बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व...

46

Upload: others

Post on 07-Aug-2020

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

ई साहितय परहिषठान

सादर करत आह

बाळबोध

लखक अनप अननल साळगाावकर

बाळबोध अनप साळगाावकर

बाळबोध

ह पसतक विनामलय आह

पण फ़कट नाही

ह िाचलयािर खचच करा ३ वमवनट

१ वमवनट लखकााना फ़ोन करन ह पसतक कस िाटल त कळिा

१ वमवनट ई सावहतय परवतषठानला मल करन ह पसतक कस िाटल त कळिा

१ वमवनट आपल वमतर ि ओळखीचया सिच मराठी लोकााना या पसतकाबददल अवण ई सावहतयबददल साागा

अस न कलयास यापढ आपलयाला पसतक वमळण बाद होऊ शकत

दाम नाही मागत मागत आह दाद

साद आह आमची हिा परवतसाद

दाद महणज सततीच असािी अस नाही परााजळ मत सचना टीका विरोधी मत यााच सिागत आह परामावणक मत

असाि जयामळ लखकाला परगती करणयासाठी वदशा ठरिणयात मदत होत मराठीत अवधक कसदार लखन वहाि

आवण तयातन िाचक अवधकावधक परगलभ वहािा आवण अखर सापणच समाज एका नवया परबदध उाचीिर जात रहािा

बाळबोध अनप साळगाावकर

बाळबोध

अनप अननल साळगाावकर

मोबाईल ९८६९४०४९५३

wataspp ७७१८९६८९५३

ई मल salgaonkaranupgmailcom

या पसिकािील लखनाच सरव िकक लखकाकड सरहिि असन पसिकाच ककि रा तयािील अिशाच

पनरवदरण रा नाटय हचतरपट ककि रा इिर रपाििर करणयासाठी लखकाची लखी पररानगी घण

आरशयक आि िस न कलयास कायदशीर कारराई (दिड र िरिगरास) िोऊ शकि

This declaration is as per the Copyright Act 1957 Copyright protection in India is available for any literary dramatic musical sound recording and artistic work The Copyright Act 1957 provides for registration of such works Although an authorrsquos copyright in a work is recognised even without registration Infringement of copyright entitles the owner to remedies of injunction damages and accounts

परकाशक ई साहितय परहिषठान

wwwesahitycom

esahitygmailcom

परकाशन २७ जल २०१९

copyesahity Pratishthanreg2019

हरनारलय हरिरणासाठी उपलबध

bull आपल राचन झालयारर आपण ि फ़ॉररडव कर शकिा

bull ि ई पसिक रबसाईटरर ठरणयापरी ककि रा राचनावयहिररकत कोणिािी रापर

करणयापरी ई -साहितय परहिषठानची लखी पररानगी घण आरशयक आि

बाळबोध अनप साळगाावकर

बाळबोध अनप साळगाावकर

मनोगत

काय सााग आनि ककती सााग

ह नवशव शबदााचा आह नजथ शबद सावाद

साधतात शबद ठाव घतात शबद नचतर रागवतात शबद

ननिःशबद होतात

महानवदयालयात असताना एकदा ओघाना

मतयाजय ह पसतक हातात पडला अगदी तवहापासनच

वाचनाची आवड ननमााि झाली या पसतकााचया

नवशवात मन रम लागला बालसानहतय नलहायची

सरवात साधारि २०१५ साली झाली महाराषटर टाइमस माबई चया वतामान पतरात साागा ना

गोषट या सदरात पनहली गोषट छापन आली फार आनाद झाला

आपि काहीतरी नलनहिा आनि वाचकााना त आवडिा या पकषा सख वगळा त काय

घरचयााकडन थोरा -मोठााकडन नमतर -मनतरिीकडन खप कौतक झाला नलनहणयाची

पररिा ही याच साऱयाानी कदली एका गोषटीचया पाधरा गोषटी कधी नलहन झालया माझा मलाच

कळला नाही तया पसतक रपात सवा पररनचत वहावयात ही मनोमन इचछा होतीच

बाळबोध अनप साळगाावकर

मला ही दवाघरची फला आजची मल उदयाच सजाि नागररक बनिार आहत

महिनच बाल मनावर चाागल उतकषट सासकार वहावत हा या परतयक गोषटी मागचा परााजळ हत

आह

ई सानहतय परनतषठान याानी सर कलला हा ई-बक उपकरम अगदी सततय आह

माझयासारखया अनक नवीन कवी -लखकााना नमळालला ह उतकषट वयासपीठ आह तयाानी कदललया

पररिबददल माझयावर दाखवललया नवशवासाबददल मी या सापिा साघाचा अतयात ऋिी आह

या पसतकातलया गोषटी कवळ लहान मलाासाठीच नाहीत तर तया तमचया

माझयासारखया अनका जषठा-शरषठाासाठीही आहत या गोषटीमधन आपि काही नशकलात एखादा

सतकमा कलात तर त यश नककीच माझा असल

शभा भवत कलयािमसत

अनप साळगाावकर

९८६९४०४९५३

wataspp ७७१८९६८९५३

बाळबोध अनप साळगाावकर

अपाि पनतरका

मािस महिन मला घडविाऱया

माझया मोठा भावाला आनि आई -वनडलााना समरपात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कथाकरम

1 मानवतचा झाड

2 पावसाशी मतरी

3 उड परी अधाातरी

4 कावळा

5 जीवनदायी नदी

6 काळ ढग- पााढर ढग

7 परायनित

8 ननरमाती

9 सषटी सौदया

10 दोन कळया

11 शकती पकषा यकती शरषठ

12 शयात मतरीची

13 ननसगा ननयम

14 इादरधनषय

15 कषटाच बळ नमळत फळ

बाळबोध अनप साळगाावकर

मानवतचा झाड

उनहाळयाची सटटी सापन नकतीच आराधनाची शाळा चाल झाली होती

वनडलााची नोकरी कफरतीची असलयामळ सतत दोन वराानी नतची शाळा बदलायची

नवीन शाळा नव वगा नवया बाई नमतर मनतरिी सदधा नव सगळच नव चहर पाहन

ती नहमीच गोधळन जायची लहानपिापासनच तशी ती फार हशार पि सततचया

या बदलामळ सवभावान थोडी नमतभारी आनि बजरी झाली होती नवया शाळत

किी जीव भावाचया मनतरिी नाहीत घरी आललया किा नातवाईकााशी बोलि नाही

की आपलपिान किा नमतरााकड खळायला ही जाि नाही ती नतची आई आनि

वडील आनि शाळा एवढाच नतचा नवशव तयामळ नतचया आईला नतची खप काळजी

वाटायची

नवया शाळत नशकता नशकता तया शाळचया बाई नतला फार आवड

लागलया बाईना आराधनाची अडचि चाागलीच समजली होती तयामळ तया

नतचयाकड अनधक लकष दत होतया

असाच एकदा शाळत आराढी एकादशी नननमतत वकषरोपिाचा कायाकरम

होता सगळया नवदयारथयााना शाळचया आवारात एक छानसा झाड लावणयाची साधी

नमळिार होती

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 2: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

बाळबोध

ह पसतक विनामलय आह

पण फ़कट नाही

ह िाचलयािर खचच करा ३ वमवनट

१ वमवनट लखकााना फ़ोन करन ह पसतक कस िाटल त कळिा

१ वमवनट ई सावहतय परवतषठानला मल करन ह पसतक कस िाटल त कळिा

१ वमवनट आपल वमतर ि ओळखीचया सिच मराठी लोकााना या पसतकाबददल अवण ई सावहतयबददल साागा

अस न कलयास यापढ आपलयाला पसतक वमळण बाद होऊ शकत

दाम नाही मागत मागत आह दाद

साद आह आमची हिा परवतसाद

दाद महणज सततीच असािी अस नाही परााजळ मत सचना टीका विरोधी मत यााच सिागत आह परामावणक मत

असाि जयामळ लखकाला परगती करणयासाठी वदशा ठरिणयात मदत होत मराठीत अवधक कसदार लखन वहाि

आवण तयातन िाचक अवधकावधक परगलभ वहािा आवण अखर सापणच समाज एका नवया परबदध उाचीिर जात रहािा

बाळबोध अनप साळगाावकर

बाळबोध

अनप अननल साळगाावकर

मोबाईल ९८६९४०४९५३

wataspp ७७१८९६८९५३

ई मल salgaonkaranupgmailcom

या पसिकािील लखनाच सरव िकक लखकाकड सरहिि असन पसिकाच ककि रा तयािील अिशाच

पनरवदरण रा नाटय हचतरपट ककि रा इिर रपाििर करणयासाठी लखकाची लखी पररानगी घण

आरशयक आि िस न कलयास कायदशीर कारराई (दिड र िरिगरास) िोऊ शकि

This declaration is as per the Copyright Act 1957 Copyright protection in India is available for any literary dramatic musical sound recording and artistic work The Copyright Act 1957 provides for registration of such works Although an authorrsquos copyright in a work is recognised even without registration Infringement of copyright entitles the owner to remedies of injunction damages and accounts

