perkembangan fizial

7/24/2019 perkembangan fizial

1/52

1.0 TEORI

KONSEP PERKEMBANGAN KANAK-KANAK

TEORI-TEORI PERKEMBANGAN DAN PEMBELAJARAN

Terdapat 4 pendapat berkaitan perkembangan man!ia"

#$ Te%ri Matrati%ni! &Sem'a (adi$

)$ Te%ri Be*a+i%ri! & Tingka* 'ak, Pempkan, A!*an, Per!ekitaran$

$ Te%ri K%ntek! Bda.a

Te%ri ia'a* pendapat ata pandangan .ang dikemkan bagi menerangkan !e!at perkara/Terdapat pe'bagai te%ri ata pendapat .ang dikemkakann berkaitan perkembangan dan

pembe'a(aran kanak-kanak/ Setiap te%ri ada'a* berbe0a tetapi memberi !mbangan .ang

be!ar dan pengar* .ang kat da'am pendidikan a1a' kanak-kanak/ Menrt See2e'dt dan

Barb%r3 terdapat da pendapat .ang bertentangan berkenaan perkembangan man!ia iait

natre +er!! ntre/ Da pendapat ini ada'a* Te%ri Matrati%ni! &!em'a (adi$ dan Te%ri

Ba*a+i%ri! &Tingka* 'ak$/

#/ Te%ri Matrati%ni! &Sem'a (adi$

Bagi Jean Jaee! R%!!ea #)-#556$ kanak-kanak ada'a* !eperti bnga .ang

berkembang atapn tmb*-tmb*an matang .ang !e7ara !em'a(adi mengikt baka/

Pembe!arann.a mengikt peringkat .ang dapat di(angkakan3 iait daripada bi(i beni* .ang

kemdiann.a membe!ar mengikt ketinggian3 berat dan bentk tertent/

8a'apn pembe!arann.a dipengar*i %'e* kadar 7a*a.a dan air .ang diterima dengan

7kp3 peringkat pembe!arann.a ma!i* mengikt rtan/ Mengikt a*'i-a*'i matrati%ni!3

kanak-kanak !eperti tmb*-tmb*an .ang berkembang mengikt (ada' !em'a (adi .angte'a* ditentkan3 berba* mengikt (eni! dan kantiti k*a!iat .ang diterima daripada

per!ekitaran/ Te%ri ini bera!a!kan pada pema*aman berkaitan ke!ediaan dan kematangan

kanak-kanak/

Da'am membin7angkan k%n!ep natre +er!! ntre3 R%!!ea berpendapat ba*a1a kanak-

kanak mempn.ai keb%'e*an !em'a (adi dan per' diberi kebeba!an ntk berkembang

!e7ara !em'a (adi/ Bagin.a memba7a tidak b%'e* dipak!a/ Gr tidak per' memberi ara*an

!e7ara 'ang!ng tetapi per' memberi bimbingan/ Gr per' !edar pada minat kanak-kanak

!erta mengikt minat ter!ebt dan bkann.a menetapkan krik'm/ Pendidikan per'


2/52

ban.ak di'akkan di 'ar bi'ik dar(a*/ Kanak-kanak per' me'ibatkan !ema deria da'am

pembe'a(aran/ Kanak-kanak ada'a* man!ia .ang baik/

Pendekatan mm bagi kanak-kanak ada'a* me'etakkan mereka da'am per!ekitaran .angdi'indngi !pa.a mereka dipengar*i %'e* perkara .ang baik !a*a(a/

Arn%'d Ge!e'' -#:;#$ p'a berpendapat ba*a1a kanak-kanak dimpamakan !eperti

tmb*-tmb*an/ Be'ia mendapati kanak-kanak !e7ara !em'a(adi ber!edia ntk

memba7a apabi'a mr menta'n.a !da* men7apai ; < ta*n/ Bagin.a kanak-kanak tidak

tidak b%'e* dipak!a ter'a' a1a' apabi'a mereka be'm ber!edia/ Kanak-kanak per' be'a(ar

mengikt kadar kemampan dan perkembangan 2i0ika'n.a3 !eperti bnga .ang berkembang

!e7ara !em'a (adi mengikt rtan .ang di(angka/ Bagin.a3 pengar* per!ekitaran krang

penting/

)/ TEORI BE=A>IORIS

J%*n L%7ke )-#594$ berpendapat ba*a1a man!ia ada'a* pa!i2 dan mda* menerima/

Pembe'a(aran ada'a* minda menerima rang!angan daripada %rang 'ain dan (ga per!ekitaran/

Kanak-kanak diibaratkan kain pti*/ Kain pti* it per' dit'i! %'e* %rang .ang mendidik

kanak-kanak me'a'i !at !iri gan(aran dan *kman/

Pembe'a(aran ber'ak apabi'a !e!e%rang menerima gan(aran atapn pengk*an akibat

tingka* 'ak atapn tindakba'a! .ang bet' daripada !e!at rang!angan/ Pembe'a(aran

kanak-kanak ber'ak akibat !.arat-!.arat .ang ditentkan %'e* %rang de1a!a dan

per!ekitaran/ Kanak-kanak be'a(ar apabi'a keper'an mereka dipen*i atapn tidak dipen*i

%'e* %rang 'ain dan 2akt%r per!ekitaran/

Te%ri be*a+i%ri! menmpkan pada tingka* 'ak dan pembe'a(aran !%!ia'/ Per!ekitaranpembe'a(aran di!!n dan diran7ang %'e* gr/ Akti+iti pembe'a(aran ada'a* ata! ini!iati2

gr dan %b(ekti2 penga(aran merangkmi akademik dan kema*iran pra akademik/ Gan(aran

!eperti *adia* ata makanan dan *kman dignakan bagi membimbing tingka* 'ak kanak-

kanak .ang !e!ai/ Peng'angan ditamakan da'am pr%!e! penga(aran dan pembe'a(aran/

O'e* it3 kanak-kanak per' di beri ban.ak 'ati*an !ebagai peneg*an/

Bagi J%*n L%7ke3 da'am mendidik kanak-kanak3 gr per' !edar pada perbe0aan indi+id/

8a'a bagaimanapn be'ia tidak men%'ak 2akt%r-2akt%r ketrnan ata baka3 tetapi be'ia

berpendapat ba*a1a 2akt%r 'aran .ang menentkan pr%!e! kanak-kanak/ Be'ia 'ebi*7enderng menggnakan pendekatan p%!iti2 dan pr%!e! penga(aran dan mendi!ip'inkan


3/52

kanak-kanak/ O'e* it3 be'ia mengatakan ?memk' mereka ata mengenakan *kman

tertent tidak !e!ai dignakan da'am pendidikan bagi !e!iapa .ang bi(ak3 baik dan ma*ir@

!e*ar!n.a ia krang dignakan ke7a'i bagi keadaan tertent !eperti ke! .ang ek!trim/

Bagin.a ketega!an3 renngan .ang menn(kkan tidak ber!et( dan memberi ma' !da*

memadai bagi tindakan di!ip'in/ Kanak-kanak per' diberi pengk*an ata! tingka* 'ak

mereka .ang baik dan ke(a.aan inte'ekta'/ Sikap negati2 dan *kman 2i0ika' krang

diga'akkan/ Pengk*an .ang ber'ebi*an dapat mengakibatkan ke!an .ang brk dan

mer%!akkan kanak-kanak/ Mereka tidak ma* membat ker(a !ek%'a* ke7a'i apabi'a diberi

gan(aran/ Pendekatan di da'am ke'a! kini menmpkan pada pengk*an p%!iti2/

Mengge'akkan tmpan pada tingka* 'ak .ang negati2 dan mengrangkan gan(aran !e7ara

per'a*an-'a*an apabi'a tingka* 'ak atapn pe'ak!anaan tga! bertamba* baik/

Apabi'a J%*n L%7ke mengatakan ba*a1a per!ekitaran membentk kanak-kanak3 be'ia

mer(k pada ke1(dan !e'r* inte'ekta'3 !%!ia' dan 2i0ika'/ Penga'aman pembe'a(aran

!ebaik-baikn.a per' me'ibatkan inpt daripada !ema a!pek per!ekitaran dan penggnaan

!ema deria kanak-kanak/ Be'ia per7a.a per!ekitaran per' dika1a' !pa.a kanak-kanak

be'a(ar apa .ang mereka per' ta* !eperti permainan matematik menggnakan ba*an-ba*an

k%nkrit3 *r2-*r2 .ang dip%t%ng daripada kad dignakan bagi membentk perkataan

mda*/ Sema ini menggnakan deria dan mempn.ai t(an k*!! da'am pembe'a(aran/

Te%ri be*a+i%ri! dibina berda!arkan k%n!ep-k%n!ep berikt"

a/ Tingka* 'ak

Terdapat da (eni! tingka* 'ak" re2'ek!i !eperti pant'an 'tt apabi'a diketk3

dan %peran/ Tingka* 'ak %peran .ang men(adi tmpan pendidikan dika1a' %'e* 2akt%r

tertent !eperti ke!er%n%kan bagi rang!angan p%!iti2 dan ke!akitan bagi rang!angan negati2/

Pengant te%ri ini per7a.a pengenda'ian rang!angan .ang !e!ai dapat meng*a!i'kan 7%rak

tingka* 'ak dan k%gniti2 .ang dike*endaki daripada kanak-kanak/

b/ Pengk*an p%!iti2

Kekerapan tingka* 'ak .ang diingini dapat ditingkatkan dengan memberi makanan .ang

i!time1a3 permainan3 p(ian3 dakapan dan !ebagain.a .ang dianggap p%!iti2 %'e* kanak-

kanak/ Mi!a'n.a ma!a .ang 'ebi* diberikan ntk bermain dianggap pengk*an p%!iti2 bagi

keban.akan kanak-kanak dan dapat dignakan !ebagai m%ti+a!i da'am me'ak!anakan tga!

pendidikan/


4/52

7/ Pengk*an negati2

Kanak-kanak .ang berperangai tidak !e!ai diminta berdiri di !at !dt/ Sete'a* beberapa

ketika3 kanak-kanak ter!ebt di!r* kemba'i ke tempat ddk dan penga'aman .ang tidak

diingini te'a* ber'a' padan.a/ Pengk*an negati2 bia!an.a berke!an apabi'a diikti dengan

pengk*an p%!iti2 .ang memberi gan(aran pada tingka* 'ak .ang baik/ Apabi'a tidakber*ati-*ati3 pengk*an negati2 men(adi dendaan ata *kman/

d/ Dendaan

Perbatan mendenda mempn.ai ke!an !ampingan .ang tidak diingini !eperti takt3 ben7i

pada !ek%'a* dan me'akkan !em'a perbatan .ang tidak diingini/ Pen.e'idik mendapati

dendaan dapat mengba* tingka* 'ak tetapi ia me!ti di'ak!anakan !ebaik !a*a(a tingka* 'ak

.ang tidak diingini ber'ak/

e/ Tiada pengk*an

Tiada pengk*an bermak!d gr tidak memped'ikan tingka* 'ak !ama ada baik atapn

!eba'ikn.a/ Sat !ebab bagi tidak memped'ikan tingka* 'ak baik ini ada'a* kerana !da*

!ampai ma!an.a bagi kanak-kanak !pa.a tidak !entia!a meng*arapkan gan(aran .ang

berter!an/ Da'am *a' tingka* 'ak .ang tdak diingini3 tiada pengk*an dapat men.ebabkan

kanak-kanak ber*enti me'akkan tingka* 'ak ter!ebt/

2/ Perba*an tingka* 'ak

Tingka* 'ak kanak-kanak dapat berba* dengan menggnakan !a'a* !at daripada kaeda*

.ang di!enaraikan di ata!/ Ob(ekti2 penga(aran per' din.atakan dengan (e'a!/ Pembe'a(aran

bia!na.a mengikt rtan .ang bergerak daripada mda* ke k%mp'ek! dan daripada k%nkrit

ke ab!tark/ Pengeta*an .ang 'a! diba*agikan kepada ba*agian .ang ke7i'/ T(an

pembe'a(aran ditentkan %'e* gr dan bkann.a kanak-kanak/ Gr menga1a' 7ara

pengk*an dapat dignakan bagi membant kanak-kanak men7apai ke(a.aan/ Teknikbe*a+i%ri! ini 'ebi* berke!an pada kanak-kanak pendidikan k*a! atapn kanak-kanak krang

berkeb%'e*an/

/ Te%ri Interakti%ni! &K%n!trkti+i!$

Te%ri ini menega!kan keda-da 2akt%r per!ekitaran dan !em'a (adi !a'ing bant membant

da'am mempengar*i perkembangan man!ia3 iait gabngan 2akt%r da'am te%ri matrati%ni!

dan te%ri be*a+i%ri!/ Ini bermak!d3 pembe'a(aran ber'ak akibat interak!i antara 2akt%r

!em'a (adi da'am diri kanak-kanak dengan rang!angan atapn pengar* per!ekitaran/Da'am pr%!e! perkembangan dan kematangan3 kanak-kanak membina pengeta*an da'am diri


5/52

!endiri dengan bertindak me'a'i rang!angan daripada per!ekitaran/ Te%ri ini memberi

per*atian pada per!ekitaran em%!i bagi membant perkembangan dan pembe'a(aran kanak-

kanak/ Meningkatkan !%!i%em%!i !eperti *arga diri dan m%ti+a!i kanak-kanak ada'a* 2%k!

tama/

Jean Piaget :;-#:69$ .ang terpengar* dengan pendapat R%!!ea me'i*at kanak-kanak

!ebagai indi+id .ang akti2/ Be'ia menega!kan pengeta*an dapat di7ipta apabi'a kanak-

kanak berinterak!i dengan per!ekitaran 2i0ika' dan !%!ia'/ Interak!i ini dipanggi' pen.erapan3

pen.e!aian dan ke!eimbangan/ Kanak-kanak membentk !7*emata iait !i!tem .ang teratr

!ema!a berinterak!i dengan per!ekitaran/ Perkara ini ada'a* a!a! bagi !trktr .ang 'ebi*

k%mp'ek! !ema!a pembentkan akti+iti menta'/ Kanak-kanak menggnakan pen.erapan dan

pen.e!aian bagi menge'%'a penga'aman mereka ntk !trktr .ang 'ebi* k%mp'ek!/

Pen.erapan ia'a* pr%!e! men.erap ba*an-ba*an bar ke da'am !trktr .ang !edia ada ata

!7*emata/ %nt%*n.a3 !e%rang kanak-kanak diberi !ebi(i 'ima bagi pertama ka'in.a dan

diberita* ba*a1a 'ima ada'a* !e(eni! ba*-ba*an/ Dia mengambi' ba* it dan menggigit

!eperti ba* epa' kerana !da* bia!a dengan ba* .ang tidak per' dibang k'itn.a/ Kanak-

kanak ter!ebt !da* men.erapkan 'ima ke da'am !7*emata/

Pen.e!aian ia'a* perbatan mengba* !trktr .ang !edia ada ntk mema!kkan !ita!i

.ang bar/ Kanak-kanak men.e!aikan !trktr ba*a1a ada ba*-ba*an .ang per' dibang

k'itn.a3 iait 'ima/ Pen.erapan dan pen.e!aian ber'ak !erentak dan berangkai-rangkai/

