melayu menekankan

kemahiran menulis, membaca dan mengira sekadar keperluan peringkat rendah sahaa. Manakala

kurikulum sekolah +ina dan !ndia pula masing-masing berkiblatkan negeri asal mereka, malah buku-buku

teks dan guru-guru yang mengaar uga telah dibawa dari /egeri +hina dan !ndia .0 &eadaan ini telah

mengukuhkan lagi keadaan keperibadian etnik yang telah sedia wuud. Sekolah !nggeris pula hanya dapat

dinikmati oleh orang-orang +ina dan !ndia yang tinggal di bandar-bandar sahaa.

-. Pertelingkahan Parti Politik

$alam pilihan raya 1960 Parti #indakan akyat 2Petir atau P"P Singapura telah turut serta dalam pilihan

raya . 4alaupun sudah ada persetuuan antara #unku dan ee &uan 5ew sebagai pemimpin P"P yang

tidak akan menyertai pilihan raya itu tidak akan menyertai pilihan raya itu ./amun apabila pilihan raya itu

berlangsung P"P telah meletak calonnya seramai sembilan orang .

'agaimanapun setelah #unku membuat perisytiharan bahawa beliau tetap mengekalkan keanggotaan

M+" dalam perikatan, maka P"P yang gagal untuk menyertai Perikatan telah menukar corak

kempennya dengan menyerang M/7 dan orang-orang Melayu . Mereka mula membangkitkan

kedudukan istimewa orang Melayu, soal bahasa, malahan tara% bumiputera orang-orang Melayu turut

dipersoalkan tanpa menghiraukan rasa tersinggung orang-orang Melayu. Sedangkan segala-galanya telah

dipersetuuinya sebelum ini . Setelah gagal dalam pilihan raya, P"P telah menubuhkan &on8ensyen

Perpadauan Malaysia 2&PM dengan disertai oleh Parti Progresi% akyat dan Parti akyat 'ersatu

Sarawak. &PM uga telah menyebarkan cogan kata Malaysia hak orang Malaysia 2Malaysian

Malaysia dengan tuuan supaya hak istimewa orang Melayu atau bumiputera dihapuskan .

. Perasaan tidak puas hati terhadap hak istimewa orang melayu

P"P telah secara lantang menyuarakan rasa tidak puashati terhadap apa yang disebut sebagai hak

istimewa orang Melayu dalam perlembagaan . Mereka mendakwa hak kaum-kaum lain telah diketepikan

kononnya mereka telah tersisih daripada keadilan . 7leh sebab itu menurut *omo dalam bukunya


3/7

Pembangunan :konomi dan &elas Sosial di Semenanung Malaysia , isu sebenar yang mencetuskan

peristiwa 13 Mei adalah perasaan tidak puas hati terhadap hak istimewa orang Melayu.

/amun hakikat sebenarnya kedudukan tara% ekonomi orang Melayu adalah terkebawah berbanding

dengan kaum +ina .

6. $ahasa Melayu sebagai bahasa rasmi negara

!su bahasa uga tidak kurang pentingnya dalam menyumbangkan %aktor kepada peristiwa 13 Mei .

'erikutan perisytiharan kemerdekaan #anah Melayu 19(, sebuah perlembagaan Persekutuan telah

dibentuk yang antara lainnya menyatakan dengan elas tentang kedudukan bahasa Melayu dan bahasa

!nggeris adalah sebagai bahasa rasmi negara.1; Selepas sepuluh tahun merdeka keraaan akan mengkai

semula tentang kedudukan bahasa !nggeris dengan tuuan untuk mengugurkannya daripada status bahasa

rasmi dan hanya bahasa Melayu sahaa yang diiktira% sebagai bahasa rasmi. ntuk mencapai tuuan itu,

pada 31 7gos 196( keraaan telah mengadakan pelbagai kegiatan bagi tuuan memperluaskan penggunaan

bahasa Melayu . "ntara kempen yang dialankan ialah ari 'ahasa &ebangsaan , Minggu bahasa

&ebangsaan dan 'ulan 'ahasa &ebangsaan . Pelaksanaan penggunaan 'ahasa &ebangsaan telah

dipelopori oleh $ewan 'ahasa dan Pustaka dengan dipimpim oleh Syed /asir bin !smail.