परकाशक ई साहितय परहिषठान

wwwesahitycom

esahitygmailcom

परकाशन २७ जल २०१९

copyesahity Pratishthanreg2019

हरनारलय हरिरणासाठी उपलबध

bull आपल राचन झालयारर आपण ि फ़ॉररडव कर शकिा

bull ि ई पसिक रबसाईटरर ठरणयापरी ककि रा राचनावयहिररकत कोणिािी रापर

करणयापरी ई -साहितय परहिषठानची लखी पररानगी घण आरशयक आि

बाळबोध अनप साळगाावकर

बाळबोध अनप साळगाावकर

मनोगत

काय सााग आनि ककती सााग

ह नवशव शबदााचा आह नजथ शबद सावाद

साधतात शबद ठाव घतात शबद नचतर रागवतात शबद

ननिःशबद होतात

महानवदयालयात असताना एकदा ओघाना

मतयाजय ह पसतक हातात पडला अगदी तवहापासनच

वाचनाची आवड ननमााि झाली या पसतकााचया

नवशवात मन रम लागला बालसानहतय नलहायची

सरवात साधारि २०१५ साली झाली महाराषटर टाइमस माबई चया वतामान पतरात साागा ना

गोषट या सदरात पनहली गोषट छापन आली फार आनाद झाला

आपि काहीतरी नलनहिा आनि वाचकााना त आवडिा या पकषा सख वगळा त काय

घरचयााकडन थोरा -मोठााकडन नमतर -मनतरिीकडन खप कौतक झाला नलनहणयाची

पररिा ही याच साऱयाानी कदली एका गोषटीचया पाधरा गोषटी कधी नलहन झालया माझा मलाच

कळला नाही तया पसतक रपात सवा पररनचत वहावयात ही मनोमन इचछा होतीच

बाळबोध अनप साळगाावकर

मला ही दवाघरची फला आजची मल उदयाच सजाि नागररक बनिार आहत

महिनच बाल मनावर चाागल उतकषट सासकार वहावत हा या परतयक गोषटी मागचा परााजळ हत

आह

ई सानहतय परनतषठान याानी सर कलला हा ई-बक उपकरम अगदी सततय आह

माझयासारखया अनक नवीन कवी -लखकााना नमळालला ह उतकषट वयासपीठ आह तयाानी कदललया

पररिबददल माझयावर दाखवललया नवशवासाबददल मी या सापिा साघाचा अतयात ऋिी आह

या पसतकातलया गोषटी कवळ लहान मलाासाठीच नाहीत तर तया तमचया

माझयासारखया अनका जषठा-शरषठाासाठीही आहत या गोषटीमधन आपि काही नशकलात एखादा

सतकमा कलात तर त यश नककीच माझा असल

शभा भवत कलयािमसत

अनप साळगाावकर

९८६९४०४९५३

wataspp ७७१८९६८९५३

बाळबोध अनप साळगाावकर

अपाि पनतरका

मािस महिन मला घडविाऱया

माझया मोठा भावाला आनि आई -वनडलााना समरपात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कथाकरम

1 मानवतचा झाड

2 पावसाशी मतरी

3 उड परी अधाातरी

4 कावळा

5 जीवनदायी नदी

6 काळ ढग- पााढर ढग

7 परायनित

8 ननरमाती

9 सषटी सौदया

10 दोन कळया

11 शकती पकषा यकती शरषठ

12 शयात मतरीची

13 ननसगा ननयम

14 इादरधनषय

15 कषटाच बळ नमळत फळ

बाळबोध अनप साळगाावकर

मानवतचा झाड

उनहाळयाची सटटी सापन नकतीच आराधनाची शाळा चाल झाली होती

वनडलााची नोकरी कफरतीची असलयामळ सतत दोन वराानी नतची शाळा बदलायची

नवीन शाळा नव वगा नवया बाई नमतर मनतरिी सदधा नव सगळच नव चहर पाहन

ती नहमीच गोधळन जायची लहानपिापासनच तशी ती फार हशार पि सततचया

या बदलामळ सवभावान थोडी नमतभारी आनि बजरी झाली होती नवया शाळत

किी जीव भावाचया मनतरिी नाहीत घरी आललया किा नातवाईकााशी बोलि नाही

की आपलपिान किा नमतरााकड खळायला ही जाि नाही ती नतची आई आनि

वडील आनि शाळा एवढाच नतचा नवशव तयामळ नतचया आईला नतची खप काळजी

वाटायची

नवया शाळत नशकता नशकता तया शाळचया बाई नतला फार आवड

लागलया बाईना आराधनाची अडचि चाागलीच समजली होती तयामळ तया

नतचयाकड अनधक लकष दत होतया

असाच एकदा शाळत आराढी एकादशी नननमतत वकषरोपिाचा कायाकरम

होता सगळया नवदयारथयााना शाळचया आवारात एक छानसा झाड लावणयाची साधी

नमळिार होती

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 3: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

बाळबोध

अनप अननल साळगाावकर

मोबाईल ९८६९४०४९५३

wataspp ७७१८९६८९५३

ई मल salgaonkaranupgmailcom

या पसिकािील लखनाच सरव िकक लखकाकड सरहिि असन पसिकाच ककि रा तयािील अिशाच

पनरवदरण रा नाटय हचतरपट ककि रा इिर रपाििर करणयासाठी लखकाची लखी पररानगी घण

आरशयक आि िस न कलयास कायदशीर कारराई (दिड र िरिगरास) िोऊ शकि

This declaration is as per the Copyright Act 1957 Copyright protection in India is available for any literary dramatic musical sound recording and artistic work The Copyright Act 1957 provides for registration of such works Although an authorrsquos copyright in a work is recognised even without registration Infringement of copyright entitles the owner to remedies of injunction damages and accounts

परकाशक ई साहितय परहिषठान

wwwesahitycom

esahitygmailcom

परकाशन २७ जल २०१९

copyesahity Pratishthanreg2019

हरनारलय हरिरणासाठी उपलबध

bull आपल राचन झालयारर आपण ि फ़ॉररडव कर शकिा

bull ि ई पसिक रबसाईटरर ठरणयापरी ककि रा राचनावयहिररकत कोणिािी रापर

करणयापरी ई -साहितय परहिषठानची लखी पररानगी घण आरशयक आि

बाळबोध अनप साळगाावकर

बाळबोध अनप साळगाावकर

मनोगत

काय सााग आनि ककती सााग

ह नवशव शबदााचा आह नजथ शबद सावाद

साधतात शबद ठाव घतात शबद नचतर रागवतात शबद

ननिःशबद होतात

महानवदयालयात असताना एकदा ओघाना

मतयाजय ह पसतक हातात पडला अगदी तवहापासनच

वाचनाची आवड ननमााि झाली या पसतकााचया

नवशवात मन रम लागला बालसानहतय नलहायची

सरवात साधारि २०१५ साली झाली महाराषटर टाइमस माबई चया वतामान पतरात साागा ना

गोषट या सदरात पनहली गोषट छापन आली फार आनाद झाला

आपि काहीतरी नलनहिा आनि वाचकााना त आवडिा या पकषा सख वगळा त काय

घरचयााकडन थोरा -मोठााकडन नमतर -मनतरिीकडन खप कौतक झाला नलनहणयाची

पररिा ही याच साऱयाानी कदली एका गोषटीचया पाधरा गोषटी कधी नलहन झालया माझा मलाच

कळला नाही तया पसतक रपात सवा पररनचत वहावयात ही मनोमन इचछा होतीच

बाळबोध अनप साळगाावकर

मला ही दवाघरची फला आजची मल उदयाच सजाि नागररक बनिार आहत

महिनच बाल मनावर चाागल उतकषट सासकार वहावत हा या परतयक गोषटी मागचा परााजळ हत

आह

ई सानहतय परनतषठान याानी सर कलला हा ई-बक उपकरम अगदी सततय आह

माझयासारखया अनक नवीन कवी -लखकााना नमळालला ह उतकषट वयासपीठ आह तयाानी कदललया

पररिबददल माझयावर दाखवललया नवशवासाबददल मी या सापिा साघाचा अतयात ऋिी आह

या पसतकातलया गोषटी कवळ लहान मलाासाठीच नाहीत तर तया तमचया

माझयासारखया अनका जषठा-शरषठाासाठीही आहत या गोषटीमधन आपि काही नशकलात एखादा

सतकमा कलात तर त यश नककीच माझा असल

शभा भवत कलयािमसत

अनप साळगाावकर

९८६९४०४९५३

wataspp ७७१८९६८९५३

बाळबोध अनप साळगाावकर

अपाि पनतरका

मािस महिन मला घडविाऱया

माझया मोठा भावाला आनि आई -वनडलााना समरपात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कथाकरम

1 मानवतचा झाड

2 पावसाशी मतरी

3 उड परी अधाातरी

4 कावळा

5 जीवनदायी नदी

6 काळ ढग- पााढर ढग

7 परायनित

8 ननरमाती

9 सषटी सौदया

10 दोन कळया

11 शकती पकषा यकती शरषठ

12 शयात मतरीची

13 ननसगा ननयम

14 इादरधनषय

15 कषटाच बळ नमळत फळ

बाळबोध अनप साळगाावकर

मानवतचा झाड

उनहाळयाची सटटी सापन नकतीच आराधनाची शाळा चाल झाली होती

वनडलााची नोकरी कफरतीची असलयामळ सतत दोन वराानी नतची शाळा बदलायची

नवीन शाळा नव वगा नवया बाई नमतर मनतरिी सदधा नव सगळच नव चहर पाहन

ती नहमीच गोधळन जायची लहानपिापासनच तशी ती फार हशार पि सततचया

या बदलामळ सवभावान थोडी नमतभारी आनि बजरी झाली होती नवया शाळत

किी जीव भावाचया मनतरिी नाहीत घरी आललया किा नातवाईकााशी बोलि नाही

की आपलपिान किा नमतरााकड खळायला ही जाि नाही ती नतची आई आनि

वडील आनि शाळा एवढाच नतचा नवशव तयामळ नतचया आईला नतची खप काळजी

वाटायची

नवया शाळत नशकता नशकता तया शाळचया बाई नतला फार आवड

लागलया बाईना आराधनाची अडचि चाागलीच समजली होती तयामळ तया

नतचयाकड अनधक लकष दत होतया

असाच एकदा शाळत आराढी एकादशी नननमतत वकषरोपिाचा कायाकरम

होता सगळया नवदयारथयााना शाळचया आवारात एक छानसा झाड लावणयाची साधी

नमळिार होती

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 4: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