Ke!eimbangan p'a ia'a* ke7enderngan %rgani!me bagi men.eimbangkan !trktr .ang

!edia ada dengan peri!ti1a-peri!ti1a .ang bar/ Kanak-kanak men7ipta dan memikirkan 7ara

.ang berke!an bagi berinterak!i dengan per!ekitaran mereka/ Semakin ban.ak penga'aman

.ang diper%'e*i3 !emakin ban.ak !trktr .ang dapat men.e'e!aikan !ita!i .ang 'ebi*

k%mp'ek!/

Piaget menega!kan ba.i3 kanak-kanak dan %rang de1a!a dapat men.e!aikan diri tetapi

pen.e!aian ada'a* berbe0a pada ma!a .ang berbe0a/ O'e* it3 !7*emata atapn !trktr

.ang dignakan %'e* !e!e%rang berbe0a !epan(ang *a.atn.a da'am rtan .ang *ampir tetap/

Perbe0aan ini me'ambangkan peringkat perkembangan dan !etiap peringkat ada'a* ber'ainan

antara !at !ama 'ain/ Peringkat ter!ebt menggambarkan interak!i kematangan dan

per!ekitaran pada !trktr menta' .ang !edia ada/ Kanak-kanak membentk peringkat

pemikiran ini mengikt rtan .ang !ama dan pada ma!a .ang *ampir !ama3 1a'apn mr

ada'a* berbe0a antara indi+id dengan indi+id .ang 'ain3 dan antara bda.a/ Empat

peringkat tama .ang dikemkan %'e* Piaget ada'a*"

a/ Peringkat deria m%t%r &!e(ak 'a*ir !e*ingga ) ta*n$


6/52

b/ Peringkat pra%pera!i%na' &) !e*ingga 5 ta*n$

7/ Peringkat %pera!i k%nkrit &5 !e*ingga ## ta*n$

d/ Peringkat %pera!i 2%rma' # !e*ingga de1a!a$

A*'i-a*'i matrati%ni! me'i*at peringkat perkembangan !ebagai ditentkan3 !em'a (adi

!eperti bnga berkembang/ Manaka'a a*'i k%n!trkti+i! mengatakan perkara ini ada'a*

!eba*agian daripada gambaran men.e'r*/ Apabi'a kanak-kanak ter'ibat !e7ara akti2 dengan

per!ekitaran3 penga'aman mereka dipengar*i %'e* pr%!e! kematangan/ O'e* it

pembe'a(aran dipengar*i %'e* keda-da pengar* per!ekitaran dan kematangan/

Pembe'a(aran dengan 7ara men(e'a(a* diper'kan/ T(an pembe'a(aran ada'a* men.ediakan

pe'ang ntk kanak-kanak membina !trktr menta' .ang !edia ada me'a'i pembe'a(aran

akti2/ Kanak-kanak didapati membat per7baan3 men.%a' dan meran7ang/ Pada peringkat

a1a' kanak-kanak3 penggnaan ba*an-ba*an pembe'a(aran ada'a* kritika'/ Kanak-kanak

mngkin memi'i* pembe'a(aran !e7ara !endirian dan per'a*an-'a*an ber7ampr da'am

kmp'an/ Mereka memi'i* ntk berinterak!i dengan gr !eke(ap dan kemdian dengan

rakan !eba.a/

Ma!a pembe'a(aran .ang diatr !endiri !eperti ini memakan ma!a 'ama dan tidak ber!trktr

berbanding dengan ma!a pembe'a(aran .ang teratr dan di!!n mengikt ba*agian tertent/

Dengan 7ara ini3 per7baan dan pen7iptaan dapat memberi pe'ang ntk kanak-kanak

berkembang/

4/ Te%ri K%ntek Bda.a

Te%ri ini bertera!kan pendapat ba*a1a pembe'a(aran tidak terpi!a* daripada k%ntek! bda.a/

Pembe'a(aran dipengar*i %'e* bda.a dan keadaan ma!.arakat di mana kanak-kanakdi'a*irkan dan dibe!arkan/ Cakt%r !em'a (adi dan per!ekitaran mempn.ai ke!an .ang

berbe0a pada perkembangan k%gniti23 iait bergantng pada k%ntek! bda.a dan !e(ara* di

mana indi+id it dibe!arkan/ Bagi mema*ami perkembangan indi+id3 a*'i p!ik%'%gi bda.a

per7a.a ba*a1a *bngan !%!ia' dan interak!i indi+id per' di2a*ami/

>.g%t!k. :;-#:4$ berpendapat ba*a1a perkembangan kanak-kanak tidak ber'ak kerana

!at 2akt%r !a*a(a !eperti pengar* !em'a (adi dan kematangan atapn pengar*

per!ekitaran dan !%!ia' tetapi perkembangan kanak-kanak bergantng kepada interak!i 2akt%r-

2akt%r ter!ebt/ Be'ia menega!kan ba*a1a ke!an pr%!e! bda.a !%!ia' merang!angperkembangan indi+id/ Kanak-kanak berkembang berda!arkan da ta*ap iait ta*ap !em'a


7/52

(adi dan bda.a/ Ini bermak!d3 pembe'a(aran ada'a* ke!an daripada gabngan pengar*

baka3 per!ekitaran dan bda.a/

Pada ta*ap perm'aan da'am perkembangan kanak-kanak3 2akt%r !em'a(adi dan kematanganakan mempengar*i !trktr 2i0ika' dan menta' kanak-kanak/ Ta*ap beriktn.a apabi'a

kanak-kanak berkembang dan berba*3 pengar*-pengar* bar mempengar*i perba*an

mereka/ Berbagai-bagai 2akt%r !%!ia' men(adi pengar* tama da'am perkembangan kanak-

kanak/ 8a'a bagaimanapn3 perkembangan !e7ara !em'a (adi ma!i* 'agi berter!an/

>.g%t!k. berpendapat pr%!e! menta' .ang 'ebi* tinggi berkembang apabi'a kanak-kanak

membentk perttran !ema!a me'akkan akti+iti praktika'/ Sebe'm kanak-kanak berttr3

mereka menggnakan a'at bagi men.emprnakan tga!/ Tetapi !ete'a* mereka berttr3

mereka menggnakan ba*a!a da'am akti+iti dan tingka* 'ak mereka (ga berba*/ Merekaberpa.a meran7ang dan menga!ai !eke'i'ing mereka dengan perttran/

Da'am perkembangan kanak-kanak3 mereka membat per'akan da*' !ebe'm mereka

dapat menerangkan !e!at/ Mi!a'n.a3 kanak-kanak tidak dapat memberita* apa .ang

di'ki!n.a !e*ingga it !e'e!ai/ Tetapi pada mr 4 *ingga ; ta*n3 kanak-kanak dapat

me'i*at !e!at !ita!i3 kemdian men(e'a!kann.a !erta me'ak%nkann.a da'am akti+iti/

Pembe'a(aran dan perkembangan kanak-kanak ada'a* tidak !ama3 tetapi keda-dan.a !a'ing

berkaitan !e(ak kanak-kanak di'a*irkan/ Pada peringkat perkembangan .ang ber'ainan3

kanak-kanak be'a(ar perkara-perkara .ang berbe0a di !amping bertindak !e7ara berdikari dan

menta2!irkan per!ekitaran/

8a'a bagaimanpn3 %rang di!eke'i'ing .ang berinterak!i dengan kanak-kanak dapat

mempengar*i pembe'a(aran mereka/ Kanak-kanak bertindak ba'a! !e7ara berbe0a dengan

%rang de1a!a .ang berbe0a/ Pr%gre! interak!i ter!ebt menentkan pembe'a(aran danperkembangan kanak-kanak/

>.g%t!k. .ang terkena' dengan PD ata perkembangan 0%n pr%k!ima' men.atakan ba*a1a

kanak-kanak mempe'a(ari !at kema*iran bar ata pembe'a(aran bar !e7ara ber!endirian

pada ta*ap .ang pa'ing minimm/ Pada temp%* ini mereka memer'kan bantan dan

bimbingan %rang de1a!a dan rakan .ang 'ebi* berkema*iran da'am me'akkan kema*iran

bar ter!ebt ntk membant mereka men7apai ta*ap %ptimm/ S7a'22%ding p'a merpakan

perba*an ka'iti da'am !%k%ngan !%!ia' di !epan(ang temp%* penga(aran dan pembe'a(aran

!e%rang kanak-kanak/ S%k%ngan ini berkrangan !ete'a* kanak-kanak it te'a* menga!aikema*iran bar ter!ebt/


8/52

2.0 PERKEMBANGAN FIZIKAL KANAK-KANAK

)/# Perkembangan Ba.i =ingga Bertati*/

Perkembangan kanak-kanak ini dapat di'i*at dari da !dt iait ba.i !e*ingga bertati* dan

kanak- kanak ) ta*n !e*ingga'a* ber!ia ; ta*n/ Namn di!ini kita akan me'i*at kepadaba.i .ang bar di'a*irkan !e*ingga'a* mereka ini mamp bertati*/ Jika kita ka(i3 ba.i ini

!ema!a b'an pertama di'a*irkan3 ba.i berada da'am keadaan pera'i*an daripada ke*idpan di

da'am ra*im .ang ge'ap ge'ita kepada ke*idpan di 'ar ra*im .ang pen* 7abaran/ Ban.ak

perba*an .ang penting ber'ak ntk memb%'e*kan !e!e%rang ba.i *idp/ Pertmb*an

ber'ak dengan pe!at pada ta*n pertama3 kemdian kadar pertmb*an akan menrn/

Pertmb*an kanak kanak 'e'aki dan perempan pada ma!a ini tidak menn(kkan

!ebarang perbe0aan .ang ketara/ Kita akan mengka(i !at per!at peringkat perkembangan

2i0ika' kanak-kanak ini ntk memda*kan pema*aman/

)/#/# Peringkat Ba.i

Di peringkat ini3 ba.i amat memer'kan %rang 'ain tertama keda ib bapan.a/ Jadi

pen.!an ib ada'a* makanan .ang terbaik !e'ain dapat men(a'in keme!raan dan membant

perkembangan em%!i ba.i ter!ebt/ Ka'a di'i*at dari !dt 2i0ika'3 ba.i .ang n%rma'

mempn.ai berat tb* antara )/F *ingga /F kg/ Ib-ib .ang tinggi berkemngkinan

me'a*irkan ba.i .ang 'ebi* be!ar berbanding dengan ib-ib .ang renda*/ La0imn.a

beberapa *ari !e'epa! 'a*ir3 berat ba.i mer%!%t !edikit kerana ke*i'angan 7e7air dari tb*n.a

dan krang !e'era makan/ Namn berat tb*n.a akan bertamba* kira-kira !ep'* *ari

kemdian/ Dari !egi ketinggian p'a prata ba.i .ang bar 'a*ir mempn.ai ketinggian

F97m3 iait krang !epertiga dari %rang de1a!a/ Jika di'i*at kepa'a ba.i 'ebi* be!ar dari

mana-mana angg%ta badan .ang 'ain kerana perkembagan %tak amat pe!at ber'ak dida'am

ra*im/ Otak ia'a* %rgan .ang menga1a' !ega'a akti+iti ata pergerakan ba*agian 'ain tb*/

Peningkatan 'i'itan kepa'a ber'ak ) *ingga ; b'an !e'epa! 'a*ir !eiring dengan

perkembangan %tak/

Perkadaran kepa'a dan badan man!ia dari !e(ak 'a*ir !e*ingga peringkat de1a!a

Se'ain daripada it3 dari !egi perkembangan deria3 ba.i b%'e* me'i*at !ebaik !a*a(a

di'a*irkan3 iait dengan *an.a memberi tmpan pada !e!at %b(ek !a*a(a/ Padakebia!aann.a ba.i *an.a !ka me'i*at kepada !e!at %b(ek .ang ber1arna terang !a*a(a

kerana 1arna ini mamp menarik per*atian mereka/

)/#/) Ba.i - B'an

Apabi'a ba.i men(e'ang !ia b'an3 ba.i !da* m'a menga!ai !edikit p!ik%m%t%r ka!ar/

La0imn.a ba.i berbaring !e7ara ter'entang3 manaka'a tangan dan kakin.a mengge'etik/ Se'ain

daripada it ba.i (ga mamp mengangkat kepa'an.a ntk !eketika !ema!a ditiarapkan .ang

mana %t%t %t%t te'a* m'a kat ntk menampng 'e*er/ Kita (ga dapat 'i*at ba.i !kamenendang kakin.a !ema!a meniarap dan be'a(ar berg'ing dari !i!i ke be'akang dan dari


9/52

be'akang ke !i!i/ Pada !ia ini ba.i amat !ka merenng mka !e!e%rang tertaman.a 1a(a*

ib dan %rang .ang dikena'in.a kerana pr%!e! pengena'pa!tian/ Ka'a di'i*at ba.i minat

me'i*at dan *an.a mamp me'i*at dengan (e'a! pada (arak #9 ke F9 7m dan mata mereka

akan mengikt pergerakan %b(ek .ang me'inta! depan mereka/ P!ik%m%t%r tangan dan (ari

m'a ke(ap .ang mana mamp ntk memegang a'at mainan ntk !eketika/ Pada ta*ap !ia

ini ba.i tidak !ka ditingga'kan ke!e%rangan kerana 1(d pera!aan tidak !e'amat dan amatmeminati (ika ada .ang bermain dengan mereka/

)/#/ Ba.i ; b'an

Pada !ia ini ba.i !da* mamp ntk mengangkat kepa'an.a dan menga1a' pergerakan

kepa'an.a dengan baik/ Ba.i (ga !ka berg'ing dari ba*agian pert ke ba*agian be'akang

dan dari ba*agian be'akang ke ba*agian pert kerana pada ta*ap ini perkembangan ada'a*

dari tenga* ke tepi/ Mereka (ga mamp ddk !eketika tetapi diapit ata dia'a! be'akangn.a

dengan banta' k!.en agar keddkan mereka !tabi'/ M'a bermain dengan tangan dankakin.a dan adaka'an.a meng*i!ap (ari kakin.a/ Ba.i (ga !da* mamp ntk memegang

a'at mainan dan meminda*kann.a dari !at tangan ke !at tangan .ang mana mereka !da*

m'a mema*ami penggnaan (ari/ Pada !ia ini (ga ba.i !da* m'a mengena'i !e!at

!ama bentk 3 mainan ata pn %rang .ang di !eke'i'ingn.a/ Mereka (ga meminati (ika

diba7akan bk .ang ber1arna 1arni di !amping mendengar 'ag kanak- kanak/ Pada ta*ap

ini'a* ba.i te'a* m'a tmb* gigi iait gigi ka7ip ba1a*!eban.ak da batang gigi/ Jadi tidak