Kesimpulan

Peristiwa pahit 13 Mei 1969 bukan sahaa dicatat sebagai searah pertelingkahan kaum yang

menggariskan sempadan - sempadan yang harus diteliti dan dipelihara oleh semua pihak, malah ia turut

memaparkan rahsia-rahsia pembinaan negarabangsa yang mencakupi bidang-bidang politik, sosial dan

ekonomi serta betapa pentingnya integrasi nasional. "ndaikata petanda-petanda yang diperolehi itu gagal

dimena%aatkan sudah tentu cita-cita untuk membina Malaysia sebagai sebuah negara mau dan makmur

akan menadi bayangan sahaa.


4/7

$ahasa Melayu sebagai bahasa rasmi negara

!su bahasa uga tidak kurang pentingnya dalam menyumbangkan %aktor kepada peristiwa 13 Mei.

'erikutan perisytiharan kemerdekaan #anah Melayu 19(, sebuah perlembagaan Persekutuan telah

dibentuk yang antara lainnya menyatakan dengan elas tentang kedudukan bahasa Melayu dan bahasa

+nggeris adalah sebagai bahasa rasmi negara.

Selepas 1; tahun merdeka, keraaan akan mengkai semula tentang kedudukan bahasa !nggeris dengan

tuuan untuk mengugurkannya daripada status bahasa rasmi dan hanya bahasa Melayu saha*a yang

diiktiraf sebagai bahasa rasmi. ntuk mencapai tuuan itu, pada 31 7gos 196( keraaan telah

mengadakan pelbagai kegiatan bagi tuuan memperluaskan penggunaan bahasa Melayu .

"ntara kempen yang dialankan ialah ari 'ahasa &ebangsaan, Minggu bahasa &ebangsaan dan 'ulan

'ahasa &ebangsaan. Pelaksanaan penggunaan 'ahasa &ebangsaan telah dipelopori oleh $ewan 'ahasa

dan Pustaka dengan dipimpim oleh Syed /asir bin !smail.


5/7

K/&0&+ P2/4$4050 M2#5"4!+05.

Pendudukan *epun.

Pendudukan *epun telah membangkitkan perasaan benci antara kaum Melayu dan +ina. Sungguhpunkedua-dua kaum hidup menderita tetapi orang-orang +inalah yang paling terseksa. Mereka tidak

dipercayai oleh *epun. ebih-lebih lagi /egeri +hina telah berperang dengan *epun semenak tahun 193(.

7rang-orang Melayu pula ramai yang menadi tali-barut *epun. 7leh sebab itu, selepas pengunduran

*epun, MP"*" telah bertindak membalas dendam terhadap oang-orang Melayu. "ntaranya Peristiwa di

'atu Pahat *ohor, Sungai Manik Perak, 'ukit #ambun, Pulau Pinang dan 'ukit *unun, &edah.

ancangan Malayan nion

#elah ditentang oleh orang Melayu sebab banyak memberi keuntungan kepada bukan Melayu. ancangan

yang diumumkan pada *anuari 1906 ini mencipta sebuah negara &esatuan dengan kedaulatan Sultan

dipindahkan kepada Mahkota !nggeris. Semua rakyat mempunyai hak yang sama termasuk kemasukan ke

dalam perkhidmatan awam manakala kewarganegaraan #anah Melayu diluaskan kepada semua tidak

mengira bangsa atau kepercayaan mereka. ancangan ini mendapat tentangan hebat daripada kaum

Melayu manakala kaum bukan Melayu tidak begitu mengambil berat.

Persekutuan #anah Melayu 190

peristiwa 13 mei 1969.doc

Documents