बाळबोध अनप साळगाावकर

मनोगत

काय सााग आनि ककती सााग

ह नवशव शबदााचा आह नजथ शबद सावाद

साधतात शबद ठाव घतात शबद नचतर रागवतात शबद

ननिःशबद होतात

महानवदयालयात असताना एकदा ओघाना

मतयाजय ह पसतक हातात पडला अगदी तवहापासनच

वाचनाची आवड ननमााि झाली या पसतकााचया

नवशवात मन रम लागला बालसानहतय नलहायची

सरवात साधारि २०१५ साली झाली महाराषटर टाइमस माबई चया वतामान पतरात साागा ना

गोषट या सदरात पनहली गोषट छापन आली फार आनाद झाला

आपि काहीतरी नलनहिा आनि वाचकााना त आवडिा या पकषा सख वगळा त काय

घरचयााकडन थोरा -मोठााकडन नमतर -मनतरिीकडन खप कौतक झाला नलनहणयाची

पररिा ही याच साऱयाानी कदली एका गोषटीचया पाधरा गोषटी कधी नलहन झालया माझा मलाच

कळला नाही तया पसतक रपात सवा पररनचत वहावयात ही मनोमन इचछा होतीच

बाळबोध अनप साळगाावकर

मला ही दवाघरची फला आजची मल उदयाच सजाि नागररक बनिार आहत

महिनच बाल मनावर चाागल उतकषट सासकार वहावत हा या परतयक गोषटी मागचा परााजळ हत

आह

ई सानहतय परनतषठान याानी सर कलला हा ई-बक उपकरम अगदी सततय आह

माझयासारखया अनक नवीन कवी -लखकााना नमळालला ह उतकषट वयासपीठ आह तयाानी कदललया

पररिबददल माझयावर दाखवललया नवशवासाबददल मी या सापिा साघाचा अतयात ऋिी आह

या पसतकातलया गोषटी कवळ लहान मलाासाठीच नाहीत तर तया तमचया

माझयासारखया अनका जषठा-शरषठाासाठीही आहत या गोषटीमधन आपि काही नशकलात एखादा

सतकमा कलात तर त यश नककीच माझा असल

शभा भवत कलयािमसत

अनप साळगाावकर

९८६९४०४९५३

wataspp ७७१८९६८९५३

बाळबोध अनप साळगाावकर

अपाि पनतरका

मािस महिन मला घडविाऱया

माझया मोठा भावाला आनि आई -वनडलााना समरपात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कथाकरम

1 मानवतचा झाड

2 पावसाशी मतरी

3 उड परी अधाातरी

4 कावळा

5 जीवनदायी नदी

6 काळ ढग- पााढर ढग

7 परायनित

8 ननरमाती

9 सषटी सौदया

10 दोन कळया

11 शकती पकषा यकती शरषठ

12 शयात मतरीची

13 ननसगा ननयम

14 इादरधनषय

15 कषटाच बळ नमळत फळ

बाळबोध अनप साळगाावकर

मानवतचा झाड

उनहाळयाची सटटी सापन नकतीच आराधनाची शाळा चाल झाली होती

वनडलााची नोकरी कफरतीची असलयामळ सतत दोन वराानी नतची शाळा बदलायची

नवीन शाळा नव वगा नवया बाई नमतर मनतरिी सदधा नव सगळच नव चहर पाहन

ती नहमीच गोधळन जायची लहानपिापासनच तशी ती फार हशार पि सततचया

या बदलामळ सवभावान थोडी नमतभारी आनि बजरी झाली होती नवया शाळत

किी जीव भावाचया मनतरिी नाहीत घरी आललया किा नातवाईकााशी बोलि नाही

की आपलपिान किा नमतरााकड खळायला ही जाि नाही ती नतची आई आनि

वडील आनि शाळा एवढाच नतचा नवशव तयामळ नतचया आईला नतची खप काळजी

वाटायची

नवया शाळत नशकता नशकता तया शाळचया बाई नतला फार आवड

लागलया बाईना आराधनाची अडचि चाागलीच समजली होती तयामळ तया

नतचयाकड अनधक लकष दत होतया

असाच एकदा शाळत आराढी एकादशी नननमतत वकषरोपिाचा कायाकरम

होता सगळया नवदयारथयााना शाळचया आवारात एक छानसा झाड लावणयाची साधी

नमळिार होती

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 5: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

मनोगत

काय सााग आनि ककती सााग

ह नवशव शबदााचा आह नजथ शबद सावाद

साधतात शबद ठाव घतात शबद नचतर रागवतात शबद

ननिःशबद होतात

महानवदयालयात असताना एकदा ओघाना

मतयाजय ह पसतक हातात पडला अगदी तवहापासनच

वाचनाची आवड ननमााि झाली या पसतकााचया

नवशवात मन रम लागला बालसानहतय नलहायची

सरवात साधारि २०१५ साली झाली महाराषटर टाइमस माबई चया वतामान पतरात साागा ना

गोषट या सदरात पनहली गोषट छापन आली फार आनाद झाला

आपि काहीतरी नलनहिा आनि वाचकााना त आवडिा या पकषा सख वगळा त काय

घरचयााकडन थोरा -मोठााकडन नमतर -मनतरिीकडन खप कौतक झाला नलनहणयाची

पररिा ही याच साऱयाानी कदली एका गोषटीचया पाधरा गोषटी कधी नलहन झालया माझा मलाच

कळला नाही तया पसतक रपात सवा पररनचत वहावयात ही मनोमन इचछा होतीच

बाळबोध अनप साळगाावकर

मला ही दवाघरची फला आजची मल उदयाच सजाि नागररक बनिार आहत

महिनच बाल मनावर चाागल उतकषट सासकार वहावत हा या परतयक गोषटी मागचा परााजळ हत

आह

ई सानहतय परनतषठान याानी सर कलला हा ई-बक उपकरम अगदी सततय आह

माझयासारखया अनक नवीन कवी -लखकााना नमळालला ह उतकषट वयासपीठ आह तयाानी कदललया

पररिबददल माझयावर दाखवललया नवशवासाबददल मी या सापिा साघाचा अतयात ऋिी आह

या पसतकातलया गोषटी कवळ लहान मलाासाठीच नाहीत तर तया तमचया

माझयासारखया अनका जषठा-शरषठाासाठीही आहत या गोषटीमधन आपि काही नशकलात एखादा

सतकमा कलात तर त यश नककीच माझा असल

शभा भवत कलयािमसत

अनप साळगाावकर

९८६९४०४९५३

wataspp ७७१८९६८९५३

बाळबोध अनप साळगाावकर

अपाि पनतरका

मािस महिन मला घडविाऱया

माझया मोठा भावाला आनि आई -वनडलााना समरपात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कथाकरम

1 मानवतचा झाड

2 पावसाशी मतरी

3 उड परी अधाातरी

4 कावळा

5 जीवनदायी नदी

6 काळ ढग- पााढर ढग

7 परायनित

8 ननरमाती

9 सषटी सौदया

10 दोन कळया

11 शकती पकषा यकती शरषठ

12 शयात मतरीची

13 ननसगा ननयम

14 इादरधनषय

15 कषटाच बळ नमळत फळ

बाळबोध अनप साळगाावकर

मानवतचा झाड

उनहाळयाची सटटी सापन नकतीच आराधनाची शाळा चाल झाली होती

वनडलााची नोकरी कफरतीची असलयामळ सतत दोन वराानी नतची शाळा बदलायची

नवीन शाळा नव वगा नवया बाई नमतर मनतरिी सदधा नव सगळच नव चहर पाहन

ती नहमीच गोधळन जायची लहानपिापासनच तशी ती फार हशार पि सततचया

या बदलामळ सवभावान थोडी नमतभारी आनि बजरी झाली होती नवया शाळत

किी जीव भावाचया मनतरिी नाहीत घरी आललया किा नातवाईकााशी बोलि नाही

की आपलपिान किा नमतरााकड खळायला ही जाि नाही ती नतची आई आनि

वडील आनि शाळा एवढाच नतचा नवशव तयामळ नतचया आईला नतची खप काळजी

वाटायची

नवया शाळत नशकता नशकता तया शाळचया बाई नतला फार आवड

लागलया बाईना आराधनाची अडचि चाागलीच समजली होती तयामळ तया

नतचयाकड अनधक लकष दत होतया

असाच एकदा शाळत आराढी एकादशी नननमतत वकषरोपिाचा कायाकरम

होता सगळया नवदयारथयााना शाळचया आवारात एक छानसा झाड लावणयाची साधी

नमळिार होती

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 6: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

मला ही दवाघरची फला आजची मल उदयाच सजाि नागररक बनिार आहत

महिनच बाल मनावर चाागल उतकषट सासकार वहावत हा या परतयक गोषटी मागचा परााजळ हत

आह

ई सानहतय परनतषठान याानी सर कलला हा ई-बक उपकरम अगदी सततय आह

माझयासारखया अनक नवीन कवी -लखकााना नमळालला ह उतकषट वयासपीठ आह तयाानी कदललया

पररिबददल माझयावर दाखवललया नवशवासाबददल मी या सापिा साघाचा अतयात ऋिी आह

या पसतकातलया गोषटी कवळ लहान मलाासाठीच नाहीत तर तया तमचया

माझयासारखया अनका जषठा-शरषठाासाठीही आहत या गोषटीमधन आपि काही नशकलात एखादा

सतकमा कलात तर त यश नककीच माझा असल

शभा भवत कलयािमसत

अनप साळगाावकर

९८६९४०४९५३

wataspp ७७१८९६८९५३

बाळबोध अनप साळगाावकर

अपाि पनतरका

मािस महिन मला घडविाऱया

माझया मोठा भावाला आनि आई -वनडलााना समरपात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कथाकरम

1 मानवतचा झाड

2 पावसाशी मतरी

3 उड परी अधाातरी

4 कावळा

5 जीवनदायी नदी

6 काळ ढग- पााढर ढग

7 परायनित

8 ननरमाती

9 सषटी सौदया

10 दोन कळया

11 शकती पकषा यकती शरषठ

12 शयात मतरीची

13 ननसगा ननयम

14 इादरधनषय

15 कषटाच बळ नमळत फळ

बाळबोध अनप साळगाावकर

मानवतचा झाड

उनहाळयाची सटटी सापन नकतीच आराधनाची शाळा चाल झाली होती

वनडलााची नोकरी कफरतीची असलयामळ सतत दोन वराानी नतची शाळा बदलायची

नवीन शाळा नव वगा नवया बाई नमतर मनतरिी सदधा नव सगळच नव चहर पाहन

ती नहमीच गोधळन जायची लहानपिापासनच तशी ती फार हशार पि सततचया

या बदलामळ सवभावान थोडी नमतभारी आनि बजरी झाली होती नवया शाळत

किी जीव भावाचया मनतरिी नाहीत घरी आललया किा नातवाईकााशी बोलि नाही

की आपलपिान किा नमतरााकड खळायला ही जाि नाही ती नतची आई आनि

वडील आनि शाळा एवढाच नतचा नवशव तयामळ नतचया आईला नतची खप काळजी

वाटायची

नवया शाळत नशकता नशकता तया शाळचया बाई नतला फार आवड

लागलया बाईना आराधनाची अडचि चाागलीच समजली होती तयामळ तया

नतचयाकड अनधक लकष दत होतया

असाच एकदा शाळत आराढी एकादशी नननमतत वकषरोपिाचा कायाकरम

होता सगळया नवदयारथयााना शाळचया आवारात एक छानसा झाड लावणयाची साधी

नमळिार होती

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 7: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