*airan'a* mereka !ka mema!kkan %b(ek ke da'am m't ntk mengata!i ke!akitan pada

g!i/

Pada !ia ; b'an ba.i !da* b%'e* ddk tetapi ma!i* tidak !tabi' dan per'kan !%k%ngan

)/#/4 Ba.i : b'an

Pada !ia ini ba.i !da* dapat megimbangi tb* badann.a dan mamp ntk ddk !endiri

tanpa bantan dan b%'e* merangkak dengan beba! dan 7ba ntk mendapatkan %b(ek .ang

dike*endaki/ P!ik%m%t%r ka!ar dan *a'! !da* m'a terbentk dengan baik .ang mana

mereka !da* b%'e* menepk tangan3 memegang 7a1an ata b%t%' !endiridan mamp

memakan bi!kt !endiri/ Se'ain daripada it mereka (ga !da* mamp ntk bangn dan

berdiri dengan memegang kepada perab%t/ Jari (emari mereka (ga te'a* m'a akti2 ntk

memegang !e!at %b(ek dan mending keara* %b(ek .ang dike*endaki/ Ka'a di'i*at pada

ta*ap ini mereka !ka kepada bk ntk di 'i*at3 dik%.ak ata di'i*at dengan pen*

per*atian/ Pada !ia ini 'ebi* ban.ak gigi .ang te'a* m'a tmb*/

)/#/F Ba.i #) b'an


10/52

Pada peringkat ini ba.i !da* b%'e* ber(a'an !at ata da 'angka* tetapi kadangka'a ia

bergantng kepada perkembangan kanak- kanak ter!ebt kerana ada pada !ia ini !da*

b%'e* ber(a'an tetapi ada (ga .ang ma!i* teragak agak/

Pada !ia ini ba.i !da* b%'e* ber(a'an tanpa bantan/

Mereka (ga !ka men(erit ntk mendapatkan per*atian dari %rang !eke'i'ing mereka/ Ska

mengaga* dan menge'arkan bn.i3 'ebi* 'ebi* 'agi !ema!a bermain dan berinterak!i

dengan ibn.a dan %rang .ang dikena'i/ Kanak kanak ini (ga !da* b%'e* memegang

7a1an dan meminm air dari 7a1an dan memegang !d !erta men.ap makanan !endiri/

Se'ain it !da* m'a memberi re!p%n! ata gerak ba'a! tatka'a nama mereka dipanggi'3

!e'ain mamp men.ebt

beberapa pata* perkataan .ang dikena'in.a/ Pada ta*ap kanak- kanak *ar! dipanta kerana

mereka m'a menir apa !a*a(a .ang di'i*at !ama ada dari !egi m0ik3 tarian3 per'akan

!eke'i'ing dan !ebagain.a kerana mereka be'a(ar me'a'i pengamatan/

)/#/; Kanak kanak #F b'an *ingga ) !etenga* ta*n

Pada peringkat petati*3 iait meng(e'ang !ia ) ta*n3 ketinggian kanak kanak men7apai

*ampir !epar* ketinggian de1a!an.a iait antara 6/67m ke 66/: 7m/ Bia!an.a pada

peringkat ini !e'era makann.a berkrangan di!ertai pengrangan 'emak diba1a* k'itn.a/Peningkatan akti+iti dan pengrangan !e'era makan mengba* kanak-kanak ini daripada rpa

keanak anakan .ang beri!i kepada !e!e%rang .ang 'ebi* 'ang!ing !erta ber%t%t kenta' dan

pe(a'/ Di ak*ir peringkat ini (m'a* gigi !! .ang 'engkap te'a* tmb* !eban.ak )9 batang3

iait #9 batang di ra*ang ata! dan #9 batang dira*ang ba1a*/ Se'ain daripada it

pertmb*an 2i0ika' .ang pa'ing ketara pada diri kanak-kanak peringkat !ia ini ia'a*

%t%tn.a/ Se(a(ar dengan perkembangan !.!tem !ara23 kanak-kanak mamp me'akkan 'eb*

ban.ak pergerakan k%mp'ek! dengan menggnakan %t%t-%t%t *a'! (ari dan tangann.a/ Ot%t

%t%t be!ar 'engan dan kaki kanak- kanak !emakin kat dengan bertamba*n.a akt+iti .ang

di'akkan/

Kanak- kanak peringkat ini !da* m'a pandai bermain dengan mainan .ang mana

menggnakan k%%rdina!i mata tangan (adi perang!angan .ang berter!an akan mengga'akkan

perkembangan %tak kanak kanak/

Pertmb*an gigi !! pada ba.i/ Bia!an.a gigi !! .ang pertama tmb* ia'a* gigi-gigi

*adapan ba1a* ra*ang diikti dengan gigi *adapan di ata! ra*ang/

)/#/5 Perkembangan 2i0ika' kanak-kanak bermr *ingga ; ta*n


11/52

Apabi'a kanak-kanak bermr *ingga ; ta*n mereka ma!i* 'agi menga'ami pertmb*an

dan pe'bagai perba*an 2i0ika'/ Pertmb*an .ang ber'ak ada'a* pada kadar .ang per'a*an/

Jika di'i*at dari a!pek ketinggian3 peningkatan *an.a'a* !edikit !e1akt bermr *ingga F

ta*n3 iait !eban.ak F7m *ingga ;7m !eta*n dengan kadar pertamba*an berat badan

!eban.ak )kg !eta*n/ Jika di'i*at !e7ara pratan.a3 ketinggian kanak bermr ta*nada'a* :47m *ingga :;7m dengan berat !ekitar #Fkg/ 8a'abagaimanapn3 pada peng*(ng

!ia F ta*n ketinggian men7apai kira-kira ##F7m dan beratn.a men7e7a* )9kg/

Se'ain it3 !i!tem-!i!tem tama tb* kanak-kanak !da* b%'e* ber2ng!i !eperti %rang

de1a!a dan menga'ami penrnan pada perkembangan !i!tem !ara2/ Tetapi apabi'a men7apai

peringkat pertenga*an mr !i!tem !ara2 akan men(adi matang !epen*n.a/

Pada mr *ingga ; ta*n3 %tak menga'ami perkembangan .ang agak 7epat/ Ini

menn(kkan %tak ada'a* %rgan .ang pa'ing 7epat berkembang/ Pada !ia ta*n berat %tak

kanak-kanak !da* men7apai 5F berat %rang de1a!a dan ter! berkembang !e*ingga

men7apai kira-kira :9 %tak %rang de1a!a !e1akt men7e7a* mr ; ta*n/ O'e* it3 1aktini ada'a* 1akt kritika' kerana kanak-kanak 7epat be'a(ar tentang !e!at perkara/ Ketika ini

(ga bentk tb*n.a berba* di mana 'emak-'emak .ang terendap !ema!a ba.i m'a

men.!t/ Se'ain it3 %t%t dan !i!tem rangka tb* kanak ter!ebt !emakin berkembang dan

bertamba* kat !e'ara! dengan kepa.aan kanak-kanak me'akkan pe'bagai

akti+iti/Pertmb*an dan perkembangan 'ain .ang b%'e* di'i*at pada !ia F *ingga ; ta*n

ia'a* pertmb*an gigi keka' .ang pertama iait gigi gera*am pertama/ Mereka (ga

menga'ami ke*i'angan gigi !!/

Bagi ta*ap perkembangan deria p'a3 iait dari !egi peng'i*atan dan pendengaran3 kanak-

kanak ini !da* pandai menir !e!at tingka*'ak .ang di'i*at berda!arkan apa .ang

diper*atikan ata di'i*at di !eke'i'ing mereka/ Mereka (ga !ka meng'angi !em'a a.at-

a.at .ang diperdengarkan kepada mereka/ Kanak-kanak !da* b%'e* menggambarkan makna

perkataan me'a'i per'akan/ %nt%*n.a !akit3 mara*3 'apar dan !ebagain.a/ Se'ain it3

kanak-kanak perempan m'a !edar ba*a1a dia ada'a* !e%rang perempan/ Begit (ga

dengan kanak-kanak 'e'aki/

Sebenarn.a kanak-kanak ber!ia ta*n !da* mamp ntk berttr dengan a.at .ang

'engkap tetapi dengan ba*a!a mereka .ang ma!i* pe'at/ Apabi'a !ia mereka meningkat F

ta*n kanak-kanak !da* pandai membat ta2!iran !erta ta* nama dan mr mereka/

Apabi'a ditan.a mereka !da* b%'e* memberita* nama mereka dan ada !e!etenga* kanak-

kanak !da* b%'e* memberita* nama ibbapa mereka/ Pada !ia ; ta*n3 perbenda*araankata m'a bertamba* !e'ara! dengan perkembangan %tak dan da.a pemikiran .ang !emakin

berkembang/ Pada 1akt in3 na'ri ingin ta* kanak-kanak amat kat/ mereka akan men.%a'

tentang ke'a*iran ba.i3 ke1(dan T*an dan !ega'a .ang bar dan menge'irkan mereka/

Sebagai ib bapa3 tga!n.a ada'a* memberi (a1apan .ang bet' ata *ampir bet' !erta b%'e*

diterima %'e* mereka/ Pemb%*%ngan ter*adap kanak-kanak b%'e* men.ebabkan mereka

*i'ang keper7a.aan kepada kita/

Pada !ia 4 dan F ta*n3 kanak-kanak mda* dibentk/ Mereka !ka dipe'k dan didampingi/

Mereka (ga mempn.ai idea !endiri dan 7ba ntk men%n(%'kan diri/ Ketika ini'a* mereka

!ka me'a1an3 ber7akap ka!ar dan !ka bergad*/ O'e* it3 ib bapa *ar!'a* tega! da'ammendidik kanak-kanak ter!ebt !pa.a mereka tidak terikt dengan tingka* 'ak negati2/


12/52

Kanak-kanak 4 F ta*n (ga mda* 7embr ter*adap ib bapa mereka/ Ketika ini kanak-

kanak 'e'aki akan men(adi rapat dengan ib dan kanak-kanak perempan dengan bapa

mereka/ Mengikt pakar kanak-kanak3 ketika ini mereka mera!a 7embr ter*adap ib bapa

mereka/ %nt%*n.a3 apabi'a !i a.a* ddk dekat dengan !i ib3 anak akan datang dan

memak!a diri mereka ddk di tenga*-tenga* ibbapa mereka/

Ketika meningkat !ia ; ta*n p'a3 kanak-kanak menga'ami pe'bagai perba*an/ Mereka

!da* m'a bermain dan berme!ra dengan rakan-rakan dan tidak bergantng !epen*n.a

kepada ib bapa/ Mereka !da* pandai memi'i* ka1an .ang !e*a'an dengan mereka/

Perba*an .ang be!ar mereka a'ami ia'a* mereka m'a me'angka* meningga'kan

ke!e'amatan .ang mereka ra!ai di rma* men( ke p!at-p!at pra!ek%'a*/ Ini kerana

mereka akan menemp*i berbagai-bagai *a'angan3 dideda*kan dengan pe'bagai akti+iti .ang

bar dan bertem dengan %rang .ang be'm dikena'i %'e* mereka bat pertama ka'i/ Di

!ini'a* mereka m'a menn(kkan per!aingan da'am me'akkan !e!at tga!/ Da'ammeng*a!i'kan !e!at pr%(ek mereka akan ber!aingan dan tidak akan menangi! dn merang

apabi'a menerima keke7e1aan/

Bagi ta*ap perkembangan m%t%r p'a3 kanak-kanak !ia ta*n !da* dapat me'%mpat dan

menga.* ba!ika' ber%da tiga/ Apabi'a meningkat mr F dan ; ta*n mereka !da* b%'e*

me'akkan ban.ak akti+iti !eperti b%'e* me'akkan akti+iti ber!kip dan mennggang ba!ika'

ber%da da/ Akti+iti m%t%r ka!ar (ga ber2ng!i dengan baik di mana mereka !da* b%'e*

me'%ntar dan menangkap b%'a dengan baik3 ber'ari dengan baik dan b%'e* membe'%k3 berdiri

dengan !at kaki dan men(engkek !erta meman(at tangga dengan menggnakan keda-da

be'a* kaki dan meman(at p%k%k/ Bagi perkembangan m%t%r *a'! iait mata dan tangan3

mereka dapat memegang dan menggnakan pen!e' dan menggnting gamber dengan baik/

3.0 PERKEMBANGAN MOTOR KASAR DAN MOTOR HALUS

Perkemb!"! M#$#r K%r

- ber'ak !ebe'm perkembangan

m%t%r *a'!

- me'ibatkan akti+iti-akti+iti !eperti

memba'ing3 menangkap3 ber(a'an3

ber'ari3 me'%mpat3 mengangkat dan

men%'ak/

- ke!ema akti+iti ini me'ibatkan

pergerakan 4 ba*agian tb* iait


13/52

kepa'a3 badan3 tangan dan kaki/

- 7%nt%*-7%nt%* akti+iti"

H Menandk b%'a

- ntk membina %t%t 'e*er

kepa'a

H Main '%mpat-'%mpat katak

- ntk membina k%rdina!i

%t%t-%t%t ang%ta badan

H Ber(a'an di ata! temprng

- ntk membina k%rdina!i %t%t-

%t%t angg%ta badan me'a'i

ber(a'an/

H Ber(a'an di ata! ta'i


tangan-kaki dan %t%t-%t%t

angg%ta badan me'a'i akti+ti

ber(a'an dan mengimbangkan

badan

Perkemb!"! M#$#r H&'%

- me'ibatkan %t%t-%t%t tangan

dan (ari ntk akti+iti-

akti+iti merama!3 mengente'3

memi7it dan men7bit3 men77k3

menempek3 meng%.ak3 menggnting


14/52

dan menekap/

- (ga me'ibatkan k%rdina!i

mata dan tangan !eperti

membat pergerakan tangan

mengikt ara* dan menga1a'

pergerakan mata dan tangan

dengan bet'


H Membat rantai manik

- ntk membina k%rdina!i mata tangan me'a'i men77k

H Men.kat men7ra*kan air


mata tangan me'a'i

men.kat men7ra*kan

air

H Mem%t%ng menampa' bentk

- ntk membina %t%t-%t%t

tangan (ari3 membant

perkembangan ba*a!a

mengena' n%mb%r

Perkembangan 2i0ika' merpakan !a'a* !at daripada perkembangan .ang pa'ing penting dan

7epat ber'ak pada peringkat perm'aan *idp kanak-kanak/ ntk men(amin !pa.a

perkembangan 2i0ika' ini ber(a'an dengan !emprna3 ke!i*atan badan kanak-kanak *endak'a*

diberi per*atian .ang 'ebi*/ Perkembangan 2i0ika' me'ipti empat a!pek perkembangan iait"

i$ Perkembangan m%t%r *a'!@

ii$ Perkembangan m%t%r ka!ar@


15/52

iii$ Ke!i*atan@ dan

i+$ Ke!e'amatan/

Berkait rapat dengan perkembangan 2i0ika' ia'a* perkembangan p!ik%m%t%r iaitperkembangan m%t%r ka!ar dan m%t%r *a'! kanak-kanak/ Penga!aan keda-da p!ik%m%t%r

ini amat penting da'am pergerakan a!a! kanak-kanak ntk memb%'e*kan mereka me'ibatkan

diri da'am akti+i+i 2i0ika' dan akti+iti pembe'a(aran dengan pen* ke.akinan/

Kanak-kanak per' memper%'e*i kema*iran m%t%r !pa.a mereka dapat menga1a'

pergerakan badan dan ba*agian-ba*agian badan .ang 'ain/ Perkembangan m%t%r ka!ar

bia!an.a ber'ak !ebe'm perkembangan m%t%r *a'!/ Kanak-kanak per' membina k%rdina!i

m%t%r ka!arn.a !pa.a mereka dapat me'akkan akti+iti-akti+iti !eperti memba'ing3

menangkap3 ber(a'an3 ber'ari3 me'%mpat3 mengangkat dan men%'ak/ Ke!ema akti+iti ini

me'ibatkan pergerakan empat ba*agian tb* iait kepa'a3 badan3 tangan dan

kaki/ Mereka (ga per' membina k%rdina!i m%t%r *a'! .ang me'ibatkan %t%t-%t%t tangan

dan (ari !pa.a dapat dapat me'akkan akti+iti-akti+iti !eperti merama!3 memi7it3 men7bit

dan menggente'/ K%rdina!i m%t%r *a'! (ga me'ibatkan k%rdina!i mata dan angg%ta badan/

%nt%n.a3 dengan memper%'e*i k%rdina!i mata dan tangan kanak-kanak akan dapat

men(a'ankan akti+iti-akti+iti !eperti men77k3 menempek3 meng%.ak3 menggnting dan

menekap/

Ke!i*atan badan .ang baik !angat penting bagi kanak-kanak di peringkat pra!ek%'a*/ O'e*

it3 mereka per''a* dia!* ntk memakan makanan .ang !eimbang !erta mengama'kan

tabiat keber!i*an diri dan a'am !ekitarn.a/ Mereka (ga per' dideda*kan dengan pe'bagai

(eni! pen.akit dan pn7a-pn7a pen.ebabn.a !erta 7ara-7ara men(a*kan diri dari pen.akit

ter!ebt/

Ke!e'amatan diri (ga merpakan a!pek penting bagi kanak-kanak di peringkat pra!ek%'a*/

A!pek ini membant mrid-mrid mengena' pa!ti %b(ek dan !ita!i .ang memba*a.akan diri

dan mengeta*i 'angka*-'angka* .ang per' diambi' ntk bertindak men.e'amatkan diri

!erta men(a*kan diri daripada perkara-perkara .ang berba*a.a/

Perkembangan 2i0ika' ini dapat dika!ai me'a'i akti+iti di da'am dan di 'ar bi'ik dar(a*

dengan menggnakan pe'bagai a'at permainan .ang di!ediakan/ Perkembangan ini

memb%'e*kan kanak-kanak"

i$ Menga!ai kema*iran m%t%r *a'! ntk membant da'am akti+iti pembe'a(aran@

ii$ Membina kema*iran pergerakan a!a! dan kekatan 2i0ika' ntk me'ibatkan diri da'am

akti+iti 2i0ika'@

iii$ Mengama'kan 7ara *idp .ang !i*at dan !e'amat@ dan


16/52

i+$ Membina minda .ang !i*at dan 7erda!/

/# ONTO=-ONTO= AKTI>ITI PERKEMBANGAN CIIKAL

a$ Perkembangan M%t%r =a'!

i$ Menga!ai Kema*iran M%t%r =a'!

Menggnakan (ari ntk akti+ti-akti+iti !eperti"

Merama!

Menggente'

Meng%.ak

Men7bit

Meng'i

Memi7it

Meren.k

Me'ipat

Mengntai

Men(entik

Meren(i!

ii$ Menga!ai Kema*iran K%%rdina!i Mata Tangan

Membat pergerakan tangan mengikt ara*

Menga1a' pergerakan mata tangan dengan bet'

%nt%* akti+iti"

i$ Membat rantai manik

ii$ Men.kat dan men7ra*kan air

iii$ Merangkak dan me'angka*


17/52

i+$ Mem%t%ng dan menampa' bentk

+$ Menggnting gambar

+i$ Bermain dengan p'a!ti!in

b$ Perkembangan M%t%r Ka!ar

i$ Menga!ai Kema*iran M%t%r Ka!ar

Ber(a'an ke *adapan3 ke kiri3 ke kanan dan mengndr

Mengimbang badan dengan berdiri !ebe'a* kaki

Ber(engket beberapa 'angka*

Me'%mpat dengan keda-da be'a* kaki !e(a* da meter

Me'%n7at berter!an !e'ama # minit

Ber'ari ke ara* .ang di tentkan !e(a* )F meter tanpa ber*enti

Naik dan trn tangga tanpa bantan dengan gerak 'angka* !e'ang !e'i

Mengimbang badan !e7ara ber(a'an ata meniti

Skip berter!an

ii$ Menga!ai Kema*iran M%t%r Ka!ar K%%rdina!i Ot%t Le*er Kepa'a

Memba'ing %b(ek ke !a!aran

Men.ambt %b(ek menggnakan da be'a* tangan

Memba'ing3 menangkap dan me'ambng %b(ek be!ar dan ke7i'

Me'antn dan menangkap

Me'%mpat menggnakan ta'i !kipping

iii$ Menga!ai K%%rdina!i Angg%ta Badan

Meman(at

Berga.t


18/52

Membat pergerakan menggnakan !e'r* angg%ta badan

Membat pergerakan berg'ing

Membat pergerakan a'am !em'a(adi !eperti *ai1an3 tmb*-tmb*an3 angin dan air

%nt%* akti+iti"

i$ Memba'ing g'i ke da'am k%tak

ii$ Menendang b%'a

iii$ Ber(a'an di ata! temprng

i+$ Ber(a'an di ata! ta'i

+$ Ber(a'an di ata! ta'i

+i$ Menaiki dan menrni tangga tanpa memegang rai'ing

+ii$ Gerakan me'%mpat !eperti binatang &arnab3 katak3 kanggar dan 'ain-'ain$

+iii$ Bermain b%'a

i$ Bermain !kipping berganti-ganti !e7ara indi+id pa!angan dan kmp'an

$ Meman(at ta'i

7$ Ke!i*atan

i$ Mengena' Ba*agian Tb* Badan

Men.ebt angg%ta badan

Me'abe' angg%ta badan

Men.atakan 2ng!i angg%ta badan

ii$ Men(aga Ke!i*atan Diri

Men.atakan 7ara men(aga keber!i*an tb* badan

Mengama'kan tabiat baik ntk ke!i*atan

Men.atakan beberapa pen.akit akibat daripada tidak (aga keber!i*an diri dan per!ekitaran

iii$ Mengama'kan Pergerakan ang Bet' Dan P%!tr ang Baik


19/52

Me'akkan pergerakan dengan p%!tr .ang bet'

i+$ Mengama'kan Makanan Dan Pemakanan ang Baik Dan Seimbang

Men.atakan makanan .ang baik dan berk*a!iat

Mengena' pa!ti makanan .ang r%!ak dan ba!i

Men.atakan men makanan !eimbang

+$ Men(aga Keber!i*an Pakaian3 Tempat Dan Pera'atan

Men.atakan per'n.a menggnakan pakaian .ang ber!i*

Men.atakan 7ara member!i* pakaian

Men(aga keber!i*an pakaian3 tempat dan pera'atan .ang dignakan

Mengr!kan per!ediaan tempat !ebe'm dan !e'epa! makan

%nt%* akti+iti"

i$ Tn(kkan 7ara memba!* tangan3 7ara mengg%!%k gigi3 mem%t%ng kk dan 7ara

menggnakan a'atan dengan bet'

ii$ Berba' tentang pen.akit me'a'i gambar

iii$ Berba' mengenai men ntk !arapan3 makan tenga* *ari3 minm petang dan makan

ma'am

i+$ Men.ediakan dan mengema! tempat makan

+$ Men.an.i 'ag dan membat gerakan member!i* diri

d$ Ke!e'amatan

i$ Mengena'i %b(ek3 tempat3 per'akan dan tindakan .ang b%'e* men.ebabkan kema'angan

dan ba*a.a

- Mengena' pa!ti %b(ek ata !ita!i .ang memba*a.akan !eperti"

Di rma*

Di !ek%'a*

Di padang permainan

-Men.atakan 7ara meng*indari %b(ek3 tempat dan !ita!i .ang


20/52

memba*a.akan !eperti"

A'atan e'ektrik

Me'inta! (a'an ra.a

Benda-benda ta(am

A'at-a'at permainan

ii$ Mengama'kan Langka* Ke!e'amatan Diri Dan Orang Lain

- Men.ebt dan men'i! nama3 a'amat dan n%mb%r te'e2%n"

Ke'arga

8ari!

P%'i!

B%mba

Amb'an

- Menerangkan tempat men.impan a'atan ata ba*an .ang ba*a.a

- Menerangkan 'angka* ke!e'amatan !ema!a meng*adapi ba*a.a

- Bertindak dengan memberita* %rang de1a!a apabi'a ber'ak ke7ema!an3

ke7ederaan ata penderaan

- Men(aga ke!e'amatan diri

%nt%* akti+iti"

i$ Berba' tentang 7ara men(aga ke!e'amatan diri

ii$ Me'ak%nkan !ita!i mene'e2%n pi*ak berka!a apabi'a ber'ak ke7ema!an

iii$ Membat 'a1atan di !ekitar !ek%'a* dan me'i*at !endiri %b(ek ata !ita!i .ang

memba*a.akan

i+$ Main peranan !ita!i .ang memba*a.akan diri !eperti an7aman pen7'ikan3 penderaan

dan ganggan !ek!a'

+$ Membat 'ak%nan ke7ema!an


21/52

(.0 PENILAIAN DAN REKOD PERKEMBANGAN MURID

De2ini!i

Peni'aian ada'a* pr%!e! pengmp'an mak'mat tentang perkembangan dan kema(an mriddengan menggnakan pe'bagai kaeda*/ Peni'aian (ga ada'a* !eba*agian daripada pr%!e!

penga(aran dan pembe'a(aran3 dan di(a'ankan !e7ara berter!an/ Ian.a bert(an ntk

mengena' pa!ti pe'bagai ke7erda!an dan p%ten!i ntk dipertingkatkan dan diberi

pengk*an/

Setiap penga(aran .ang di!ampaikan %'e* gr kepada kanak-kanak *endak'a* dini'ai/

Penga(aran ini berda!arkan *a!i' pembe'a(aran !eperti .ang terkandng da'am Krik'm

Pra!ek%'a* Kebang!aan&)99$/ Peni'aian ke ata! !e!at penga(aran dan pembe'a(aran me!ti

berm'a daripada a1a'3 !ema!a dan di ak*ir penga(aran/ Sega'a mak'mat .ang dikmp'

!epan(ang pr%!e! penga(aran dan pembe'a(aran ini memberi !at gambaran berkenaanpenga!aan kanak-kanak/ Kadar penerimaan dan ke2a*aman !e!at k%n!ep bagi !etiap

mrid berbe0a/ O'e* it3 peni'aian di'akkan !e7ara indi+id dan mengikti perba*an .ang

ber'ak dari !ema!a ke !ema!a iait !e7ara berter!an/ Peni'aian ini (ga memberi mak'm

ba'a! kepada gr daripada !egi pen.ampaian dan (ga ba*an penga(aran .ang dignakan/

Pengmp'an mak'mat a1a' berkenaan 'atar be'akang3 perkembangan dan pen7apaian

kema*iran kanak-kanak !ebe'm ma!k ke tadika .ang diper%'e* daripada ib bapa atapn

pen(aga pada *ari pertama atapn !ema!a membat 'a1atan ke rma* b%'e* diterima pakai

%'e* gr/ Gr mengambi' ma!a 'ebi* krang tiga b'an bagi mengena'i mereka/ Beka'an

mak'mat berkaitan perkembangan mereka merpakan a!a! da'am peran7angan akti+iti gr/

Sema!a akti+iti di(a'ankan gr dapat memberi bimbingan3 tegran atapn p(ian !erta

merta/ Tindakan !erta merta ini memberi pe'ang kepada mrid memperbaiki ke!i'apan .ang

dibat atapn mengk*kan kema*iran .ang di7apai/ Gr (ga b%'e* !ediakan akti+iti

!!'an bagi membant mrid .ang memer'kan 'ebi* per*atian atapn akti+iti .ang 'ebi*

men7abar/ Kepekaan gr da'am peni'aian berter!an ini dapat meningkat pen7apaian !etiap

mrid ke ta*ap .ang %ptimm/

T(an dan Kepentingan Peni'aian

#/ Menge!an perkembangan mrid !e7ara men.e'r*/

Sega'a akti+iti 2i0ika'3 k%gniti23 ba*a!a3 kreati+iti dan ker%*anian dapat di'ak!anakan dengan

'an7ar (ka pertmb*an dan perkembangan kanak-kanak it n%rma'/ 8a'a bagaimanapn

gr !e*ar!n.a dapat mengena' pa!ti kanak-kanak .ang mempn.ai ke!'itan pembe'a(aran

da'am a!pek tertent/ Gr b%'e* mer(k dan beker(a!am dengan pakar ke!i*atan !em%ga

bantan dapat diberikan pada peringkat a1a' 'agi/

)/ Me'i*at perba*an pada perkembangan !etiap mrid


22/52

Tidak !ema kanak-kanak dapat menerima mak'mat bar ketika gr menga(ar/ O'e* it

gr *endak'a* membat beberapa pemer*atian bagi me'i*at ta*ap penerimaan mak'mat

bar !erta perba*an kema*iran .ang di7apai %'e* !etiap kanak-kanak/

/ Membat peran7angan akti+iti/

Se'epa! memer*ati kanak-kanak me'akkan akti+iti .ang diberi3 gr dapat men7adangkan

beberapa akti+iti 'ain da'am bentk akti+iti bimbingan ata penga.aan/ Akti+iti ke'a! b%'e*

di(adikan !ebagai akti+iti beberapa kmp'an ke7i'/

4/ Mene'iti keberke!anan akti+iti3 rtin dan !trategi .ang dignakan/

Re!p%n! kanak-kanak !ema!a akti+iti dan rtin *arian di(a'ankan memberi gambaran

berkenaan !tat! penerimaan/ Gr per' membat pengba*!aian daripada !egi !trategintk men7apai pembe'a(aran .ang dike*endaki/