अपाि पनतरका

मािस महिन मला घडविाऱया

माझया मोठा भावाला आनि आई -वनडलााना समरपात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कथाकरम

1 मानवतचा झाड

2 पावसाशी मतरी

3 उड परी अधाातरी

4 कावळा

5 जीवनदायी नदी

6 काळ ढग- पााढर ढग

7 परायनित

8 ननरमाती

9 सषटी सौदया

10 दोन कळया

11 शकती पकषा यकती शरषठ

12 शयात मतरीची

13 ननसगा ननयम

14 इादरधनषय

15 कषटाच बळ नमळत फळ

बाळबोध अनप साळगाावकर

मानवतचा झाड

उनहाळयाची सटटी सापन नकतीच आराधनाची शाळा चाल झाली होती

वनडलााची नोकरी कफरतीची असलयामळ सतत दोन वराानी नतची शाळा बदलायची

नवीन शाळा नव वगा नवया बाई नमतर मनतरिी सदधा नव सगळच नव चहर पाहन

ती नहमीच गोधळन जायची लहानपिापासनच तशी ती फार हशार पि सततचया

या बदलामळ सवभावान थोडी नमतभारी आनि बजरी झाली होती नवया शाळत

किी जीव भावाचया मनतरिी नाहीत घरी आललया किा नातवाईकााशी बोलि नाही

की आपलपिान किा नमतरााकड खळायला ही जाि नाही ती नतची आई आनि

वडील आनि शाळा एवढाच नतचा नवशव तयामळ नतचया आईला नतची खप काळजी

वाटायची

नवया शाळत नशकता नशकता तया शाळचया बाई नतला फार आवड

लागलया बाईना आराधनाची अडचि चाागलीच समजली होती तयामळ तया

नतचयाकड अनधक लकष दत होतया

असाच एकदा शाळत आराढी एकादशी नननमतत वकषरोपिाचा कायाकरम

होता सगळया नवदयारथयााना शाळचया आवारात एक छानसा झाड लावणयाची साधी

नमळिार होती

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 8: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

कथाकरम

1 मानवतचा झाड

2 पावसाशी मतरी

3 उड परी अधाातरी

4 कावळा

5 जीवनदायी नदी

6 काळ ढग- पााढर ढग

7 परायनित

8 ननरमाती

9 सषटी सौदया

10 दोन कळया

11 शकती पकषा यकती शरषठ

12 शयात मतरीची

13 ननसगा ननयम

14 इादरधनषय

15 कषटाच बळ नमळत फळ

बाळबोध अनप साळगाावकर

मानवतचा झाड

उनहाळयाची सटटी सापन नकतीच आराधनाची शाळा चाल झाली होती

वनडलााची नोकरी कफरतीची असलयामळ सतत दोन वराानी नतची शाळा बदलायची

नवीन शाळा नव वगा नवया बाई नमतर मनतरिी सदधा नव सगळच नव चहर पाहन

ती नहमीच गोधळन जायची लहानपिापासनच तशी ती फार हशार पि सततचया

या बदलामळ सवभावान थोडी नमतभारी आनि बजरी झाली होती नवया शाळत

किी जीव भावाचया मनतरिी नाहीत घरी आललया किा नातवाईकााशी बोलि नाही

की आपलपिान किा नमतरााकड खळायला ही जाि नाही ती नतची आई आनि

वडील आनि शाळा एवढाच नतचा नवशव तयामळ नतचया आईला नतची खप काळजी

वाटायची

नवया शाळत नशकता नशकता तया शाळचया बाई नतला फार आवड

लागलया बाईना आराधनाची अडचि चाागलीच समजली होती तयामळ तया

नतचयाकड अनधक लकष दत होतया

असाच एकदा शाळत आराढी एकादशी नननमतत वकषरोपिाचा कायाकरम

होता सगळया नवदयारथयााना शाळचया आवारात एक छानसा झाड लावणयाची साधी

नमळिार होती

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 9: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

मानवतचा झाड

उनहाळयाची सटटी सापन नकतीच आराधनाची शाळा चाल झाली होती

वनडलााची नोकरी कफरतीची असलयामळ सतत दोन वराानी नतची शाळा बदलायची

नवीन शाळा नव वगा नवया बाई नमतर मनतरिी सदधा नव सगळच नव चहर पाहन

ती नहमीच गोधळन जायची लहानपिापासनच तशी ती फार हशार पि सततचया

या बदलामळ सवभावान थोडी नमतभारी आनि बजरी झाली होती नवया शाळत

किी जीव भावाचया मनतरिी नाहीत घरी आललया किा नातवाईकााशी बोलि नाही

की आपलपिान किा नमतरााकड खळायला ही जाि नाही ती नतची आई आनि

वडील आनि शाळा एवढाच नतचा नवशव तयामळ नतचया आईला नतची खप काळजी

वाटायची

नवया शाळत नशकता नशकता तया शाळचया बाई नतला फार आवड

लागलया बाईना आराधनाची अडचि चाागलीच समजली होती तयामळ तया

नतचयाकड अनधक लकष दत होतया

असाच एकदा शाळत आराढी एकादशी नननमतत वकषरोपिाचा कायाकरम

होता सगळया नवदयारथयााना शाळचया आवारात एक छानसा झाड लावणयाची साधी

नमळिार होती

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 10: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

आराधना ननसगापरमी असलयामळ नतला झाड वली रागीबरागी फल यााचा

फार आकराि घरातलया वनडलाानी फलवललया छोटखानी बागत तासन-तास तया

फला पानाात रमायची एखादया नवीन फलाबददल आईकडन मानहती नमळवायची

वकषारोपिाचया कदवशी नतचया हातात बाईन पानफटीचा झाड कदला ज

नतन या पवी कधीच पानहला नवहता त झाड पाहन नतला खप आनाद झाला ककती

वगळा आनि नावीनय पिा झाड होत त तया झाडाबददल अनधक मानहती नमळवणयाचया

उतका ठन नतन बाईना अनक परशन नवचारल बाईनीही साऱया परशनााची नतला उततर कदली

आनि महिालया परतयक झाड तया झाडाचा परतयक पान ह वगळा आह परतयकाला

आपला आकार आह राग आह गाध आह आता या पानफटीचया झाडाचा पान

एकमकाला लागन उगवता परसपरााना आधार दता आपलया वगाातलया नमतर

मनतरिीच आजबाजचया लोकााचाही असाच असता परतयक वयकती वगळी आह परतयकाला

आपला सवभाव आह आपि सगळयाशी मतरी कली पानहज सगळयााना आपलासा

करन घतला पानहज

आराधनाला ह सगळा पटला तवहा नतन वरा सापायचया आत सगळयााची मतरी

कली आनि जवहा नतन वारराक परीकषत परथम करमााक पटकावला तवहा नतचा कौतक

करायलाही सगळया वगाान टाळयााचया गजरात नतचा अनभनादन कला

महिनच नमतरहो सगळयााशी मतरी करा सगळयााना आपलासा करा आनि

आयषय सोपा करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 11: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

पावसाशी मतरी

पाऊस आनि धरिी एकमकााच खप छान आनि जन नमतर होत पाऊस दर

आभाळाचया दशातन दरवरी धरिीला भटायला यायचा मनमोकळा बरसन

धरिीला ओलाचचाब करायचा तो आला की धरिीलाही खप आनाद वहायचा नतचया

डोगरराागा नहरवयागार कदसायचया काडकपारीतन फसाळ धबधब आनादान

उचाबळन वाह लागायच शतात इवली इवली रोप वाऱयावर डोल लागायची आनि

ह सारा पाहन धरिी तपत वहायची पि एका वरी पाऊस ठरललया वळत आला नाही

आपला नमतर आपलयाला नवसरला कक काय महिन धरिीला तयाचा खप राग

आला आनि जवहा तो भटायला ढग घऊन आला तवहा उशीरा यणयावरन धरिीचा

आनि पावसाचा जोरदार कडाकयाचा भााडि झाला पनहा तला भटायला यिार नाही

पाऊस नचडन महिाला आनि ननघन गला गला तर जाऊ दत असा मनात महिन

धरिी सदधा पावसावर रसन बसली

असच काही कदवस मग मनहन उलटन गल रसन बसललया धरिीचा

सगळा मकअप नबघडला नदी-नाल सकन गल झाल-वली कोमजन गलया शत

ओसाड पडली जनमनीची धप वाढली आनि जनमनीला तड जाऊ लागल धरिीच

फार हाल झाल पावसावाचन कदवस ढकलि खप कठीि होऊ लागल पावसान परत

याव महिन धरिी मनोमनी याचना कर लागली

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 12: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाऊस नबचारा भोळा दर आभाळातन पाऊस ह सार काही पाहत होता

ओसाड धरिाच दिःख पावसालाही सहन झाल नाही तयाला नतची खप दया आली

आपलया लाडकया मनतरिीला भटणयासाठी तयाचही मन आतर झाल मग तयान मागचा

पढचा कसलाही नवचार न करता ढग कल गोळा आनि वाऱयावर सवार होऊन तो

धरिीचया भटीला आला परचाड नवजााचा कडकडाट करत तो धरिीला भटला आनि

जोरदार बरसला

तयाचया तया ओलया सपशाान धरिी शहारली तहानलली धरिी पनहा

एकदा तपत झाली आपलया मदतीला पाऊस न बोलावता आला याची जािीव झाली

तवहा नतचया डोळयात पािी आल आनि महिाली पनहा नको भााड माझया पासन

दर राहन माझ अस अशर नको सााड दोघ एकमकााना भटल तवहा एकमकााकड पाहन

दोघााचही मन आल भरन काय उपयोग झाला उगाच भााडि करन तवहापासन

दोघाानीही ठरवल कारि काहीही असो या पढ कधीच भााडायच नाही आनि

तवहापासन आजपयात दरवरी न चकता न बोलावता पाऊस धरिीचया भटीला यतो

वरोनवर जपललया मतरीची आठवि करन दतो महिनच नमतरहो आपल नमतर

ककतीही दर गल तरी त आपलच आहत तयााचया मदतीसाठी आपि नहमीच तयार

असल पानहज

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 13: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