F/ Mempe'a(ari keper'an !etiap mrid/

Setiap kanak-kanak mempn.ai kenikan ter!endiri dan kadar perkembangan mereka

berbe0a/ O'e* it gr dapat mengena' pa!ti kekatan dan ke'ema*an kanak-kanak da'am

pembe'a(aran daripada !ema!a ke !ema!a/ P%ten!i .ang ada pada kanak-kanak it (ga dapat

dipertingkatkan/

;/ Men.e'e!aikan !e!at ma!a'a*/

Gr dapat memer*ati tingka* 'ak kanak-kanak dengan 'ebi* (e'a! !ema!a dia berada di

tadika/ Kanak-kanak dapat mengata!i tiada ka1an 7%nt%*n.a apabi'a gr memberi

pe'ang3 ma!a dan bimbingan kepada mereka/

5/ Memberi 'ap%ran .ang tepat kepada ib bapa/

Setiap 7atatan .ang dibat berkenaan perba*an tingka* 'ak dan *a!i'an ker(a kanak-kanak

merpakan bkti .ang kk*/ Rek%d pre!ta!i perkembangan ini dapat dibin7angkan ber!ama

ib bapa !ekrang-krangn.a da ka'i !eta*n/

6/ Memberi 'ap%ran kepada pakar/

Kanak-kanak .ang mempn.ai ma!a'a* daripada !egi ke!i*atan !eperti 'ambat daripada !egi

perkembangan ba*a!a b%'e* dir(k kepada pakar .ang berkaitan/ Perkara ini dapat diata!i

(ika diberi bantan di peringkat a1a'/

:/Meng*argai *a!i' ker(a mrid/

Kanak-kanak diberi pe'ang membat re2'ek!i ata men7eritakan !em'a apa .ang te'a* dia

*a!i'kan/ Dengan 7ara begini mereka mera!akan *a!i' ker(an.a di*argai/ Se7ara tidak

'ang!ng ini dapat meningkat ke.akinan diri mereka kerana pen7apaiann.a dikr dandibandingkan dengan pen7apaian .ang 'ampa/


23/52

#9/ Membat tindakan !!'an !erta merta/

Bagi mengga'akkan kanak-kanak men(a'ankan akti+iti3 gr b%'e* memberi gan(aran !erta

merta da'am bentk p(ian3 !en.man3 pe'kan dan tepkan ata !ent*an/ Tegran .ang

p%!iti2 !erta membina dapat men.edarkan mrid berkenaan per'akann.a/

).0 SENARAI SEMAK PERKEMBANGAN FIZIKAL KANAK- KANAK

PENERANGAN MODEL PROSES PELAKSANAAN PENILAIAN

Meran7ang

Sebe'm !e!at peni'aian di'ak!anakan3 gr *endak'a* meran7ang perkara berikt "Mrid .ang *endak dini'ai

D%main .ang *endak diberi tmpan

Kaeda* pemer*atian .ang !e!ai

ara pe'ap%ran

Membina Indikat%r

Gr *endak'a* membina indikat%r dengan mengambi' kira *a!i' pembe'a(aran !eperti .ang

ditetapkan %'e* Krik'm Kebang!aan Pra!ek%'a*

Kaeda* Peni'aian

Da'am pendidikan pra!ek%'a* peni'aian dibat me'a'i pemer*atian/

Pemer*atian ada'a* !at kaeda* peni'aian .ang !i!tematik ntk mengmp' data ata

mak'mat dan merek%dn.a dengan tepat/ Pemer*atian dibat ke ata!"

Tingka* 'ak mrid

Perba'an,interak!i,'i!an mrid

=a!i' ker(a mrid

A!pek ang Dini'ai

#/ Pemer*atian Tingka* Lak Mrid

%nt%* tingka* 'ak mrid b%'e* diper*atikan dan dini'ai ada'a* !eperti berikt"

Bermain p%nd%k-p%nd%k ber!ama rakan

Men.!n b'%k ber!ama rakan ata ber!endirian

Mengikat ta'i ka!t

Ber'ari !ambi' me'%mpat

Men.e'e!aikan ma!a'a* ber!ama rakan

Membat k%'a( da'am kmp'an

)/ Pemer*atian Perba'an,Interak!i,Li!an Mrid

%nt%* perba'an,interak!i,'i!an mrid .ang b%'e* diper*atikan dan dini'ai ada'a* !epertiberikt"


24/52

Perba'an ata interak!i antara mrid dengan gr

Perba'an ata interak!i antara mrid dengan mrid

Interak!i mrid dengan ba*an

Main peranan

Ber!%a' (a1ab

Ber7eritaBa7aan

N.an.ian

/ Pemer*atian =a!i' Ker(a Mrid

%nt%* *a!i' ker(a mrid .ang b%'e* diper*ati dan dini'ai ada'a* !eperti berikt

Lki!an

T'i!an

Bk !krap

Kra2 tangan

Bk ke7i'

M%de'Merek%d

Merek%d ia'a* akti+iti men7atat mak'mat !e7ara ber!i!tem berkaitan dengan perkembangan3

keb%'e*an3 kema(an dan pen7apaian mrid/ Mak'mat da'am rek%d per' dikema!kini ntk

memda*kan gr membat r(kan tentang pembe'a(aran mrid/ Kaeda* mengmp' dan

merek%dkan mak'mat ada'a* !eperti berikt"

Senarai !emak

Anekd%t

Rek%d berter!an

Mengana'i!i!

Mak'mat da'am rek%d diana'i!i! dan dita2!ir ntk t(an tindakan !!'an dan pe'ap%ran/

Akti+iti merek%d di'akkan dari !ema!a ke !ema!a !pa.a mak'mat men.e'r* tentang

penga!aan pembe'a(aran mrid terkmp' dan mda* dir(k bi'a diper'kan/

Me'ap%r

Pe'ap%ran ia'a* pr%!e! pen.ampaian mak'mat peni'aian dari !ema!a ke !ema!a tentang

perkembangan3 pengeta*an3 kema*iran3 ni'ai3 !ikap dan pen7apaian mrid/ Mak'mat ntk

pe'ap%ran diper%'e* dari rek%d peni'aian/ Pe'ap%ran per' di'akkan dari !ema!a ke !ema!a

mengikt keper'an ntk memb%'e*kan mrid3 pi*ak !ek%'a* dan ib bapa mengambi'

tindakan !!'an .ang !e1a(arn.a/Tindakan S!'an

Tindakan !!'an ada'a* akti+iti bimbingan3 pengk*an dan penga.aan/ Akti+iti bimbingan

diran7ang bagi membant mrid mengata!i ma!a'a* pembe'a(aran agar ke'ema*an mrid

tidak ter! ter*impn/ Manaka'a akti+iti pengk*an merpakan pengk*an kepada

pengeta*an dan kema*iran .ang te'a* dika!ai/ Akti+iti penga.aan te'a* diran7ang ntk

memberi pe'ang kepada mrid men(a'ani akti+iti .ang 'ebi* men7abar/

Tindakan !!'an b%'e* di(a'ankan !e7ara !erta merta ata diran7ang/ Tindakan !erta mertaia'a* memberi tegran dan bimbingan kepada mrid tentang keadaan dan ke'ema*an tertent


25/52

(ika per' !ema!a ata !e'epa! pr%!e! penga(aran-pembe'a(aran/ %nt%*n.a gr menegr

dengan !erta merta ke!i'apan !ebtan mrid ata membet'kan 7ara men'i! *r2/

Manaka'a tindakan !!'an teran7ang di(a'ankan !e'epa! mak'mat peni'aian diana'i!i!3kekeatan dan ke'ema*an mrid dikena' pa!ti/ Gr meran7ang dan memberikan akti+iti

tindakan !!'an .ang !e!ai mengikt keper'an mrid/ Gr per' mengambi' kira p%ten!i

mrid3 ga.a pembe'a(aran dan pe'bagai ke7erda!an/ %nt%*n.a mrid .ang te'a* menga!ai

!e!at kema*iran diberi akti+iti pengk*an dan penga.aan mrid .ang be'm menga!ai

diberi bimbingan/

MEREKODKAN PEMER=ATIAN

Pemer*atian .ang !i!tematik mempn.ai t(an .ang !pe!i2ik ntk mengmp' mak'mat

ata data di !amping mempn.ai kaeda* ntk mengmp' dan merek%dkan mak'mat .angdiper%'e*i/ Kaeda* mengmp' dan merek%dkan mak'mat ada'a* !eperti berikt"

Senarai !emak

Anekd%t

Rek%d berter!an

Per!ediaan Senarai Semak

Perkara-perkara berikt per' diberi per*atian da'am pen.ediaan dan penggnaan !enarai

!emak3 iait"

Di!ediakan 'ebi* a1a' !ebe'm pemer*atian dibat/

Tingka* 'ak .ang ingin diper*atikan din.atakan dengan ringka! dan (e'a!/

Dignakan ntk me'i*at,meni'ai tingka* 'ak mda* da'am k%ntek! !em'a (adi

=an.a kema*iran penting din.atakan da'am !enarai !emak

Item di!!n mengikt pemeringkatan !pa.a dapat memper'i*atkan perkembangan tingka*

'ak .ang ingin diper*atikan

Mak'mat ntk me'engkapkan !enarai !emak b%'e* didapati daripada !at ata da

pemer*atian

B%'e* ditanda !ema!a ata !e'epa! membat pemer*atian

Pemer*atian *endak'a* di'akkan !ekrang-krangn.a tiga ka'i ntk mendapat mak'mat

.ang 'ebi* tepat dan teka'/


26/52

PANDAN MENGISI INSTRMEN SENARAI SEMAK

KANDNGAN INSTRMEN SENARAI SEMAK

In!trmen ini diba*agi kepada enam k%mp%nen .ang membentk Kriki'm Kebang!aanPra!ek%'a* !eperti berikt"

#/# K%mp%nen Ba*a!a dan K%mnika!i

&a$ Ba*a!a Me'a., Ba*a!a ina, Ba*a!a Tami'

&b$ Eng'i!* 'angage

#/) K%mp%nen K%gniti2

#/ K%mp%nen Ker%*anian dan M%ra'

&a$ Pendidikan I!'am

&b$ Pendidikan M%ra'

#/4 K%mp%nen Perkembangan S%!i%em%!i

#/F K%mp%nen Perkembangan Ci0ika'

#/; K%mp%nen Kreati+iti dan E!tetika

CORMAT INSTRMEN SENARAI SEMAK

)/# In!trmen inimengandngi 'ima 'a(r bagi !etiap k%mp%nen iait 'a(r kema*iran3 *a!i'

pembe'a(aran3 'a!an,tarik* peni'aian #3 'a!an,tarik* peni'aian ) dan 'a!an,tarik* peni'aian

/

)/) La(r pertama merpakan 'a(r kema*iran .ang per' dika!ai %'e* mrid/

)/ La(r keda merpakan 'a(r *a!i' pembe'a(aran iait kema*iran .ang *endak di7apai

%'e* mrid !e'epa! dia(ar/

)/4 La(r ke tiga3 keempat dan ke'ima merpakan 'a(r 'a!an,tarik* peni'aian berda!arkan

peni'aian .ang di(a'ankan/

PANDAN MENGISI INSTRMEN SENARAI SEMAK

/# Sema k%mp%nen *endak'a* dii!i %'e* gr/


27/52

/) Pemer*atian *endak'a* di'akkan !eban.ak tiga ka'i ntk memb%'e*kan mak'mat

didapati dengan 'ebi* tepat

1.0 TEORI

KONSEP PERKEMBANGAN KANAK-KANAK

TEORI-TEORI PERKEMBANGAN DAN PEMBELAJARAN

Terdapat 4 pendapat berkaitan perkembangan man!ia"

#$ Te%ri Matrati%ni! &Sem'a (adi$

)$ Te%ri Be*a+i%ri! & Tingka* 'ak, Pempkan, A!*an, Per!ekitaran$

$ Te%ri K%ntek! Bda.a

Te%ri ia'a* pendapat ata pandangan .ang dikemkan bagi menerangkan !e!at perkara/

Terdapat pe'bagai te%ri ata pendapat .ang dikemkakann berkaitan perkembangan dan

pembe'a(aran kanak-kanak/ Setiap te%ri ada'a* berbe0a tetapi memberi !mbangan .ang

be!ar dan pengar* .ang kat da'am pendidikan a1a' kanak-kanak/ Menrt See2e'dt dan

Barb%r3 terdapat da pendapat .ang bertentangan berkenaan perkembangan man!ia iait

natre +er!! ntre/ Da pendapat ini ada'a* Te%ri Matrati%ni! &!em'a (adi$ dan Te%ri

Ba*a+i%ri! &Tingka* 'ak$/

#/ Te%ri Matrati%ni! &Sem'a (adi$

Bagi Jean Jaee! R%!!ea #)-#556$ kanak-kanak ada'a* !eperti bnga .ang

berkembang atapn tmb*-tmb*an matang .ang !e7ara !em'a(adi mengikt baka/

Pembe!arann.a mengikt peringkat .ang dapat di(angkakan3 iait daripada bi(i beni* .ang

kemdiann.a membe!ar mengikt ketinggian3 berat dan bentk tertent/

8a'apn pembe!arann.a dipengar*i %'e* kadar 7a*a.a dan air .ang diterima dengan7kp3 peringkat pembe!arann.a ma!i* mengikt rtan/ Mengikt a*'i-a*'i matrati%ni!3

kanak-kanak !eperti tmb*-tmb*an .ang berkembang mengikt (ada' !em'a (adi .ang

te'a* ditentkan3 berba* mengikt (eni! dan kantiti k*a!iat .ang diterima daripada

per!ekitaran/ Te%ri ini bera!a!kan pada pema*aman berkaitan ke!ediaan dan kematangan

kanak-kanak/

Da'am membin7angkan k%n!ep natre +er!! ntre3 R%!!ea berpendapat ba*a1a kanak-

kanak mempn.ai keb%'e*an !em'a (adi dan per' diberi kebeba!an ntk berkembang

!e7ara !em'a (adi/ Bagin.a memba7a tidak b%'e* dipak!a/ Gr tidak per' memberi ara*an!e7ara 'ang!ng tetapi per' memberi bimbingan/ Gr per' !edar pada minat kanak-kanak


28/52

!erta mengikt minat ter!ebt dan bkann.a menetapkan krik'm/ Pendidikan per'

ban.ak di'akkan di 'ar bi'ik dar(a*/ Kanak-kanak per' me'ibatkan !ema deria da'am

pembe'a(aran/ Kanak-kanak ada'a* man!ia .ang baik/

Pendekatan mm bagi kanak-kanak ada'a* me'etakkan mereka da'am per!ekitaran .ang

di'indngi !pa.a mereka dipengar*i %'e* perkara .ang baik !a*a(a/

Arn%'d Ge!e'' -#:;#$ p'a berpendapat ba*a1a kanak-kanak dimpamakan !eperti

tmb*-tmb*an/ Be'ia mendapati kanak-kanak !e7ara !em'a(adi ber!edia ntk

memba7a apabi'a mr menta'n.a !da* men7apai ; < ta*n/ Bagin.a kanak-kanak tidak

tidak b%'e* dipak!a ter'a' a1a' apabi'a mereka be'm ber!edia/ Kanak-kanak per' be'a(ar

mengikt kadar kemampan dan perkembangan 2i0ika'n.a3 !eperti bnga .ang berkembang

!e7ara !em'a (adi mengikt rtan .ang di(angka/ Bagin.a3 pengar* per!ekitaran krangpenting/