उड परी अधाातरी

फार जनी गोषट आह खप खप वराापवी जवहा जगाची उतपततीच झाली

नवहती

जवहा परथवीवर कोितयाच पराणयाचा अनसथतव नवहता

मानवान तर या जगात पाऊलच रोवला नवहता तवहाची ही गोषट

तवहा सगळया सादर पऱया परथवीवर रहायचया

कदवसभर इकड - नतकड एकतरच कफरायचया ननसगााचा मनमराद आनाद

लटायचया आनि कफरन कफरन दमलया कक आभाळ पााघरन झोपायचया

असाच एकदा सहज कफरता कफरता तया एका खडकाळ परदशात यऊन

पोहोचलया

ननसगााचा सौनदया पाहत चालता चालता अचानक एका सादर परीला ठच

लागली आनि ती पडली

परीचया पायात एक तीकषि दगड आला होता

परीला लागलली ठच पाहन जनमनीवरचा तो दगड दिःखान नववहळला

तया दगडाचा दिःख पाहन परी महिाली अर त तर एक ननजीव दगड

तला कशी झाली परी जड

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 14: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

परीचया परशनावर दगड उततरला हो बरोबर मला त जड नाहीस आनि

मी माझयासाठी मळी नववहळलोच नाही मी तमचया साऱयााचया नाजक पायाला

झाललया जखमा पाहन दिःखी झालो

दगडाच बोलि ऐकन साऱया पऱयाानी आपापल पायाच तळव पनहल तवहा

तयााना कदसलया तया गाभीर जखमा जया जखमाामधन रकत यत होत

सगळया पऱयााना आपि दगडावर उगाच रागावलो याची जािीव झाली

तयाानी दगडाची माफी मानगतली

आपलयाला जखमा दिाऱया परथवीवर पनहा पाऊल ठविार नाही अशी

सगळया पऱयाानी नमळन शपथ घतली आनि आभाळी उडी घतली

तवहापासन परतयक नाजक परी

उड लागली अधाातरी

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 15: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

कावळा

एका घरात एक आजीबाई एकटाच राहत होतया किीही नातवाईक नाही

कक किी सगसोयर नाहीत

कदवसभर तया घरात एकटयाच असायचया वळ घालवणयासाठी

नखडकीपाशी उभा राहायचया नखडकीत यिाऱया परतयक पकषााशी बोलायचया तयााचया

आवडीची फळ खाऊ तयााना खाऊ घालायचया कावळ दादााची आनि आजीची तर

खप छान गटटी जमली होती कावळदादा नहमीच ठरललया वळवर यायच काव काव

करन आपि आलयाची वदी दयायच आजीन ठवलला सगळा खाऊ फसत करायच

आनि भराकन उडन जायच आजीलाही या पकषााचा खप आधार वाटत होता

तया एकटया राहतायत ह एका चोराचया नजरस पडला दपारची कमी वदाळ

पाहन एक कदवस एका भरटया चोरान तयााचया घरी चोरी करायची ठरवली

दारावरची बल वाजऊन पोसटमन अशी हाक कदली आजीबाईनी ती हाक

ऐकन दार उघडल तवहा कषिाचाही नवलाब न करता तो चोर घरात नशरला आजी

बाईना धकका बककी करन घाबरव लागला सगळ सामान असतावयसत करन काही

मौलयवान सापडत आह का त पाह लागला तवढयातच आजीच लाडक कावळदादा

भक भागवणयासाठी नखडकीपाशी आल काव काव करन दखील आजी खाऊ दत

नाही महिन घरात नशरल तवहा पाहताकषिी तयााना आजी अडचिीत सापडलीय ह

लकषात आल कावळ दादाानी जोरात काव काव ओरडन आपलया सवा सगया-

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 16: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

सोयऱयााना गोळा कल आनि एकाएकी तया चोरावर हलला चढवला अचानक

झाललया पकषी हललयान चोर चाागलाच गाागरन गला तयात आजीचया लाडकया

कावळयान आपलया तीकषि चोचीन तया चोराचा एक डोळाच फोडला वदनन

नववहळिाऱया चोरान मग तया फटललया डोळयावर हात झाकन आजीबाईचया

घरातन धम ठोकली आनि पळन गला अस कावळ दादाचया परसागावधानान आजीची

चोराचया तावडीतन सखरप सटका झाली

महिच नमतराानो परािी मातराावर दया करा तयाची परतफड त आपलयापरीन

कशी करतील आपि कलपनाही कर शकत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 17: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

जीवनदायी नदी

एक नदी अनक गावा शहरा आनि पराातााचा परवास करत अनवरत वाहत

असत खळखळ आवाज करन नाद करत असत सवचछ मधर पािी साऱयााना

ननसवाथा दत असत

अनक परािी पकषी आपली तहान भागवणयासाठी नदी तीरावर यत असता

पािी नपऊन तपत होऊन परतत असता

असच एकदा झाडावरची रसाळ फळ खाऊन पोट भरलयावर पािी

नपणयासाठी पािवठावर यत असताना खप साऱया पकषाानी आपलया चोचीतन अनक

फळझाड आनि फलझाडााचया नबया आिलया पािी नपतानपता तया साऱया नबया नदी

पातरात सााडन गलया

नदीन आपलया सवभावानसार तया नबयााचा सवीकार कला तयााना आपलया

परवाह सोबत वाहत वाहत एका सपीक परदशात घऊन गली नतथ ककनाऱयावर तयााना

रजवला मऊसत ककनाऱयालगतची माती तयााना आधार दऊ लागली सया ककरिााचया

वराावात तया नबयााना अाकर फटल तयाची रोपटी तयार झाली ती वाढ लागली

वराामागन वरा सर लागली नदीचया पाणयावर मळ खोलवर रज लागली झाड

वाढन तयाच भलमोटठ वकष तयार झाल आता पररनसथती बदलली ह मोठाल वकष

परोपकाराची परतफड महिन सवा पकषी-पराणयााना सावली दऊ लागल उनहा -

पावसाचा तयााचा सारकषि कर लागल भक भागवणयासाठी आपली फळ दऊ लागल

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 18: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

घरट बााधणयासाठी आधार दऊ लागल पि पकषी कका वा पराणयाामाफा त घर

बााधणयासाठी वापरणयात यिार झाडाच कोितही पान कोितीही फाादी ककतीही

वजनदार लाकड पाणयात पडलयावर पाणयात बडत नवहता त तरागन वर यई दोसतहो

असा का होता मानहतीय

जया नदीचया पाणयान आईचया मायन अनक वकषााना छोटया बीजापासन

मोठा कला होता तच नदीचा पािी तया झाडाला तयाचया पानालातयाचया कोितयाही

फाादीला कसा काय बड दईल महिनच नमतरहो लहानपिापासन आपलयाला

घडविाऱया आपलया आई-वनडलाानानशकषकााना आपलया नमतरमनतरिीना कधीही

नवसर नका कारि आपलयाला घडविार हात आयषयात पररनसथती कोितीही असो

आपलयाला कधीच बडविार नाहीत

त हात असच आपलयावर नदीसारखा अनवरत कौतकाचा वरााव करत

राहतील

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 19: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

काळ ढग- पााढर ढग

इादर दवाचया दरबारात दोन गाधवा गायक होत दोघही आपापलया सरााच

पकक आनि गाणयात तरबज

दोघााकड सरााची अशी काही जाद जी समोरचयाला मातरमगध करल इादर

दरबारी दोघ अपरनतम गािा सादर करायच

दरबारातीलच नाही तर सवगालोकीच सवा दवही भान हरपन तयााचा गािा

ऐकायच

दोघााचाही दवलोकी भरपर कौतक वहायचा

तया दोघाात फकत एक फरक होता तो असा कक एक गाधवागायक रागान

काळा आनि एक गोरा

तयातलया गोऱया गायकाला सवतिःचया कदसणयाचा नमळिाऱया सनमानाचा

फारच अनभमान झाला

हाच अनभमान हळ हळ गवाात बदलला सवतिःपढ तो सवााना कमी लख

लागला पदोपदी सवााचा अपमान कर लागला

याउलट काळया रागाचा गायक फारच शाात आनि ससवभावी होता

एक कदवस इादरदवान तया दोघााची एकदा परीकषा घयायची ठरवला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 20: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजगायकाचया पदासाठी घणयात यिाऱया सपधसाठी दोघाानाही दरबारात

बोलावन घणयात आला

जो गायक आपलया गाणयान धरती मातला परसनन करल तयाला

राजगायकाच पद सनमान आनि इनचछत वर दणयात यईल अशी घोरिा झाली

सरााची मकफल सजली आनि या दोघात सपधाा रागली तबलयावर थाप

पडली सतारीवर साज चढला तस दोघााचही सर लागल दोघाापकी किीच माघार

घईना

गोऱया रागाचया गाधवा गायकाचया गळयातन अहाकारान बाहर पडलल उगर

सर धरतीवर विवयासारख पसरल अनक झाड जळन खाक झाली वकष उनमळन

पडल आनि धरतीला तड जाऊ लागल

या उलट काळया रागाचया गाधवा गायकाच शाात सर आभाळाला नभडल

आभाळ दाटन आल आनि पावसाचया सरीनी धरती सखावली

ननरवावाद काळया गायकाला राजगायकाचा सनमान नमळाला आनि गोऱया

गायकाचा अहाकार धळीला नमळाला

इादरदवान धरतीची नवडाबना कललया गोऱया गायकाच पााढर ढग तयार कल

ज आजही उनहात उभा राहन आपलया अहाकाराचा परायनित करत आहत

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 21: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

याउलट काळया गायकाच दवान काळ ढग तयार कल ज आजही आभाळी

दाटन यतात गडगडन सर छडतात मनसोकत बरसतात आनि सषटीला शीतलता

परदान करतात

महिनच नमतरहो आपलया कदसणयाचा कका वा असणयाचा कधीही गवा कर

नय आपलया जवळ असलली कोितीही नवदया आनि कला ही नवनयन शोभत

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 22: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