)/ TEORI BE=A>IORIS

J%*n L%7ke )-#594$ berpendapat ba*a1a man!ia ada'a* pa!i2 dan mda* menerima/

Pembe'a(aran ada'a* minda menerima rang!angan daripada %rang 'ain dan (ga per!ekitaran/

Kanak-kanak diibaratkan kain pti*/ Kain pti* it per' dit'i! %'e* %rang .ang mendidik

kanak-kanak me'a'i !at !iri gan(aran dan *kman/

Pembe'a(aran ber'ak apabi'a !e!e%rang menerima gan(aran atapn pengk*an akibat

tingka* 'ak atapn tindakba'a! .ang bet' daripada !e!at rang!angan/ Pembe'a(aran

kanak-kanak ber'ak akibat !.arat-!.arat .ang ditentkan %'e* %rang de1a!a dan

per!ekitaran/ Kanak-kanak be'a(ar apabi'a keper'an mereka dipen*i atapn tidak dipen*i

%'e* %rang 'ain dan 2akt%r per!ekitaran/

Te%ri be*a+i%ri! menmpkan pada tingka* 'ak dan pembe'a(aran !%!ia'/ Per!ekitaran

pembe'a(aran di!!n dan diran7ang %'e* gr/ Akti+iti pembe'a(aran ada'a* ata! ini!iati2

gr dan %b(ekti2 penga(aran merangkmi akademik dan kema*iran pra akademik/ Gan(aran

!eperti *adia* ata makanan dan *kman dignakan bagi membimbing tingka* 'ak kanak-

kanak .ang !e!ai/ Peng'angan ditamakan da'am pr%!e! penga(aran dan pembe'a(aran/

O'e* it3 kanak-kanak per' di beri ban.ak 'ati*an !ebagai peneg*an/

Bagi J%*n L%7ke3 da'am mendidik kanak-kanak3 gr per' !edar pada perbe0aan indi+id/

8a'a bagaimanapn be'ia tidak men%'ak 2akt%r-2akt%r ketrnan ata baka3 tetapi be'iaberpendapat ba*a1a 2akt%r 'aran .ang menentkan pr%!e! kanak-kanak/ Be'ia 'ebi*


29/52

7enderng menggnakan pendekatan p%!iti2 dan pr%!e! penga(aran dan mendi!ip'inkan

kanak-kanak/ O'e* it3 be'ia mengatakan ?memk' mereka ata mengenakan *kman

tertent tidak !e!ai dignakan da'am pendidikan bagi !e!iapa .ang bi(ak3 baik dan ma*ir@

!e*ar!n.a ia krang dignakan ke7a'i bagi keadaan tertent !eperti ke! .ang ek!trim/

Bagin.a ketega!an3 renngan .ang menn(kkan tidak ber!et( dan memberi ma' !da*

memadai bagi tindakan di!ip'in/ Kanak-kanak per' diberi pengk*an ata! tingka* 'ak

mereka .ang baik dan ke(a.aan inte'ekta'/ Sikap negati2 dan *kman 2i0ika' krang

diga'akkan/ Pengk*an .ang ber'ebi*an dapat mengakibatkan ke!an .ang brk dan

mer%!akkan kanak-kanak/ Mereka tidak ma* membat ker(a !ek%'a* ke7a'i apabi'a diberi

gan(aran/ Pendekatan di da'am ke'a! kini menmpkan pada pengk*an p%!iti2/

Mengge'akkan tmpan pada tingka* 'ak .ang negati2 dan mengrangkan gan(aran !e7ara

per'a*an-'a*an apabi'a tingka* 'ak atapn pe'ak!anaan tga! bertamba* baik/

Apabi'a J%*n L%7ke mengatakan ba*a1a per!ekitaran membentk kanak-kanak3 be'ia

mer(k pada ke1(dan !e'r* inte'ekta'3 !%!ia' dan 2i0ika'/ Penga'aman pembe'a(aran

!ebaik-baikn.a per' me'ibatkan inpt daripada !ema a!pek per!ekitaran dan penggnaan

!ema deria kanak-kanak/ Be'ia per7a.a per!ekitaran per' dika1a' !pa.a kanak-kanak

be'a(ar apa .ang mereka per' ta* !eperti permainan matematik menggnakan ba*an-ba*an

k%nkrit3 *r2-*r2 .ang dip%t%ng daripada kad dignakan bagi membentk perkataan

mda*/ Sema ini menggnakan deria dan mempn.ai t(an k*!! da'am pembe'a(aran/

Te%ri be*a+i%ri! dibina berda!arkan k%n!ep-k%n!ep berikt"

a/ Tingka* 'ak

Terdapat da (eni! tingka* 'ak" re2'ek!i !eperti pant'an 'tt apabi'a diketk3

dan %peran/ Tingka* 'ak %peran .ang men(adi tmpan pendidikan dika1a' %'e* 2akt%r

tertent !eperti ke!er%n%kan bagi rang!angan p%!iti2 dan ke!akitan bagi rang!angan negati2/

Pengant te%ri ini per7a.a pengenda'ian rang!angan .ang !e!ai dapat meng*a!i'kan 7%rak

tingka* 'ak dan k%gniti2 .ang dike*endaki daripada kanak-kanak/

b/ Pengk*an p%!iti2

Kekerapan tingka* 'ak .ang diingini dapat ditingkatkan dengan memberi makanan .ang

i!time1a3 permainan3 p(ian3 dakapan dan !ebagain.a .ang dianggap p%!iti2 %'e* kanak-

kanak/ Mi!a'n.a ma!a .ang 'ebi* diberikan ntk bermain dianggap pengk*an p%!iti2 bagi

keban.akan kanak-kanak dan dapat dignakan !ebagai m%ti+a!i da'am me'ak!anakan tga!

pendidikan/


30/52

7/ Pengk*an negati2

Kanak-kanak .ang berperangai tidak !e!ai diminta berdiri di !at !dt/ Sete'a* beberapa

ketika3 kanak-kanak ter!ebt di!r* kemba'i ke tempat ddk dan penga'aman .ang tidak

diingini te'a* ber'a' padan.a/ Pengk*an negati2 bia!an.a berke!an apabi'a diikti denganpengk*an p%!iti2 .ang memberi gan(aran pada tingka* 'ak .ang baik/ Apabi'a tidak

ber*ati-*ati3 pengk*an negati2 men(adi dendaan ata *kman/

d/ Dendaan

Perbatan mendenda mempn.ai ke!an !ampingan .ang tidak diingini !eperti takt3 ben7i

pada !ek%'a* dan me'akkan !em'a perbatan .ang tidak diingini/ Pen.e'idik mendapati

dendaan dapat mengba* tingka* 'ak tetapi ia me!ti di'ak!anakan !ebaik !a*a(a tingka* 'ak

.ang tidak diingini ber'ak/

e/ Tiada pengk*an

Tiada pengk*an bermak!d gr tidak memped'ikan tingka* 'ak !ama ada baik atapn

!eba'ikn.a/ Sat !ebab bagi tidak memped'ikan tingka* 'ak baik ini ada'a* kerana !da*

!ampai ma!an.a bagi kanak-kanak !pa.a tidak !entia!a meng*arapkan gan(aran .ang

berter!an/ Da'am *a' tingka* 'ak .ang tdak diingini3 tiada pengk*an dapat men.ebabkan

kanak-kanak ber*enti me'akkan tingka* 'ak ter!ebt/

2/ Perba*an tingka* 'ak

Tingka* 'ak kanak-kanak dapat berba* dengan menggnakan !a'a* !at daripada kaeda*

.ang di!enaraikan di ata!/ Ob(ekti2 penga(aran per' din.atakan dengan (e'a!/ Pembe'a(aran

bia!na.a mengikt rtan .ang bergerak daripada mda* ke k%mp'ek! dan daripada k%nkrit

ke ab!tark/ Pengeta*an .ang 'a! diba*agikan kepada ba*agian .ang ke7i'/ T(an

pembe'a(aran ditentkan %'e* gr dan bkann.a kanak-kanak/ Gr menga1a' 7arapengk*an dapat dignakan bagi membant kanak-kanak men7apai ke(a.aan/ Teknik

be*a+i%ri! ini 'ebi* berke!an pada kanak-kanak pendidikan k*a! atapn kanak-kanak krang

berkeb%'e*an/

/ Te%ri Interakti%ni! &K%n!trkti+i!$

Te%ri ini menega!kan keda-da 2akt%r per!ekitaran dan !em'a (adi !a'ing bant membant

da'am mempengar*i perkembangan man!ia3 iait gabngan 2akt%r da'am te%ri matrati%ni!

dan te%ri be*a+i%ri!/ Ini bermak!d3 pembe'a(aran ber'ak akibat interak!i antara 2akt%r!em'a (adi da'am diri kanak-kanak dengan rang!angan atapn pengar* per!ekitaran/


31/52

Da'am pr%!e! perkembangan dan kematangan3 kanak-kanak membina pengeta*an da'am diri

!endiri dengan bertindak me'a'i rang!angan daripada per!ekitaran/ Te%ri ini memberi

per*atian pada per!ekitaran em%!i bagi membant perkembangan dan pembe'a(aran kanak-

kanak/ Meningkatkan !%!i%em%!i !eperti *arga diri dan m%ti+a!i kanak-kanak ada'a* 2%k!

tama/

Jean Piaget :;-#:69$ .ang terpengar* dengan pendapat R%!!ea me'i*at kanak-kanak

!ebagai indi+id .ang akti2/ Be'ia menega!kan pengeta*an dapat di7ipta apabi'a kanak-

kanak berinterak!i dengan per!ekitaran 2i0ika' dan !%!ia'/ Interak!i ini dipanggi' pen.erapan3

pen.e!aian dan ke!eimbangan/ Kanak-kanak membentk !7*emata iait !i!tem .ang teratr

!ema!a berinterak!i dengan per!ekitaran/ Perkara ini ada'a* a!a! bagi !trktr .ang 'ebi*

k%mp'ek! !ema!a pembentkan akti+iti menta'/ Kanak-kanak menggnakan pen.erapan dan

pen.e!aian bagi menge'%'a penga'aman mereka ntk !trktr .ang 'ebi* k%mp'ek!/

Pen.erapan ia'a* pr%!e! men.erap ba*an-ba*an bar ke da'am !trktr .ang !edia ada ata

!7*emata/ %nt%*n.a3 !e%rang kanak-kanak diberi !ebi(i 'ima bagi pertama ka'in.a dan

diberita* ba*a1a 'ima ada'a* !e(eni! ba*-ba*an/ Dia mengambi' ba* it dan menggigit

!eperti ba* epa' kerana !da* bia!a dengan ba* .ang tidak per' dibang k'itn.a/ Kanak-

kanak ter!ebt !da* men.erapkan 'ima ke da'am !7*emata/

Pen.e!aian ia'a* perbatan mengba* !trktr .ang !edia ada ntk mema!kkan !ita!i

.ang bar/ Kanak-kanak men.e!aikan !trktr ba*a1a ada ba*-ba*an .ang per' dibang

k'itn.a3 iait 'ima/ Pen.erapan dan pen.e!aian ber'ak !erentak dan berangkai-rangkai/

Ke!eimbangan p'a ia'a* ke7enderngan %rgani!me bagi men.eimbangkan !trktr .ang

!edia ada dengan peri!ti1a-peri!ti1a .ang bar/ Kanak-kanak men7ipta dan memikirkan 7ara

.ang berke!an bagi berinterak!i dengan per!ekitaran mereka/ Semakin ban.ak penga'aman

.ang diper%'e*i3 !emakin ban.ak !trktr .ang dapat men.e'e!aikan !ita!i .ang 'ebi*

k%mp'ek!/

Piaget menega!kan ba.i3 kanak-kanak dan %rang de1a!a dapat men.e!aikan diri tetapi

pen.e!aian ada'a* berbe0a pada ma!a .ang berbe0a/ O'e* it3 !7*emata atapn !trktr

.ang dignakan %'e* !e!e%rang berbe0a !epan(ang *a.atn.a da'am rtan .ang *ampir tetap/

Perbe0aan ini me'ambangkan peringkat perkembangan dan !etiap peringkat ada'a* ber'ainan

antara !at !ama 'ain/ Peringkat ter!ebt menggambarkan interak!i kematangan dan

per!ekitaran pada !trktr menta' .ang !edia ada/ Kanak-kanak membentk peringkat

pemikiran ini mengikt rtan .ang !ama dan pada ma!a .ang *ampir !ama3 1a'apn mr

ada'a* berbe0a antara indi+id dengan indi+id .ang 'ain3 dan antara bda.a/ Empat

peringkat tama .ang dikemkan %'e* Piaget ada'a*"


32/52

a/ Peringkat deria m%t%r &!e(ak 'a*ir !e*ingga ) ta*n$

b/ Peringkat pra%pera!i%na' &) !e*ingga 5 ta*n$

7/ Peringkat %pera!i k%nkrit &5 !e*ingga ## ta*n$

d/ Peringkat %pera!i 2%rma' # !e*ingga de1a!a$

A*'i-a*'i matrati%ni! me'i*at peringkat perkembangan !ebagai ditentkan3 !em'a (adi

!eperti bnga berkembang/ Manaka'a a*'i k%n!trkti+i! mengatakan perkara ini ada'a*

!eba*agian daripada gambaran men.e'r*/ Apabi'a kanak-kanak ter'ibat !e7ara akti2 dengan

per!ekitaran3 penga'aman mereka dipengar*i %'e* pr%!e! kematangan/ O'e* it

pembe'a(aran dipengar*i %'e* keda-da pengar* per!ekitaran dan kematangan/

Pembe'a(aran dengan 7ara men(e'a(a* diper'kan/ T(an pembe'a(aran ada'a* men.ediakan

pe'ang ntk kanak-kanak membina !trktr menta' .ang !edia ada me'a'i pembe'a(aran

akti2/ Kanak-kanak didapati membat per7baan3 men.%a' dan meran7ang/ Pada peringkat

a1a' kanak-kanak3 penggnaan ba*an-ba*an pembe'a(aran ada'a* kritika'/ Kanak-kanak

mngkin memi'i* pembe'a(aran !e7ara !endirian dan per'a*an-'a*an ber7ampr da'am

kmp'an/ Mereka memi'i* ntk berinterak!i dengan gr !eke(ap dan kemdian dengan

rakan !eba.a/

Ma!a pembe'a(aran .ang diatr !endiri !eperti ini memakan ma!a 'ama dan tidak ber!trktr

berbanding dengan ma!a pembe'a(aran .ang teratr dan di!!n mengikt ba*agian tertent/