परायनित

मका ट नावाचा होता एक राजा खप सखी तयाची परजा

परजा होती सखी पि राजा होता दिःखी

तयाचया दिःखाच कारि काय तर जनमतच राजाला होती एक लााब

वनरासारखी शपटी आपली शपटी किालाही कदस नय महिन राजाला नहमीच

परयतनशील राहाव लाग चसाहासनावरही बसताना राजाला शपटी लपवन बसाव लाग

ती भली मोटठी शपटी लपवणयाचा राजाला फार वीट आला होता परजला भटणयाच

टाळणयासाठी तो मानहनयातन एकदाच राजदरबार बोलवत अस आनि कामानशवाय

किालाही भटत नस

लहानपिापासन अनक वदय हकीम झाल पि राजाला काही गि यईना

आनि तया शपटीचा नायनाट काही कलया होईना

एक कदवशी राजाला राजयाबाहर एक महान नवदवान साध महाराज आलत

अशी सवकााकडन राजाला बातमी नमळत बातमी नमळताच राजा सवतिः तया

गरा महाराजााकड जातो तयााच नशषयतव नसवकारतो तयााची सवातोपरी सवा करतो

राजाचया सवला परसनन होऊन गरमहाराज राजाला तयाचया पवाजनमाची

आठवि करन दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 23: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

जया जनमात राजा कषनतरय होता आनि शसतरनवदया नशकताना तयान अनक

वानरााची शपटी तलवारीन धडा वगळी कली होती तया वानरजातीचा शाप महिन

राजाचा या जनमी वानर योनीत जनम झाला आनि तयाला जनमापासन लाभली ती

ही वानराासारखी भली मोटठी शपटी

यावर परायनित काय महिन महाराजाानी राजाला वानरााच आनि

अनय वनय पराणयााच पनवासन करणयाच आदश कदल राजान गरा ची आजञच

काटकोरपि पालन कल

राजया शजारी अनक झाड लावन राजान एक जागल ननमााि कल अनक

वानर आनि तया सोबत सगळच परािी पकषी तया जागलात राहायला यऊ लागल

आप-आपला घरोबा वाढव लागल राजा सवतिः जातीन सगळयााची काळजी घत अस

जशी जशी वानरााची साखया वाढ लागली तशी तशी राजाची शपटीही हळ हळ छोटी

होऊन नाहीशी झाली अशापरकार कललया पापाच परायनित घऊन राजा शाप मकत

झाला आनि राजयात आनादी आनाद झाला

महिनच नमतरहो चाागली कमा करा किालाही दखाव नका मकया परािी

मातराावर दया करा

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 24: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननरमाती

एका नहरवयागार रानात एका टमदार झाडावर एका नचऊताईन बारीक

काटकट सक गवत कापस नपस गोळा करन एक छानसा घर बााधल होता ती आनि

नतची दोन नपलल तया घरटयात खप आनादान राहत होती कदवसा मागन कदवस सरत

होत नपलल हळ हळ मोठठी होत होती नचऊताई आपलया नपललााना सवसारकषि आनि

सवावलाबनाच धड दत होती ती गोनजरवािी नपललही आपलया आईच अनकरि करत

होती

एक कदवस पहाट नचऊ आपलया नपललाान सोबत अनन शोधणयासाठी घरटया

बाहर पडत सायाकाळी घरी यउन पाहत तर अचानक सा-या जागलभर विवा

पसरलला असतो आगीच नसत डोब उसलल असतात नचऊताईचया राहतया

झाडाची आनि घरटयाची राखराागोळी झालली असत नपलल ह सारा ननसगााचा रदर

रप पाहन खप घाबरन जातात आनि नचऊकड कनवलवाणया नजरन पाह लागतात

नचऊ आपलया नपललााना सवावलाब नशकवणयाची ही खप छान साधी आह

असा नवचार करत आनि काहीही न बोलता नपललाानसोबत दसऱया एका

जवळपासचया रानात ननघन जात नतकड एका उाच डरदार झाडाची आपलया

घरटयासाठी ननवड करत रानोरान भटकन काटकट सक गवत कापस नपस

शोधणयाचा परयतन करत नतचया पाठोपाठ नपललही नव घरट बनवणयाचया तयारीला

लागतात आनि बघता बघता एक छानसा घरटा आकाराला यता नचऊताईला घरट

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 25: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

बााधिीचया कामात आपलया नपललाानी कललया मदतीच फार कौतक वाटत आनि

नतला नपललााचया चीवचीवटात जािवतो तो सवननरमातीचा आनाद

महिनच दोसतहो ककतीही कठीि पररनसथती असल तरी घाबरन जाऊ

नका धयान साकटाचा सामना करा

पररनसथती आपलया हातात नसली तरी परयतन करि आपलया हातात आह

ह कधीही नवसर नका

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 26: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

सषटी सौदया

दर आभाळाचया दशात अनक प-या राहत होतया सगळयाच अगदी सादर

परसनन आनि सदव आनादी

या सगळयाात आपला वगळपि जपत होती ती सोनरी कसााची परी पााढरा

शभर पायघोळ झगा गलाबी गाल लाल चटक ओठ आनि किालाही मोहन टाकतील

अस लााबसडक मोकळ सोनरी कस

अपरनतम सौदया आनि सगळयााना आपलसा करल असा उततम सवभाव

महिनच ती सगळयात वगळी असली तरी सगळयााची लाडकी

एक कदवशी सगळया प-या नमळन वा-यासोबत आभाळी लपाडाव खळत

असतात अनक प-या सवतिः भोवती काळ पााढर ढग गाडाळन तयात लपन बसतात

वारा साऱया पऱयााचा शोध घणयासाठी सरा -वरा पळत सटतो सोनरी

कसााची परीही एका कषिाचाही नवलाब न करता मोठालया ढगात उडी मारत आनि

सवतिःला लपवन घत

थोडया वळान सोनरी परी जया ढगात लपन बसलीय तय ढगात हळ हळ

पािी नशर लागत आनि तो ढग पाणयान जड होऊ लागतो एकटी सोनरी परी फार

गोधळन जात नबचारी तया ढगातन बाहर पडणयाचा खप परयतन करत पि नतला

मागाच सापडत नाही

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 27: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

प-यााचा शोध घिारी वा-याची एक जोरदार थाड झळक यत आनि ढगात

साठलल पािी थब बनन धरतीवर झप घत

एका थबात अडकन सोनरी परीही परचाड वगान जनमनीकड झपावत

तो थब ननळयाशार समदरात पडतो इतका नवशाल समदर तयातल सागरी

जीव या सा-याला घाबरन

या सगळयाापासन सवतिःचा जीव वाचवत सोनरी परी एका चशापलयात

जाऊन बसत हळहळ तो चशापला आपल तोड बाद करतो आनि परी तयात कायमची

अडकन पडत

आपि अडकन पडलोय या दखापकषा आपला सौदया अबानधत राहावा महिन

दवाकड पराथाना करत

अनक वरा उलटन जातात आनि एक कदवशी तो चशापला आपल तोड

उघडतो तवहा अडकन पडललया तया सोनरी परीचा एक सादरसा मोती झालला

असतो

आजही समदरतळाशी अनक चशापलयात मोती सापडतात सवतिःचया

अपररनमत सौदयाान आपलयाला मोहात पाडतात

महिनच नमतराानो सषटी सौदयाान ज आपलयाला नमळल त आपि जपायला

हवा

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 28: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

दोन कळया

एका तळयाकाठी एक सादर बगीचा होता नववधरागी फलाानी बहरललया

बगीचयात माळीकाकाानी एक नवीनच गलाबाचा रोपटा लावला होता माळीकाका

सापिा बगीचयाची खप काळजी घत नवशरतिः या नवीन गलाबाचया रोपटयाची

कदवसागनिक गलाबाचया रोपटयाची छान वाढ होत होती एक कदवशी झाडााना

पािी दताना माळी काकााना तया गलाबाचया रोपटयाला पाहन खप आानद झाला

तया रोपटयाला पनहलयाादाच दोन कळया आलया होतया माळीकाका या कळया

फलणयाची आतरतन वाट बघ लागल तया कळयाही फलणयाचया तयारीत असताना

अचानक एका रातरी पनहलया कळीला किाचयातरी रडणयाचा आवाज आला नतन

आवाज ओळखीचा वाटतो महिन आजबाजला पाहल तर दसरी कळी नबचारी

पानाआड तोड लपवन हादक दऊन रडत होती पनहलीन नवचारपस कलयावर दसरी

कळी महिाली उदया आपि उमलिार आनि उदयाच आपलया आयषयाचा शवटचा

कदवस ठरिार आपला एक कदवसाचा आयषय ननरथाक सापिार याच मला फार वाईट

वाटता पनहली कळी गालात हसत आनि दसरीला समजावताना महित आपल

आयषय सापिार याच वाईट वाटन घणयापकषा आपि थोडा वगळा नवचार करया

उदया आपि जवहा उमल तवहा आपलया सगाधान अनक फलपाखर आपलयाकड

आकररात होतील आपलया जवळ यवन आपलयाशी खळतील आपलया सगाधान

भारावन मनषय आपलयाला अततराचया कपीत जतन करन ठवल नसतरया आपलयाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 29: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

डोकयावर नमरवन तयााचया सौदयाात भर घालतील अनक दवघरात आपलयाला

दवपजचा सनमान नमळल सजावटीसाठी आपली सादर आरास मााडली जाईल एवढा

सगळा सखा समाधान एखादयाला दिार आपला अनसथतव मग ननरथाक कसा ठरल या

उलट आपि किाचयातरी उपयोगी पड शकतो याचा आपि अनभमान बाळगला

पानहज

दसऱया कळीला हा वगळा नवचार फारच भावला सवतिःचया वगळपिाची

जािीव झाली आनि आनाद गगनात मावनासा झाला

दोनही कळयााना पहाटचया नवचतनयाचा सर गवसला आनि एक एक

पाकळी बाजला सारन कळीचा टवटवीत फलात कायपालट झाला

सकाळी माळीकाकाानी ती दोनही फल हळच तोडली पनहलया फलाला

दवळात दवाचया पायावर सथान नमळाल तर दसरया फलान एका आकराक

पषपगचछाची शोभा वाढवली कळी महिन जनमाला आललया दोन गलाबाचया

फलााचा आयषय समदध झाला

महिनच दोसतहो उदयाची काळजी न करता पररनसथती चाागली-वाईट

कशीही असली तरी आनादान फलात रहा जीवनाकड सकारातमक दषटीकोन ठवा

आनि सदव फलासारखा दरवळत रहा

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 30: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

शकती पकषा यकती शरषठ

लाडकया राजकनयला सयोगय वर लाभावा महिन राजान सवयावराची

घोरिा कली

राजकनयचया सवयावराचा कदवस उगवला आनि राजमहाल दमदम लागला

जागोजागी कदवयााची आरास फलााचया राागोळया सवानसक अततर झडची

तोरि या सा-यान वातावरि आगदी परसनन झाल अनक दशो- दशीच शरवीर योदध

राजपतर राजदरबारात उपनसथत झाल राजहततीला दरबारातील ररागिात उभ

करणयात आला आनि जो किी परर राजघराणयाचया राज हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय वर करन दाखवल तयाचयाशी राजकनयचा नववाह होईल आनि तयाला अधा

राजय बकषीस महिन कदला जाईल अशी घोरिा झाली

शकती पररकषिासाठी सगळ नसदध झाल आनि सवयावर सर झाला

परतयकाला सवसामथा नसदध करणयाची साधी दणयात आली

पि राजहततीसमोर किाच काही चालना आनि हततीची सोड आनि पढच

दोन पाय काही वर होईनात

राजाचया चहऱयावरच भाव चचाताकराात झाल राजकनयला रड कोसळिार

एवढयात एक सडपातळ शरीरयषठीचा बरामहि तरि सभामाडपी अवतरला

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 31: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

राजासमोर नतमसतक झाला आनि एका साधीसाठी पराथाना कर लागला राजान जड

मानान तयाची पराथाना मानय कली

साधी नमळताच तो बरामहि हतती समोर जाऊन उभा रानहला हततीचा

ररागिाला एक फरी मारन हततीचया पाठीमाग थााबला सगळा राज दरबार आता

काय होिार या परतीकषत असताना तया तरिान हततीची शपट दोनी हातात धरन

जोरात खाली ओढली हतती नबचारा कळवळला आनि तयान जोरात ओरडणयासाठी

आपली सोड आनि पढच दोन पाय वर कल आनि चमतकार झाला राजान ठवलला

सवयावराचा पि पिा झाला रािीला समाधान आनि राजकनयला आनाद झाला

आगदी थाटा-मटात राजकनयचा तया तरिाशी नववाह झाला आनि तयाला अधा राजय

बकषीस दणयात आला

राजकनयचया नववाहानातर राजाच लकष कही राजकारभारात लागना

महिन तयान काही वराातच उरलला अधा राजयही बकषीस महिन दणयाचा ननिाय

घतला आनि राजयभर तशी दवाडीही नपटवली पनहा राजसभचा आयोजन झाला राज

हततीला ररागिात उभा करणयात आला राज हततीची मान जो होकाराथी आनि

नकाराथी हालवन दाखवल तयालाच अधा राजय बकषीस कदल जाईल अशी घोरिा

झाली अनक राज महाराज शरयोदध यााना साधी नमळनही या ही वळी पराभव

सवीकारावा लागला आनि सविा साधीची माळ सगळयात शवटी बरामहिाचयाच

गळयात यउन पडली तसा सगळा दरबार पनहा एकदा बरामहनाकड आशन पाह

लागला ररागिाजवळ जाताच बरामहि आनि हततीची नजरा- नजर झाली बरामहि

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 32: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

हततीचया पाठीवर जाऊन बसला आनि हततीचया कानात हळच महिाला मला

ओळखलस हतती महिाला हो मग पढ बरामहि महिाला शपट ओढ

हतती महिाला नको राजाचया पि पनहा पिा झाला पनहा एकदा बनदधवादी

बरामहिान अधा राजय चजाकला आनि शकतीपढ बदधीचा पारडा पनहा जड झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 33: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

शयात मतरीची

एक घनदाट जागल होत वकष-वलीनी वढलला पाना-फलाानी बहरलला

ननसगााचया अपरनतम सौदयाान सजलला अनक पकषी परािी या जागलात आपला घर

बााधन राहत होत अशा जागलात राहत होता एक शभर ससा साशयाशजारी नवीनच

घर थाटल होत त एका कासवानी ससा होता गोब-या गोब-या गालााचा कासव

काळयाकटट कवचाचा ससा पााढ-या शभर कापसाचा कासव रखरखीत पावलााचा

ससा लबाड घाऱया डोळयााचा कासव डोळ नमटन पानहललया सवपााचा सशयाचया

बदधीची दारा बाद कासव चालायला थोडा साथ कासवाची बदधी तयाची परगलभता

तयाचा वागि बोलि या साऱयान ससा भारावन गला होता सशयाला खप आनाद

झाला होता खराच खप बरा वाटला कक आपलयाला आता नवीन नमतर नमळिार

मतरीचया आभाळात सखाचा फलपाखर नवयान बागडिार सशयान कासवाशी मतरी

करणयाचा अनकदा परयतनही कला पि कासाव काही मान वर करन चालना नन

सशयाशी काही बोल ना सशयाचया परयतनाचा कासवावर काहीच पररिाम होत

नवहता सशयान मतरीचा हात पढ कला तयावर कासवाच उततर मतरी तझयाशी त

दखिा रबाबदार माझयाकड आह फकत अाधार दोन धरव कधी एकतर यऊ शकत नाही

तझया नन माझयात मतरीच बाध ननमााि होऊ शकत नानह hellip

तयावर ससा महिाला

नकळतपि माझ मन

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 34: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

तझया मधय गातल आह

आता कळतय ही ओळख नसन

काहीतरी वगळ आह

मी ज अनभवतोय

त एक कदवस

त ही नककी अनभवशील

मग

कधीतरी तही माझयावर नमतर महिन परम करशील

सशाच बोलि ऐकन कसावाचयाही मनात साशाबददल आपलपिा ननमााि

होऊ लागला सशाच मतरीच फलपाखर कासवाचया खाादयावर नवसावला होत

परमाचया रागात त परत रागला होत

ससा आनि कासवात मतरीच वार वाहत होत ही गोषट विवयासारखी

जागलभर पसरली तयााची मतरी पिातवाला यऊ नय महिन अनक परयतनही सर झाल

जागलातलया सगळया पराणयाानी नमळन एक यकती लढवली ससा आनि कासवात शयात

लावायची अस एकमत झाल चजाकिाऱया सशाचा सवनभमान गवाात बदलल आनि

नवीन राहायला आललया कासवाचा सगळया पराणयानसमोर अपमान होईल या

उददशान शयातीचा खळ ठरला ही कलपना जागलचया राजाकडनही माजर करन

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 35: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

घणयात आली कासवासाठी नसली तरी साशासाठीनह सतवपरीकषा होती

आपलपिान जपलली ही परमाची मतरी एका कषिात पिाला लागिार होती

मग दस-या कदवशी सकाळी ससा आनि कासाव ठरलया परमाि एका

रठकािी जमल शयात सर झाली ससा भराभर उडया मारत पढ गला कासव आपल

हळ हळ चालत राहील थोडया वळान सशान माग वळन पानहल तर कासव अजन

मागच होत नबचचारा कासव सगळया पराणयााचया चकीचया ननिायाचा ओझा पाठीवर

घऊन हळ हळ चालत होता सशयाला कासवाची खप दया आली सशयान मनात

नवचार पकका करन ननिाय घतला

आज मी ही शयात तझयासाठी हरिार आह

तझयासाठी माझी मतरी पनहा नसदध करिार आह

एवढा मोठठा ननिाय घतलयावर सशयाला खप भक लागली मग तयान

आजबाजचया नहरवया गवतावर मसत ताव मारला पोट भरलयावर एका झाडामाग

लपन बसला सशयान कासवासाठी पानहलला सवप लवकरच पिा होिार होत महिन

तो झाडामागन कासवाला हळच पाह लागला कासव मातर हळ हळ चालतच रानहल

ना वाटत कठ थााबल ना झोपल बघता बघता त पार डोगराचया मारथयावर पोचल

शयात नतथच सापिार होती नाhellip

एवढयात साधयाकाळ झाली आपली मतरी आपला नवशवास आपल परम

मनात साठवन ससा धावत डोगरमारथयावर पोहचला तयाला हव होत तच झाला होत

कासव हळ हळ सारा अातर कापन शयातीत पानहला आला होत अशापरकार ती शयात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 36: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

कासवान चजाकली जागलातलया सगळया पराणयाानी कासवाला शाबबासकी कदली

कासवान जवहा सशाकड पनहल तवहा कासवाला सशाचया चहऱयावर कदसला तो

समाधानाचा आनाद हरन सदधा चजाकणयाचा मतरासाठी हरणयाचा

कारि helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

चजाकणयाचा सामरथया असन सदधा

ससा हरला होता

आपलया सवानभमान पिाला लावन

तो कासवाची मतरी मातर चजाकला होता

आयषयातली सारी सखा कासवाचया डोळयात दाटली

कासवाला मनापासन सशयाची मतरी पटली helliphellip

तवहापासन आपलया परतयकाचया मनात घर करन

ससा आनि कासव आपलया मतरीचया बळावर अजनही एकतर राहतायत

सवतिःच दिः खा बाजला सारन दसरयाला सख दतायत

आयषयात ही मतरी नहमीच आठवत राहील

सशा नशवाय कासवाची मतरी अपिा राहील

महिनच helliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphelliphellip

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 37: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

अजनही सशाची आठवि काढताच कासवाच नाव साशयासोबत जोडला

जाता

दोन नभनन वयकतीचा नात तवहा पिातवाला यत

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 38: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

ननसगा ननयम

गोषट जनी असली तरी नवचार आजही झालाच पानहज परािी आनि पकषी

यााचया पाठीवर ननसगाान परथवीवर मनषयपरािी जनमाला घातला सगळया हशार

आनि बनदधमान असा हा मनषयपरािी ननसगाान ज ज जनमाला घातला तया

परतयकासाठी कल काही ननयम ननसगााचा ठवा जपला जावा आनि ननसगा सौदया

अबानधत राहावा महिन ह ननयम मनषय परािी पकषी यााना जगणयासाठी ज ज

लागल त त सारा ननसगााकडनच परवला जायचा मानवाचया अनन वसतर आनि ननवारा

या मलभत गरजााना ननसगाान ननसवाथीपि तथासत महाटल

पवी समदर ककनारी वाळ ऐवजी मीठ पसरलला असायचा आनि समदराचा

पािीही अगदी अमतासारखा गोड असायचा ननळाशार तो समदर तयाचा अमततलय

पािी आनि तया ककनारी पसरलला शभर मीठ महिज ननसगााची ककमयाच सजीवााची

तहान भागवणयासाठी याच पाणयाचा सवातोपरी वापर होऊ लागला

मानवाची उतकााती झाली आनि अननाला चव यावी महिन तो या

नमठाचाही वापर कर लागला पि मीठ आनि पािी वापराचा ननसगा ननयम असा

कक अननाला लागल तवढच मीठ आनि पािी समदरावरन नयायच ननयमाचा उददश

असा कक ननसगााचा कमीत कमी -हास होईल आनि ननसगा सौदया जपला जाईल

पि जशी जशी बदधीची वाढ झाली तसा हा मानव अहाकारी लोभी आनि

सवाथी होऊ लागला सवतिः चया सवाथाासाठी मानवान हा ननयम मोडला ननसगाान

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 39: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