Dengan 7ara ini3 per7baan dan pen7iptaan dapat memberi pe'ang ntk kanak-kanak

berkembang/

4/ Te%ri K%ntek Bda.a

Te%ri ini bertera!kan pendapat ba*a1a pembe'a(aran tidak terpi!a* daripada k%ntek! bda.a/Pembe'a(aran dipengar*i %'e* bda.a dan keadaan ma!.arakat di mana kanak-kanak

di'a*irkan dan dibe!arkan/ Cakt%r !em'a (adi dan per!ekitaran mempn.ai ke!an .ang

berbe0a pada perkembangan k%gniti23 iait bergantng pada k%ntek! bda.a dan !e(ara* di

mana indi+id it dibe!arkan/ Bagi mema*ami perkembangan indi+id3 a*'i p!ik%'%gi bda.a

per7a.a ba*a1a *bngan !%!ia' dan interak!i indi+id per' di2a*ami/

>.g%t!k. :;-#:4$ berpendapat ba*a1a perkembangan kanak-kanak tidak ber'ak kerana

!at 2akt%r !a*a(a !eperti pengar* !em'a (adi dan kematangan atapn pengar*

per!ekitaran dan !%!ia' tetapi perkembangan kanak-kanak bergantng kepada interak!i 2akt%r-2akt%r ter!ebt/ Be'ia menega!kan ba*a1a ke!an pr%!e! bda.a !%!ia' merang!ang


33/52

perkembangan indi+id/ Kanak-kanak berkembang berda!arkan da ta*ap iait ta*ap !em'a

(adi dan bda.a/ Ini bermak!d3 pembe'a(aran ada'a* ke!an daripada gabngan pengar*

baka3 per!ekitaran dan bda.a/

Pada ta*ap perm'aan da'am perkembangan kanak-kanak3 2akt%r !em'a(adi dan kematangan

akan mempengar*i !trktr 2i0ika' dan menta' kanak-kanak/ Ta*ap beriktn.a apabi'a

kanak-kanak berkembang dan berba*3 pengar*-pengar* bar mempengar*i perba*an

mereka/ Berbagai-bagai 2akt%r !%!ia' men(adi pengar* tama da'am perkembangan kanak-

kanak/ 8a'a bagaimanapn3 perkembangan !e7ara !em'a (adi ma!i* 'agi berter!an/

>.g%t!k. berpendapat pr%!e! menta' .ang 'ebi* tinggi berkembang apabi'a kanak-kanak

membentk perttran !ema!a me'akkan akti+iti praktika'/ Sebe'm kanak-kanak berttr3

mereka menggnakan a'at bagi men.emprnakan tga!/ Tetapi !ete'a* mereka berttr3mereka menggnakan ba*a!a da'am akti+iti dan tingka* 'ak mereka (ga berba*/ Mereka

berpa.a meran7ang dan menga!ai !eke'i'ing mereka dengan perttran/

Da'am perkembangan kanak-kanak3 mereka membat per'akan da*' !ebe'm mereka

dapat menerangkan !e!at/ Mi!a'n.a3 kanak-kanak tidak dapat memberita* apa .ang

di'ki!n.a !e*ingga it !e'e!ai/ Tetapi pada mr 4 *ingga ; ta*n3 kanak-kanak dapat

me'i*at !e!at !ita!i3 kemdian men(e'a!kann.a !erta me'ak%nkann.a da'am akti+iti/

Pembe'a(aran dan perkembangan kanak-kanak ada'a* tidak !ama3 tetapi keda-dan.a !a'ing

berkaitan !e(ak kanak-kanak di'a*irkan/ Pada peringkat perkembangan .ang ber'ainan3

kanak-kanak be'a(ar perkara-perkara .ang berbe0a di !amping bertindak !e7ara berdikari dan

menta2!irkan per!ekitaran/

8a'a bagaimanpn3 %rang di!eke'i'ing .ang berinterak!i dengan kanak-kanak dapat

mempengar*i pembe'a(aran mereka/ Kanak-kanak bertindak ba'a! !e7ara berbe0a dengan%rang de1a!a .ang berbe0a/ Pr%gre! interak!i ter!ebt menentkan pembe'a(aran dan

perkembangan kanak-kanak/

>.g%t!k. .ang terkena' dengan PD ata perkembangan 0%n pr%k!ima' men.atakan ba*a1a

kanak-kanak mempe'a(ari !at kema*iran bar ata pembe'a(aran bar !e7ara ber!endirian

pada ta*ap .ang pa'ing minimm/ Pada temp%* ini mereka memer'kan bantan dan

bimbingan %rang de1a!a dan rakan .ang 'ebi* berkema*iran da'am me'akkan kema*iran

bar ter!ebt ntk membant mereka men7apai ta*ap %ptimm/ S7a'22%ding p'a merpakan

perba*an ka'iti da'am !%k%ngan !%!ia' di !epan(ang temp%* penga(aran dan pembe'a(aran


34/52

!e%rang kanak-kanak/ S%k%ngan ini berkrangan !ete'a* kanak-kanak it te'a* menga!ai

kema*iran bar ter!ebt/

2.0 PERKEMBANGAN FIZIKAL KANAK-KANAK

)/# Perkembangan Ba.i =ingga Bertati*/

Perkembangan kanak-kanak ini dapat di'i*at dari da !dt iait ba.i !e*ingga bertati* dan

kanak- kanak ) ta*n !e*ingga'a* ber!ia ; ta*n/ Namn di!ini kita akan me'i*at kepada

ba.i .ang bar di'a*irkan !e*ingga'a* mereka ini mamp bertati*/ Jika kita ka(i3 ba.i ini

!ema!a b'an pertama di'a*irkan3 ba.i berada da'am keadaan pera'i*an daripada ke*idpan di

da'am ra*im .ang ge'ap ge'ita kepada ke*idpan di 'ar ra*im .ang pen* 7abaran/ Ban.ak

perba*an .ang penting ber'ak ntk memb%'e*kan !e!e%rang ba.i *idp/ Pertmb*an

ber'ak dengan pe!at pada ta*n pertama3 kemdian kadar pertmb*an akan menrn/Pertmb*an kanak kanak 'e'aki dan perempan pada ma!a ini tidak menn(kkan

!ebarang perbe0aan .ang ketara/ Kita akan mengka(i !at per!at peringkat perkembangan

2i0ika' kanak-kanak ini ntk memda*kan pema*aman/

)/#/# Peringkat Ba.i

Di peringkat ini3 ba.i amat memer'kan %rang 'ain tertama keda ib bapan.a/ Jadi

pen.!an ib ada'a* makanan .ang terbaik !e'ain dapat men(a'in keme!raan dan membant

perkembangan em%!i ba.i ter!ebt/ Ka'a di'i*at dari !dt 2i0ika'3 ba.i .ang n%rma'

mempn.ai berat tb* antara )/F *ingga /F kg/ Ib-ib .ang tinggi berkemngkinan

me'a*irkan ba.i .ang 'ebi* be!ar berbanding dengan ib-ib .ang renda*/ La0imn.a

beberapa *ari !e'epa! 'a*ir3 berat ba.i mer%!%t !edikit kerana ke*i'angan 7e7air dari tb*n.a

dan krang !e'era makan/ Namn berat tb*n.a akan bertamba* kira-kira !ep'* *ari

kemdian/ Dari !egi ketinggian p'a prata ba.i .ang bar 'a*ir mempn.ai ketinggian

F97m3 iait krang !epertiga dari %rang de1a!a/ Jika di'i*at kepa'a ba.i 'ebi* be!ar dari

mana-mana angg%ta badan .ang 'ain kerana perkembagan %tak amat pe!at ber'ak dida'am

ra*im/ Otak ia'a* %rgan .ang menga1a' !ega'a akti+iti ata pergerakan ba*agian 'ain tb*/

Peningkatan 'i'itan kepa'a ber'ak ) *ingga ; b'an !e'epa! 'a*ir !eiring dengan

perkembangan %tak/

Perkadaran kepa'a dan badan man!ia dari !e(ak 'a*ir !e*ingga peringkat de1a!a

Se'ain daripada it3 dari !egi perkembangan deria3 ba.i b%'e* me'i*at !ebaik !a*a(a

di'a*irkan3 iait dengan *an.a memberi tmpan pada !e!at %b(ek !a*a(a/ Pada

kebia!aann.a ba.i *an.a !ka me'i*at kepada !e!at %b(ek .ang ber1arna terang !a*a(akerana 1arna ini mamp menarik per*atian mereka/


35/52

)/#/) Ba.i - B'an

Apabi'a ba.i men(e'ang !ia b'an3 ba.i !da* m'a menga!ai !edikit p!ik%m%t%r ka!ar/La0imn.a ba.i berbaring !e7ara ter'entang3 manaka'a tangan dan kakin.a mengge'etik/ Se'ain

daripada it ba.i (ga mamp mengangkat kepa'an.a ntk !eketika !ema!a ditiarapkan .ang

mana %t%t %t%t te'a* m'a kat ntk menampng 'e*er/ Kita (ga dapat 'i*at ba.i !ka

menendang kakin.a !ema!a meniarap dan be'a(ar berg'ing dari !i!i ke be'akang dan dari

be'akang ke !i!i/ Pada !ia ini ba.i amat !ka merenng mka !e!e%rang tertaman.a 1a(a*

ib dan %rang .ang dikena'in.a kerana pr%!e! pengena'pa!tian/ Ka'a di'i*at ba.i minat

me'i*at dan *an.a mamp me'i*at dengan (e'a! pada (arak #9 ke F9 7m dan mata mereka

akan mengikt pergerakan %b(ek .ang me'inta! depan mereka/ P!ik%m%t%r tangan dan (ari

m'a ke(ap .ang mana mamp ntk memegang a'at mainan ntk !eketika/ Pada ta*ap !ia

ini ba.i tidak !ka ditingga'kan ke!e%rangan kerana 1(d pera!aan tidak !e'amat dan amat

meminati (ika ada .ang bermain dengan mereka/

)/#/ Ba.i ; b'an

Pada !ia ini ba.i !da* mamp ntk mengangkat kepa'an.a dan menga1a' pergerakan

kepa'an.a dengan baik/ Ba.i (ga !ka berg'ing dari ba*agian pert ke ba*agian be'akang

dan dari ba*agian be'akang ke ba*agian pert kerana pada ta*ap ini perkembangan ada'a*

dari tenga* ke tepi/ Mereka (ga mamp ddk !eketika tetapi diapit ata dia'a! be'akangn.a

dengan banta' k!.en agar keddkan mereka !tabi'/ M'a bermain dengan tangan dan

kakin.a dan adaka'an.a meng*i!ap (ari kakin.a/ Ba.i (ga !da* mamp ntk memegang

a'at mainan dan meminda*kann.a dari !at tangan ke !at tangan .ang mana mereka !da*

m'a mema*ami penggnaan (ari/ Pada !ia ini (ga ba.i !da* m'a mengena'i !e!at

!ama bentk 3 mainan ata pn %rang .ang di !eke'i'ingn.a/ Mereka (ga meminati (ika

diba7akan bk .ang ber1arna 1arni di !amping mendengar 'ag kanak- kanak/ Pada ta*ap

ini'a* ba.i te'a* m'a tmb* gigi iait gigi ka7ip ba1a*!eban.ak da batang gigi/ Jadi tidak

*airan'a* mereka !ka mema!kkan %b(ek ke da'am m't ntk mengata!i ke!akitan pada

g!i/

Pada !ia ; b'an ba.i !da* b%'e* ddk tetapi ma!i* tidak !tabi' dan per'kan !%k%ngan

)/#/4 Ba.i : b'an

Pada !ia ini ba.i !da* dapat megimbangi tb* badann.a dan mamp ntk ddk !endiri

tanpa bantan dan b%'e* merangkak dengan beba! dan 7ba ntk mendapatkan %b(ek .ang

dike*endaki/ P!ik%m%t%r ka!ar dan *a'! !da* m'a terbentk dengan baik .ang mana

mereka !da* b%'e* menepk tangan3 memegang 7a1an ata b%t%' !endiridan mamp

memakan bi!kt !endiri/ Se'ain daripada it mereka (ga !da* mamp ntk bangn danberdiri dengan memegang kepada perab%t/ Jari (emari mereka (ga te'a* m'a akti2 ntk


36/52

memegang !e!at %b(ek dan mending keara* %b(ek .ang dike*endaki/ Ka'a di'i*at pada

ta*ap ini mereka !ka kepada bk ntk di 'i*at3 dik%.ak ata di'i*at dengan pen*

per*atian/ Pada !ia ini 'ebi* ban.ak gigi .ang te'a* m'a tmb*/

)/#/F Ba.i #) b'an

Pada peringkat ini ba.i !da* b%'e* ber(a'an !at ata da 'angka* tetapi kadangka'a ia

bergantng kepada perkembangan kanak- kanak ter!ebt kerana ada pada !ia ini !da*

b%'e* ber(a'an tetapi ada (ga .ang ma!i* teragak agak/

Pada !ia ini ba.i !da* b%'e* ber(a'an tanpa bantan/

Mereka (ga !ka men(erit ntk mendapatkan per*atian dari %rang !eke'i'ing mereka/ Ska

mengaga* dan menge'arkan bn.i3 'ebi* 'ebi* 'agi !ema!a bermain dan berinterak!i

dengan ibn.a dan %rang .ang dikena'i/ Kanak kanak ini (ga !da* b%'e* memegang

7a1an dan meminm air dari 7a1an dan memegang !d !erta men.ap makanan !endiri/

Se'ain it !da* m'a memberi re!p%n! ata gerak ba'a! tatka'a nama mereka dipanggi'3

!e'ain mamp men.ebt

beberapa pata* perkataan .ang dikena'in.a/ Pada ta*ap kanak- kanak *ar! dipanta kerana

mereka m'a menir apa !a*a(a .ang di'i*at !ama ada dari !egi m0ik3 tarian3 per'akan!eke'i'ing dan !ebagain.a kerana mereka be'a(ar me'a'i pengamatan/

)/#/; Kanak kanak #F b'an *ingga ) !etenga* ta*n

Pada peringkat petati*3 iait meng(e'ang !ia ) ta*n3 ketinggian kanak kanak men7apai

*ampir !epar* ketinggian de1a!an.a iait antara 6/67m ke 66/: 7m/ Bia!an.a pada

peringkat ini !e'era makann.a berkrangan di!ertai pengrangan 'emak diba1a* k'itn.a/

Peningkatan akti+iti dan pengrangan !e'era makan mengba* kanak-kanak ini daripada rpa

keanak anakan .ang beri!i kepada !e!e%rang .ang 'ebi* 'ang!ing !erta ber%t%t kenta' dan

pe(a'/ Di ak*ir peringkat ini (m'a* gigi !! .ang 'engkap te'a* tmb* !eban.ak )9 batang3

iait #9 batang di ra*ang ata! dan #9 batang dira*ang ba1a*/ Se'ain daripada it

pertmb*an 2i0ika' .ang pa'ing ketara pada diri kanak-kanak peringkat !ia ini ia'a*

%t%tn.a/ Se(a(ar dengan perkembangan !.!tem !ara23 kanak-kanak mamp me'akkan 'eb*

ban.ak pergerakan k%mp'ek! dengan menggnakan %t%t-%t%t *a'! (ari dan tangann.a/ Ot%t