जशी ककरया तशीच परनतककरया कदली समदरककनाऱयावरच सार मीठ समदरात वाहन

गल आनि उरली ती फकत वाळ मीठ पाणयात नवरघळलयामळ समदराच पािी खरट

झाल इतक खारट कक त नपणयायोगयही रानहल नाही तवहापासन समदराचा पािी

खारट झाला आजही खारट झालला समदराचा पािी अनक परककरया करन आपलयला

नपणयायोगय बनवावा लागताय

ननसगााचया बाबतीत बसमार तोडली जािारी झाड तयामळ होिारी

जनमनीची धप वाढिार तापमान अपरा पाऊस नबघडलला ननसगा चकर अस एक न

अनक ननयम आपि मोडलत

ननसगााला आपि नहमीच गहीत धरलायननसगाावर ननयातरि ठवणयाचा

आपला परयतन हा तया ननसगााचा अपमान आह कदानचत महिनच ननसगा नवनवध

रपाानी आपलयाला हच पटवन दत असतो कक आपि या ननसगााचा भाग महिन

नगणय आहोत

या ननसगाावर नवजय नमळवणयाची आपि कलपना तरी कशी कर शकतो

आपि जर काही कर शकतो तर ननसगाान कदलला ह दान जप शकतो ननसगा ननयम

पालन कर शकतो आनि तया अनवरत उजसमोर समरपात होऊ शकतो

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 40: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

इादरधनषय

शीतयग उलटल आनि शभरविी वसाधरा शभरवसतर पररधान करन

बरमहलोकी जगतननमााता बरमह दवासमोर यऊन उभी रानहली बरमह दवान नतच

सवागत कल नन महिाल सााग वसाधर काय इचछा आह तझी

यावर वसाधरा उततरली दवा मला नवचतनय परदान करावा ज सव ननरमात

असावा

बरमह दव तथासत महिाल आनि शभरविी वसाधरचया कायतन जनम झाला

रागााचा

तााबडया लाल रागान नतचया भाळी का कवाचा आकार घतला

नाररागी नकषीदार रागान नतच हात रागन गल

नपवळया रागान गळयात हातात सविाालाकार आकाराला यऊ लागल

नहरवया रागाचया बाागडया हातात खळखळ लागलया

ननळया आकाशी रागाचा शाल पररधान करन वसाधरच रप अजनच

मनमोहक वाट लागला

परवा आनि जााभळा रागाचया नहर मनिकाानी सविाालाकार झगमग लागल

बघता बघता वसाधरचा सौदयावती अपसरत कायापरवश झाला

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 41: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

वसाधरन सव कायतन अशा या सपतरागी सात भावाडााना जनम कदला

साऱयाा रागाामधय एकमकााबददल वगळीच आनतमक ओढ

एकमकााबददल अतयात परम आदर आपलकी आनि नजवहाळा

कठही सवतिःच वगळपि नसदध करणयाची धडपड नाही सवतिः बददददल

कसलाच गवा नाही कक किाशी सपधाा नाही सगळाच आनादी आनाद

ननळाशार समदर नहरवी गार झाडा रागीबरागी फला तााबडा लाल सया

तयाची नपवळी कोवळी सयाककरिा गदा ननळ आकाश

ह सारा सषटी सौदया लवन वसाधरा धनय झाली नतन मोनोमन बरमह दवाच

आभार मानल

या सातही मलाासोबत वसाधरा आनादात होती

आपलया लाडकया वसाधरचया सौदयाात भर घातलयामळ बरमह दवालाही या

सपतरागााच फार कौतक वाटल

महिन मग बरमह दवान या सातही भावाडााना बरमहलोकी बोलावन घतल

आनि बकषीस महिन तयााना वर मागणयाास साानगतल

या सातही भावाडाानी एकमकााचया हातात हात घातला आनि एकमखान

आमहाला सदव एकमकााशी जोडन ठव आमचा एकमकााचया हातातला हात आनि ही

साथ आयषय भर अशीच राहद असा वर मानगतला

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 42: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

बरमहादव तथासत महिाल

आनि नकषनतजावर जनम झाला लकषवधी इादरधनषयाचा

अाधारातन सवयापरकाशी इादरधनच सपतराग उलगडल

थोड दषटीचया आलीकाडल अन थोड पलीकडल

तवहापासन ह इादरधनषयाच सपतराग आपलयाला आपलपिाचया परमाची

आठवि करन दतायत

सयाककरिााचा पाणयाशी मळ होतो आनि आजही ह सपतराग आपलयाला

एकमकााना सााभाळन घऊन एकातमतचा सादश दतात

आपिही या इादरधानषयाकडन

इतरााबरोबर असताना सवतिःच वगळपि नसदध

करणयापकषा इतरााचया नवचारााचा आदर

करायला नशकल पानहज या

गिान आपि सवतिः

बरोबर इतरााचाही

नवकास साध शक

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 43: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

कषटाच बळ नमळत फळ

एक आटपाट नगर होत तया नगराच नाव सवपनगरी या सवपगरीवर राजय

करीत होता राजा सवनपल आनि तया राजाची लाडकी राजकनया सवपाली या

नगरात अनक सवप वासतवयाला होती काही शर काही शाात काही हसरी काही

रडवी काही चाागली काही वाईट काही सवप झोपत हळच खददकन हसवायची काही

दचकन जाग करायची चॉकलट पासन खळणयाा पयात सगळ हटट परवायची नजथ

जायची इचछा आह नतथ कफरायला नयायची ज हवाय त नमळालयावर चहऱयावर एक

समाधानाचा आनाद दयायची राजकनया या सगळया सवपसखापासन वानचत होती

राजकानयला सवपच पडायची नाहीत कारि मळात नतला शाात झोपच यायची

नाही राजमहालात नतचया कदमतीला सतत नतचया सोबत नोकर-चाकर असात

सगळयाच गोषटी हातात नमळत गलयामळ नतचा सवभाव आळशी बनला नतन कधीही

कोितच काम कल नाही कक इकडची काडी नतकड कली नाही

थोडी मोठी झालयावर राजान राजकनयला जञान परापत करणयासाठी

राजगरा ना आमातरि कदला राजगरा ना राजकनयचया या आळशी सवभावाबददल

चाागलीच मानहती होती तयावर उपाय महिन तयाानी त आमातरि न सवीकारता

राजकनयलाच गरकलात यऊन राहावा लागल अशी अट घातली राजापढ अट मानय

करणयावाचन काहीच पयााय नसलयामळ तयाला राजकनयला राजमहालापासन दर

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 44: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

पाठवि भाग पडल गरकलाची कदनचयाा ठरलली होती तयामळ नतथ सवतिःला

बदलि राजकनयला खप कठीि गल

गरकल मधय नतला सगळी लवकर उठाव लाग झाडलोट सडा सारवि

पराणयाची ननगा राखि झाडााना पािी दि सवयापाकात मदत करि अशी अनक काम

आटपपयात रातर वहायची आनि राजकनया दमन जायची

कदवसभर शीि आलयान रातरी एका छोटयाशा चटईवरही नतला शाात झोप

लागायची

राजकनया झोपलयावर सवप हळवार नतचया अातरमनात नशरायची नतला

खप हसवायची सवपसखाचा आनाद दयायची झोप पिा झालयान राजकनयची

गरकलात दररोज सादर आनि उतसाही सकाळ वहायची

हळ हळ राजकनयला कषटाचा महतव पटला गरकल सापवन राजमहालात

आलयावर राजकनया सगळी कामा सवतिःची सवतिः करायची आनि सादर सवपााची वाट

पाहत शाात झोपी जायची

राजान राजकनयचया आळशी सवभावावर उपाय शोधन काढलयामळ

राजगरा च आभार मानल आनि काही वराान लाडकया राजकनयचा एका शर

राजकमाराशी लगन लावन कदल

महिनच नमतरहो शकयतो सवतिःची काम सवतिः करा शाात झोपा सादर सवप

पहा करिा आपली सवपा आपलया आयषयाला योगय कदशा दतात

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव

Page 45: बाळब «ध...ब ळब «ध gनप स ळग वकर "मल ह द व घरच फ ¡ल " जच मल द य च सज न गररक बन र hह त,

बाळबोध अनप साळगाावकर

कसा वाटला पसतक नमतराानो

फ़कट असला तरी दजदार आह ना

काही लोकााचा असा समज आह की ज फ़कट नमळता त कमी दजााचा असल पि तसा

नसता आपलयाला आपल आईवडील नमळतात ना की त आपि नवकत घतो आनि तयााच

सासकार आनि आपला दश आपला राषटरीयतव अगदी आपलया आजबाजचया हवतला

ऑनकसजनही फ़कटच नमळतो ना आनि हा मौलयवान मनषयजनमही फ़कटच नमळाला की

आपलयाला

तवहा नमतराानो ज ज फ़कट त त फ़ालत असा समज असललया लोकााना एकदा ई

सानहतयचया साइटवर आिा ई सानहतयची पसतका वाचायला दया तमही ज पराल तच उगवल

जर तमही समाजात चाागली मलया पराल तर तमहालाही या समाजात चाागली वागिक नमळल

समाज महिज आपिच की ननदान आपलया आजबाजचा समाज तरी मलयपरधान करया

चला तर नमतराानो एक भवय चळवळ उभारया यात परतयकान आपला सहभाग घतला

तर हा बाराकोटीचा महाराषटर जगातला सवोतकषट अनभरचीपिा वाचकााचा परदश बनायला वळ

लागिार नाही

टीम ई सानहतय

esahitygmailcom

wwwesahitycom

एक परसनन अनभव