%t%t be!ar 'engan dan kaki kanak- kanak !emakin kat dengan bertamba*n.a akt+iti .ang

di'akkan/


37/52

Kanak- kanak peringkat ini !da* m'a pandai bermain dengan mainan .ang mana

menggnakan k%%rdina!i mata tangan (adi perang!angan .ang berter!an akan mengga'akkan

perkembangan %tak kanak kanak/

Pertmb*an gigi !! pada ba.i/ Bia!an.a gigi !! .ang pertama tmb* ia'a* gigi-gigi

*adapan ba1a* ra*ang diikti dengan gigi *adapan di ata! ra*ang/

)/#/5 Perkembangan 2i0ika' kanak-kanak bermr *ingga ; ta*n

Apabi'a kanak-kanak bermr *ingga ; ta*n mereka ma!i* 'agi menga'ami pertmb*an

dan pe'bagai perba*an 2i0ika'/ Pertmb*an .ang ber'ak ada'a* pada kadar .ang per'a*an/

Jika di'i*at dari a!pek ketinggian3 peningkatan *an.a'a* !edikit !e1akt bermr *ingga F

ta*n3 iait !eban.ak F7m *ingga ;7m !eta*n dengan kadar pertamba*an berat badan!eban.ak )kg !eta*n/ Jika di'i*at !e7ara pratan.a3 ketinggian kanak bermr ta*n

ada'a* :47m *ingga :;7m dengan berat !ekitar #Fkg/ 8a'abagaimanapn3 pada peng*(ng

!ia F ta*n ketinggian men7apai kira-kira ##F7m dan beratn.a men7e7a* )9kg/

Se'ain it3 !i!tem-!i!tem tama tb* kanak-kanak !da* b%'e* ber2ng!i !eperti %rang

de1a!a dan menga'ami penrnan pada perkembangan !i!tem !ara2/ Tetapi apabi'a men7apai

peringkat pertenga*an mr !i!tem !ara2 akan men(adi matang !epen*n.a/

Pada mr *ingga ; ta*n3 %tak menga'ami perkembangan .ang agak 7epat/ Ini

menn(kkan %tak ada'a* %rgan .ang pa'ing 7epat berkembang/ Pada !ia ta*n berat %tak

kanak-kanak !da* men7apai 5F berat %rang de1a!a dan ter! berkembang !e*inggamen7apai kira-kira :9 %tak %rang de1a!a !e1akt men7e7a* mr ; ta*n/ O'e* it3 1akt

ini ada'a* 1akt kritika' kerana kanak-kanak 7epat be'a(ar tentang !e!at perkara/ Ketika ini

(ga bentk tb*n.a berba* di mana 'emak-'emak .ang terendap !ema!a ba.i m'a

men.!t/ Se'ain it3 %t%t dan !i!tem rangka tb* kanak ter!ebt !emakin berkembang dan

bertamba* kat !e'ara! dengan kepa.aan kanak-kanak me'akkan pe'bagai

akti+iti/Pertmb*an dan perkembangan 'ain .ang b%'e* di'i*at pada !ia F *ingga ; ta*n

ia'a* pertmb*an gigi keka' .ang pertama iait gigi gera*am pertama/ Mereka (ga

menga'ami ke*i'angan gigi !!/

Bagi ta*ap perkembangan deria p'a3 iait dari !egi peng'i*atan dan pendengaran3 kanak-

kanak ini !da* pandai menir !e!at tingka*'ak .ang di'i*at berda!arkan apa .ang

diper*atikan ata di'i*at di !eke'i'ing mereka/ Mereka (ga !ka meng'angi !em'a a.at-

a.at .ang diperdengarkan kepada mereka/ Kanak-kanak !da* b%'e* menggambarkan makna

perkataan me'a'i per'akan/ %nt%*n.a !akit3 mara*3 'apar dan !ebagain.a/ Se'ain it3

kanak-kanak perempan m'a !edar ba*a1a dia ada'a* !e%rang perempan/ Begit (ga

dengan kanak-kanak 'e'aki/

Sebenarn.a kanak-kanak ber!ia ta*n !da* mamp ntk berttr dengan a.at .ang

'engkap tetapi dengan ba*a!a mereka .ang ma!i* pe'at/ Apabi'a !ia mereka meningkat F

ta*n kanak-kanak !da* pandai membat ta2!iran !erta ta* nama dan mr mereka/

Apabi'a ditan.a mereka !da* b%'e* memberita* nama mereka dan ada !e!etenga* kanak-kanak !da* b%'e* memberita* nama ibbapa mereka/ Pada !ia ; ta*n3 perbenda*araan


38/52

kata m'a bertamba* !e'ara! dengan perkembangan %tak dan da.a pemikiran .ang !emakin

berkembang/ Pada 1akt in3 na'ri ingin ta* kanak-kanak amat kat/ mereka akan men.%a'

tentang ke'a*iran ba.i3 ke1(dan T*an dan !ega'a .ang bar dan menge'irkan mereka/

Sebagai ib bapa3 tga!n.a ada'a* memberi (a1apan .ang bet' ata *ampir bet' !erta b%'e*

diterima %'e* mereka/ Pemb%*%ngan ter*adap kanak-kanak b%'e* men.ebabkan mereka

*i'ang keper7a.aan kepada kita/

Pada !ia 4 dan F ta*n3 kanak-kanak mda* dibentk/ Mereka !ka dipe'k dan didampingi/

Mereka (ga mempn.ai idea !endiri dan 7ba ntk men%n(%'kan diri/ Ketika ini'a* mereka

!ka me'a1an3 ber7akap ka!ar dan !ka bergad*/ O'e* it3 ib bapa *ar!'a* tega! da'am

mendidik kanak-kanak ter!ebt !pa.a mereka tidak terikt dengan tingka* 'ak negati2/

Kanak-kanak 4 F ta*n (ga mda* 7embr ter*adap ib bapa mereka/ Ketika ini kanak-

kanak 'e'aki akan men(adi rapat dengan ib dan kanak-kanak perempan dengan bapa

mereka/ Mengikt pakar kanak-kanak3 ketika ini mereka mera!a 7embr ter*adap ib bapa

mereka/ %nt%*n.a3 apabi'a !i a.a* ddk dekat dengan !i ib3 anak akan datang danmemak!a diri mereka ddk di tenga*-tenga* ibbapa mereka/

Ketika meningkat !ia ; ta*n p'a3 kanak-kanak menga'ami pe'bagai perba*an/ Mereka

!da* m'a bermain dan berme!ra dengan rakan-rakan dan tidak bergantng !epen*n.a

kepada ib bapa/ Mereka !da* pandai memi'i* ka1an .ang !e*a'an dengan mereka/

Perba*an .ang be!ar mereka a'ami ia'a* mereka m'a me'angka* meningga'kan

ke!e'amatan .ang mereka ra!ai di rma* men( ke p!at-p!at pra!ek%'a*/ Ini kerana

mereka akan menemp*i berbagai-bagai *a'angan3 dideda*kan dengan pe'bagai akti+iti .ang

bar dan bertem dengan %rang .ang be'm dikena'i %'e* mereka bat pertama ka'i/ Di

!ini'a* mereka m'a menn(kkan per!aingan da'am me'akkan !e!at tga!/ Da'am

meng*a!i'kan !e!at pr%(ek mereka akan ber!aingan dan tidak akan menangi! dn merang

apabi'a menerima keke7e1aan/

Bagi ta*ap perkembangan m%t%r p'a3 kanak-kanak !ia ta*n !da* dapat me'%mpat dan

menga.* ba!ika' ber%da tiga/ Apabi'a meningkat mr F dan ; ta*n mereka !da* b%'e*

me'akkan ban.ak akti+iti !eperti b%'e* me'akkan akti+iti ber!kip dan mennggang ba!ika'

ber%da da/ Akti+iti m%t%r ka!ar (ga ber2ng!i dengan baik di mana mereka !da* b%'e*me'%ntar dan menangkap b%'a dengan baik3 ber'ari dengan baik dan b%'e* membe'%k3 berdiri

dengan !at kaki dan men(engkek !erta meman(at tangga dengan menggnakan keda-da

be'a* kaki dan meman(at p%k%k/ Bagi perkembangan m%t%r *a'! iait mata dan tangan3

mereka dapat memegang dan menggnakan pen!e' dan menggnting gamber dengan baik/

3.0 PERKEMBANGAN MOTOR KASAR DAN MOTOR HALUS

Perkemb!"! M#$#r K%r

- ber'ak !ebe'm perkembangan

m%t%r *a'!


39/52

- me'ibatkan akti+iti-akti+iti !eperti

memba'ing3 menangkap3 ber(a'an3

ber'ari3 me'%mpat3 mengangkat dan

men%'ak/

- ke!ema akti+iti ini me'ibatkan

pergerakan 4 ba*agian tb* iait

kepa'a3 badan3 tangan dan kaki/


H Menandk b%'a

- ntk membina %t%t 'e*er

kepa'a

H Main '%mpat-'%mpat katak


%t%t-%t%t ang%ta badan

H Ber(a'an di ata! temprng

- ntk membina k%rdina!i %t%t-

%t%t angg%ta badan me'a'i

ber(a'an/

H Ber(a'an di ata! ta'i


tangan-kaki dan %t%t-%t%t

angg%ta badan me'a'i akti+ti

ber(a'an dan mengimbangkan

badan


40/52

Perkemb!"! M#$#r H&'%

- me'ibatkan %t%t-%t%t tangan

dan (ari ntk akti+iti-

akti+iti merama!3 mengente'3

memi7it dan men7bit3 men77k3

menempek3 meng%.ak3 menggnting

dan menekap/

- (ga me'ibatkan k%rdina!i

mata dan tangan !eperti

membat pergerakan tangan

mengikt ara* dan menga1a'

pergerakan mata dan tangan

dengan bet'


H Membat rantai manik

- ntk membina k%rdina!i mata tangan me'a'i men77k

H Men.kat men7ra*kan air


mata tangan me'a'i

men.kat men7ra*kan

air

H Mem%t%ng menampa' bentk

- ntk membina %t%t-%t%t

tangan (ari3 membant

perkembangan ba*a!a


41/52

mengena' n%mb%r

Perkembangan 2i0ika' merpakan !a'a* !at daripada perkembangan .ang pa'ing penting dan

7epat ber'ak pada peringkat perm'aan *idp kanak-kanak/ ntk men(amin !pa.aperkembangan 2i0ika' ini ber(a'an dengan !emprna3 ke!i*atan badan kanak-kanak *endak'a*

diberi per*atian .ang 'ebi*/ Perkembangan 2i0ika' me'ipti empat a!pek perkembangan iait"

i$ Perkembangan m%t%r *a'!@

ii$ Perkembangan m%t%r ka!ar@

iii$ Ke!i*atan@ dan

i+$ Ke!e'amatan/

Berkait rapat dengan perkembangan 2i0ika' ia'a* perkembangan p!ik%m%t%r iait

perkembangan m%t%r ka!ar dan m%t%r *a'! kanak-kanak/ Penga!aan keda-da p!ik%m%t%r

ini amat penting da'am pergerakan a!a! kanak-kanak ntk memb%'e*kan mereka me'ibatkan

diri da'am akti+i+i 2i0ika' dan akti+iti pembe'a(aran dengan pen* ke.akinan/

Kanak-kanak per' memper%'e*i kema*iran m%t%r !pa.a mereka dapat menga1a'

pergerakan badan dan ba*agian-ba*agian badan .ang 'ain/ Perkembangan m%t%r ka!ar

bia!an.a ber'ak !ebe'm perkembangan m%t%r *a'!/ Kanak-kanak per' membina k%rdina!i

m%t%r ka!arn.a !pa.a mereka dapat me'akkan akti+iti-akti+iti !eperti memba'ing3

menangkap3 ber(a'an3 ber'ari3 me'%mpat3 mengangkat dan men%'ak/ Ke!ema akti+iti ini

me'ibatkan pergerakan empat ba*agian tb* iait kepa'a3 badan3 tangan dan

kaki/ Mereka (ga per' membina k%rdina!i m%t%r *a'! .ang me'ibatkan %t%t-%t%t tangan

dan (ari !pa.a dapat dapat me'akkan akti+iti-akti+iti !eperti merama!3 memi7it3 men7bit

dan menggente'/ K%rdina!i m%t%r *a'! (ga me'ibatkan k%rdina!i mata dan angg%ta badan/

%nt%n.a3 dengan memper%'e*i k%rdina!i mata dan tangan kanak-kanak akan dapat

men(a'ankan akti+iti-akti+iti !eperti men77k3 menempek3 meng%.ak3 menggnting dan

menekap/

Ke!i*atan badan .ang baik !angat penting bagi kanak-kanak di peringkat pra!ek%'a*/ O'e*

it3 mereka per''a* dia!* ntk memakan makanan .ang !eimbang !erta mengama'kan

tabiat keber!i*an diri dan a'am !ekitarn.a/ Mereka (ga per' dideda*kan dengan pe'bagai

(eni! pen.akit dan pn7a-pn7a pen.ebabn.a !erta 7ara-7ara men(a*kan diri dari pen.akit

ter!ebt/

Ke!e'amatan diri (ga merpakan a!pek penting bagi kanak-kanak di peringkat pra!ek%'a*/

A!pek ini membant mrid-mrid mengena' pa!ti %b(ek dan !ita!i .ang memba*a.akan diri

dan mengeta*i 'angka*-'angka* .ang per' diambi' ntk bertindak men.e'amatkan diri

!erta men(a*kan diri daripada perkara-perkara .ang berba*a.a/


42/52

Perkembangan 2i0ika' ini dapat dika!ai me'a'i akti+iti di da'am dan di 'ar bi'ik dar(a*

dengan menggnakan pe'bagai a'at permainan .ang di!ediakan/ Perkembangan ini

memb%'e*kan kanak-kanak"

i$ Menga!ai kema*iran m%t%r *a'! ntk membant da'am akti+iti pembe'a(aran@

ii$ Membina kema*iran pergerakan a!a! dan kekatan 2i0ika' ntk me'ibatkan diri da'am

akti+iti 2i0ika'@

iii$ Mengama'kan 7ara *idp .ang !i*at dan !e'amat@ dan

i+$ Membina minda .ang !i*at dan 7erda!/

/# ONTO=-ONTO= AKTI>ITI PERKEMBANGAN CIIKAL

a$ Perkembangan M%t%r =a'!

i$ Menga!ai Kema*iran M%t%r =a'!

Menggnakan (ari ntk akti+ti-akti+iti !eperti"

Merama!

Menggente'

Meng%.ak

Men7bit

Meng'i

Memi7it

Meren.k

Me'ipat

Mengntai

Men(entik

Meren(i!

ii$ Menga!ai Kema*iran K%%rdina!i Mata Tangan

Membat pergerakan tangan mengikt ara*


43/52

Menga1a' pergerakan mata tangan dengan bet'

%nt%* akti+iti"

i$ Membat rantai manik

ii$ Men.kat dan

perkembangan fizial

Documents